25
Herenigd Genes is wil Phil Collins
radicaal doen vergeten
CD-hoesje met navels verleidde het grootkapitaal
m
Italië censureert een film:
blasfemisch en pervers
Ferdi Meijer (Harbour
Jazzband) overleden
IELmïL i
Wim Hofman
wint Woutertje
Pieterse Prijs
8
CD
SiÉP
Havana, zeer dansbaar
KUN5THV1
Rotterdams Dagblad
Vrijdag 6 maart 1998
Genesis blijft in het groot denken. Het vertrek van
kleurrijk boegbeeld Phil Collins mag dan zeker
putncitai reen forse aderlatingzijn, van stapjes terug
wil de onverwoestbare Britse symfo-rockformatie
nog altijd niets weten. Vandaar een speciale
bijeenkomst voor de 'hele' Europese poppers in een
filmstudio op een steenworp afstand van Windsor
Castle, bestaande uit een vragenuurtje met
aansluitend de show zoals diein het kader van het
jongste album 'Calling AU Stations' de komende
maanden tn tientallen landen wordt gepresenteerd.
De beide resterende oudgedienden Mike
Rutherford (gitaar, bas) en Tony Banks (toetsen)
flankeren achtereen brede haag van microfoons
hun nieuwe frontman Ray Wilson, die ook bij dit
'rondje tekst en uitleg' zijn functie eer aandoet. De
voormalige zanger van Stiltskin, met z'n 29 jaar
ruimschoots jonger dan de bandleden die hij thans
vocaal aanvoert, schroomt na de inleidende
schermutselingen met om als een even ervaren rot
het voortouw te nemen. Aan zelfvertrouwen
ontbreekt het hem dus allerminst, wat ook later zal
blijken tijdens het besloten optreden, waarvoor
verder een paar honderd superfansen
vrienden zijn uitgenodigd.
IffiRMfcf...
■X.
Genesis anno 1998. Voorop frontman Ray Wilson, links gitarist-bassist Mike Rutherford en rechts Tony
Banks. Foto Kevin Westerberg
Door Louis Du Moulin
Windsor Gaat Genesis het redden
met deze Schotse hemelbestormer,
die zichzelf schoolde in het kroegcir
cuit, luidt natuurlijk de hamvraag.
Maar daar zal het antwoord voorlo
pig nog niet op te geven zijn. „We
hopen dat de fans ons in deze nieu
we samenstelling een eerlijke kans
willen geven," bekent Mike Ruther-
ford, 47 en nog altijd wars van 'show
elementen'. „Phil heeft natuurlijk
jarenlang ?n'p stemoel nn de hand
gedrukt, je kunt de mensen niet
kwalijk nemen dat ze even zullen
moeten wennen aan een ander ge
zicht en ander geluid. We zijn in de
loop van de jaren tachtig gewend ge
raakt dat elke plaat die we uitbrach
ten meer verkocht dan de vorige.
Hoewel we buitengewoon tevreden
zijn over het jongste album gaan we
er niet van uit dat die lijn kan wor
den doorgetrokken."
Rutherford noch Banks waren ver
rast toen bekend werd dat Collins
met Genesis wilde kappen. „Eerlijk
gezegd vonden we het eerder
vreemd dat Phil nog zo lang met ons
is blijven doorgaan," aldus laatstge
noemde, eveneens 47 jaar en ont
daan van z'n vaste speelgoed even
min een geboren amusementsman.
„Er is ook niet echt een moment ge
weest dat Phi! z'n besluit kwam
meedelen. We kwamen dat vanzelf
te weten via de managers die zijn so
locarrière runnen. Pas een hele tijd
later zijn we nog een keer gaan lun
chen om min of meer officieel een
einde aan de samenwerking te ma
ken, Daar hing natuurlijk wel een
apart sfeertje, maar dat was zeker
niet vervelend. Weet je, een van de
bijzonderheden van deze groep vind
ik dat de verslandhouding met de
oud-leden (hij doelt op -mder ande
ren eerste kopstukken, ingerPeter
Gabriel en gitarist Steve Hackett,
LDM) altijd correct is gebleven. Al is
er maar weinig contact, iedereen
voelt zich nog steeds een beetje fa
milie."
Aan opheffing van het sinds 1967
aan de weg timmerende symfo-rock-
collectief hebben de twee veteranen
nooit gedacht, „Omdat Tony en ik al
vanaf onze tienerjaren altijd met
veel plezier muziek samen hebben
geschreven," verduidelijkt Ruther-
ford. „Ten tijde van 'The Lamb Lies
Down On Broadway' (in 1974 het
eerste mega-sueees, LDM) mocht
Peter dan wel de flamboyante blik
vanger zijn, het merendeel van de
muzikale ideeen was van ons twee-
en. Phil is daar als componist eind
jaren zeventig bijgekomen, wat
heeft geleid tot kortere, minder ge
compliceerde songs. Gezien de ach
tergrond van Ray zit het er niet in
dat wij weer die kant opgaan."
Klankkleur
De uitverkiezing van de relatief on
bekende Wilson (dankzij een spij
kerbroekenreclame scoorde
Stiltskin een bescheiden internatio
nale hit met 'Inside') werd vooral in
gegeven door de klankkleur van zijn
stem: duidelijk donkerder en be-
zwerender dan die van zijn illustere
voorganger, soms zelfs behoorlijk
Peter Gabriel. Bij Banks en Ruther-
ford, bedolven onder zakken vol in
gezonden tapes waarvan ze er
slechts een stuk of vijftig afluister
den, betekende een toevallig opge
rakelde herinnering aan het door U2
beïnvloede Stiltskin eigenlijk al di
rect 'einde impasse'.
Andersom bleek Wilson, na de ont
binding van die band eigenlijk mik
kend op een solo-avontuur, maar
wat graag bereid om toe te happen.
„Je hebt er geen voorstelling van
hoe inspirerend het is om ineens te
mogen spelen met muzikanten met
zoveel bagage. Het is niet alleen de
onvoorstelbaarheid van het werken
met kerels die honderd miljoen al
bums hebben verkocht, het zijn ook
hun artistieke kwaliteiten die je
plotseling verschrikkelijk stimule
ren. Alsof je een schatkamer bin
nenstapt en je mag uitleven," weet
de gelukkige nieuwkomer. „Pas in
tweede instantie heb ik dan ook be
seft dat ik een enorme last op m'n
schouders zou nemen als ik tot Ge
nesis zou toetreden. Temeer daar ik
beslist geen uitgesproken kenner
van het repertoire was. Dat gegeven
was overigens niet zo'n nadeel als ik
had gedacht. Integendeel, ik denk
dat het daardoor gemakkelijker is
geweest enige afstand te bewaren
tot het door Phil Collins bepaalde
geluid."
Koorddanser
Ray Wilson beschouwt zichzelf tot
nader order als een soort vocale
koorddanser. „Live kan Genesis nu
eenmaal met om een groot aantal
hits heen, per slot van rekening ko
men bij een mega-act als deze veel
fans juist daar voor. Je kunt ze niet
afstoten door alle vertrouwdheid om
zeep te helpen en Je gaan staan frea
ken. Maar tegelijkertijd wordt er
van je verlangd datje al die bekende
kost iets eigens meegeeft," zegt de
man die best kan doorgaan vooreen
wat ruigere en forsere uitgave van
Hollywoodheld Michael J. Fox
„Eén ding heb ik me van meet af
aan wel voorgenomen: ik moet niet
gaan proberen net zo lollig te doen
als Phil Collins van zichzelf is. Van
de klassiekers die zo nadrukkelijk
zijn ludieke signatuur dragen, zoals
'Jesus He Knows Me', kan ik beier
afblijven dan dat ik overkom als ie
mand die net zo grappig wil zijn. Zo
iets lukt je natuurlijk nooit."
Het verlies aan charisma door het
vertrek van Phil Collins moet te
compenseren zijn door de verse che
mie die Wilsons komst heeft veroor
zaakt, meent Tony Banks. „Per slot
van rekening is Genesis nooit een
band geweest waarbij het voor de
buitenwacht ging om de personen.
Onze populariteit is altijd gebaseerd
geweest op onze muzikaliteit. We
zijn nooit echt 'hot' geweest, maar
altijd gewoon onze eigen gang ge-
gaanzonder te letten op trends. Dat
heeft geresulteerd in een periode
waarin we achter elkaar aan de lo
pende band hoog in de hitparade
stonden. Maar als het daar niet meer
van komt en we kunnen voor een
bepaald publiek toch gewoon de mu
ziek maken die we willen, dan zijn
we vast ook nog zeer gelukkig."
Een half uurtje later volgt de proef
op de som. Aangevuld met de huur
lingen Auto Drennan (gitaar) en Nir
Ziiuiïyahu (uruffis) presenteert een
gedreven Genesis een tweeënhalf
uur durend pretpakket, waarin het
rockgehalte is toegenomen en het
'goud van oud' zonder meer over
heerst. Objectief bekeken en beluis
terd is Ray Wilson zeker niet de
mindere van Phil Collins. De vaste
aanhang is na afloop dan ook dolen
thousiast. Nu de rest van de wereld
nog.
Genesis in Ahoy', woensdag 11
maart
Door Jeroen Keijzer
Delft Vier navels up een ed-hoes
bezorgden ontwerpbureau Fabrique
zes jaar geleden de eerste faam. In
middels heeft het bedrijf opdrach
ten van concerns als ABN/AMRO,
de NS en Albert Heijn in de order
portefeuille. Maar de roots van Fa
brique liggen in de popmuziek. „In
Nederland werd erg onprofessioneel
met het uiterlijk van cd's omgegaan:
een fotootje van de band, een logoot
je erbij en klaar was het hoesje", al
dus Jeroen van Erp, die het bureau
in 1992 oprichtte. „Dat wilden wij
anders aanpakken."
De 'andere aanpak' van Fabrique
leidde in de afgelopen jaren onder
meer tot de 'navelhoes' van Hallo
Venray ('The more I laugh, the hor
nier due gets!') en de 'geiserhoes'
van Van Dik Hout (Vier weken').
Een selectie van de 200 hoezen die
ze de afgelopen zes jaar hebben ge
maakt is te zien op de tentoonstel
ling It looks like it sounds', die van
9 tot 27 maart in het paviljoen van de
faculteit bouwkunde in Delft te zien
is. Daarna gaat het naar het Natio
naal Pop Instituut in Amsterdam.
Naar aanleiding van de tentoonstel
ling is een boek verschenen met de
zelfde titel.
Van Erp was in de jaren tachtig ma
nager van de Amsterdamse band
'Fatal Flowers'. Zo leerde hij ook Jan
Douwe Kroeske kennen, die de af
gestudeerde industrieel ontwerper
benaderde om de hoezen van de '2
meter sessies' cd's vorm te geven.
Daarna kwam Hallo Venray en werd
het bleeds meer.
„In Nederland is er een kloof tussen
aan de ene kant de emotie, het intuï
tieve van de ^"muziek en aan de
andere kant'"het gestructureerde
denken dat heerst bij de grote, ge
vestigde ontwerpbureaus", vindt
Van Erp. „De spotjes van Arcade
voor cd's druipen van de oubollig-
Een cd kun
je grafisch
durfden
toch sue
prijzen,
beeft ont
werpbu
reau Fabn-
Cjue a a rig e
toond.
Foto GPD
held. Maar zo'n reclame van AMEV,
met dat liedje 'I've got life' van Nina
Simone, dat is echt een prachtig
filmpje. Er wordt dieper nagedacht
over communicatie, in plaats van
platgetreden paden te bewandelen."
Hij vindt dat ontwerpers een voor
beeld aan de Engeise collega's moe
ten nemen. „In Engeland heeft een
band één stijl en één Üjn. De singles
in hetzelfde ontwerp als het album
enzovoort. In Nederland wordt wei
nig aan zo'n band-identiteit gedaan.
In Engeland vragen ze wat voor
soort band het is. Een band denkt
daar na over de sokken en de veters
in de schoenen."
Van Erp wordt niet graag in één
adem genoemd met andere ont
werpbureaus in de muziekbranche.
„De concurrenten zijn heel andere
bedrijven dan wij. Wij zijn het enige
bureau in de amusementsindustrie
dat ook voor bijvoorbeeld Albert
Heijn werkt. Veel andere bureaus
hebben maar één markt." Van Erp
laat de term DTP vallen. „Dat staat
voor Desk Top Publishing. Bij pla
tenmaatschappijen in het Gooi is
het meer ideeén uitwerken dan
ideeèn genereren, daar draait het
om de kwantiteit. Ze brengep vooral
stapels compilaties uit, met illustere
titels als 'R B Christmas', weer
zo'n 'fotootje - logootje' hoes Soms
is dit ook wel de beste manier, kijk
maar naar BZN dat een vast logo
heeft. Maar ik vind datje eerst naar
de andere mogelijkheden moet kij
ken en dan pas beslist wat de beste
oplossing is."
Naast Van Erp ontwerpen Pieter
Aarts en Robert Muda de meeste cd-
hoezen voor Fabrique. Aarts pro
beert het ontwerpproces uit te leg
gen. „Je moet een gevoel van ver
bondenheid met de band hebben.
Overleg is heel erg belangrijk. Een
band bedenkt een titel. Wij leggen
dan wat op tafel, daar reageren ze op
en dan ga je bijschaven. De mening
van bij wijze van spreken 'de vrien
din van de bassist' is ook belangrijk.
Aan het eind van de rit had niemand
gedacht dat het ontwerp zo zou wor
den zoals het uiteindelijk is gewor
den." Robert Muda vult hem aan:
„Bands veranderen in de loop der ja
ren ook hun muzikale stijl en daar
moet het ontwerp in meegaan. Hallo
Venray komt nu niet meer met zo
iets als de 'navelhoes' op de markt,
maar een hoes die minder 'under
ground' is, omdat de groep nu een
stuk bekender is in Nederland. Het
is een proces van interactief en flexi
bel met de band bezig zijn."
Hazes
Fabrique maakt voornamelijk ont
werpen voor Nederlandse popmu-
ziek-cd's. „We zouden wel graag
klassiek willen doen, maar we zijn
nog nooit gevraagd", zegt Van Erp.
Mocht volkszanger André Hazes op
de deur van Fabrique kloppen, dan
hebben de heren al wel wat leuke
ideetjes. „Voor Hazes zou ik een
klassieke blues-hoes maken. Zeker
geen foto-logo", mijmert Van Erp.
„Sfeervol, rokerig, beetje depri",
vult Muda aan, „Maar wei integer",
vindt Van Erp. „In ieder geval niet
zo'n platte glimmende foto met een
fout logo en een fout glimlachje."
Mu da heeft de eerste country-ed van
Albert West ontworpen, „Mensen
reageren daar heel verbaasd op.
'Heb jij Albert West gedaan!' is de
reactie. Ik vond het een enorme
kick."
„Een goede hoes vind ik 'Kerstmis
met Jantje Smit', 2egt Van Erp. „Ais
je de hoes openmaakt popt Jantje er
zo uit, net als in van die wenskaar
ten. Prachtig."
De ontwerpers van Fabrique erge
ren zich aan het conservatisme in de
ontwerpbranche. „De zogenaamde
'budget-series' (goedkope cd's) moe
ten een goedkope uitstraling heb
ben, zo redeneren de platenmaat
schappijen. Maar dit is niet vanwege
budgettaire redenen. Tegen de
'goedkope' uitstraling van OMO
waspoeder. wordt waarschijnlijk
meer geld aan gegooid dan tegen de
'dure' uitstraling van MONA drink-
yoghurt", aldus Van Erp. „Bij een
goedkope uitstraling wordt vaak de
Zeeman filosofie toegepast: groot,
dik en lelijk", weet Aarts. „Maar iets
wat goedkoop is, moet er volgens
ons ook mooi en prikkelend uit kun
nen zien."
Vlissingen Kinderboekenschrijver
Wim Kofman heeft de elfde Wouter
tje Pieterse Prijs gekregen voor zijn
boek 'Zwart als inkt'. De jury was
unaniem in zijn keuze. De schrijver
en beeldend kunstenaar zegt com
pleet verrast te zijn door de toeken
ning. Hij heeft vijfjaar gewerkt aan
het boek, waar hij ook de illustraties
voor heeft gemaakt.
Door Eeleo van der Linden
Rome Eindelijk spreekt iedereen
weerverhit over film in Italië. Vftto-
rio de Sica. Pier Paolo Pasolim en
Bernardo Bertolucci w-rden opge
voerd als vergelijkingsmateriaal,
maar voorlopig alleen omdat hen
overkwam wat dezer dagen de Pa-
lermitaanse cineasten Franco Mare-
sco en Damele Cipri overkomt: te
ruggefloten worden door de cen
suur. Hun onlangs op het Festival
van Berlijn gepresenteerde film 'To
to' ehc visse due volte' (Toto die
twee keer leefde) is volgens de cen
sor met geschikt voor Italiaanse kij
kers.
Weinigen realiseerden zich dat er
nog een ministeriele commissie be
staat die films toetst aan de publieke
moraal. De laatste keer dat die van
zich deed spreken was in 1976 toen
Pasolmi's 'Salo en de 120 dagen van
Sodom' werd verboden Vanwege
ontaarde en weerzinwekkende sek
suele perversiteiten'. Dc film van
beide Sieilianen wordt 22 jaar later
op een soortgelijk rapport getrak
teerd: 'een blasfemische en perverse
film die de menselijke waardigheid,
maar ook Sicilië en Italië beledigt'.
Franco Maresco en Damele Cipri
zijn twee jonge filmmakers die de
laatste jaren de cult-status hebben
bereikt. Dit komt vooral door hun
film 'De oom uit Brooklyn', die op
het festival van Venetië een schan
daal veroorzaakte, maar nog meer
door hun korte, in zwartwit opgeno
men filmpjes die de afgelopen twee
jaar bijna dagelijks te zien waren op
staatszender Rai3.
De films kregen de veelbetekenen
de naam mee 'cinico tv' cn kunnen
het best geclassificeerd worden als
een soort Siciliaans 'neo-realisme'
in uitvergrote vorm. Hoofdrolspe
lers zijn vuile, dikbuikige, half ont
blote cn lange winden latende anal
fabeten die even bizarre als wanho
pige monologen voeren. Ze doen dat
altijd buiten, opeen met modder be
dekte heuvel onder de rook van Pa
lermo of voor de resten van een huis
dat alleen geschikt lijkt als onder
dakvoor ratten en ander ongedierte.
Religie
In de nu verboden film treden de
zelfde 'acteurs' op. Het verschil met
'cinico tv' is, dat dc religie het cen
trale thema vormt. Cipri en Maresco
laten engelen aan sodomie onder
werpen en presenteren een cyni
sche Messias (Toto, ofwel Jezus) die
wonderen verricht als het hem goed
uitkomt en zijn apostelen slecht be
handelt.
Terwijl een van de commissieleden
spreekt 'van een film die werkelijk
doet kotsen', zeggen de regisseurs
dat zij hun diepe lijden en hun op
rechte religieuze gevoel hebben wil
len onderstrepen ..De film is een
weergave van een brul die wij horen
uit een rampzalige en monsterlijke
wereld een brul die veel priesters
ook horen." zo zegt Maresco.
Laura Betti, de favoriete actrice van
Pasolim, zegt dat ze voor het eerst
sinds haar lagere schoolperiode bij
de nonnen een oprecht religieus
sentiment heeft gevoeld. Net als de
hele Italiaanse filmwereld spreekt
ze schande van het verbod.
Op de steeds langer wordende lijst
van tegenstanders van de censuur
prijkt ook de linkse minister van
cultuur en vice-premier Walter
Veltrom.maar hij /it m een moeilijk
pakket. De commissie die het ver
bod heeft uitgevaardigd behoort net
zo tol zijn ministerie als de commis
sie die de film tot 'project van natio
naal cultureel belang' verklaarde cn
1.8 miljoen gulden subsidie gaf.
Adverteren in deze rubriek,
bel Valentina v/d Kooi
0104004261
fax: 0104004459.
ROTTERDAM
Rotterdam - Klarinettist Ferdi Meij
er, 31 jaar lang muzikaal leider van
de Harbour Jazzband, is in zijn
woonplaats Berkel-Enschot op 64-ja-
rige leeftijd overleden. Elf jaar gele
den al moest hij om gezondheidsre
denen het vooral in Rotterdam be
roemde orkest verlaten. Meijer
schreef in de loop der jaren vele ar
rangementen voorde Harbour Jazz
band, waarbij hij zich liet inspireren
door jazz-grootheden als Benny
Goodman, Duke Ellington, Count
Basie en vele anderen.
artiest
CuBop City Big
Band
album
More&More
label
TamTam
Records
d u u
63:11 mm.
Deze tweede cd van Lucas van Merwijks Cubop City Big Band is evenals de
eerste, The Machito Project, grotendeels gewijd aan het werk van een be
langrijke bandleider, musicus, zanger en componist in het latin-idioom: Be-
ny Moré. Sommige stukken zijn van de hand van Moré, andere werden be
kend door zijn uitvoering. In plaats van vast te houden aan de oorspronkelij
ke arrangementen besloot Van Merwijk ze allemaal opnieuw te laten arran
geren door de Colombiaanse gastpianist en arrangeur Edy Martinez. De laat
ste werd vooral bekend door zijn muzikale samenwerking met latin-cory-
feeèn als Tito Puente, Ray Baretto, Eddie Palmieri, saxofonist David San-
bom en talloze anderen.Het resultaat is een sprankelende CD geworden,
waarvan het plezier in het spelen van Martinez' harmonieuze arrangemen
ten afspettert. De kern van het 21-koppige orkest wordt gevormd door de
eveneens in het Cubaans-Latijns-Amerikaanse genre opererende band
Nue va Manteca, Dat is goed te merken aan de soepele wijze waarop de ritme
sectie en de dertien blazers op elkaar zijn ingespeeld. Alles in de sterk ritmi
sche muziek met de ingenieus door elkaar geweven harmomelijnen valt op
zijn plaats, ook de melancholieke stem van leadvocaiiste Yma America. Bij
het beluisteren van deze zeer dansbare muziek van Moré More waan je je
in een nachtclub in Havana, of op een zwoele Zuid-Amerikaanse fïesta.De
Cubop City Big Band met gastpianist Edy Martinez maakt momenteel een
kleine toernee door ons land. Morgenavond 6 maart zijn ze nog te zien en te
horen in de Rotterdamse Doelen, 7 maart in het Vredenburg in Utrecht en 8
maart in de Haagse Anton Phiiipszaal. waar de NPS radio-opnamen maakt.
JanHorstink
