Actueel
3
'Niemand hoeft bang te zijn
dat we Nederland overnemen'
Onze Top 10
SUPER DE BOER
oh
Snelle boot tussen
Dordrecht en
Rotterdam gaat
volgend jaar varen
1.89 3.98 m
0.99
Massaal ja* Ieren betekent nog geen vrede
Hoop overwint
LEKKER VOORDELIG
Nationalisme kenmerkt cultureel feest Grijze Wolven in Schiedam
pan!
waar 4stüksiW
Rotterdams Dagblad Commentaar
Ga naar huis, dinosaurus'
3.59 sMuaosmtm
1.49
1.99
11.98
2.59
6.
14.90
1.99
5.38
2.99
4.79
otterdams Dagblad
Maandag 25 mei 1998
-
Door Hans Geurens
Dordrecht/Rotterdam Om tien
over acht gaan de trossen van
draagvleugelboot 'Flying Dutch
man" aan het Groothoofd in Dor
drecht los Tien minuten te laat.
Maar dat hindert niemand. Het is
vooral een pleziertochtje voor de
opvarenden.
Een gezelschap van ruim vijftig
mensen uit Dordrecht en omge
ving die in Rotterdam werken,
was vanochtend geïnviteerd om
de vuurdoop van de snelle boot
verbinding tussen beide steden
mee te maken. Die komt pas in
september volgend jaar in de
vaart. Tussen Dordten Rotterdam
zal straks met catamarans geva
ren worden, die net zo snel zijn,
meer comfort hebben en minder
golfslag produceren.
Toch is alvast een proefvaart geor
ganiseerd ter gelegenheid van het
200-jarig bestaan van Rijkswater
staat. De genodigden krijgen zo
alvast een voorproefje van een
nieuwe vorm van openbaar ver
voer in deze regio.
De Flying Dutchman' zet koers
naar De Noord. Het ranke vaar
tuig is meteen op snelheid. Han
dig als je het drukste rivieren-
knooppunt van Europa moet over
steken. De stemming aan boord is
prima. Er worden gratis broodjes
en koffie geserveerd. Dat zal
straks wel met het geval zijn als
de 'echte' snelle boot gaat varen,
zegt een passagier glunderend.De
snelle boot heeft zijn eerste proef
vaart, een dag nadat de Neder
landse Spoorwegen de nieuwe
reistijden heeft laten ingaan.
Maar dat is toeval. Het is niet de
bedoeling te concurreren met de
trein^egt P. Westeneng, van ar
chitectenbureau IBZH uit. Hij co-
ordineert namens de opdrachtge
ver. de provincie Zuid-Holland,
het project. Het consortium High
iSLW
Om half negen vanochtend meerde de 'Flying Dutchman' aan bij het Spido-ponton Leuvehoofd. De
passagiers kunnen direct metrostation Leuvehaven in of lopend naar hun werk. Foto mgrid van Beek
Speed Ferry bv, bestaande uit
ZWN Groep, stadsvervoer Dor
drecht en de rederijen Doeksen
en Heymen, dat de snellebootver-
bindmg gaat exploiteren, mikt
vooral op de automobilist uit de
Drechtstreek die elke dag de el
lende van de file en vervolgens
van het parkeren meemaakt alvo
rens op zijn werk in het centrum
van Rotterdam te arriveren. Het
moet een anti-fileboot worden. De
passagiers uit de omliggende ge
meenten kunnen snei bij de nabij
gelegen Rieaijkshaven, het ver
trekpunt van de snelle boot ko
men door een waterbus systeem in
de Drechtsteden. Dat moet vol
gend tegelijkertijd van start gaan.
Papendrechter D. Rijnenberg
vindt het voorlopig nog wat te
lang duren. ..Ik doe er normaal
met de auto 35 minuten over om
op mijn werk op de Kop van Zuid
te komen. Nu ben ik met de pont
hierheen gekomen en al drie
kwartier onderweg," zegt hij net
voor de afvaart. „Ik heb ook geen
last van files, want ik begin 's
morgens vroeg. Maar wie weet
staat het over drie jaar rond die
tijd ook welvast op de weg. Dan is
dit misschien een alternatief."
Een sterk punt van de snelle boot
is volgens toekomstig directeur
M.J.V. Sprenger van de High
Speed Ferry bv. tn oprichting dat
een (beperkt) aantal van 20 fietsen
mee kan aan boord. Dat vindt ook
W. van Rijswijk, die in de Dordtse
nieuwbouwwijk Stadspolders
woont. „Ik ga altijd met de trein
naar Rotterdam, maar de verbin
ding met NS-station Stadspolders
is slechter geworden. Het was een
kwartiertje fietsen naar het Groot
hoofd. Daarom is de snelle boot
denk ik een behoorlijk alternatief
voor de trein."
Na drie jaar moeten er tweedui
zend passagiers per dag gebruik
maken van de snelle boot. Het ex
periment gaat slagen, daarvan is
Sprenger overtuigd. Voor de drie
jaar durende proef dragen rijk,
provincie en deelnemende ge
meenten in totaal zo'n tien mil
joen gulden bij.
Op werkdagen kunnen de reizi
gers elk half uur op de boot rich
ting Rotterdam en vice versa. In
het weekeinde elk uur. Er kan
met de strippenkaart worden be
taald. Een enkeltje kost zeven
strippen, ofwel ruim vijf gulden.
Tussendoor wordt nog een stop
gemaakt in Ridderkerk.Momen-
teel vindt een onderzoek plaats
naar een geschikte plek, waar ook
automobilisten van de A15 en de
A16 kunnen opstappen.
Met een vaartje van zestig kilome
ter per uur nadert Rotterdam
snel. Om exact half negen meert
de boot aan bij de Spido-ponton
aar> het begin van de Leuvehaven.
Het rondvaartbedrijf gaat binnen
kort verhuizen naar de andere
kant van de Erasmusbrug, waar
na HSF mogelijk gebruik kan ma
ken van het huidige ponton. De
onderhandelingen daarover zijn
Zo'n 1500 Turken kwamen zaterdag in de Schiedamse Sporthal
Margriet bijeen om de glorie van het Turkse volk te vieren. Volgens
de organiserende Turkse Culturele Vereniging een doodgewoon
cultureel feest, volgens anti-fascistische bewegingen een samen
komst van Turks extreem-rechts. „Het gaat er fanatiek aan toe.
Maar niemand hoeft bang te zijn dat we Nederland overnemen."
Door Marc Floor
Schiedam De sporthal is afgeladen deze middag. Vijftien
honderd wildenthousiaste Turkse bezoekers klimmen op de
stoelen wanneer de in traditioneel tenue gestoken fanfare
naar het podium marcheert. Voorop twee vaandeldragers. Eén
met de vlag van Turkije, één met een doek waarop drie halve
manen prijken: het symbool van de Grijze Wolven.
De zaal is een golvende melange
van gebruinde handen en rode ba
nieren. Kleuters, pubers, volwas
senen, traditionele sandalen,
glimmende instappers, modieuze
plateauzolen: de aanwezigen
klappen, scanderen en juichen al
lemaal even hard. Hier brandt het
vuur van liefde en haat. Liefde
voor de Turkse natie, haat voor
degenen die daartegen zijn.
Iedereen mag vandaag komen
proeven van de Turkse cultuur,
heeft de voorzitter van de Schie
damse Turkse Culturele Vereni
ging vooraf verklaard. In de prak
tijk moet het tiental niet-Turkse
bezoekers als enige door de als
veiligheidssluis ingerichte
EHBO-ruimte naar binnen. Tas
sen van de pers worden op came
ra's doorzocht. De organisatie
heeft zelf een filmploeg inge
huurd. Daarvan kan de pers op
verzoek opnamen krijgen.
Verbod
De Anti-Fascistische Aktie (AFA)
vroeg vorige week om een verbod
van de bijeenkomst. Volgens de
AFA zou het gaan om een samen
komst van Turks extreem
rechts, beter bekend onder de
noemer Grijze Wolven. Het be
treft aanhangers van de in 1997
overleden Alparslan Türkes, een
Turks nationalrst-pur-sang.
De ideologie van Türkes, die nooit
onder stoelen of banken heeft ge
stoken gecharmeerd te zijn van
de ideeën van Hitier, vertoont vol
gens critici sterke overeenkom
sten met die van de nazi's. Het
Turkse volk wordt het edelste ter
wereld genoemd en moet weer
heersen over het Osmaanse rijk,
zoals zich dat vroeger uitstrekte
van Wenen tot de Chinese muur.
Maar als het even kan ook over
wat zich daarbuiten bevindt.
De AFA, in haar opvattingen ge
steund door het Fascisme Onder-
zoeks Kollektief FOK en de Rot
terdamse Anti-Discriminatie Ac
tie Raad RADAR, ziet in de Grijze
Wolven een groter gevaar dan Ne
derlands extreem-rechts Zij ba
seren zich daarvoor onder meer
op de publicatie van de onder
zoeksjournalisten Stella Braam
en Mehmet Ulger, die in hun boek
over de Grijze Wolven de bewe
ging afschilderen als een organi
satie die er niet voor terugdeinst
tegenstanders uit de weg te rui
men. Braam wordt door de Grijze
Wolven steevast als een satan af
geschilderd, Ulger als een door
Rusland betaalde communist.
Schiedams burgemeester R.
Scheeres zei geen wettelijke in
strumenten te hebben om de bij
eenkomst te verbieden, zoals de
AFA had gevraagd, maar stelde
wel eisen aan de organisatie. Op
kosten van de Turkse Culturele
Vereniging moest een onafhanke
lijke beveiligingsdienst worden
ingeschakeld. Bovendien zouden
fascistische of racistische uitspra
ken meteen door Turkstalige
agenten met een proces-verbaal
worden bestraft. Die kwamen ove
rigens niet in actie.
De Schiedamse Turkse Culturele
Vereniging begrijpt niets van de
commotie. Volgens hen is *bet
slechts een feest, een gezellig sa
menzijn van de Nederlandse
Turkse gemeenschap die met res
pect voor de Nederlanders haar
wortels wil benadrukken. En die
grijze wolf? De voorzitter zegt dat
het niet meer is dan een symbool
van de Turkse natie, vergelijk
baar met de oranje leeuw van Ne
derland.
Complimenten
De muren van de Schiedamse
sporthal zijn behangen met vlag
gen. Uit alle hoeken van Neder
land zjjn Turkse delegaties geko
men. Achter het podium straalt
een metershoge helrode Turkse
vlag. Daarnaast een aanzienlijk
kleinere beduimelde Nederland
se driekleur. De muziekgroep zet
het Turkse volkslied in. De zaal
zingt uit volle borst mee, onder
een woud van in de lucht gestrek
te armen met het teken van de
Grijze Wolven: ring- en middel
vinger op de duim, pink en wijs
vinger gestrekt, zodat een wol-
venkop ontstaat.
Vervolgens wordt het Nederland
se volkslied aangekondigd, waar
van het zingen vooraf was be
loofd. De zaal is zichtbaar ver
baasd. Niemand zingt mee wan
neer de klanken van het Wilhel
mus door de sporthal galmen. Na
de laatste tonen volgt een be
schaafd applaus.
Uren van toespraken volgen.
Steevast wordt het podium met
een trots Grijze Wolf-gebaar be
klommen. Eén van de sprekers is
Turkmen Omur, voorzitter van de
Europese Federatie van Grijze
Wolven.
Er volgt een geldinzameling. Eén
voor één komen afgevaardigden
van lokale Turkse verenigingen
naar voren om een handvol hon
derdjes in een doos te gooien. De
opbrengst is bestemd voor de
Turkse broeders in landen als
Azerbeidzjan en Bosnië. Landen
die tot het gedroomde Osmaanse
rijk behoren. „In die landen zitten
veel mensen die hun wortels in
Turkije hebben," licht een 29-jari-
ge Schiedamse van Turkse af
komst toe. „Die mensen moeten
we steunen."
De bezoekster, volgens eigen zeg
gen geen Grijze Wolf, erkent dat
de bijeenkomst in de sporthal ge
kenmerkt wordt door fanatisme.
„Het gaat er fanatiek aan toe ja.
Maar zoals iedereen in Nederland
vrijheid van meningsuiting heeft,
zo mogen deze mensen uitspre
ken wat zij op hun hart hebben.
Nederland hoeft echt niet bang te
zijn dat we het land overnemen.
We willen gewoon samenzijn, om
dat we zo ver van ons vaderland
zijn verwijderd."
Zij zegt dat ze Nederland ais haar
moederland ziet en Turkije als
haar vaderland. „We willen hier
vandaag als Turken voelen dat we
één volk zijn en we willen onze ge
vallen soldaten herdenken. Dat
zijn de beschermers van ons land.
Turkije mag nooit en te nimmer
uiteen vallen. Nederlanders hoe
ven daar niet bang voor te zijn: die
worden niet van alle kanten be
stookt."
Topattractie is de razend populai
re Turkse zanger Ozan Arif. De
volkszanger en verhalenverteller
wordt door de journalisten Stella
Braam en Mehmet Ulger de huis
zanger van de Grijze Wolven ge
noemd. Regelmatig lopen bezoe
kers aan het slot van de bijeen
komst met een gigantische Turks
vlag boven de hoofden voor het
podium langs. Eronder lopen kin
deren mee, niet ouder dan 10 jaar.
die vol begeestering de naam roe
pen van het land dat ze waar
schijnlijk alleen van vakanties
kennen.
Bamipakket Broodje Bokpau
ar?
nipakl
rundvlees of up
4 stuks
Kalfsroomieverworst
lOOg
W
flonbiedmggn /«jn geldig t/m 30 mei 98
ALTIJD OP ZOEK NAAR HET BESTE
Door Hans Geleijnse
Belfast—Filmproducer en afgestudeerd histo
ricus Paul Largan heeft weer hoop. Bij het re
ferendum stemde hij 'natuurlijk' voor het vre
desakkoord en 676.965 Noordierse protestan
ten en katholieken deden precies hetzelfde.
„Dat is geweldig positief. Maar vrede? Nee, dat
zal nog heel wat jaartjes duren. Je kunt hoog
stens vaststellen dat wij ons massaal tegen het
geweld hebben uitgesproken."
Het zijn niet de 274.879 tegenstemmers die de
26-jarige inwoner van Belfast voorzichtig
stemmen. Nee, het zijn de losse einden van het
akkoord zelf die de nodige reserves oproepen.
Op elk nog onopgelost twistpunt tussen katho
liek en protestant is een commissie actief en
commissies kunnen na lang praten prachtige
afgewogen rapporten afleveren, de macht om
ze in praktijk te brengen is vaak gering.
Largan: „Ik kom uit de katholieke gemeen
schap, maar probeer zo onpartijdig mogelijk
naar ons conflict te kijken. Volgens mij komt
er pas vrede als alle Noord-Ieren als burgers
met gelijke rechten worden behandeld. Dus
geen overwegend protestantse politie meer,
geen discriminatie bij banen, geen Oranje-
vlagvertoon om de katholieken nederlagen
van honderden jaren geleden in te peperen."
Zo ver is het nog lang niet. Er ligt, na alle eufo
rie over de uitslag van het referendum, voor de
naar vrede snakkende Noord-Ieren zelfs een
geweldige kater op de loer. Ian Paisley, predi
ker van onverzoenlijke tegenstellingen, mag
vrijdag van de kiezers een afstraffing hebben
gekregen, zijn 'nee'-campagne kan bij de ver
kiezingen op 25 juni voor de 108 zetels van de
nieuwe Noord-Ierse Assemblee nieuw leven
worden ingeblazen.
Die nieuwe Assemblee kan belangrijke beslui
ten alleen nemen als er gekwalificeerde meer
derheden zijn bij de als nationalisten en Unio
nisten geregistreerde leden. In de praktijk kan
dit betekenen dat Paisley slechts 33 van de 108
zetels nodig heeft om besluitvorming te blok
keren. Geen wonder dat de door de wol geverf
de alles-afwijzer hoopt op een herhaling van
1974, toen hij met eenzelfde tactiek (en een al
gemene staking van protestantse werkne
mers) de Sunmngdale-overeenkomst opblies.
zodat na enkele maanden een einde kwam aan
Noord-Iers zelfbestuur.
Dreigender dan politieke verlamming is het
voornemen van de 70.000 leden tellende Oran
je-ordes om de beruchte Drumcree-optoeht op
5 juli langs de traditionele route te laten lopen.
Dat betekent een nieuwe confrontatie met de
katholieke bewoners van de Garvaghy Road,
die evenmin van plan zijn te wijken.
Nee, vrede is het nog lang niet in Noord-Ier-
land. „De totale gekte kan hier zo weer losbar
sten," zegt Largan, die elke zomer Noord-Ier-
land ontvlucht omdat hij niet 'tegen die sfeer
van een staat van beleg' kan. Gary Adams mag
hopen nog bij leven te kunnen genieten van
Ierse hereniging, erg waarschijnlijk is dit niet.
Het is Sinn Fein dat de grootste veer heeft
moeten laten bij dit akkoord door Noord-Iers
zelfbestuur binnen het Verenigd Koninkrijk te
aanvaarden. Als Blair en Clinton hun beloften
nakomen en Noord-Ierland een enorme econo
mische injectie krijgt zal het politieke ideaal
van een ongedeeld Iers eiland in de katholieke
gemeenschap nog meer aan populariteit ver
hezen dan nu al het geval is.
De overtuigende uitslag van het referendum in Noord-Ier
land en Ierland onderstreept het weerzinwekkende ka
rakter van het conflict dat het eiland zo lang en zo hevig
heeft geterroriseerd. De inwoners van Noord-Ierland en Ierland
hebben met hun steun aan het akkoord van Goede Vrijdag massaal
tegen het geweld gestemd, waardoor er een belangrijke stap is ge
zet op de moeizame weg naar vrede. Die vrede is er overigens nog
lang niet. Daarvoor moeten er nog vele afspraken nader worden uit
gewerkt, moet de tijd ernstige wonden helen en moet diepe arg
waan worden overwonnen.
De uitslag van het referendum is vooral een overwinning van de
hoop. Het pessimisme heeft verloren. De Ieren kiezen voor de toe
komst, waarbij de keu2e vooral is bepaald door vrouwen en jonge
ren, die ziek zijn van de eeuwige strijd van kempende oude man
nen die zo lang het politieke beeld van Noord-Ierland hebben be
paald. De fanatieke aUesafwijzer ds. Ian Paisley werd zelfs door zijn
tegenstanders na zijn nederlaag uitgemaakt voor een dinosaurus -
maar het feit dat hij in zijn kiesdistrict voldoende Nee-stemmers
vergaarde geeft ook aan dat de weg naar werkelijke vrede nog lang
zal zijn.
Het komt er nu op aan dat de paramilitaire organisaties rekening
houden met de nadrukkelijke wens van het volk en zich houden
aan de afspraak dat ze binnen twee jaar volledig zijn ontmanteld en
dus al hun wapens hebben ingeleverd. Tot nu toe maken IRA en
Sinn Fein weinig aanstalten in die richting - de politie kon zater
dag op het nippertje enkele bomaanslagen verijdelen. Belangrijk is
ook de verkiezing van het nationale parlement van Noord-Ierland
aan het eind van de maand juni.
Uiteindelijk zullen in dat nieuwe parlement de tegenstellingen
moeten worden overbrugd, zullen daar de meerderheden moeten
worden gevormd om overeenkomsten te kunnen afsluiten met de
Ierse republiek om het economische herstel van Noord-Ierland op
gang te kunnen brengen. Die weg ligt nu open mede doordat in de
Ierse republiek maar liefst 94 procent van de kiezers zich ook uit
sprak voor het schrappen uit de Grondwet van de territoriale aan
spraken op het noorden. De uitslag van beide referenda opent de
weg naar een toekomst, waarin de doem van het verleden niet meer
hoeft te heersen. Samenwerking, stabiliteit, vasthoudendheid en
vertrouwen zijn nodig om de werkelijke vrede te bereiken.
Belfast Ondanks het massale
'ja' van Ieren en Noord-Ieren te
gen het vredesakkoord bleven de
fanatieke aUesafwijzer ds. ïan
Paisley en zijn bondgenoot Ro
bert McCartney van de UK Unio
nisten zaterdag volhouden dat de
protestantse kiezers in meerder
heid tegen de overeenkomst wa
ren. Paisley had tenminste nog de
voldoening dat zijn eigen kiesdis
trict tegenstemde, McCartney
verloor echter ook in zijn thuisba
sis. „De Noord-Ierse bevolking is
omgekocht, geïntimideerd en be
drogen om tot een ja te komen,"
brieste Paisley.
HU kreeg zaterdag echter fluit
concerten toen hij Belfast King's
Hail verliet nadat daar de uitslag
bekend was gemaakt. „Ga naar
huis, dinosaurus," riepen politie
ke tegenstanders. De bejaarde
predikant gaf echter geen krimp.
„Wij echte Unionisten zetten de
strijd voort," zei hij. Hij en zijn
Democratische Unionistische
Partij zuilen 'de belangen van het
protestantisme' verdedigen in het
op 25 juni te kiezen nieuwe
Noord-Ierse parlement.
Zijn grote rivaal David Trimble,
leider van de Uister Unionistische
Partij, schatte het percentage pro
testantse nee-stemraers op 35. Hij
vond dat 'teleurstellend hoog' en
riep de Unionisten op onderlinge
meningsverschillen te beëindi
gen.
Trimble stelde meteen eisen aan
Sinn Fein en de IKA. „Adams
moet nu zijn beloften nakomen en
verklaren dat de oorlog voorgoed
over is," zei Trimble. De IRA
moest van hem binnen zes maan
den 'serieuze stappen naar ontwa
pening maken'. Hy benadrukte
dat zolang er geen wapens worden
ingeleverd (volgens het akkoord
moet dat binnen twee jaar zijn af
gerond) er voor Sinn Fein geen
plaats zal zijn in de volgende
maand te vormen Noord-Ierse re
gering.
Adams bestreed dit. 'Er kunnen
geen voorwaarden vooraf worden
gesteld.'
De Grijze Wolven-symboliek ontbrak niet in Schiedam. Massaal werd de groet gebracht en ook werd fanatiek gezwaaid met de vlag
gen met de drie halve manen van het vroegere Osmaanse rijk. Foto an p
1. Bospeen, per bos
2.99
2. CëlaVita, golfjes of minikriel, zak 450
2.69
3. Varkensrollade, kilo
15.98
4. CU Roomboter braadham, 100 g
5. CttZaanlander extra pikant 48+,
kilo
19.90
lib nu s voordeel 1.50
litmus voordeel 0.70
Bonus voordeel 4.00
Bonus voordeel 5.00
Mona pudding, o.a. zacht luchtig toetje
toffee chocosaus, beker 450 ml
2.99
Bonus voordeel 1.00
10. Nieuw: Bounty keukenpapier, pak 2 rollen gg
7. 3 halen, 2 betalenÖ1 Engelse drop,
winegums of salmiakkogels, 3 zakken
8.07
Bonus voordeel 2.69
8. Alte Weintradition of Tradition Rouge,
fles 1 liter
3.99
Bonus voordeel l.oo
9- Hertog room- of slagroomijs,
bv. pecan/caramel, bak 1 liter
5.99
Bonus voordeel 1,20
De26 aanbiedingen gelder» voor ah Bonus kaarthouders en zijn geldig
t/m 31 met as in de AH-supermarkten met een cijfercode <sx$®© of
Kijk voor nog 400 Bonus aanbiedingen in onze winkel.
