12
Camera's op straat, geen ontkomen meer aan
Na de Straatkrant
is er nu de poetskar
'Het is triest dat we blijkbaar onze vrijheid
niet meer aankunnen. Dat de politie bijna
geen andere mogelijkheden meer heeft.'
Oudste milieugroep legt
accent op communicatie
'ui
Wethouders: referendum lastig
Rotterdams Oagoiaa
Vi-ijaag 14 augustus 1998
Bewaking met
camera's
wordt op som
mige plekken
al veel langer
toegepast, zo
als bijvoor
beeld op de
Rotterdamse
metrosta
tions.
Foio's Cees Kuiper/
Rotterdams Dagblad
Door Marcel Potters
Rotterdam Als je één ge
bied tot in de puntjes bevei-
r -ligt, zal de criminaliteit zich
verplaatsen en elders opdui
ken. Kijk maar naar Enge
land, zegt prof. mr. G. Over-
kleeft, hoogleraar bestuurs
recht aan de Erasmus Uni
versiteit, en deskundige op
het gebied van privacy en in-
formatievoorziening.
„Daar kampt het platteland nu
c ook met een sterke toename van
„.Criminaliteit. Van die huisjes, in
-een prachtige omgeving, maar
.wél allemaal met een alarminstal
latie. Dus denk niet dat je met het
"installeren van camera's in de ste
den de problemen hebt opgelost,
t- .Je hebt het over communicerende
^"vaten. In Nederland is dat ook al
zichtbaar. De criminaliteit uit de
grote steden zie je terug in dorpen
jn de omgeving."
Nee, stelt ze vast, ze is niet geluk-
'""kig met de komst van camera's in
Wet Oude Westen. „De vraag is
echter of er een alternatief is,"
voegt ze er meteen aan toe. Die ca-
- mera's moeten begin volgend jaar
in de Saftlevenstraat en omge
ving hangen, in een poging de vei-
T -ligheid te vergroten. Toezichthou-
pTiers zullen de apparaten bedie-
nen vanuit een centrale ruimte in
de wijk en - in geval van nood - de
politie waarschuwen. Alles wordt
bovendien vastgelegd op band.
Overkleeft: „Het is natuurlijk
triest wat er gebeurt. Niet dat die
maatregelen op zich worden geno
men, Maar het is triest dat we on
ze vrijheid blijkbaar niet meer
aankunnen. Dat de politie bijna
geen andere mogelijkheden meer
heeft en noodgedwongen deze
methodes moet inzetten. De vei
ligheidsproblematiek is zo groot,
dat je op dit soort dingen moet te
rugvallen. Allemaal ingrepen, die
we nog maar een paar jaar gele
den niet voor mogelijk hadden ge
houden."
Het is dus een ontwikkeling die
niet is tegen te gaan?
Overkleeft: „In Eindhoven heb je
een uitgaansgebied waar de poli
tical eind jaren '80 camera's wilde
installeren. Wat krijgen we nu,
was de reactie toen. Camera's op
de openbare weg? Uitgesloten!
Bovendien was erdestijds een uit
spraak van de rechtbank in Arn
hem, op basis waarvan dit werd
verboden. Watje nu ziet gebeuren
is dat - met name in steden als
Rotterdam - de overlast en crimi
naliteit zich zo ontwikkelen, dat
de politie er alles aan doet om het
publieke domein terug winnen.
Methodes die recent nog onaan
vaardbaar waren, zijn dat nu wel.
De burger heeft niet alleen recht
op privacy, maar ook een aan
spraak op voldoende veilgheid.
En de overheid heeft de plicht om
die veiligheid te waarborgen."
Begeven we ons op een hellend
vlak?
„Met een aantal ontwikkelingen
ben ik niet blij. Dat heeft te ma
ken met de maatschappelijke ont
wikkelingen, in het bijzonder de
toenemende criminaliteit en on-
veilgheid. Dan kan ik wel als een
soort heilige gaan roepen dat de
privacy moet worden beschermd
en camera's niet mogen, maar je
hebt óók te maken met de reali
teit. Alleen zullen we het vooraf
heel goed moeten regelen. Waar
komen die camera's te hangen, op
welke hoogte? Wat doe je er nu
werkelijk mee? Wat doe je met de
informatie die je ermee verza
melt? En hoe zorg je ervoor dat de
burgers zich vrij kunnen blijven
bewegen."
Loopt Nederland op dit gebied
voorop?
„Nee, in landen als Frankrijk en
Engeland zijn ze al veel verder.
Moet je maar eens door de Ka
naaltunnel gaan en eens opletten
hoe je daar met camera's in de ga
ten wordt gehouden. Da's gigan
tisch. Videobewaking op bedrijfs
terreinen, op parkeerplaatsen en
in winkelgebieden. Je kunt daar
al precies zien waar het allemaal
naartoe gaat. In deze landen
wordt dit type videobeelden al
lang gebruikt bij het oplossen van
misdrijven. Die wissen ze niet na
24 uur, zoals in Rotterdam. En in
Frankrijk heeft heeft dit systeem
geleid tot de aanhouding van de
daders van die aanslag in de me
tro. En op deze wijze hebben ze in
Engeland de moordenaars van
het jongertje Bulger opgespoord."
Dat zou je een voordeel van het in
zetten van camera's kunnen noe
men.
„Ja, maar alleen in dit soort nood
situaties. Als je het goed organi
seert, kan het effectief zijn, het
kan preventief werken én je hebt
bewijs. Je hebt tegenwoordig van
die hele ernstige vormen van cri
minaliteit, dat onredelijk geweld,
daar móet je iets aan doen, In Til
burg is nu een convenant gesloten
met de horeca, wat onder andere
resulteert in video-bewaking in
en buiten de kroegen. Het kan
daar toch niet anders meer? An
dere methodes bleken onvoldoen
de effectief.
Het gaat steeds om een belangen
afweging, De indruk mag zeker
niet ontstaan, dat alles maar kan
en mag en dat er maar overal
maar videosystemen mogen wor
den geïnstalleerd. Per keer en per
situatie moet een afweging wor
den gemaakt en de noodzaak van
camera's worden aangetoond."
Geldt dat ook voor het fotografe
ren van drugsrunners bij ket Cen
traal Station?
„Ik denk dat het goed is datde Re
gistratiekamer hiermee heeft in
gestemd. Deze beslissing is juri
disch verantwoord. In dit geval is
de Wet Politieregisters van toe
passing."
Dus iedereen loopt het risico in
dergelijke politieregisters terecht
te komen?
„Dat risico loop je altijd. Het sys
teem gaat uit van mondige bur
gers. Wij kunnen allemaal in der
gelijke bestanden zitten. Vandaar
dat de politie zelf al onderscheid
maakt tussen harde en zachte in
formatie. Want op basis van de
Wet Politieregisters kun je inzage
vragen én eventueel verwijdering
eisen van je foto. Of ze kunnen je
van een foto afknippen, als daar
een ander verdacht persoon op
staat. Een alternatief is dat er een
briefje wordt toegevoegd met
tekst en uitleg."
Ook rondom voetbalwedstrijden
worden supporters gefilmd. Wat
gebeurt er met die banden?
„Die worden vrij snel daarna ge
wist. Ze filmen, en op het moment
dat er wat gebeurt kun je de be
trokkenen meteen in de kraag
vatten. Ook hiermee zijn ze in het
buitenland verder. Zoals in het
geval van die Engelse supporters
die zich in Frankrijk hebben mis
dragen. Die worden in Engeland
zelf vervolgd op basis van video
beelden die in Frankrijk zijn ge
maakt.
En neem nu het voorbeeld van
een jongen die middenin een gro
te groep mensen werd neegesto
ken. Veel volk eromheen, maar
dus niemand die een goede getui-
ge-verklaring kon afleggen. Dan
zie je al hoe waardevol een came
ra-systeem zou kunnen zijn.
Door Marcel Potters
RotterdamHet is de tijd van de
doffe schoenen. Droogte, in een
''"stad waar altijd wordt gebouwd,
waar de wegen immer open lijken
-te liggen. Stoffig dus. Menig za-
J kenman heeft z'n schoeisel 's och-
1 tends nog driftig onder handen
genomen, om er 's middags achter
•..-4e komen dat al dit werk tever
geefs in geweest. Glimmend leer
- Üjkt een utopie in Rotterdam.
Vandaar dat het initiatief van de
<>c>' rotary-club Rhoon/Barendrecht
•'"'Voor deze doelgroep als een ge-
,t schenk uit de hemel moet komen.
c" Ze brachten het geld bijeen voor
drie heuse poetskarretjes. Daar-
'over mag dominee Visser van de
Pauluskerk beschikken, mits hij
een aantal geschikte kandidaten
vindt om met deze spulletjes op
stap te gaan. Drugsgebruikers
dus die a la de Straatkrant - al
poetsend hun geld kunnen ver
dienen.
Hjj heeft inmiddels een aantal
poetsers op het oog. „Maar," voegt
hij eraan toe, „het heeft geen zin
om te beginnen, als je niet eerst
hele goede afspraken met deze
„.jnensen maakt. En het is heel be
langrijk, dat ze het zelf ook leuk
L vinden om te doen. Je schoenen
- laten poetsen door anderen is in
Nederland tenslotte niet zo'n be
kend fenomeen. Meer Zuid-Euro
pees, Derde Wereld-achtig."
De hamvraag is uiteraard of de
doorsnee Rotterdammer, of de
mensen die hier werken, behoefte
hebben aan een snelle poetsbeurt
van hun schoenen.
Probleem één doemt op: tijdge
brek. Zakenman Ton (40) snelt
over de Westblaak. Lichtgeel
overhemd, blauwe stropdas, mo
biele telefoon in de aanslag. En
ietwat dofte, zwarte schoenen.
Zegt: „Op zich een goed idee, dat
schoenen poetsen. Zeker met al
dat zand op de stoep, zoals hier.
Alleen, zakenmensen hebben ai-
tijd haast. Zoals ik nu.En weg
is hij.
Hij krijgt bijval van zijn collega
Hans (33). Ook hij is in a hurry.
Een blauw-wit overhemd deze
keer, stropdas, zwarte schoenen
met gesp. Niet echt vuil, maar ook
geen spiegelende neuzen. „Kijk,
mijn lunchtijd duurt maar drie
kwartier. Dat is niet veel. Boven
dien, de meeste mensen lopen
niet meer op leer, tegenwoordig,
maar op van dat spul dat toch niet
valt te poetsen."
Een hagelwit overhemd op het
Binnenwegplein heeft géén
haast, maar heeft een heel andere
reden om de poetsers in de toe
komst voorbij tc lopen. Terwijl
zijn schoenen - de dofste tot dus
ver- toch echt aan een beurt toe
zijn. „Ik zou me er een beetje voor
schamen," erkent hij, „om zo mid
den op straat m'n schoenen te la
ten doen. In Azië zie je het veel
meer, is het inmiddels geaeeep-
Met speciaal
poetsmateri
aal, beschik
baar gesteld
doorderota-
ryclub
Rhoon/Ba
rendrecht,
zullen enkele
verslaafden
volgende
t maand de
stad in trek
ken. Ook de
snelle zaken
man is wel
kom voor een
opfrisbeurt
van zijn
schoeisel. Fo
to Cees Kuiper/
teerd. Hier zullen mensen het er
veel moeilijker mee hebben."
Krasjes
Een kantoor-medewerker, een
eindje verderop, ziet er ook a!
geen brood in. Z'n stappers verto
nen wat vlekjes en krasjes. „Nee,
ik zou er niet aan beginnen. Waar
om niet? Omdat we in Nederland
gewend zyn om zelf te poetsen. Ik
ga niet meer ongepoetst van huis.
Bovendien ia het hier schoner dan
in zuidelijke landen. Alleen als de
nood echt aan de man komt, zou
ik ze op straat laten poetsen. Maar
van mij zullen ze niet rijk wor
den."
Toch, er is nog hoop. Een in een
smetteloos overhemd gehulde
meneer ziet wel een marktvoorde
straatpoetsers, zeker in het kan-
toorgebied rondom het Centraal
Station. Zijn schoenen glimmen
overigens alsof hij ze net heeft
aangeschaft. De stof en troep, die
de bouwwerkzaamheden aan het
Kruisplein opwerpen, lyken geen
grip te krijgen op het dure, zwarte
leer. „Ik zal gebruik maken van
de mogelijkheid, mits ze het goed
doen. Dus met de juiste smeersels
en zo. Ik vind het zelf wel belang
rijk als ik er netjes bijloop, en de
kleding moet bij het bedrijf waar
ik werk in orde zijn. En zeker hier
in de buurt, met al die zakenlie
den en advocaten, die moeten
toch op mooi gepoetste schoenen
rondlopen."
Ook de échte kenners zien de
komst van verslaafde poetsers
wel zitten. Zoals assistent-filiaal-
manager Marilyn van schoenen
zaak Manfield. Ze schrikt zich
soms een ongeluk als ze al dat dof
fe leer aan zich voorbij ziet trek
ken. Even goed boenen zou won
deren doen.
Maar ook zij constateert dat tijd
gebrek wel eens een struikelblok
kan worden. „De mensen zijn te
genwoordig ongelooflijk gehaast.
Als je ziet hoe snel ze hier tussen
de middag een paar schoenen ko
pen. Allemaal snel, snel, snel.
Zelfs op zondag is het rennen ge
blazen. Terwijl poetsen zo goed is
voor de schoenen. Die mogen ze
wat mij betreft elke dag onder
handen nemen."
Een lid van de rotary-dub laat de
moed niet zakken. Integendeel,
hij ziet een gouden toekomst weg
gelegd voor de poetswagentjes en
het bijbehorende personeel. Het
is een kwestie van wennen, meent
hij. „Op de Straatkrant werd eerst
toch ook terughoudend gerea
geerd? Moet je kijken hoe goed
die dingen tegenwoordig worden
verkocht."
Wie weet is het angst. Vanwege
het feit dat de poetsers drugsge
bruikers zijn. „Maar met die kar
retjes worden géén drugs ver
kocht," vertelt hij nog maar eens
ten overvloede. En over het plan
zélf: „We zochten iets waarmee We
mensen echt kunnen helpen. De
ze verslaafden vallen overal bui
ten, zijn ook geen types voor Mel-
kert-banen. En de markt voor de
Straatkrant raakt ook verzadigd.
Maar stof zal altijd op schoenen
blijven waaien."
Ook voor het 'haast-probleem'
heeft hij een oplossing. Hij ziet de
poetsers het liefst op plekken
waar potentiële klanten even de
tijd hebben. „Bijvoorbeeld in een
restaurant, waar ze even een
broodje eten. Op plaatsen waar ze
toch al zitten, of moeten wachten.
Dat zou een mooi stekkie zijn."
Dominee Visser vindt binnen
poetsen sowieso een beter idee.
„Het gaat er om, dat je piekjes
vindt, waar het Nederlands kli
maat niet zoveel invloed heeft.
Bijvoorbeeld in de hal van het ge
bouwvan NationaleNederlanden.
Kijk, met dit zonnige weer gaat
het nog wel, maar meestal heb je
hier regen. En dan kun je natuur
lijk niet op straat schoenen gaan
poetsen.
Door Kor Kegel
Rotterdam - De Vereniging Te
gen Milieubederf wil ook onder
een eigentijdse naam vooral de
vrijwiUigersgroepen in de Rijn
mond blijven ondersteunen met
adviezen en informatiemateri
aal. De naamswijziging staat
dan ook niet echt voor een
koerswijziging. Maar met de
nieuwe naam, VTM-Milieucom-
municatie Rijnmond, wordt er
wel de nadruk op gelegd dat
Neerlands oudste milieugroep
niet alleen ergens tegen is, na
melijk tegen milieubederf,
maar ook ergens vóór: voor een
goede communicatie over na
tuur- en milieu-onderwerpen.
De organisatie heeft zich een
aparte positie verworven in de
35 jaar van haar bestaan. In 1963
weid ze opgericht door veront
ruste burgers van Vlaardingen,
waar men veel last had van de
smog van de petrochemische in
dustrie in de Botlek: er was zo
veel vervuiling, dat er letterlijk
gaten in de was vielen. De Ver
eniging Tegen Luchtverontrei
niging, zo heette de beweging
toen. Later kwam er de strijd te
gen andere vormen van milieu
bederf bij: stank en stof, water
en bodemvervuiling. Toen na
vele jaren van protest en be
leidsbeïnvloeding de milieu
kwaliteit verbeterde, ging de
door Hiep Boerma geleide ver
eniging zich ook richten op edu
catie en voorlichting. Er kwam
een educatief medewerker, die
aan de slag ging met het maken
van tentoonstellingen over af
val, natuur in de omgeving, mi
lieuzorg op school. De doelgroe
pen waren bewonersorganisa
ties), het onderwijs en gemeen
ten.
Ook nu de meeste gemeenten in
de Rijnmond wel een eigen na
tuur- en milieucentrum hebben, -
is ervoor de VTM bestaansrecht
als tweede-lijnsorganisatie. Dat
wil zeggen dat ze zich richt op
'tussenpersonen'. Een bewo-
nersvereniging kan voor milieu-
acties een beroep doen op de
VTM. Volgens woordvoerster
Lidia van Albada is de VTM nu
gespecialiseerd in volwassenen
educatie, detailhandel en bewo
nersparticipatie, het laatste aan
de hand van de Lokale Agenda
21 waarbij het de bedoeling is
dat het lokale beleid bij het in
gaan van de eenentwintigste
eeuw meer rekening houdt met
natuur en milieu.
In het onderkomen aan het
G.W. Burgerplein 7 in Rotter
dam, naast de Zuid-Hollandse
Milieufederatie, beheert de
VTM een bibliotheek, waar bur
gers, ondernemers, docenten en
scholieren materiaal kunnen le
nen. De VTM werkt nauw sa
men met andere milieu-organi
saties in Zuid-Holland. In het
dagelijks gebruik zal iedereen
het wel over de VTM blijven
hebben. De naamswijziging is
vooral een formele kwestie om
overheidsfunctionarissen dui
delijk temaken dat de organisa
tie tegenwoordig beduidend
meer doet dan actie voeren te
gen beschadiging of verontrei
niging van het milieu. Het is
dus niet de bedoeling dat VTM
over een poosje uit de naam ver
dwijnt, zoals wel het geval was
bij de Dienst Centraal Milieube
heer Rijnmond (DCMR) toen
deze zich omdoopte in DCMR
Milieudienst Rijnmond. Het
idee was dat DCMR vanzelf zou
gaan slijten en dat het kortweg
Milieudienst Rijnmond kon
worden. De praktijk is echter
dat bewoners- en actiegroepen
het nog altijd hebben over de
DCMR. Zulke begrippen hip-
ken in de Rotterdamse regio
duurzamer te zyn dan autoritei
ten wel eens denken.
Naar de beurs
Om het 35-jarig bestaan te vie
ren gaat de VTM-Milieucommu-
nicatie Rijnmond in oktober
'naar de beurs'. Declubdoetvan
2 tot en met 11 oktober mee aan
de Ferrüna: de sfeer- en interi-
eurbeurs in Ahoy'. Op de popu
laire familiebeurs zal de VIM
een stand inrichten over stijlvol
en ecologisch wonen. Deskundi
gen adviseren over milieuvrien
delijke verf-, textiel- en hout
soorten en over decoratietech
nieken. Voor wie een eenvoudi
ge milieutip heeft over stijlvol
wonen, stelt de VTM tien vry-
kaarijes beschikbaar.
Rotterdam Pas bij liet officiële
afscheid van Bram Peper als bur
gemeester van Rotterdam, eind
september, zal het duidelijk zijn
of het gemeentebestuur voelt
voor een volksraadpleging over
de nieuwe burgemeester. Wegens
vakantie is het college niet op
sterkte en de schaars aanwezige
wethouders vinden dat de kwestie
een te groot gewicht heeft om er
nu over te beslissen. Maar ze zien
wel strijdigheden met de bestaan
de referendumverordening.
In de tweede week van september
wordt een extra vergadering van
de commissie voor algemeen be
stuurlijke zaken belegd. De strij
digheden tussen een burgemees
tersreferendum en de verorde
ning worden besproken, maar ook
de vraag hoe zo'n referendum
zich verdraagt met het aanstellen
van een vertrouwenscommissie
die volgens de Gemeentewet een
vertrouwelijke voordracht moet
doen aan de commissaris van de
koningin. De wet staat boven een
lokale verordening, is de indruk.
Het gehalveerde college is ver
baasd over de Stadspartij. Ener
zijds dringt deze aan op een refe
rendum over Pepers opvolging,
anderzijds pleit de Stadspartij
voor een vrouw. Het college vindt
het vreemd dat de Stadspartij
daarmee de ruimere keuzemoge
lijkheid toch meteen weer lijkt „te
beknotten door vooraf criteria aan
te leggen."
