18
mmmn
Meeuwen vliegen in
vijf soorten boven stad
Harlekijn nadoen in
spiegelruit snoepwinkel
Rotterdam
Van kiosk tot kerk
Natuur in de stad
Stormloop op speciale uitgave
Historisch Delfshaven Bulletin
Rotterdams Dagblad
Zaterdag 1 augustus 1998
Nederland heeft een vijftal meeuwen binnen zijn grenzen: de
kokmeeuw, de stormmeeuw, de zilvermeeuw, de kleine mantel
meeuw en de grote mantelmeeuw. Archieffoto
Afgelopen dinsdag stond een
mooie foto van wegvluchtende
meeuwen in de krant. De herfst
achtige foto was genomen tegen
het decor van een jagende wol
kenlucht en opspattende golven.
Een meeuwentafereel hoort er zo
- uit te zien. De meeuwen vliegen
weg van de fotograaf, zodat van
bijna alle exemplaren de koppen
niet te zien zijn. Een enkeling wil
de verstoorder toch in de gaten
houden, en draait tijdens het vlie
gen zijn kop om. Die paar koppen
zijn wit met een lichte snavel met
een vlekje. Hun staarten zijn
egaal wit. Die combinatie maakt
ze tot zilvermeeuwen.
Van andere vo
gels op de foto
zijn de staar
ten getooid
-'-met een zwart
^randje. Hun
*-vleugels zijn
X'donker van bo
ven. Ook zijn
j, ze kleiner dan
*-de zilvermeeu-
T wen. Dit zijn
stomimeeu-
Xwen. Het zijn
i jonkies van dit jaar, omdat vol-
wassen vogels geen zwart randje
- aan de staart hebben. Jonge kok
meeuwen hebben ook een zwart
X randje aan de staart, maar die
X hebben een lichte streep op de bo-
X venvleugel.
X Het determineren van meeuwen
X kan lastig zijn, maar is door de
'S combinatie van allerlei kenmer-
J ken goed te doen. In Nederland
komen ongeveer elf soorten
meeuwen voor, waarvan enkele
alleen als dwaalgast. Als we alleen
X de algemene soorten meetellen,
heeft Nederland een vijftal meeu
wen binnen haar grenzen. Dat
zijn de kokmeeuw, de storm
meeuw, de zilvermeeuw, de klei
ne mantelmeeuw, en de grote
mantelmeeuw, Die laatste is al-
leen een wintergast en doortrek
keren broedt hier dus niet.
- Al deze vftf soorten zijn boven het
Rotterdamse luchtruim waar te
nemen. De kokmeeuwen zijn het
- bekendst. Door de chocoladebrui
ne kop en rode snavel en poten is
dit meeuwtje van nog geen 40 cen
timeter een bekende verschijning
in de havens. Wat betreft voedsel
zijn ze, net als de andere soorten,
weinig kieskeurig. Van aas tot
vliegende mieren, van marktafval
tot vis in Blijdorp: alles wat maar
enigzins eetbaar is, schrokken ze
naar binnen. In de herfst verliest
de kokmeeuw zijn donkere kop.
Alleen een donker vlekje bij het
oor herinnert aan de bruine kap
van de zomer.
Stormmeeuwen zijn iets groter
dan kokmeeuwen. Ze hebben een
groene snavel en groenige poten.
Hun kop is licht met grijze streep
jes. Ze zijn
kleiner dan zil
vermeeuwen.
Hun ogen zijn
donker.
Stormmeeu
wen hebben
daardoor een
vriendelijker
uitdrukking
op hun gezicht
dan zilver
meeuwen. De
ze onverstoor
bare grijze vogels kijken behoor
lijke fel uit hun gele ogen met
zwarte pupillen,
Zilvermeeuwen hebben gele sna
vels met aan de onderkant een
rood vlekje. Wanneer zilvermeeu
wen jongen hebben, en ze komen
van een voedseltocht terug op het
nest, pikken de jongen naai- dat
rode vlekje. De gepikte oudervo
gel braakt daardoor het al doorge
slikte voedsel op.
Kleine mantelmeeuwen lijken
veel op zilvermeeuwen. De boven
kant van hun vleugels is echter
tSigrijs, en niet zoals bij zilver
meeuwen lichtgrijs. Kleine man
telmeeuwen hebben gele poten,
die van de zilvermeeuwen zyn
vleeskleurig. De soorten kruisen
soms onderling, maar vaak komt
dat niet voor. Kleine mantelmeeu
wen broeden met duizenden in de
duinen bij Oostvoome. De soort is
behoorlijk in aantal toegenomen
de laatste jaren. Ze zijn veelvuldig
te zien beven de stad.
De klinkers op de voorgrond hebben plaats gemaakt voor asfalt, de rai'* liggen er nog maar de
kiosk op de voorgrond is verdwenen. Het is een karakteristieke straat in Rotterdam, die altijd
een eigen identiteit heeft gehad. Weike straat, laan, weg of dijk legde de fotograaf vast en wat
is de naam van de kerk op de achtergrond? Het antwoord moet uiterlijk om 10.00 uur op donder
dag 6 augustus In bezit zijn van 'Rotterdam vaivtoen'. Het antwoord mag vergezeld gaan van
anekdotes en/of oude (straat)foto's. Reacties zonder volledige vermelding van voorletter(s),
achternaam, adres, postcode en (eventueel) telefoonnummer worden niet in behandeling geno
men. Onder de goede inzenders wordt een VW-geschenkbon verloot. Fotobureau Roevers
een monument ter nugeaacniems
aan de vissers
trurmemueit. ou, Lapeue aan ueu uam.
De puzzelfoto van twee weken geleden is van de Pastoriedijk in de wijk Pernis. Het
is een dijk die grotendeels rondom het voormalige zelfstandige dorp loopt. Wan-
neerdenaamgevingisgeschiedismoeilijkvastte stellen. ArcWeffotoNieisvanderHoeveiv
Rotter&dms Dagblad
Kerkdiensten
De achterzijde van het pand van groenteboer Bijl in de jaren zeventig. Foto collectie t. visscber-van Heest
instappen een enorme knal en
weigerde verder elke dienst. Op
de fiets ben ik toen naar Pemïs
gereden met mijn toekomstige
vrouw achterop, maar halverwege
doemde nieuwe pech op. Met een
knal gaf de achterband de pijp
aan Maarten. Wellicht mede door
die ongelukkige start zijn we heel
lang gelukkig getrouwd geweest
en ook lang actief in de politiek
(PvdA) en vakbeweging."
A. van Sintmaartensdijk (Kerk-
weg 40. Zuidland) is geboren op
Pernis en heeft er de eerste 21 jaar
van haar leven ook gewoond.
„Mijn schooljaren heb ik doorge
bracht op de Pastoriedijk, dus liep
ik er dagelijks. Natuurlijk ook op
zondag als bezoek aan de kerk op
het programma stond. Voor de
boodschappen was de Pastorie
dijk de aangewezen straat Er is
naderhand een klein winkelcen
trum gebouwd in het nieuwe ge
deelte van Pernis. Veel mensen
doen echter hun boodschappen in
Hoogvliet of Rotterdam."
Monument
A Koster (Burg. van Esstraat 154,
Pernis): „Achter de rug van de fo
tograaf van de puzzelfoto staat
aan de kop van de vroegere haven
een monument ter nagedachtenis
aan de vissers
die rond de
eeuwwisseling
op de Noord
zee hun brood
verdienden.
Naast vissers
telde Pernis
ook veel tuin
ders. Aan de
Nieuwedijk
was tot 1951
langs de haven
een veiling,
die tot in de
wijde c
ving be
voormalige haven, die ze vroeger
't Sluis noemden. Hier bevond
zich een sluis voor de afwatering
van de achterliggende polder.
Voordat Birkhoff zich in het pand
vestigde, was het de werkplaats
van smid Buesink, de overgroot
vader van mijn vrouw Anja. De fa
milie bewaart dierbare herinne
ringen aan deze plaatsen."
„Van de drie winkels tegenover
groenteboer Maarten Bijl heeft
nog slechts één winkel een grote
etalageruit. Die van ons huis
meldt M. Kort (Pastoriedijk 332b,
Perms). „Eerst was het een siga
renwinkel, daarna de elektrowin-
kel van Koert en than." s het oand
door ons mede in gebi uil: voor on
ze auto- en motorrijschool Cla-
rien. De voormalige winkel is nu
theorielokaal."
Het is niet de Kerkedijk van W.
van Hattem (Qlmendaal 207) en
evenmin de Overschiese Dorps
straat van J. Baan (Mariniersweg
223) of de Bovenstraat van W. Y.
Faber (Wingerd 9, Hellevoetsluis)
en H. J. van Ede-Sehoestowa
(Eemstein 15, Zwijndrecht). Ook
de Zuidhoek van R. W, Bruining
(Elbestraat 29, Spijkenisse) is on
juist en dat geldt ook voor de
Kath. Lagedjjk van C. Moulijn
(Purmerhoek 85, Capelle aan den
IJssel).
Het goede antwoord werd gege
ven door onder anderen W. Pors
en J. Pors-Verheij (Schakelweg
258, Hoogvliet), M. Harreman
(Mary Zeldenruststraat 17, Spij
kenisse), S. Sloof-Verschoor (La
brijnstraat 11, Pernis), G. Ketting
(Beverveen 279, Spijkenisse), W.
Schippers (Sliedrechtstraat 133),
W. van Dijk-Hoileman (Vermaet-
weg 10, Pernis), R. de Graaf-We-
melsfelder {Iiede 32), B, van Ejjk
(Zevensterrenpad 6, Pernis),
H. M. Stofregen (Kelloggplaats
61), J. van der Steen (Velsenaar-
straat 2, Pernis), R. Verhey (Rigo-
lettostraat 24, Hoogvliet), W.J.
Pors (Ring 479, Pernis), J. A. Lier-
op (Burg. Van Esstraat 112, Per
nis), L, Groeneveld (Labrijnstraat
4, Pernis), J. Tabbers (Beemster-
hoek 227, Capelle aan den IJssel),
K. Serraarens (Pastoriedijk 138,
Pernis), H. J. M. F. van Loenhout-
Vaandrager (Baarsveen, Spijke
nisse), P.J. Schilt (Smallandstraat
35, Pernis), S. van Asperen-Kee-
mink (Reigerlaan 212, Capelle aan
den IJssel) en J. van Bennekom
(G.A Soetemanweg 74, Pernis),
De WV-geschenkbon is, na lo
ting, toegezonden aan A. Giele,
Olmendaal 26, 3075 KV Rotter
dam.
Rotterdam De publicatie eerder
deze week in deze krant over de
speciale uitgave van het Hïsto-
Xrisch Delfshaven Bulletin heeft
L geleid tot een ware stormloop bij
bewonersorganisatie Delfshaven/
Schiemond. Vele tientallen bewo
ners vervoegden zich op het kan-
- toor aan het Heiman Dullaert-
plein en namen een of meerdere
van de gratis exemplaren mee.
„Er zijn een hoop mensen bij die
vroeger in dit deel van Delfsha-
ven hebben gewoond," zegt
woordvoerder J. Houtsma.
„Ze zijn allemaal erg enthousiast
over de inhoud. Sommigen heb
ben enkele tientallen exemplaren
besteld. We hebben gauw een ex
tra stapel laten brengen, omdat
we hier maar een kleine voorraad
- hadden. Die zijn nu ook alweei
byna op. Maar niet getreurd. Er
zijn er tienduizend van gedrukt,
genoeg dus om iedereen die
langskomt tevreden te stellen."
Het Historisch Delfshaven Bulle-
tin wijdt zijn jongste uitgave aan
de geschiedenis van oud-Delfsha-
ven, opgetekend uit de mond van
(ex-)bewoners. Hun peisoonlijke
ervaringen en jeugdherinnerin-
1 gen gaan soms terug tot het begin
van deze eeuw. Delfshaven ver
wierf naam en faam als geboorte
plaats van zeeheld Piet Heyn, met
een vestiging van de Vereenigde
Oost-Indische Compagnie, met
scheepvaart en jeneverstokerijen.
In de jongste editie zijn veel foto's
afgebeeld die afkomstig zijn uit
privécollectïes. De vertellingen
gaan over onder meer de benau
wende behuizing van vroeger, het
belang van de scheepvaart in
Delfshaven en de aanzienlijke be
drijvigheid die dat met zich mee
bracht
Belicht worden ook de revolutio
naire uitvinding in de jaren zestig
van een nieuw wasmiddel (Bio-
tex) in de fabriek van Kortman
Schulte, die was gevestigd in
het VOC-magazijn, de dienstmeis
jes van Delfshaven, de kleine
middenstand, de oorlogstijd, het
weeshuis, de visafslag aan de
Middenkous en de duizenden ar
beiders die vroeger in Delfshaven
werkten.
Het Historisch Delfshaven Bulle
tin wordt gratis opgestuurd als
men een briefte schrijft naar:
Nesselaar PB» Voorhaven 38C,
3024 RN Botterdam (tel. 4767991)
zondag 2 augustus
Hervormde Gemeenten: Centrum:
St. Laurenskerfe 9 ds A Kuipers
10.30 rmv.dsABrokertiof 17
ds. D.Cu pe rud. Prinsekeric de Bergs-
Ingelkerk. Opstandingskerk; 10
ds.F.deNooy. Nw.OosterV.erk: 10 ds-
.H.v.d.PolAnmanstichting: lOdsJ-
.Snijder. Waalse Kerk, Schiedamse-
VBst 190:9.30geen dienst. Delfsha
ven: Oude Kerk: Gesloten, tijdelijk in
de Willebrordskerk, Beukelsdijkl79:
9.30 ds.W.Dekker 17 drs.B.de Ruy-
ter. Krallngen: Hoflaankerk: 10ds.L-
.Korevaar, SOW 17 ds.C.Wesdorp.
Oosterkapel: 9.30 dsj.Kubachl. im
manuëlkerk: 10 ds.P.v.Veldhüizen.
Overschie: Grote Kerk: 10 dienst. Hif-
legersberg/Schlebroek/Om moord
Hillegondakeric 10 dsJ-Kooren 17
ds.T.Poot. Salvatorkerk: 10 ds-
.A.Schipper. Oranjekerk: 10 dsJ.de
Jong. AJexanderkerk; 10 ds.LGeiuk.
Goede Herderkerk: 10 ds.H.v.Tïf.
BergkapeU 10.J0 prof.drJ.Spema
Weiland. Open Hof Hesseplaats: 9.30
mw.LBos. varenhof: 11 mw.G.v.d-
.Vlles. Ontmoetlngskerk, Ben Web
sterstraat: 10 dienst Rotterdam-
Zuid: Bethlehem kerk: 10
mw.ds.A. Nagel-de Jonge. Camisse-
huls Lepelaarsingel: 10 zie Bethle-
hemkerk. Johanneskerk: 10 ds-
.W.Radstake. Juilanakerk: 10 dhr-
J.v.larrbalgen. Maranathakerk: 10
ds,C.v.d.Bergh 17 ds.H.Verheul.Cre-
dokertc 10 mw.LGroenendijk 17
dhr.H.Langstraat. Open Hofkerk: 10
ds.F.Roodenburg. Oude Kerk: zie
BetWehemkerk. Vredeskerk: 9.30
ds.LKopmels. Ussel monde: Adr.
Janszkerk: 9G0ds.D.v.Noordennen.
De Hoeksteen: 9.30 dr.A.Vos. Pel-
grimskeric 9.30 ds.K. Vogelaar.
Gereformeerde Kerken: Centrum:
BergsJngelkerfc 10 ds.KW.Kampen.
Ammanstichting Boezemweg: 10
ds.GJansen. Delfshaven: Kerktaal
BM 4, Burg. Meineszstraat 4: 10
ds.H.Hummel, HIHegersberg/Ter-
bregge: Vredevorstkerk: zie GHK.
Goede Herderkerk: 10 ds.H.v.Tïl.
Overschie: Maranathakerk: geen
dienst Kraflngon: Hoflaankerk: ds.L-
.Korevaar, SOW. Ommoord/Zeven-
f
„De Pastoriedijk in Pernis, zon
der twijfel," herkent J. G. Smit
(Falstaffstraat 129, Hoogvliet).
„De winkel links op de foto was
ooit van kapper Andeweg, Nu is
het de winkel van groenteboer
Maarten Bijl wens vader ooit in
de winkel ernaast het bedrijf op
zette. De winkel daarnaast was
die van bakker Frans Bouman,
waar mijn moeder al dertig jaar
haar brood kocht toen hij stopte.
Dat was in de periode dat een sa-
neringscomissie bezorgwijken
voor bakkers en melkboeren in
deelde. Dat ging Bouman te ver.
Naast zijn nering (niet zichtbaar
op de puzzelfoto) bevond zich het
loodgietersbedrijf van Van Keste-
ren."
En: „Het muurtje links met de
siersteentjes is gemetseld naast
de toegangsdeur tot het café van
Woudstra, Het wapen van Pernis.
Vijftig jaar heb ik met heel veel
plezier op bet dorp gewoond, mijn
huidige woonbuurt kan daar niet
aantippen!"
C. F. Bijl-van Gijzen (G. A Soete
manweg 51e, Pernis) bevestigt de
lezing van Smit. „De man op de
puzzelfoto is mijn echtgenoot. Sa
men hebben we de groentezaak
gehad eerst in pand 301 en later in
305. Kenmerkend voor pand 301 is
dat het huis al méér dan driehon
derd jaar oud is en een ronde
schoorsteen had. Deze is later
dooreen nieuwe eigenaar vervan
gen. Kenmerkend voor pand 305
is dat de stijl van bouwen duide
lijk afwijkt van de andere wonin
gen in het blok. In vroeger jaren
behoorde het toe aan kapper An
deweg en is het herbouwd na een
brand. Andeweg overkwam een
fataal ongeval met de motor,
'aarna een van zijn werknemers,
T
Kamp: O pen Hof: 9.30 mw.LBos. Va
renhof: 11 mw.G.v.d.VIfes. Ontmoe-
öngsKeric 10 mw.B.Da/nper. Alexan-
derstad: Verrijzeniskerk: 9.30
dsJ.vAidel. Fetjenoord: Konlngs-
kertulOds.Th.Kok. Charlois: Bethel-
kertc 9,30 ds.R.Casper 16-30
dsJ.Lems. Waelestein: 10
dsJ.Lems. Pendrecht: Open Hof
kerk: 10 dienst.Lombardljen: Petra-
kerk: 9-30 drs.H.de Jong. Zuldwljk:
CredokertclO mw.GroenendiJk 17
dhr.Langstraat.Usselmonde: Groene
Tuinkerk: 9.30dsJ.Brederveld.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: Ichthuskerk, J.v.d Hoekplaats
1; 9.30 en 16.30 leesdfenst Christe
lijk Gereformeerde Kerken: Cen
trum: Rehobothkerk Noordsingel 90:
9.30 br.l.Stolk 16.30 dsJ.Mannï.
R'dam-Zuld Nebokerk Smeetlandse-
dijk: 9.30 en 16,30 ds.G.Bijkerk.
R'dam-West: Kerkgebouw Colonia-
straat 25: 10 en 17 ds.W.v.Sorge.
R'dam-Oost Ontmoetlngskerk Ze
vensprong: 11.15 ds.H.de Boer 18
ds.G.v.'t Spijker. Alexanderpolder:
Verrijzen iskerkSpringeretraat: 11.15
dsJ.Manni 18.15 br.D.v.Veelenl.
Charlois: Kerkgebouw Wolphaerts-
bocht278:9.30 leesd lenst 14.30 ds-
.M.Kater. Kral.'ngen: Jeruzafemkerk:
10 leesdienst 15 ds.A.Baars. Doven-
dienst: Rehobotkerk Noordsingel:
9.45 dhr.B.Bruining.
Zieken- en Verpleeghuizen: Ussel-
landziekenhuis: 10.30 dhrJ.v.Puffe-
Jen. Sonneburgh, Schulpweg 534;
10.15 dhrALeurus. Nw. Sonne
burgh, Raven swaard 5: 9.30
dsJ.Kooren. De Zwarte Zwaan:
10.30 ds.T.Schot.De Twee Bruggen:
19.30 nr.vj.de Vries. Daniël den
Hoedkliniek: 9.45 pasLF.Warmer-
dam. Zuiderziekenhuis: zie Daniël
den Hoedkliniek. Smeetsland: 11
mwJ.de Vries. St Clara Ziekenhuis:
10.45 mw.ds.J.de Ruyter. Sint Fran-
ciscus: 10 ds.B.Duisterhof. De En
Ranken; 14.30 mw.DjAdams. Haven
ziekenhuis: lOdhrAHaurissa. Delta
kapel Psychiatrisch Ziekenhuis: 9.45
ds.D.KJufver.Dljkzigt Ziekenhuis:
9.30 mw.dsJ.Falkenburg. Rheuma-
Arie Riethof, de zaak overgenam.
Later ging de deur van de kap
perszaak dicht en werd het pand
aan ons te koop aangeboden."
En: „Ondertussen is mijn man 80
jaar. Ik ben nog één jaar ouder.
Helaas woont hij vanwege een
ernstige aandoening van suiker
ziekte niet meer thuis, maar
wordt goed en zorgzaam ver
pleegd in huize Sonneburgh aan
de Schulpweg."
J. Punt (Schout Eeuwoutstraat 20,
Pernis) woont heel haar leven al
in het dijkdorp. „Rechts bevond
zich vroeger de zaak van Koert in
elektra. Jammer dat sfeer niet
meer die is van toen."
D. P. Pors (Schakelweg 258, Hoog
vliet) herinnert zich Koert ook.
„Bij het uithangbord 'Agio' was de
sigarenwiuKel van de familie Van
den Berg gevestigd. De puzzelfoto
is gemaakt vóór de trap rechts, die
voert naar de gereformeerde kerk
onder aan de dijk. De winkel van
Bijl is de enige die zich staande
heeft gehouden."
Vertegenwoordiger
H. W. Schlaghecke (Van Bijnkers-
hoekseweg 194) kent vrijwel alle
straten op de plattegrond van
Zuid-Holland uit zijn hoofd. „Die
kennis deed ik op in de veertig
jaar die ik vanaf 1955 actief was
als vertegenwoordiger. Ik herin
ner me op de Pastoriedijk de tex
tielzaak van Janus van Dijk en
ook een kruidenierswinkel waar
ik tussen de middag af en toe een
kartonnetje met melk kocht."
N. Vink-van de Winden (Lijster
straat 1, Spijkenisse) herinnert
zich eveneens de winkel van Van
Dijk, maar ook het café dat in zijn
tijd toebehoorde aan Bil Groene-
wegen, bakker Bouman, visboer
Reacties op deze rubriek uitsluitend
schriftelijk aan 'Rotterdam van toen',
t a v. Rein Woliers, Postbus 2999,
3000 CZ Rotterdam
Riethof en loodgieter Van Keste-
ren. „Ik ben inmiddels wel al 33
jaar weg van het dorp."
N. Molendijk-van der Schee
(Smallandstraat 60, Pernis) ziet
zich als kind weer 'harlekijn' spe
len in de spiegelruiten van de
snoepwinkel van Van Buren aan
de overzijde van groenteman Bijl.
„Als je een been en een arm tege
lijk op en neer zwaaide, dan was
het net alsof je bewoog aan een
touwtje. Op zaterdagavond was er
natuurlijk de jongens- en meiden
markt op de Pastoriedijk, waar je
heerlijk kon staan scharrelen in
de diepe portieken. Thans zijn er
van de ruim 35 jaar geleden nog
45 winkels op de dijk er maar drie
meer over. Gelukkig hebben wij
tegenwoordig een Oudheidkamer
aan de Pastoriedijk, waar de histo
rie wordt bewaard en gekoes
terd."*
Trouwerij
Oud-wethouder G.J. Rooimans
van Poortugaai (Groene Kruisweg
46c, Poortugaai) herinnert zich
hoe hij op 23 juni 1943 in het klei
ne raadhuis van Pernis in het hu
welijk trad met Sjaan van Veelen.
„De gasgenerator van de autobus
waarmee we van Heijplaat naar
Pernis zouden rijden, gaf bij het
Vrije Evangelische Gemeente: Zuid
Aristotelesstr. 3: lOds.G.Sinke, gez-
.dienst. Verenigingvan Vrijzinnigen:
Deense Zeemanskerk, Coolhaven 1:
10.30 ds.A.Weenink. Evangelisch
Lutherse Gemeente: Andreaskerk,
Heer Vrankenstraat 51: 10 dienst.
"Onze Kerk" Schiedam: 10 ds.U.Ar-
nolt. Doopsgezinde Gemeente: Kerk
Noordmolenwerffzle Rem.Kerk. Re
monstrantse Gemeente: Kerk Wes
tersingel: 10.30 dsj .v. Woerden-Su
rf nk. Viaardlngen: Hoflaan 39:10.30
M.SIootmans. Evangelische Ge
meente de Deur Van Sltterstraat5b:
zo.ll en 18 dienst, wo.19.30 dienst.
Volle Evangelie Gemeenten Rotter
dam e.o.: Centrum: De Kandelaar
Nw. Binnenweg 326: 10 en 19.30
dienst Vaste Burcht, v.SwIetenlaan
1:10 dienst 'Immanuel'Lutherkapel
Hr. Vrankestraat 51: 13 dienst. De
Schutse Jacob Loisstraat 37: 10
dienst 'Kom en Zie' Nieuwe Ooster-
kerk Boezemweg 170:15.30 dienst.
"Zout der aarde' Wijkgebouw Span
gen Mathenesserdijk 113: 5.30
dienst Pinkstergemeente 'De Ba
nier': Bonaventurastraat 15: 10
br.K.v.Balen. Baptisten Gemeente
"Aenon":10 dienst.'Bethel Temple'
Credokerk Slinge 150:13.30 dienst
Ommoord: BertrandRusse[piaats3-
5:10 dienst. Hoogvliet: Oude Wal: 10
dienst Spijkenisse: Vlinderveen
217: lOdienst Capelle:'Kom en Z
Berm weg 280: 10 br.M.v.Schuylen
burg. Capelle a/d Ussel. 'Jalan Baru'
De Meerpaal Rivierweg 13a: 10.30
dienst Pinkstergemeente: Riadel-
fiacentnim Espelo: 10 en 19.30 M.v-
.Stapele, Gemeenschap Rafaël
Aiexanderpolder: Zaal Buitenschool
se opvang, Shanghaüaan 98: 10
dienst. Gemeente Eben Haëzer Ha-
zelaarweg 50, Noordrand College. 10
dienst. Baptisten Gemeente: Rotter
dam -Centre m Provenierstraat: zo. 10
dienst Het Nieuwe Verbond Jager
slaan: 9.30 dienst Vergadering van
Gelovigen Rotterdam-Zuid: Bas Jun-
geriusstraat 121: 10 uur Eredienst
dinsdag 19.45 Bijbelstudie/bidstond.
Ned. Hervormde Buitengewone
WIjhgemeente: 'Elim'Numansdorp:
10 en 18 kand.Blankers. Zuiderka-
pelgemeenschap: 10 ev.R.Paster-
kamp 15ev.M.v.d.Weide. Koopvaar-
dfjpastoraai Rotterdam: Zeemans
huis Willemskade 13:10.30 Maas.
Nieuw Apostolische Kerk: Rotter
dam: Ben Goerionstraat 2: 9.30 en
17, wo.20. Spijkenisse (Willemshoe-
velaan)9.30en 17.00, wo.20. Viaar
dlngen Korhoeniaan 7: 9.30 en 17,
wo.20. Leger des Hells: Centrum:
Gerdesiaweg: 10 Heiliglngsscmen-
komst o.i.v,: Lten it mw.W.Vader-
Geuze. Oost: Kooikerwegl2:10 Hei
ligingssamenkomst o.i.v. kapt en
kaptmw.T.Scholtens-Stuurop. Zuid:
Hillevliet 139: 10 Helllgingssamen-
komst o.i.v. maj.mwJ.de Rijke. Spij
kenisse: A.v.d, NootstraatS: 10 Heili
gingssamenkomst o.i.v. kapten
kaptmw.H.Schledon-Laatum. Viaar-
dingen: Kerk Magnoliastraat: 10 Hei
ligingssamenkomst, 18.30 Getuige
nissamenkomst Zeemanshuls
Rdam, Oec.dienst: De Kerk van Je
zus Christus van de Heiligen der
Laatste dagen: Rotterdam-Noord
Oosteinde 73: Rotterdam-zuid:
Schoon veld 60: 10.15 Zondags-
schooi, 11.20 Kerkdienst De Gere
organiseerde Kerk van Jezus Chris
tus van de Heiligen der Laatste Da
gen: Rotterdam-Zuid Groenezoom
256:9.30 Zondagsschool 11 Avond
maalsdienst Vrijzinnige Geloofsge
meenschap NPB: Schiedam West-
192:10,30 pater Chr.Odijk. Oud-
ijeriand: Geen dienst. Voome/
Putten/RozenburgGeen dienst
Evangelische Broedergemeente:
Avenue Concordia 111: 11 dienst.
Soefi Beweging: Provenierssingel
41: universele erediensten 2e on 4e
zo.v.d.maand 11. DeutscheEvange-
üsche Gemeinde: (Centrum 's Gra-
vendtjkwal 65) 10 dienst. St. Mary's
Anglican and Episcopal Church; P.
de Hooghweg 133: 9 Holy Commu
nion, 10.30 Sung Echarist Byzantijn
se Slavische kerk: (Hoflaan 103) el
ke eerste zondag van de maand, 10
dienst Egüse Wal Ion ne Schie
dam sevest 190: Geen dienst
Omgeving:
Schiedam: Hervorm d/Geref- Ge
meente Schiedam/ Kethel ASpaland:
De Ark: gesloten. Dorpskerk: 9,30 ds
.W. v. Wieren. Bethel Kapel: 10 ds.W-
Verhoef. Grote Kerk: 10 ds.G.de
Lang 17 dr.P.Bultelaar. Magnalia Del
Kerk: 10 ds.R.Bosch. Schlelandzie
kenhuis: 10.30 pastor P.v.Tllburg.
Hoogvliet: Ned.Hervormde Ge mee n-
te/Geref. Kerk: Antwoordkerk: 10 ds-
.mw.M.deWaard-v.Kalsbeek. Dorps
kerk: 10 mw.dsJ.Langebeeke. Per
nis: Ned. Herv, Kerk: 9.30-
drs.P.v.Ooijen 17 zie Geref.Kerk. Ge
reformeerde Kerk: 9GO dsJ.Kroeze
17 dhr J. Sparrenboom. Baptistenge
meente: 9.45 ds.B.Posthumus.- Ro
zenburg: Ontmoetingskeriu 9.30 ds-
Doom bos. Poortugaai: Ned. Hbft/-
.Kerk: 9.30 dr.A.Lamping. Rhoon:
Dorpskerk: 17 ds.BiJI. Bolnes: Nöd.
Hervormde Gemeente: Boezemkörk:
9.30 ds.A.Christ 17 ds.E.Kolkeft
Ridderkerk: Goede Herderkerk: 9.30
ds J.Mansvelt 17 ds.G.Kwakkel SOW
in GHK. "Den Donck": 9.30 ds.L-
Steenstra, gez.dlenst Brielle: St
Catharijne Kerk: 9.30 dsJ.Scheen-
stra. Zuidland: Ger.kerk: 9.30 ds-
.I.Bijlsma 18 ds.l.Bijlsma, in N.H-
.Kerk. Capelle a.d.Ussel: Hervormde
Gemeente: Dorpskerk: 10 kand.F-
.v.Harten 19 ds.G.de Weerd. Imma-
nuëlkerk: 9.30 ds J.Lalleman Nieuwe
Westerkerk: 10 ds.R.de Koeijer
16.30 ds.G.v.WiJk. De Gaarde: 9.30
ds.P.v.d.Burg. Ontmoetlngskerk:
9.15 dr.C.Vermeulen. Ichhtus/Meer-
horst: 10 dhr.P.Tates. Gereformeer
de kerken: Goede Herderkerk: geen
dienst. Immanuëlkerk: 9.30
ds.J.Lalleman, SOW. De Hoeksteen:
geen dienst De Morgenster: 9.30ds-
.M.Gilhuis. De Gaarde: 9.30 ds.P.v.d
.Burg, SOW. Vrijgemaakt: Noord;
10.30 preeklezen ouderling 17 ds.R-
.ter Beek. Zuid/West 8.45 preekle
zen ouderlmg 15.15 ds.R.ter Beek.
Krimpen a.d. Ussel: Kerk Usseldljk:
10 ds.M.Bos 18.30 geen dienst; zfe
de Rank. De Rank, Albert Schweitzer-
laan: 10 dhr.KPIaisier 18.30 ds-
.W.Radstake. Geref.kerk vrijge
maakt Immanuëlkerk, Estafette 1:
9.30 leesdienst 14.30 ds.M.Heems-
kerk.
iben plaats gemaakt voor asfalt, de rai'* liggen er nog maar de
nen. Het is een karakteristieke straat in Rotterdam, die altijd
Weike straat, laan, weg of dijk legde de fotograaf vast en wat
■tergrond? Het antwoord moet uiterlijk om 10.00 uur op donder-
'Rotterdam vaivtoen'. Het antwoord mag vergezeld gaan van
to's. Reacties zonder volledige vermelding van voorletter(s),
i (eventueel) telefoonnummer worden niet in behandeling geno-
wordt een VW-geschenkbon verloot. Fotobureau Roovers
Kerkdiensten
centrum, van Beethovenlaan: 14.30
dienst. De Rustenburg: 10.30
mwJ.v.Drunen. Dovendienst
Noordsingel: 9.45 dhr.B.Bruining.
Oud-Katholieke Kerk
H.H. Petrus Paulus (Paradijskerk):
9.30 Eucharistieviering. 10.15 Eu
charistieviering in Schiedam, Dam
30.
Katholieke Kerken:
Centrum: Rosaliakapei, Noordsingel
40: za.18.30, zo.9.30. Eendrachts-
kerk, Een drachtsstraat 95: za.12.45
zo. 10.15 Joseph Paradijskerk, Nw.
Binnenweg 25: za. 17.30 zo.ll Stei
ger t*>minlcus, Hang 18: za.12.45
zo.10.30enl2.15. Klooster MSC Ka-
rel Doormanstraat 337: zo. 11. West:
St. laurentius en Elizabeth (kathe
draal) Mathenessertaa^ 307: za.19
zo.ll. Pax Christie parochie, Mathe-
nesserdijk23: zo.9.30. Noord: St. Al-
bertus, Nic. Ruyschstraat 1: za.19
zo.10.30. Crooswijk Nieuwe Kerk
Barbara-Verfosser Crooswijkseweg -
36: za.18 zo. 10. H.Famlliekerk
(Bergsingel): zo.9.30 en 11. Hiidegar-
disHildegardlsstraat50:za.l7zo.il.
Oost Kralingen LambertuskerkOost
zeedijk: za.19 zo.10 en 12. Alexan
derpolder St. Caecilia, Zocherstraat
90: za.19 zo.10.30. Open Hof (Om
moord-Zevenkamp) Hesseplaats 21:
za.19zo.ll. Overschle:O.L Vrouwv.
Altijddurende Bijstand, Burg. Bau-
mannlaan 171: za.17 zo.9, 11. St.
Petrus Banden (Delftweg 13): zo.
9.15 en 10.30. HHIergersberg/
Schlebroek: Christus Koning Staten-
pleln: za.18.30 zo.10. St. Liduina,
Burg. Lefevre de Montignytaan 17:
za.19, zo.10 en 12. St. Paulus, Larik-
slaan: za.19. zo.10.30. Verrijzenis
kerk, Meidcomsingel: za.19 zo.10.
Zuid-Centrum: H. Franciscus van As-
slsië (Huize Maasveld): zo.9.45.
H.H.Martelaren van Gorcum en O.L-
Vrouw van Lourdes, Stieltjesstraat
14. zo.ll. St. Margaretha M. Alaco-
que, Rechthuislaan 50: zo.11.15.
Krulsvindingkerk, Beukendaal: za.19
zo.10.30. Simeon en Anna Strevels-
weg: za 17.30. Zuid-Oost: Goede
Herder/H.E.LombardfJen Guidt» Ga
zel Ie weg: zo.10. Usselmonde De Em
maüsgangers, Bandeloodijk 320:
zo.10. Zuid-West: Charlois: Michael
en Clemens, Dorpsweg: za.19zo.9en
11. Pendrecht St. Bavo, Sommels-
dljkstraat: zo.10. Zuidwij k: (Parochie
O.L Vrouw onbevlekt Ontv.): zo.10.
Rondom Rotterdam: Barendrecht:
Augustinus, Marijkeslngel 24: za.19
zo.10.30. Bolnes: H. Theresiakapei,
Doncksel^n 10; za.19. Brielle: Mar
telaren v.Gorcum, Nobeistr. 24: za
19, zo 9.30. Capelle a/d Ussel; St.
Pauluskerk: za 19, zo.10.30. Mor
genster Schollevaar: za.19. Heen-
vliet: Ned. Herv. Kerk, Kerkweg(omde
week) zo 11.30. Hellevoetsluis: Anto-
nlus v.Padua, Opzoomerlaan 108: za
19, zo 11.30. Hoogvliet: Mariakerk&
St Jan: za.17.45 zo.10. Krimpen a/d
Ussel: Maria KoninginHobbemalaan
1: za.19 zo. 10-11.30. Lakkerkerk:
Jozef, Emmastraat 26: zo.10. Oost
voome: Pancratius, Duinlaan: zo
9.45. Pemls: Emanuelkerk, Over
handstraat: za.19, Rhoon: Willibror-
dus: zo.10. Ridderkerk: St Jons, Ho-
vystraat 64:zo. 10. Rozenburg: St Jo
zef, Jan Toorpstraat 3: za.19
zo. 11-30. Spijkenisse: H. Felicitas,
Hekellngseweg 15: za.19 zo.10.30.
Zuidland: Verenigingsgebouw: 10.30
2e en 4e zondag v.d.maand. Diverse
Groeperingen: Schippers: R.K.
Schippers Centrum Mauritsweg 50:
zo.ll. Engelssprekenden: St. Liduln-
astraatlO, Schiedamizo.10.45. Kro-
aten: St. Laurentius, Mathenesser-
laan 307: zo.13. Portugeesspreken
den: Korfma kerstraat 131: za. 17.30
zo.ll. Spaanssprekenden: Een-
drachtskerk, Eendrachtsweg 46:
zo.12. Polen: Beukelsdijk 179;
zo.11.30. Maandelijkse diensten:
Italianen: K.Doormanstr.337: (leen
3e zo v.d.maand) za.17. Doven:
K.Doormanstr.337: le zo.v.d
.maand: 12.30. Hongaren: Karei
Doormanstraat 337: 2e zondag v.d.
maand 15. AntillianenParadijskerk:
4e zondag v.d. maand 13. Surina-
mers: Crooswijkseweg 36: le en 3e
zo.v.d.maand. 11.30. Vietnamezen:
Hekellngseweg 15 (Spijkenisse): 2e
zo.v.d.maand 15.
Overige diensten: