zweert geweld at
Sinn Fein verbindt zich aan vrede en democratie
Angstige Duitser vi aagt in ons land asiel aan
angladesh smeekt om voedsel
pwi
Amateurvoetbal *8S '99
Export naar Rusland
compleet stilgevallen
,.!J
Cultuur
mensen Centraal
Struycken
strijdt tegen
bloemetjesbehang
van NAi
Totale
geheimhouding
rond transport
Van Goghs
Ibiza wordt
doodziek van
strandhooligans
Amateurvoetbal, een
wereld vol tegenstellingen
Maand geld voor trauma-heli
Abonneeservice
Beursmalaise
weer even over
VANAVOND
OP'TV RIJNMOND:
f TV RIJNMOND
IN EEN NIEUWE JAS
N- KIJK NAAR HET VERNIEUWDE
TV RIJNMOND VANAfeU.OO UUR!
ItV Rijnmond, Gewone Mensen Televisie
T)
Jongen met
pistool treft
de verkeerde
GRATIS!
'ff
Nummer 2283
I Woensdag 2 september 1998
I*
Westblaak 180
3012 KN Rotterdam, 010-4004400
Onafhankelijk
Zie ook weerbericht op pagina 20
Slachtoffers
van de over
stromingen in
Bangladesh
wachten in de
rij op voed
sel. Ze zijn
opgevangen
in kampen in
de buurt van
de hoofdstad
Dhaka. Ban
gladesh heeft
de internatio
nale gemeen
schap drin
gend om
voedselhulp
gevraagd. De
overstromin
gen, die al
meer dan
500 mensen
het leven
hebben ge
kost zijn de
ergste sinds
vele jaren. Fo-
to Mufty Munir/AFP
Door Harm Harkema
Rotterdam De trauma-helikop
ter kan deze maand nog in de
lucht blijven. De gemeente Rot
terdam, de Europoort Botlek Be
langen (EBB), Rijkswaterstaat
Zuid-Holland en de ANWB zullen
het experiment tot eind septem
ber bekostigen.
Ook de Regionale Hulpverle-
informatie
over bezorging van de krant:
maandag t/m vrijdag van
18.00 tot 19.00 uur
zaterdag van
15.00 tot 16.30 uur
Telefoon: 010-4004 444
ningsdienst Rotterdam Rijnmond
draagt bij in de kosten. Over de
exacte verdeling van de kosten en
het vervolg van het experiment
nemen de betrokken partijen de
komende weken een besluit.
Gisteren zag het er nog naar uit
dat b' doek voor de helikopter
was- Jen, omdat er geen geld
meei beschikbaar was. Van 1 au
gustus 1997 tot 1 juli dit jaar heb
ben de gemeente Rotterdam,
Rijkswaterstaat Zuid-Holland en
bedrijven in het Rotterdamse ha
vengebied gezamenlijk 2,25 mil
joen in het project gestoken.
Hoewel de helikopter zijn nut
heeft bewezen bij ernstige onge
lukken en het vervoer van hartpa
tiënten die op de eilanden wonen,
heeft minister Borst (Volksge
zondheid) nog steeds geen besluit
genomen over financiering door
het rijk voor deze vorm van hulp
verlening.
AmsterdamDe doemdagen voor
beleggers lijken weer even over.
Na de val van de koersen gister
ochtend, het gedeeltelijk herstel
gistermiddag, opende de Amster
damse effectenbeurs vanmorgen
met feestelijke cijfers. Om kwart
voor tien brak de AEX even terug
door de llQO-grens, maar de be
langrijkste beursbarometer kon
dat hoge niveau niet vasthouden.
Na een hoogste notering van ruim
1107 punten zakte de index tegen
tien uur weer naar ongeveer 1095.
Dat betekent nog altijd een winst
van meer dan 27 punten ten op
zichte van het slot van gistermid
dag. Het Damrak reageerde van
morgen vooral op de winst van
Wall Street gisteravond. Ook an
dere effectenbeurzen in de wereld
wisten vanmorgen de klap van
maandag verder goed te maken.
Zie ook pagina 3
TV Rijnmond ziet er-sinds maandag anders uit.
De winterprogramrperinq is- begonnen met
meer nieuws, meer weer èn meer sport,
in een nieuwe vormgeving.
Door Hans Bekkers
Haarlem De Duitse vluchtelin
genwerker Siegfried Kurzhals
heeft in Nederland politiek asiel
aangevraagd, hij voelt zich in ei
gen land niet meer veilig, omdat
hij naar zijn zeggen door politie
en justitie onrechtmatig wordt
vervolgd wegens 2ijn inzet voor
etnische Albanezen uit Kosovo.
Een Duitser die in ons land asiel
aanvraagt is een zeldzaamheid.
Dat zo'n aanvraag dan ook nog in
behandeling wordt genomen, is
helemaal een unicum. De weini
ge Duitsers die de afgelopen ja
ren zo'n verzoek indienden, kre
gen direct nul op het rekest „Ze
keken in Zevenaar ook wel raar
op toen ik aanklopte bij het aan
meldcentrum," zegt Kurzhals-
Nadat hij twee keer was gehoord,
werd niettemin door de Immigra
tie- en Naturalisatiedienst besko
ten ziin aanvraag verder in be
handeling te nemen.
Ondertussen heeft Kurzhals on
derdak in het Opvangcentrum in
Haarlem. Daar deelt hij nu in af
wachting van zijn zaak met een
Congolees en een Rus een woon-
container. Wel even wat anders
dan de ruime huurwoning die hij
in de buurt van München be
woonde.
Smaad
Wat brengt in hemelsnaam een
Duitser ertoe asiel aan te vragen
in "Nederland? De bondsrepu
bliek staat toch te boek als een
veilig land waar de mensenrech
ten worden nageleefd. Maar Kur
zhals bestrijdt dat. Als vluchtelin
genwerker deed hij andere erva
ringen op. „Ik ken een hoop Kos-
ovo-Albanezen die door de Beier
se politie zijn mishandeld. In een
geval heb ik daar aangifte van ge
daan. Wegens gebrek aan bewijs
werd de zaak geseponeerd. In
plaats daarvan werd ik gearres
teerd. Wegens smaad," zegt de
50-jarige asielzoeker.
Amnesty International stelde vo
rig jaar al vast dat de Duitse poli
tie soms weinig zachtzinnig op
treedt tegen buitenlanders. In
veertig gevallen was sprake van
buitensporig politieoptreden.
Klachten daarover worden amper
onderzocht En als ze al onder
zocht worden, gebeurt dat door
de politie zelf en niet door het
Openbaar Ministerie.
Kurzhals zet zich in voor met na
me het lot van de Kosovo-Albane-
zen. Toen hij in oktober vorig jaar
een 'schandalig optreden' van de
Duitse overheid jegens een asiel
zoeker aan de kaak wilde stellen,
werd Kurzhals één dag voor een
door hem belegde persconferen
tie gearresteerd. „Mijn telefoon
werd afgetapt, net als die van
mijn advocaat. Men wilde mij
monddood maken." Acht maan
den zat hij in de gevangenis. Tij
dens een verlof van drie dagen
vluchtte hij het land uit. Eerst
naar Albanië, vervolgens naar
Nederland. „Gewoon omdat Ne
derland bekend staat als een hu-
manitairland," zegt hij.
Kurzhals is er niet gerust op dat
hij daadwerkelijk de status van
asielzoeker krijgt. „Rolitiek ge
zien komt Duitsland dat niet
goed uit en men zal daar naar ik
verwacht ook alle stille diploma
tie gebruiken om mijn aanvraag
te laten mislukken," verwacht
hij. De kans bestaat bijvoorbeeld
dat Duitsland om zijn uitlevering
waagt. Door niet terug te keren
van verlof heeft Kurzhals zich na
melijk aan het gezag van de Duit
se justitie onttrokken. Toch
hoopt de asielzoeker vurig op een
goede afloop. „Dat ik hier in een
stapelbed moet slapen en met
zestig gulden in de week moet
rondkomen neem ik op de koop
toe."
Londen Sinn Fein-leider
Gerry Adams heeft zieh gis
teren duidelijker dan ooit
verbonden aan het Noord-
Ierse vredesproces. In een
door waarnemers als belang
rijk beschouwde verklaring
zei de leider van de politieke
tak van het verboden Noord-
Ierse Republikeinse leger
IRA dat het „geweld voor al
len van ons iets van het ver
leden moet zijn, over en voor
bij".
Sinn Fein voldoet daarmee impli
ciet aan de eis van andere partijen
in het conflict om met een verkla
ring te komen dat de oorlog voor
bij is. Twee weken geleden ver
oordeelde Adams al in ongekend
harde bewoordingen de bomaan
slag in Omagh. Hoewel Sinn Fein
zich eerder al verbonden heeft
aan het vredesproces, heeft
Adams nog niet eerder zo duide
lijk afstand genomen van alle ge
weld. Hij stelde nu ook dat Sinn
Fein zich verbonden heeft aan
louter vredelievende, democrati
sche middelen.
De verklaring was duidelijk voor
gekookt met de Ierse en Britse re
geringen, want nog geen twee mi
nuten na het uitspreken ervan ia-
gen in Dublin en Londen de reac
ties al klaar. De Britse premier
Blair verwelkomde de verklaring
van Adams als 'belangrijk en wel
kom', die bevestigt dat Sinn Fein
op de weg naar vrede serieus ge
nomen moet worden. De Ierse
premier Bertie Ahem noemde de
verklaring belangrijk voor de ver
diepingvan het vredesproces.
Adams' tegenvoeter, de nieuw
bakken Noord-Ierse eerste minis
ter David Trimble, tevens leider
van de protestantse Ulster Unio
nistische Party, reageerde voor
zichtiger. „Zorgvuldig gekozen
bewoordingen alleen zijn niet ge
noeg. De mensen in Noord-Ier-
land zullen Sinn Feinn de komen
de dagen beoordelen op hun da
den." Die daden zullen moeten
bestaan uit het inleveren van al
vast een deel van het omvangrijke
wapenarsenaal van de IRA.
Pijnpunten
Samen met het vrijlaten van poli
tieke gevangenen zijn dat de be
langrijkste pijnpunten in het ak
koord. Volgende week worden
naar verwachting de eerste zeven
tien gevangenen vrijgelaten. Het
zou onverteerbaar zijn voor de
Unionisten als dat gebeurt zonder
dat ervan republikeinse zijde een
begin gemaakt wordt met het in
leveren van wapens. Gehoopt
wordt nu dat met Adams verkla
ring ook het moment dat de IRA
hiertoe overgaat, een stap dichter
bij is gekomen.
Trimble heeft Adams voor ko
mende maandag wel voor een ge
sprek uitgenodigd. Dat zij in ge
sprek komen, is niet alleen sym
bolisch van belang. Het zou ook
de voor het vredesproces noodza
kelijke weg openen Sinn Fein op
te nemen in het te vormen uitvoe
rend orgaan, dat Noord-Ierland
gaat besturen.
De verklaring van Sinn Fein komt
aan de vooravond van het bezoek
van de Amerikaanse president
Clinton aan Noord-Ierland. Clin
ton juichte gisteren in Moskou de
stap van Sinn Fein toe. Hij
spreekt morgen met afgevaardig
den van het onlangs in het leven
geroepen regionale parlement.
Ook gaat hij samen met de Britse
premier Blair naar Omagh, waar
vorige maand bij een bomaanslag
28 personen om het leven kwa
men.
Clinton heeft vrij veel invloed op
Sinn Fein, omdat hij het was die
de partij enkele jaren geleden als
gesprekspartner -w'aardde en
Londen uiteir over kreeg
hetzelfde te d
Zie ook commentaar op pagina 3
HET IS september. De
bladeren vallen, de bal
gaat weer rollen. De bal
in het amateurvoetbal, nog niet
(altijd) verpest door het grote
geld. maar meer de bron van "net
spelletje'.
Toch is het amateurvoetbal een
wereld vol tegenstellingen. Er
zijn mooie, aandoenlijke, af
schuwelijke en lachwekkende
kanten. Je hebt grote en kleine
clubs; de club uit de stad en die
uit het dorp; er zijn voorzitters
die al jaren de hamer zwaaien, er
zijn besturen die ieder jaar weer
anders van samenstelling zijn;
spelers die langs de velden vlie
gen, spelers die nog weten van
clubtrouw; je hebt scheidsrech
ters die het leuk vinden, en arbi
ters die iedere wedstrijd weer
opnieuw wezen.
Een wereld vol tegenstellingen,
maar ook met mensen die hart
hebben voor de club. Vele tien
duizenden trappen tegen een
bai, maar zonder vrijwilligers
zou het amateurvoetbal ge
doemd zijn een stille dood te
sterven.
Het amateurvoetbal begint ko
mend weekeind aan zijn laatste
seizoen van deze eeuw. Morgen
de jaarlijkse bijlage van het Rot
terdams Dagblad. Boordevol
verhalen, service en informatie
over voetbalstad en -regio.
Rotterdam/Moskou De export
van ,Tederland en Ook van andere
we."- »se landen naar Rusland is
vrijwel stilgevallen. Het bedrijfs
leven dat nog nieuwe exportor
ders aanneemt zal de betalingsri
sico's zelf moeten nemen omdat
de Nederlandsche Credietverze-
kerings Maatschappij (NCM) geen
dekkingen meer vet leent voor
Rusland.
De meeste Nederlandse onderne
mers in Rusland zelf melden ook
dat hun activiteiten de afgelopen
weken op een laag pitje moesten
worden gezet vanwege de econo
mische crisis in het land.
„Onze activiteiten liggen totaal
stil," zegt J. Oosterling van Vis
been Transport in Moskou. „Wij
vervoeren normaal gesproken
grote hoeveelheden producten
van Nederlandse bedrijven als
Unilever naar en in Rusland.
Maar daar is nu abrupt een einde
aangekomen. En het is onduide
lijk wanneer dat weer op gang
komt. Dat kost ons natuurlijk
enorm veel geld."
Van de totale Nederlandse export
gaat zo'n één procent naar Rus
land. In 1997 goed voor een kleine
vier miljard gulden. In de top-drie
staan appels en peren, vlees en
pluimvee en kaas. Machines en
vervoermiddelen zijn goed voor
negentien procent van de export
naar Rusland. Chemische produc
ten bepalen elf procent van de ex
port naar het land in moeilijkhe
den.
S. ten Berge, die zich bezig houdt
met de import van groente en
fruit, ondervindt dat geldgebrek
bij de Russen aan den lijve. „We
hebben onze import totaal stopge
zet omdat onze Russische afne
mers onze rekeningen in dollars
niet kunnen betalen. De Russi
sche banken hebben geen dollars
en de wisselkoers is ook onduide
lijk. Handel is daardoor dus on-
Schiedam Een 15-jarige
Schiedamse jongen trof gister
avond precies de verkeerde
toen hij een staaltje bravoure
wilde weggeven. De knaap had
in gezelschap van zijn maten
een man bespuwd die een voet-
balwedstrijd stond te bekijken
op het sportterrein aan de
Schiedamseweg. Toen die het
groepje daar verontwaardigd
op aansprak, trok de 15-jarige
jongen zijn vest omhoog. Hij
wees op een pistool dat in zijn
broeksband zat en sprak drei
gend de woorden: „Doe nou
maar niks, want anders gaat
deze praten," Waarop de man
zich legitimeerde als politie
agent, en de jongen bij de klad
den greep. Het vuurwapen,
een luchtdrukpistool, werd in
beslag genomen en tie knaap
kreeg een proces-verbaal.
mogelijk geworden."
De chaos rondom de roebel vormt
voor veel Nederlandse bedrijven
het grootste obstakel. „Onze Rus
sische afnemers betaalden in roe
bels en die werden door de bank
automatisch omgezet in dollars,"
zegt W. Ganzewoort van het in
stallatiebedrijf G&G Enginee
ring. .Aangezien de banken nu
echter niets meer omzetten, krij
gen we ons geld Rusland niet
meer uit. We nemen nu dan ook
geen nieuwe orders aan en hande
len alleen nog de lopende zaken
af."
De koers van de Russische roebel
is gisteren weer verder ingestort
en ligt nu ook formeel onder de
grens van 9,5 roebel per dollar die
door de regering als minimum
was gesteld. Het Internationaal
Monetair Fonds heeft gedreigd
zijn miljardenleningen aan Rus
land stop te zetten. Het IMF wil
eerst duidelijkheid over het pro
ces van. economische hervormin
gen.
Doema
Het debat in de Doema en de
tweede stemming over het pre
mierschap van Viktor Tsjemo-
myrdin is toch vrijdag. Dat heb
ben de Doema-afgevaardigden
vanmorgen met grote meerder
heid besloten. De communisten
en andere oppositiepartijen in de
Doema hebben al aangekondigd
Tsjernomyrdin opnieuw weg te
zullen stemmen. Afgelopen
maandag deden ze dat voor het
eerst. In totaal kunnen ze het drie
keer doen, maar dan ontbindt Jel-
tsin automatisch het parlement
en komen er nieuwe verkiezin
gen.
De zenuwoorlog tussen het Krem
lin en de Doema, het door de com
munisten gedomineerde parle
ment, over de vorming van een
nieuwe regering, woedt nu in vol
le hevigheid. „Ik houd vast aan
mijn kandidaat Viktor Tsjerno
myrdin. Ik zal er hard voor vech
ten dat hij snel wordt bevestigd
als premier zei president Jeltsin
gisteren.
Realiseren van Veranderingen in
Organisaties, s:art 14-16 okt. '98
Informatie/bror hare: 020-695 66 44
:.v
Adres:
Hants
xeletawi;
Bank/^ronr.:
Handteken) ng:
8 8 "71 0981 1 5
