6
af van
A4-noord)
Geschokte
reacties op
plannen
van Shell
Splmlïüre
-j*Snort
Geweld in Kosovo
laait op: 35 doden
Nederlandse gevangenen in Marokko in hongerstaking
Belager van Boonstra
in Rotterdam gezocht
CJ AlC
,1 IS!
Top bij Gaza
eindigt in sfeer
van ergernis
Mensen
Reizende
reus heeft
weer veel
te verhalen
Sport
Hertog noopt
tegen PSV op
steun van vol
Woudestem
Cultuur
'Soms denk ik
oh jee, stel je
voor dat ik
Ode aan
Zeeuwse
echt goed word' zaligheden
Politie bezoekt
wanbetalers
Elke dag een lichtje méér
Aanleg van stuk rijksweg
wordt weer wat onzekerder-
Goedmakertje van Postcode
Loterij na schrappen bingospel
Abonnee Service
Wegwerker
aangereden
Opinie 8
Nummer 2372
Dinsdag 15 december 1998
i
l C(A3012K]
[estblaak 180 J
KN Rotterdam, 010-40044003
Rotterdams Da
Den Haag Het voornemen van
de Koninklijke/Shell groep om
veertig procent van de chemie-ac-
tiviteiten af te stoten, treft ook Ne
derland. Shell wil een aantal on
derdelen verkopen of onderbren
gen m een nieuwe joint-venture.
De ondernemingsraad en de vak
bond VHP-Shell reageren ge
schrokken op de omvang van de
ingreep.
In Nederland krijgen ongeveer
duizend SheU-medewerkers te
maken met de gevolgen van de re
organisatie. Zij zijn voornamelijk
werkzaam in de chemie, maar ook
in de research en de technische
ondersteuning. Daarbij gaat het
om de productiebedrijven in Per
nis, Moerdijk en Breda en het
SheU-laboratorium in Amster
dam. In totaal werken bij de Ne
derlandse chemiepoot van het
concern ongeveer 2500 mensen.
Vakbondsman Hansen van VHP-
Sheli heeft geen goed woord over
voor de nieuwe plannen. „Het is
weer hetzelfde verhaal. Het is al
leen het rendement op eigen ver
mogen dat telt. Over de gevolgen
voor de medewerkers wordt am
per gerept."
Oor-voorzitter Terpstra herkent
de kritiek. „Het gevoel dat teveel
naar de factor kapitaal en het ren
dement wordt gekeken en te wei
nig naar de factor arbeid leeft, heel
breed in het bedrijf. Om het resul
taat te verbeteren zijn ook andere
dingen mogelijk."
Komende tijd, als duidelijk wordt
wat de exacte gevolgen voor het
personeel zijn, moet volgens hem
duidelijk worden of het gevoel te
recht is. Zijn ervaring is dat Shell
bij reorganisatie meestal netjes
met het personeel omspringt.
Zie ook pagina 3 Commentaar en
pag 17 Economie
Erez -- De topontmoeting tussen
Israël en de Palestijnen is gestrui
keld over de Israëlische weige
ring om concessies te doen over
terugtrekking van de Westelijke
Jordaanoever en vrijlating van ge
vangenen.
Na ruim twee uur overleg in de Is-
raëlisch-Palestijnse grensplaats
Erez vertrok de Palestijnse leider
Arafat zonder een verklaring af te
geven. Even daarna beëindigden
ook de Israëlische premier Ne
tanyahu en de Amerikaanse pre
sident Clinton de gesprekken.
De topontmoeting was maandag
avond niet doorgegaan als gevolg
van spanningen tussen de Ameri
kaanse en Israëlische leiders. De
bijeenkomst verschoven naar
vanochtend omdat premier Ne
tanyahu woedend was op Clinton
over diens optreden in de Pales
tijnse Gazastrook gisteren. Met
name Clintons in Netanyahu's
ogen pro-Palestijnse rede, waarin
hij onder meer het lot van Pales
tijnse en Israëlische kinderen ver
geleek, viel zeer slecht bij de Isra
ëlische premier.
Clinton was zeer geërgerd over
Netanyahu's onderkoelde reactie
op de publieke bevestiging van
Palestij nse prominenten dat ze de
vernietiging van de staat Israël
niet langer wensen. Voor de ont
moeting van vanochtend was drie
uur uitgetrokken. Maar tot echt
overleg 'onder zes ogen' kwam
het niet, melden waarnemers.
U lil r ir» 1
Zie ook weerbericht op paginn 20
Spijkenisse De politie van Put
ten gaat vlak voor de Kerst nog
openstaande geldboetes innen,
Bij 135 personen moet voor in to
taal 30.000 gulden aan bekeurin
gen worden geïnd. Mensen die
nog een boete moeten betalen
kunnen van maandag 21 tot en
met donderdag 24 december tus
sen 6.00 en 23.00 uur bezoek ver-
wachten. De politie zal de adres
sen zonodig een paar keer bezoe
ken. Bij het vermoeden dat ie
mand wel thuis is maar de deur
niet opendoet, kan de deur wor
den opengebroken. De 'wanbeta
ler die weigert te betalen hangt
een celstraf boven het hoofd. De
'wanbetalers' hebben inmiddels
een brief ontvangen, waarin het
politiebezoek wordt aangekon
digd. Mensen die geen politiebe
zoek willen kunnen de openstaan
de boete voor 21 december aan het
politiebureau betalen.
Overal ter wereld viert het joodse volk deze maand het
inwijdingsfeest, ofwel chanouka. Van de menora, de
joodse kandelaar met negen armen, wordt dagelijks een
licht méér aangestoken, totdat op 20 december alle
kaarsen branden. In Amstelveen staat de grootste
menora van Nederland, de 'kaarsen' werken op elektri
citeit. Foto Cor Mulder/ANP
PvdA wil I
Amsterdam De Stichting Natio
nale Postcode Loterij probeert
met een nieuw spel het schrappen
van de wekelijkse postcodebingo
bij de deelnemers goed te maken.
Vanaf januari kunnen zij weke
lijks meedoen aan een 'gratis, in
teractief spel, gebaseerd op post
codes', verklapt woordvoerster
Mildred Hofkes. Meer uil ze er
nog niet over loslaten.
De Postcode Loterij verloor afge
lopen najaar nogal wat deelne
mers toen de wekelijkse gratis
bingo werd overgeheveld naar de
Grote Sponsorloterij. De stichting
Nationale Postcode Loterij had de
noodlijdende loterij overgenomen
en wilde die met de populaire bin
go opfleuren. Om bingo te kun
nen blijven spelen en kansen op
prijs te blijven houden, moesten
de deelnemers van de Postcode
Loterij dus tevens lid worden van
de Grote Sponsorloterij. Hat kost
te een tientje extra. Omdat een
Postcodelot ook al een rijksdaal
der duurder was geworden {van
10,- naar 12,50 gulden) waren
ze ruim twee keer zo veel geld
kwijt (22,50 gulden in piaats van
een tientje).
Dat schoot een fiks aantal deelne
mers in het verkeerde keelgat.
Ruim 65.000 spelers zegden boos
op of kozen alleen voor de Spon
sorloterij wegens de bingo. „Het
is gebleken dat veel mensen toch
graag zo'n soort interactief spel
spelen," zegt Hofkes. Het nieuwe
spel past in de strategie om de
Postcode Loterij en de Grote
Sponsorloterij vanaf januari 'een
meereigen gezicht' te geven.
Volgens Hofkes is een deel van de
opzeggers op zijn schreden terug
gekeerd en speelt weer mee in de
Postcode Loterij. De belangstel
ling is in deze tijd van het jaar nu
eenmaal gmnt, weet Hofkes De
jaarlijkse Kanjerprijs, deze keer
bijna 24 miljoen gulden, zit er im
mers weer aan te komen. Het
deelnemersaantal van de Postco
de Loterij schommelt nog steeds
rond de 2,5 miljoen, wat neerkomt
op vier miljoen postcodeloten. De
Grote Sponsorloterij vertoont
sinds de overname in april een
stijgende lijn. Mede doordat Jo-
han Cruijff zijn naam aan deze lo
terij verbond, steeg het aantal
deelnemers van 125.000 tot
640.000, die samen goed zijn voor
800.000 loten.
Informatie
over bezorging van de krant:
maandag t/m vrijdag van
18.00 tot 19.00 uur
zaterdag van
15.00 tot 16.30 uur
Telefoon: 010-4004444
Pristina—Oplaaiend geweld heeft
de spanning in Kosovo onver
wacht opgevoerd. Nadat Servi
sche troepen gisteren bij de grens
met Albanië 31 UCK-leden dood
schoten, opende enkele uren later
een man het vuur in een bar in
Pec, in het westen van Kosovo.
Vier bezoekers werden gedood en
vijf mensen gewond. Alle slacht
offers in de bar waren Serviërs.
Volgens de Servische autoriteiten
is de aanslag in Pee een wraakac
tie van het Albanese Bevrijdings
leger "U CK na het eerdere grensin
cident. De leider van de OVSE-
waamemersmissie in Kosovo,
William Walker, veroordeelde gis
teravond het geweld. Hij riep zo
wel de Albanese Kosovaren als de
Servische autoriteiten op tot
'kalmte en terughoudendheid in
deze moeilijke periode'.
De schietpartij aan de grens was
het ernstigste incident sinds de
Kosovo-akkoorden die de Joego
slavische president Milosevic in
oktober sloot met de internationa
le gemeenschap. De Amerikaanse
gezant Richard Holbrooke zal
Milosevic vandaag tijdens een be
zoek aan Belgrado herinneren
aan diens verplichtingen.
De fatale schietpartij was in de
buurt van Gorozup en Liken in
het westen van Kosovo. Volgens
Servische bronnen droegen de ge
dode UCK-leden Albanese unifor
men. Ze werden betrapt toen ze
wapens de grens over probeerden
te smokkelen. De bergachtige
streek Gorozup was afgelopen
maanden vaak het toneel van ge
vechten tussen het UCK en Joego
slavische soldaten. President
Milosevic zei zondag in een inter
view dat zijn veiligheidstroepen
dit jaar al 26.000 wapens hebben
onderschept die illegaal vanuit
Albanië waren binnengebracht
Docr Gert Onnink en Jan Rozendaal
Den HaagDe PvdA-fractie in de Tweede Kamer vindt dat de
aanleg van rijksweg A 4 tussen Delft en Schiedam voorlopig
niet hoeft door te gaan. Volgens de sociaal-democraten kalj
het geld dat het kabinet voor de verbinding door Midden-Delg
land heeft uitgetrokken, 430 miljoen gulden, veel beter wor:
den besteed aan de bouw van een spoortunnel in Delft.
Het Rotterdamse PvdA-kamerlid
P. van Heemst zei dit gisteren tij
dens een debat in het parlement
over het Meerjarenprogramma
Infrastructuur en Transport
(MIT). Hij kreeg steun van D66,
Groenlinks, SP, RPF en SGP.
WD en CDA spraken zich uit
vóór de aanleg van de weg, zij het
dat een deel uit private financie
ring moet komen.
„Eigenlijk hebben wij nooit wat in
die weg gezien," sprak Van
Heemst. „De A 4 kan ook best na
2010, tenzij de weg eerder volledig
door middel van publiek private
samenwerking wordt gefinan
cierd." In 2ijn ogen is de veelbe
sproken verbinding tussen Delft
en Schiedam niet meer nodig
door een aantal ontwikkelingen:
aanleg van RandstadRail, invoe
ring van rekeningrijden en shutt
les die over de hogesnelheidslijn
gaan rijden. „Als de aanleg niet
doorgaat, zijn we gelijk van een
hoop ellende verlost."
De uitspraak van Van Heemst
komt op een moment dat er
steeds meer draagvlak voor de
A 4-noord aan het ontstaan is. Af
gelopen weken hadden Stadsre
gio Rotterdam en betrokken ge
meenten elkaar in één ding ge
vonden: iedereen wil een einde
aan het al bijna dertig jaar slepen
de debat. Met het bedrijfsleven
werd gezocht naar een voor alle
partijen aanvaardbare variant.
CDA-kamerlid G. Leers verwees
naar het plan van ondernemers
vereniging VNO/NCW, dat alle be
trokkenen bij elkaar wil brengen.
„Laat de provincie Zuid-Holland
het voortouw nemen, omdat er
veel plannen en partijen zijlij
maar er niemand is die de hand
schoen durft op te pakken," had
VNO/NCW-topman J. Blankertde
Tweede Kamer geschreven. Vol
gens Leers moet de A 4-noord een
voorbeeld worden van publiek-
private financiering. „Deze weg
vormt een belangrijk deel in de
corridor Amsterdam-Rotterdam-
Antwerpen. Die moet er snel en
integraal komen" -
In Schiedam zijn de opmerkingen
van Van Heemst met instemming
ontvangen, „De gemeenteraad is
hier nog steeds tegen en met dij
standpunt is er voorlopig geen
zicht op de weg," zegt Schiedam!
wethouder L. A. Hafkamp, al rea
liseert hu zich dat daarmee dg
weg 'nog steeds boven de markt
blijft hangen'. Zijn Vlaardingse
collega A. Koolhoopt dat de Twee
de Kamer morgen 'een helder sig
naal' afgeeft. „Als die helderheid
betekent dat ie weg er moet kó
men, dan moeten we zo snel mo1-
gelijk om de tafel om een zo m£
lieuvriendelijk mogelijke oplos
sing voor onze inwoners te bèr
werkstelligen."
Minister Netelenbos deed giste?
ren een beroep op haar partij ge;
noot nog geen motie in te dienem
Zij vToeg geduld om te bezien of
een koppeling is te maken tussen
de A 4 en de treintunnels in Delft
en Abcoude. Komende dagen wil
zij overleggen met de regio; Van
Heemst beslist donderdag ovea
zijn eigen motie.
Zie ook pagina 3 Actueel Z
Door Sander Kuypers
Casablanca Zes Nederlandse gevange
nen in de Oukaeha-gevangenis in Casa
blanca, Marokko, zijn vandaag in honger
staking gegaan. Ze protesteren tegen de
erbarmelijke omstandigheden waarin ze
verkeren. De Nederlanders doen hun actie
samen met vier Duitse gedetineerden.
In een brief die de Nederlanders uit de ge
vangenis hebben weten te krijgen, schrij
ven ze dat ze onmiddellijke overplaatsing
naar Nederland eisen. „In de Marokkaan
se gevangenis wordt ons essentiële verzor
ging en verpleging geweigerd."
De Oukacha-gevangenen zien geen andere
mogelijkheid dan hun eis kracht bjj te zet
ten met de hongerstaking. „De ambassa
des en consulaten zijn zeer goed geïnfor
meerd over de omstandigheden waarin wij
leven en hebben absoluut geen mogelijk
heden om die te veranderen. Ze mogen
misschien uit diplomatiek oogpunt niet in
grijpen."
Het ministerie van Buitenlandse Zaken
reageert verbaasd. „Vorige week zijn de
mensen nog bezocht, maar ze hebben niets
gezegd over hun voorgenomen actie," ver
telt een woordvoerster. Het ministerie
stuurt de consul-generaal in Marokko naar
de gevangenis om poolshoogte te nemen.
Het laatste jaar zijn volgens de gevange
nen enkele van hun celgenoten overleden
door gebrek aan verzorging en verpleging,
„De laatste stierf op 6 december, nadat zijn
medische behandeling wegens geldgebrek
was stopgezet." Epidemieën als schurft
worden niet of nauwelijks aangepakt.
Zelfs voeding is geen vanzelfsprekend
heid. „Door onvoldoende voedsel en daar
door een gebrek aan vitaminen en minera
len zijn haar- en tanduitval geen uitzonde
ring. Het merendeel van het eten dat de
Marokkaanse overheid beschikbaar stelt,
krijgen we niet. Meestal wordt het uit de
keuken gestolen, waarna we het tegen
woekerprijzen krijgen aangeboden."
De zus van één van de Nederlanders her
kent het verhaal. Zij en haar vader sparen
maandelijks vijfhonderd gulden bij elkaar,
zodat hij eten kan kopen.Anders krijgt
hij helemaal niks."
Ook andere rechten worden op grove ma
nier geschonden, berichten de gevange
nen. Ze geven aan dat hun Marokkaanse
advocaten en het gevangenispersoneel
hen voordurend bestelen en bedriegen.
„Het is aannemelijk dat dit allemaal ge-
beun met medeweten van de gevangenis
directie en de Marokkaanse overheid, om
dat ze niet naar klachten luisteren en om
dat blijkt dat aanklachten niet worden ver
stuurd."
De hongeractie is ook bedoeld om de Ne
derlandse en Duitse regering te bewegen
een overeenkomst met Marokko te sluiten
die het mogelijk maakt gevangenen uit te
wisselen. Volgens het ministerie van Bui
tenlandse Zaken is zo'n regeling voor Ne
derland wettelijk nog niet mogelijk, omdat
Marokko eerst een specifiek verdrag bij de
Raad van Europa moet ondertekenen.
Europarlementariër Van Bladel (Unie voor
Europa) heeft in april kntiek geleverd op
de manier waarop Nederland omgaat met
onderdanen die in de Marokkaanse gevan
genis zitten. De politica vindt dat ons land
te weinig doet voor de circa honderd Ne
derlandse gevangenen in Marokko.
Rotterdam De politie zoekt de
dader van de ontvoering en zware
mishandeling van H. Boonstra-
Raatjes in het Rotterdamse crimi
nele milieu. „Het onderzoek
spitst zich toe op een aantal perso
nen binnen het Rotterdamse
drugscircuit," zegt persofficier
mr. C. de Kimpe. Volgens de offi
cier heeft het politieteam dat zich
met de ontvoering en mishande
ling van de echtgenote van Phi-
lips-topman Boonstra bezighoudt,
nog geen concrete verdachte op
het oog. .Maar dankzij de tips die
we hebben gekregen, kunnen we
de cirkel rond de verdachte klei
ner maken." Er is nog geen com
positietekening van de verdachte.
De 62-jarige Boons tra-Raatjes
werd vrijdag 13 november ernstig
gewond gevonden in Hoek van
Holland. Ze was eerder die dag in
Antwerpen door een man ge
dwongen in te stappen in haar ei
gen auto. De man zei dat hij be
trokken was bij een mislukte
drugsdeal en dat hij op de vlucht
was en in Hoek van Holland de
boot wilde nemen.
De veerboot van de Stena Line
tussen Hoek van Holland en En
geland was echter tijdelijk uit de
vaart vanwege reparatiewerk
zaamheden. De Nederlands spre
kende man stapte in Hoek van
Holland even uit de auto. Toen hij
terugkwam was hij ontstemd. Van
de mishandeling weet Boonstra-
Raatjes zich niets te herinneren.
De auto van het slachtoffer werd
enkele dagen later bij een NS-sta-
tion in Maassluis teruggevonden.
De toestand van Boonstra-Raatjes
gaat volgens De Kimpe langzaam
maar zeker vooruit. Ze wordt ver
der verpleegd op een geheim
adres in Amsterdam. In de zaak is
100.000 gulden tipgeld beschik
baar gesteld.
Gorinchem Een 28-jarige weg
werker uit Schoonrewoerd is van
nacht gewond geraakt bij een aan
rijding op de A 15bij Gorinchem.
De strook was afgekruist en de
wegwerker had achter zijn bestel
auto een actiewagen met een ver
lichte pijl. Een 37-jarige vrachtwa
genchauffeur reed on de combina
tie in. Het slachtoffer Uep een her
senschudding op en. vermoedelijk
een gebroken been.
Bwik/glront.: