9
t
Aanvaarding van zwart
wit scheiding is nodig
NS Cargo kan best
zonder Betuwelijn
Studiefinanciering niet het favoriete onderwerp van Paars
VUT
Oppositie
Verkiezingen
Zweven
Rotterdams Dagblad
Rotterdams Dagblad
Woensdag 6 mei 1998
Onder eindredactie van Annemtek van Oosten, tel.: 010-4004356
In de krant van 26 maart stond een verontrustend
stukje, ingezonden door de heer Arie Bisschop 'be
roep timmerman) te Rotterdam over de VUT voor
bouwvakkers. Hij stelt dat het Sociaal Fonds Bouwnij
verheid probeert VUT-gerechtigde bouwvakkers bui
ten de garantieregeling VUT te laten vallen door toe te
staan dat werkgevers hun werknemers inschrijven
onder een ander dan hun werkeljke beroep. Als dit ai
zou plaatsvinden, dan nog is maar één ding van beiang
en dat is hetgeen is vermeld m artikel 37, lid 2 van de
CAO voor de bouwnijverheid, namelijk dat hij, de
werknemer, gedurende de laatste 4 jaar direct vooraf
gaande aan de uittredmgsdatum, zonder onderbre
king anders dan door arbeidsongeschiktheid of werk
loosheid werkzaam is geweest als werknemer inde zin
van de CAO voor de bouwnijverheid.
Voor de 30 jaren-eis is van belang dat je als werknemer
gedurende die jaren actief deelnemer bent geweest m
het Bedrijfspensioenfonds voor de Bouwnijverheid
en dus met, zoals de heer Bisschop stelt, of je in de
nieuwbouw, renovatie e.d. hebt gewerkt.
Dat de VUT in deze vorm een keer zal worden afge
schaft. is welhaast zeker omdat de huidige VUT-rege-
Isngnietmeerisopte brengen door de werkenden. Dat
wil niet zeggen dat er geen andere regeli ng voor in de
plaats komt. De VUT za! vervangen worden door een
pre-pensioenregeling, die ais voordeel heeft datje de
betaalde premie voor jezelf opspaart en eventueel ook
kunt meenemen naar een andere bedrijfstak. Niet ie
dereen kan een dergelijke regeling meer volledig op
bouwen, maar voor deze groep werknemers za! een
overgangsregeling in het leven worden geroepen zo
dat er toch nog gebruik gemaakt kan worden van een
pre-pensioen.
Dat de bond hier mets aan wenst te doen is zeker niet
het geval. De Hout- en Bouwbond CNV maakt zich in
ieder geval sterk om de VUT te vervangen door een
goede pre-pensioenregeimg voor alle werknemers in
de bouw, ongeacht hun beroep.
G, v.d. Berg, districtsbestuurder
i. Hout-en Bouwbond CNV
De aanvallen op de PvdA en dus op W Kok de laatste
tud zijn wel opeenenorme hetze uitgelopen, uitgelokt
door GroenLmks en SP. Deze partijen voeren opposi
tie zonder ook maar de minste verantwoordelijkheid
te dragen.
Ik weet drommels goed dat er nog veel verbeterd moet
worden, maar wat is er bereikt? Wat zouden we nu heb
ben als de KVP. de AR en de CHU nog de lakens uit
deelden? Deze drie partyen zyn door de PvdA geluk
kig teruggedrongen en hebben uit nood een party ge
vormd, het CDA.
Een groot deel van de kapitalisten van de vroegere
ehnstelyke partijen is indertijd overgestapt naar de
WD. Nu willen GroenLmks ende SP. ook door middel
van aanvallen op de PvdA, de stemmers voor zich win -
nen. Jammer genoeg dreigen veel kiezers daar in te
trappen. Het speelt de WD m de kaart O wee als de
WD helemaal aan de top komt. Ik hoop het met, want
dan is de gewone man zeker de klos.
D. Boer, Rotterdam
De gemeenteraadsverkiezingen zijn nog maar net
voorbij en de gedane beloften voor kennisgeving aan
genomen of het gemeentebestuur van Rotterdam be
lazert de mensen die het gekozen heb ben. Voor de ver
kiezingen werden de prachtigste beloften gedaan over
het milieu en de leefbaarheid van Rotterdam. Nog
geentweemaandenlaterblijkenieugenshet werkma
teriaal te zijn van PvdAVVD en CDA.
Er zou meer groen komen bijvoorbeeld, Wat blijkt?
Het noorden en westen van Rotterdam worden bijna
geheel ontdaan van de 25 jaar oude bomen in het
Schiebroekse en Zestienhovense Park, nota bene de
enigeredelijke stukjes groen voor het westen en noor
den van deze zogenaamde wereldstad. En waarom?
Omdat de vliegveidlobby het volledig belachelijke en
onrendabele kostenvretende vliegveld Zestienhoven
ten koste van de burgers wenst open te houden,
Volkstuinders en buitensportverenigingen kunnen
het wat de FVdA, VVD en CDA betreft wel schudden.
En toch blijven de mensen op dat soort partyen hun
stem uitbrengen omdat ze voorafgaand aan de verkie
zingen worden voorgelogen. Het is toch walgelijk?
Zo'n 4000 mooie bomen dienen omgezaagd te worden
ten behoeve van ccn idee-fixe te werden omgezaagd
Fijne stad wordt Rotterdam. Terwijl elke verstandige
politicus en wetenschapper en bestuurder pleit voor
meer groen tegen C05-uitstoot (auto's) en vliegtuig
brandstof en voor buitenrecreatie en natuurbehoud,
blijkt wederom de imbeciliteit van Rotterdamse be
stuurders. Het enige dat ze kunnen is hoogbouwzon-
der ziel neerpiempen alsmede het op grove schaal ver
pesten van het weinige woongenot van de gewone
man in Rotterdam West (Parklane) en Rotterdam
noord (rijkswegen en Zestienhoven, kaalslag).
Terwijl driekwart van de Rotterdamse ambtenaren
buiten de stad belieft te wonen (geef hen eens onge
lijk), mijden politici hetwestenen noordenalsdepest.
En van die burgemeester met dat optrekje in Wasse
naar mag degewone burger in dehemeenin destank
leven, zonder veel mogely kheden te hebben om in zijn
naaste omgeving te kunnen recreëren.
En dan vragen de dames en heren aan de Coolsingel
zich nog af waarom Rotterdam zo'n slechte naam heeft
wat leefbaarheid betreft.
D. Moelïker, Rotterdam
Door Gerry van der Lit
De steden in Nederland heb
ben zwarte scholen, met vrij
wel alleen Turkse en Marok
kaanse leerlingen, witte
scholen met alleen Neder
landse kinderen, en gemeng
de scholen. Alle pogingen de
afgelopen tien jaar om deze
zwart-wit scheiding tegen te
gaan, zijn op niets uitgelo
pen. Ook in het voortgezet
onderwijs lukt dat niet.
De rectoi van het Utrechtse Niels
Sten sen College voor mavo. havo
en vwo vToeg zijn katholieke
schoolbestuur de tent maar te
sluiten, want zijn school heeft
toch geen toekomst meer. Slui
ting opdat zyn allochtone ieerkn-
gen zich verspreiden over de an-
derescholen in de stad. Het verle
den wijst echter uit dat deze voor
stelling van zaken simpel is.
In de jaren tachtig zette Gouda de
trend. In deze stad werden, om de
vorming van zwarte basisscholen
tegen te gaan, busjes ingezet om
Turkse en Marokkaanse kinderen
te verdelen over alle scholen.
Dat was goed voor de integratie.
De kinderen zouden snel de Ne
derlandse taal en gewoonten on
der de knie krijgen. Een kleine
groep allochtonen op school zou
een juiste afspiegeling zyn van de
multiculturele samenleving.
De Goudse manier stuitte al snel
op veel verzet. In Nederland is de
vryheid van schoolkeuze een
groot goed. Ook Turkse en Marok
kaanse ouders hebben dat recht.
Spreiding blijft echter een tover
woord. Toen de verdeelafspraken
van scholen op niets uitliepen, is
ook geprobeerd via huisvest».1
spreiding te bewerkstelligen. Pu
gingen om via woningcorporaties
Turken en Marokkanen over de
stad en de scholen te spreiden lie
pen. -ook in Rotterdam- op
niets uit. De corporaties vreesden
terecht dat hen discriminatie zou
worden verweten.
Begin jaren tachtig maakten ba
sisscholen in wyken onderling
nog wel afspraken over het verde
len van gastarbeiderskmderen.
Dat was handig omdat voor bij
voorbeeld tien kinderen een extra
leerkracht kon worden aangetrok
ken. De werkelijke achtergrond
was de vrees binnen de wyk het
stempel te krijgen van 'school
voor buitenlanders'.
Populair
Het aantal leerlingen steeg snel.
omdat de gezinshereniging in een
hoger tempo verliep dan ver
wacht. De ene school was onder
buitenlanders meer populair dan
de andere. Basisscholen hadden
onderling een grens gesteld van
'niet meer dan dertig procent bui
tenlandse kinderen op een
schoor, maar hadden geen midde
len om die te handhaven.
De grens was er niet voor mets.
Voorbij die dertig procent treedt
een mechanisme in werking dat
van een gemengde school een
zwarte school maakt. Nederland
se ouders én een aantal allochtone
ouders gaan aarzelen en kiezen
eigens bever een Vitte'
schoul. Anderen halen hun kind
van school omdat het te weinig
aandacht zou krijgen. In feite ma
ken witte ouders een zwarte
school. Ook in het voortgezet on
derwijs.
Dit mechanisme heeft een aantal
scholen de kop gekost. Eenvoudig
omdat er uiteindelijk te weinig
leerlingen overbleven.
Meer dan de helft
De vraag is of iemand in 1998. nu
de segregatie een feit is. nog iets
valt te verwijten. De helft van alle
basisschoolkinderen in Utrecht is
allochtoon. In Rotterdam is nog
niet de helft van alle basisschool
leerlingen autochtoon. Het per
centage autochtonen daalt jaar
lijks met 0.5 tot 1 procentHet
percentage etnisch leerlingen
(Surinaams, Antilliaans. Kaapver-
diaans. Turks, Marokkaans of
Nwd-mediterraan) bedraagt 45.
De 9 procent 'overige allochtonen'
vertegenwoordigen 150 verschil
lende landen Het Iykt flauwekul
om te denken dat lemard had
kunnen voorkomen dat er zwarte
basisscholen ontstonden. En dat
met alleen.
Kleine kinderen worden groot:
binnenkort bestaat de helft van
de bevolking van alle scholen
voor voortgezet onderwij sin ste
den als Rotterdam, Amsterdam
en Den Haag en Utrecht ook uit
allochtonen
Klakkeloosheid
Het voorbereidend beroepsonder-
wij s (vboi. ts de afgelopen tien jaar
al sterk verkleurd. De klakkeloos -
beid waarmee allochtone kinde
ren in het verleden naar het be
roepsonderwijs werden gestuurd,
is daar mede debet aan. Dat was
met alleen omdat de ouders graag
zagen dat hun kinderen een vak
leerden waar ze in Turkije wat
aan zouden hebben (kapper, auto
monteur) Ook de basisscholen
onderschatten vaak de capacitei
ten van hun allochtonen. En om
standigheden thuis (geen eigen
kamer, geen boeken, geen voor
beeldfiguur). maken het voor veel
buitenlandse jongeren niet ge
makkelijk om door te leren.
Op havo's en vwo's zitten dus veel
minder allochtonen dan op
mavo's en vbols. Hun aantal
groeit gelukkig, en dat gebeurt op
een geleidelyke manier. Geen
havo die mekkert over een 'teveel'
aan allochtonen: ze zyn blij met
die extra leerlingen.
De ontwikkeling gaat met voorbij
aan het Niels Stensen College in
Utrecht. De mavo-afdeling groeit
en bestaat bijna geheel uit alloch
tonen De havo en vwo-afdelingen
lopen leeg- ze zyn zo klem gewor
den. dat ze nauwelyks meer kun
nen blijven voortbestaan. Omdat
witte ouders liever kiezen voor
havo/wvo-seholengemeenschap
zónder mavo/vbo-afdeling. zonder
allochtonen.
'Injectie'
Ondanks alle mislukte pogingen
is de overheid de strijd aangegaan
om goed opgeleide Nederlandse
ouders over te halen hun k nd
naar een zwarte school te sturen.
Sinds kort worden m Amsterdam
sommige zwarte basisscholen in
achterstandswijken opgeknapt.
Ze krijgen nieuwe meubels, com
puters, geavanceerde leermidde
len. Een 'injectie' die duidelijk
moet maken hoe goed de kwaliteit
van het onderwijs in de buurt-
school is. De eerste resultaten zijn
bepaald niet overweldigend.
De samenleving verandert voort
durend. In sommige wyken m de
hoofdstad zijn ai aparte scholen
voor alleen Turken, voor Marok
kanen en voor SurinamersEr be
staan hier wel islamitische en hin-
doestaanse scholen, maar die zijn
gebaseeerd op godsdienst en dus
niet op land van herkomst. Inpl-
aats van integratie is sprake van
segregatie in ultieme vorm. Dat
wordt gezien als een kwalijke ont
wikkeling die tot staan moet wor
den gebracht. Het is de vraag of
dat lukt, gezien de ervaringen in
het verleden.
'Onderwijsland' moet maar ge
woon onder ogen zien dat integra
tie van minderheden in het onder
wijs is mislukt. Accepteren dat
zwarte scholen bestaan. Waar de
enige integratie bestaat uit het
feit dat Nederlandse docenten les
geven aan buitenlandse kinderen.
Door ing. P.G. Jonker
Vooral het argument dat de Ne
derlandse Spoorwegen op het rail-
net onvoldoende capaciteit zou
den hebben om de aangeboden
tonnen vracht te vervoeren, heeft
vele jaren gegolden als een van de
hoofdredenen om de Betuwelyn
dan toch maar aan te leggen. Het
was vooral een bepaalde groep in
het Haagse circuit die de Betuwe
lyn als een uitstekend project po
sitief tegemoet trad. Tydens het
kabinet Lubbers III waren dat on
der andere mevrouw May als mi
nister en haar slippendrager
Leers (CDA) en Castncum (PvdA).
Intussen zijn May en Castrïcum
naar het Europees parlement ver
huisd, Castncum is bovendien
commissaris bij de NS geworden.
Leers horen we ook niet meer
over het Betuwelijn-dossier, dat
laat hij gaarne over aan een ander
kamerlid. De hoofdrolspelers in
dit drama heben het veld ge
ruimd, kunnen we constateren.
Als we in de NS-jaarvers!agen
naar de aantallen door de NS ver
voerde tonnen goederen kijken,
blykt duidelijk dat er geen sprake
is van reële groei van het vervoer.
Het blijft ongeveer gefijk, terwijl
het aanbod over het water en op
de weg sterk is toegenomen.
Op het bestaande spoor is er dus
voldoende capaciteit. Dit kan ook
ontleend wor
den aan een
brief van de
hoofddirectie
van NS aan het
ministerie van
Verkeer en
Waterstaat die
is opgenomen
in deel vier
van de zogehe
ten Planologi
sche kernbeslissing in mei 1994.
In dit schrijven wordt opgemerkt
dat de capaciteit van het huidige
net maiamaa. 26 miljoen ton per
jaar is en dat na gereed komen
van diverse aanpassingen de ca
paciteit, zonder de Betuwelijn,
kan toenemen tot maximaal 36
miljoen ton. Verder verwachten
de NS in de periode tot 1998 een
gematigde groei, tot circa 25 mil
joen ton in 1996 en tot 30 miljoen
ton in 1998, Aanleg van de Betu
welijn blijft dus zeer urgent, stelt
de NS-top.
Als we alles eens goed naast el
kaar leggen, is het zonneklaar dat
er totaal geen behoefte is aan
meer spoorrails dan wel aan de
Ttitoei
Franc Vcmderwilt ts zrlfstandm
/oumahsi gespecialiseerd ut politiek
en tnerhnéMetd Voor deze krant
*trpt htj Htlehjis een blik achter de
coulissen itin het lerkiepnitstheuttr
De plannen voor de aanleg van de Betuwelijn roepen al Jaren protest op. Zelfs de vierdaagse van Nijmegen werd door actievoerders
gebruikt. Foto anp
aanleg van een Betuwelyn. De NS
vervoeren al jaren circa 20 tot 23
miljoen ton terwijl de capaciteit
van het spoor opgevoerd zal wor
den van 26 miljoen naar 36 mil
joen ton.
Het vrachtverkeer over de weg
werkt aan zuinige, schone moto
ren, het water heeft voldoende ca
paciteit op de Waal-Rynroute rret
een lagere milieubelasting dan
het spoor. Het spoor kan niet con
curreren me! de binnenvaart als
het gaat om containervervoer van
de Maasvlakte naar het spoorweg
net in Duisberg. Verder onder
zoekt ECT de aanleg van een ter
minal in Triest in Italië. Dan zul
len de containers, die nu over Rot
terdam en Hamburg naar Zuid
en Oost-Europese bestemmingen
gaan, in Triest worden overgela
den. Conclusie, het spoorvervoer
zal maar weinig of niet toenemen.
Hoeveel Kamerleden zullen door
de overdreven prognose van de
NS, door dit onwerkelijke groei
scenario, op het verkeerde been
gezet zyn? Zou het niet wenselijk
zijn dat een. objectief onderzoek
wordt gehouden hoe met de prog
noses is gemanipuleerd? Het stuk
Betuwelyn van rangeerterrein
Kijfhoek bij Heerjansdam naar
Zevenaar is niet urgent. Het tem
poriseren of bevriezen van het Be
tuwelijn-project heeft tot gevolg
dat er bij eer. eventuele aanleg la
ter met toekomstige, 21ste eeuw-
se technieken en veiligheidsnor
men, kan worden gewerkt. Het
geld voor de aanleg van de Betu
welijn, zo'n tien tot twaalf miljard
gulden, kan beter besteed worden
aan vermindering van de hoge
staatsschuld en aan verbetering
van de economische structuur
van hpf land
Door WD-leider Bolkestein is
voorgesteld om de HSL-tunnel
onder het Groene Hart te schrap
pen. De 900 miljoen gulden hier
voor kan beter gebruikt worden.
De WD-fraetie zou zich ook nog
eens in de Betuwelijn kunnen
verdiepen. De liberalen waren
toch nooit zo enthousiast over dit
project in de vorige jaren. Het
minste dat zou moeten gebeuren,
is een nieuw onderzoek naar hoe
veelheid vracht en rentabiliteit.
Aangetoond moet worden met
harde cijfers dat het spoor moet
worden uitgebreid. De verbinding
per spoor van Antwerpen richting
Ruhrgebied langs Weert (de IJze
ren Rijn) zou mede betrokken
moeten worden in deze studie.
Vooral de RPF en GroenLmks wa
ren in het parlement mordicus te
gen de haast waarmee de spoor
lijn doorgedrukt moest worden.
Uit overwegingen van onder meer
milieuschade voor bewoners en
landschap en te veel prognoses
die op te weinig harde gegevens
berustten, kwamen zij tot een ne
gatief oordeel.
Wellicht dat ook andere politieke
partijen de moed kunnen opbren
gen dit spoorproject nog eens seri
eus tegen het licht te houden.
Daarbij denken aan het gezegde:
'beter ten halve gekeerd, dan ten
hele gedwaald'. Het RSV-drama,
waarmee drie miljard gulden ge
moeid was, ligt nog niet zo ver
achter ons. Het zou van werkelijk
heidszin getuigen als tijdens de
komende formatiebesprekingen
een nieuw kabinet een aantal in
frastructurele besluiten, waaron
der die over de Betuwelyn, op
nieuw zou bespreken en waarde
ren.
(Ing PG Jonker isoud'Wetkouder
voor het CDA in Papendreeht)
Waar was je nou Jaap? Waar was je Paul? Een
klein beetje vechtlust en vuurwerk was toch
wei mogelijk geweest. Als je niet eens een
alternatief te bieden hebt voor Paars, dan kun je toch
wel de stokebrand spelen. Nu moeten jullie niet aan
komen met de flauwe smoes dat het aan de media
ligt. En we willen ook geen laffe uitvluchten horen
over ervaring. Dat Wim en Frits veel ouder zijn en
langer meelopen m het vak. Clinton was nog geen 50
toen hij de zekere presidentskandidaat George Bush
van de verkiezmgs kaart veegde. Tony Blair is van
nog korter na de oorlog.
Dat de verkiezingscampagne zo saai is geweest, ligt
toch vooral aan de oppositie. Dat een op de vijf kie
zers tot vanmorgen nog niet wist waar op te stem
men, of ernstig twijfelde aan zyn keus, is ook te wij
ten aan 'Hare Majes-
teits oppositie'. In het
nationaal lijsttrekker
debat op televisie viel
gisteravond een hoop
te lachen. Maar de
lijsttrekkers van CDA
en Groen Links had
den toch iets van een
paar jonge honden uit
het tweede die een
wedstrijd met het eer
ste mochten mee
doen.
Laten we eerlijk zijn,
er is toch niemand in
dit land die gelooft
dat je met Jaap en
Paul het land kan
runnen. Het CDA, dat
jaren lang pleitte voor
een solide begrotings
beleid en voor lastenverlichting als motor van de eco
nomie, wil nu opeens half Nederland subsidiëren. En
wie gelooft in de dromen van Paul. Dat alle ambtena
ren opeens maar voor 32 uur in de week betaald wil
len worden -gemiddeld ligt hun arbeidsproductivi
teit ai jaren niet veel hoger - en tegelijk bereid 2ijn
guldens meer te betalen voor hun au tootje.
En die Rosenmóller maar roepen dat het zo'n bittere
armoede is in dit land. Eerlijk gezegd zou ik de man
mijn portemonnee niet toevertrouwen. Niet dat ik
bang ben dat hy er in graait, veeleer omdat ik bijna
zeker weet dat hij hem kwijt raakt.
Overigens zonder twijfel zijn er vele honderdduizen
den in het land die een paar centen meer best kun
nen gebruiken. Maar niemand kan ontkennen dat
het huidige kabinet daar niets aan heeft gedaan.
Tweederde van de verkiezingsbeloften van Paars. I
zijn vervuld. Maar het is natuurlijk nooit genoeg.
Ook Wim Kok vindt dat er meer moet gebeuren. Pas
vanavond zullen we weten of we dat ook in alle rede
lijkheid van hem kunnen verwachten. De PvdA moet
flink groter zijn dan de WD om een socialer beleid te
kunnen voeren. Maar ook weer niet te groot, want
dan raakt het evenwicht in de komende coalitie zoek
en dan duurt het maar en paar jaar of we kunnen
weer naar de stembus.
Eerlyk gezegd moeten we met z'n allen een beetje
duimen voor Els Borst. Dat ze toch maar meer dan
twaalf zetels haalt. Anders mag ze van zichzelf niet
meedoen. Nog beter is als PvdA en WD samen maar
net 75 of 76 zetels halen. Dan hebben ze D66 wel no
dig voor een beetje stabiele meerderheid. Desnoods
met drie ministers. Persoonlijk heb ik er wel een re
ferendum voor over of een gekozen burgemeester,
Hoewel van beide zogenaamde vernieuwingen niet
veel goed valt te verwachten. Zegt u nu zelf, is het zo
veel beter geworden sinds de Rotterdam de stadpro
vincie heeft weggestemd? En stel u voor dat Rotter
dam ook nog een burgemeester mocht kiezen? Dan
komt de PvdA met Wallage, de WD met Bolkestein,
D68 met Sorgdrager en het CDA met Jaap de Hoop
Scheffer (nog nooit heeft die partij een verliezende
partijleider laten zitten). Wedden dat u nu tegen
uzelf zegt; geef my dan toch maar Peper?
Ach, lang leve een democratie waarin je eigenlijk al
leen wilt kiezen voor meer van hetzelfde. Dan is het
er nog niet zo beroerd aan toe. Je moet je stem na
tuurlijk niet verloren laten gaan. Als u het echt niet t
weet, kunt u desnoods blanco stemmen. Ook datls
een signaal aan de politiek. Zo'n uitslagenavond is
ook veel spannender als je zelf hebt meegedaan. Als
u nog zweeft, stem dan maar op Els. Die lijkt nog het
meeste op je moeder. Zelf stem ik ook op een vrouw.
Een die grote kans heeft om voorzitter te worden van
de Tweede Kamer. In de hoop dat ze er in slaagt daar
weer een echte volksvertegenwoordiging van te hel
pen n\dkcn. Met een echte oppositie.
Opgericht 2 april 1991
Hoofdredactie: J. Prinsen LP. Pronk.
Chef Central Desk: FJ, Eckhardt.
Rubriekschefs:
Eindredactie Vormgeving: R.LJ. vanZeelst
Stadsredactie Rotterdam: J.S. Booister.
Editie Voome-Putten: C.G. Buitendijk.
Editie Waterweg: J.A. Rozendaat.
Editie Ussel en Lek: M.E. Verwaaijen
Editie Regio Zuid: C.H. Soeters.
NieuwsdlensVBinnen/bultenlandiB.V. Verkade.
Cultuur Leven: MJ.F. Maas.
Economie: N.P. de Vries
Sport: P. Ouwerkerk.
Illustratie: F. van Someren.
Informatiebeheer: Gj. van den Hl).
'Ach, de politiek belooft zovéél.'
Metst gehoorde uitspraak van
het stemvolk voorafgaand aan de
Tweede-Kamerverkiezingen
vandaag. De burger heeft gelijk,
de politici beloven erg veel. In
1994 was dat zo, en nu in 1998
weer. We blikken terug: maakten
de partijen iets van hun beloften
waar in de afgelopen jaren? En
hoe kijken ze er nu tegen aan?
Door Hans van Soest
Anderhalf miljard gulden moest
by het aantreden van Paars wor
den bezuinigd op hel hujgei onder
wijs en de studiefinanciering. Als
uitvoerder van de nieuwe bezuini
gingsoperatie werd Jo Ritzen aan
getrokken, die ook de vorige sane
ring had geleid. Studenten wilden
hem niet terug. Hij stond symbool
voor het steeds lagere bedrag aan
studiefinanciering dat zij op hun
bankafschriften zagen, de gehate
tempobeurs en de door Ritzen
verplicht gestelde OV-jaarkaart.
Dit laatste onder luid protest van
de studenten, omdat zij er een ge
deelte van hun beurs voor moes
ten inleveren. En onder nog lui
der protest van diezelfde studen
ten moest diezelfde OV-kaart la
ter worden versoberd om de kos
ten te drukken.
Al met al rommelde hel op de uni
versiteiten. Het stelsel van studie
financiering was een onoverzich
telijke chaos geworden. Voor de
dure OV-jaarkaart moest met in
gang vanI9SS een oplossing ko
men. Iedereen die werd aange
zocht minister van onderwiis
bedankte voor de eer. Ritzen
moest de rol van beknibbelaar
weer op zich nemen.
Wat is er gebeurd in de afgelopen
vier jaar? De hoeveelheid wetswij
zigingen in de studiefinanciering
van de voorgaande jaren ten spijt.
gooit Ritzen de boel nog maar
eens om. De beurs wordt verlaagd
naar 470 en later naar 425 gulden
per maand. Verder wordt ook het
aantal jaren dat een student recht
heeft op studiefinanciering ver
minderd tot vier jaar met daarna
nog drie jaar recht op een rente
dragende lening (overigens geldt
dit niet voor studies die langer du
ren dan vier jaar).
Ook het systeem zelf moet weer
op de schop. Eerst wordt de norm
van de tempobeurs verhoogd,
snel daarna wordt de prestatie
beurs ingevoerd. Voortaan krij
gen studenten niet meer automa
tisch een basisbeurs, maar een le
ning. Pas als het benodigde aantal
studiepunten is gehaald, wordt de
lening omgezet in een gift.
Ai deze veranderingen roepen
weer andere veranderingen w het
leven om de zwaarste klappen
voor de studenten op te vangen.
Zo mag er meer worden bijver
diend en gaat de aanvullende
beurs omhoog voor studenten
met minder welgestelde ouders.
Door alle wijzigingen is het stelsel
van studiefinanciering er onder
Paars met overzichtelijker op ge
worden. De commissie-Hermans
wordt ingesteld om een eenvoudi
ger. duidelijker en duurzamer
stelsel te bedenken. Al by de pre
sentatie van het rapport in no
vember vorig jaar. veegden de re-
genngspartyen de aangedragen
ideeen van tafel. Ook door Ritzen
zelf bedachte oplossingen halen
het niet. Als een hete aardappel
rolt Paars het probleem van de
studiefinanciering voor zich uit.
En hoewel het contract met de
vervoerbedrijven dit jaar afloopt,
is ook over de OV-jaarkaart nog
geen beslissing genomen. Vlak
voordat de Tweede Kamer met
verkiezingsreces gaat. laat Ritzen
weten dat een volgend kabinet de
noodzakelyke veranderingen
maar moet bedenken.
Koe nu veuiei? Huewel het pro
bleem van de onoverzichtelijke
studiefinanciering niet is aange
pakt. is er een groot verschil met
vier jaar geleden. Niemand wil
nog veel bezuinigen op onderwijs.
Dat wil niet zeggen dat de ver
schillende partijen in hun verkie
zingsprogramma's allemaal met
het ei van Columbus komen voor
wat betreft de studiefinanciering.
Zo wil de WD eigenlijk niets ver
anderen. omdat er de laatste jaren
ai genoeg is veranderd en de pres
tatiebeurs de tyd moet krygen
zichzelf te bewijzen. Wel willen de
liberalen de OV-jaarkaart afschaf
fen. Ook de PvdA komt niet met
een nieuw stelsel. In ieder geval
trekt de partij geen extra geld uit
partij eraan de OV-kaart om te
zetten in een traject-chipkaart, zo
dat studenten niet meer onbe
perkt' kunnen reizen. D66 wil dat
studenten een beurs krygen voor
hun levensonderhoud en hun stu
diekosten moeten lenen. Net als
het CDA vindt de partij dat stu
denten honderd gulden per
maand extra moeten krygen, D66
wil dit doen door deels de basis
beurs te verhogen, deels de ou
ders meer te laten bijdragen (voor
gevallen bij wie dit niet kan. moet
de aanvullende beurs omhoog) en
deels door studenten meer te la
ten lenen. Het CDA wil de hon
derd gulden niet via een lening
verstrekken. Beide partijen wil
len de OV-kaart handhaven zoals
die nu bestaat.
Wat er uit de formatie zal rollen, is
ongewis. Een volgend kabinet zal
eerst weer onderzoeken wat er
aan het stelsel veranaera kan
worden. Het duurt nog wel even
voor er een beslissing valt. Stu
denten hoeven dan ook met bang
te zijn volgend jaar weer met min
der geld te moeten rondkomen.
