Actueel
3
Groot verzet 'tolkordon
Totale zonsverduistering
moment van ontroering
Moeder van overleden
Astrid beticht artsen
van medische fouten
n
Generaal pardon
Plannen maken duidelijk: er is straks geen ontkomen aan
i
CAA, J.-C
'i'
Rotterdams Dagblad Commentaar
Doek valt voor uitbreiding
Boijmans aan Westersingel
Djanko
Rotterdams Dagblad
Donderdag 18 maart 1999
Rotterdam De plannen
voor de invoering van tolhef
fing (rekeningrijden) rond de
grote steden stuit op steeds
feller verzet. Nu bekend is op
welke plekken Verkeer en
Waterstaat tolpoorten wil
plaatsen, dringt tot wegge
bruikers door dat er straks,
in 2001, geen ontkomen aan
is.
Het is de bedoeling dat in een rui
me cirkel rond de vier grote ste
den een kordon van tolpoorten
komt. Dat begint al bij randge
meenten, blijkt uit een kaart die
het ministerie van Verkeer heeft
opgesteld met gemeenten en pro
vincies.
Weggebruikers die 's morgens
tussen zeven en negen uur een
tolpoort passeren, zullen vijf of ze
ven gulden moeten betalen. De
ANWB heeft berekend dat een fo
rens die dagelijks één tolpoort
passeert duizend gulden per jaar
kwijt is. De heffing geldt (nog)
niet tijdens de avondspits.
De grote bedrijven in het Euro-
poort-Botlekgebied zijn ongeluk
kig met tolportalen bij de Botlek
tunnel op de A15, de snelweg die
vanaf de Maasvlakte langs de
zuidkant van Rotterdam richting
Nijmegen voert. Volgens de stich
ting Europoort-Botlek Belangen
én de SVZ worden hierdoor werk
nemers getroffen die niet naar de
stad rijden, maar van of naar hun
werk in het industriegebied. Bo
vendien zou er nauwelijks alter
natief vervoer voor hen zijn. Ver
schillende bedrijven zoals Shell,
ECT, Nerefco en Hanno zijn hele
maal verstoken van openbaar ver
voer.
Eind dit jaar besluit
Minister Netelenbos (Verkeer)
neemt eind dit jaar een beslissing
over de plaats van de tolpoorten.
Komen die waar zy nu zijn ge
pland, dan zullen automobilisten
al ruim voor de grote steden tol
moeten betalen. Dat geldt bijvoor
beeld voor iemand die vanuit Rot
terdam naar Delft rijdt en niet
Den Haag in wil. Het uitrijden van
Rotterdam kost niets, maar voor
Delft staan zowel op de snelweg
als op binnenwegen tolpoorten.
Ten zuiden van de stad is het
beeld hetzelfde: bij Spijkenisse
en Hoogvliet zijn liefst drie tol
poorten gepland, waardoor het
niet mogelijk zal zijn 'gratis' van
af Voorne-Putten in de richting
van Rotterdam te gaan. Een tol
poort bij de Heinenoordtunnel
heeft hetzelfde effect voor ver
keer uit de Hoeksche Waard. Ten
oosten van de stad wordt de Alge-
rabrug tussen Krimpen en Capel-
le het 'afrekenpunt'.
Moeilijker
Op andere plaatsen is het 'afslui
ten' van een grote stad moeilijker,
zoals op IJsselmonde. Daar zijn
drie tolpoorten gepland in Ridder
kerk: op de A16, op de Rotter-
damseweg en op de Rijksstraat
weg in Rijsoord. Om te voorko
men dat automobilisten de tolhef
fing proberen te ontwijken, is het
de bedoeling dat sluipwegen in de
spits worden afgesloten. Dit zou
bijvoorbeeld moeten gelden voor
de Kiïweg in Barendrecht en de
nieuwe rondweg in die gemeente.
Voome-Putten trok in november
vorig jaar al aan de bel, toen daar
duidelijk werd dat ook de randge
meenten ernstig getroffen wor
den bij tolheffing in de ochtend
spits. De gemeenteraad nam una
niem een motie aan, waarin werd
bepleit dat lokaal verkeer tussen
Hoogvliet en Spijkenisse straks
geen tol hoeft te betalen. Ook
moet verkeer vanuit Spijkenisse
BroniTdeA
D99CARTAN
zonder kosten in de spits de ring
weg rond Rotterdam kunnen be
reiken, meende de gemeenteraad.
Rozenburg sprak in een motie
van 'discriminatie van de bevol
king van Voome-Pulten en Ro
zenburg in vergelijking met de
overige inwoners van Nederland'.
Campagne
De ANWB-campagne Stop reke
ningrijden kan zich verheugen op
een groeiende steun. Uit onder
zoek door het bureau Inter/View,
in opdracht van de ANWB, blijkt
78 procent van de ondervraagden
de campagne te steunen. De helft
van de geënquêteerden vindt dat
de actie 'harder' mag.
De ANWB heeft de resultaten van
het onderzoek gisteren naar de le
den van de Kamercommissie voor
Verkeer en Waterstaat gestuurd.
Derode puntenop de
kaart zijn de plaat
sen waar tolpoorten
zijn gepland. De gele
zijn plaatsen waar
moet worden be
taald als wordt geko
zen voor een 'groot
kordon' rond Den
Kaag. Illustratie ANWB
Door Dijlan van Vlimmeren
Capelie aan den Ussel Liefst
zeven artsen sleepte de 59-jarige
Bep van Essen uit Capelie aan
den Ussel gisteren voor het Re
gionaal Medisch Tuchtcollege in
Den Haag. Zes artsen van het
Dijkzigt Ziekenhuis en een Ca-
pelse huisarts. Zij zouden te laat
hebben ingezien dat haar doch
ter Astrid aan het Ewing Sar-
coom leed, een zeldzame vorm
van kanker. Astrids dood had
voorkomen kunnen worden,
vindt Van Essen. En dat neemt
zij de heren medici zeer kwalijk.
In november 1994 kreeg Astrid,
toen 17 jaar oud, net boven haar
linkerenkel pijn. Omdat de pijn
niet verdween, ging zij op 22 de
cember 1994 met haar moeder
naar de huisarts. Die oordeelde
dat er niets aan de hand was.
Vermoedelijk had Astrid zich
gestoten. Van dit bezoek staat
echter niets op papier. De gege
vens ontbreken op de patiënten
kaart Volgens de huisarts is er
iets fout gegaan in de medische
administratie, die op dat mo
ment werd geautomatiseerd.
Astrid kreeg echter steeds meer
pijn en haar linkeronderbeen
zwol op. Op 18 januari 1985 gin
gen moeder en dochter terug
naar de huisarts. Een peesont
steking, dacht hij, Hij schreef
pijnstillers voor en verwees naar
de fysiotherapeut. Een nieuw
consult volgde op 2 februari,
maar ook toen achtte hij het niet
nodig Astrid naar het zieken
huis te sturen. Hoewel de fysio
therapeut 'het niet vertrouwde'.
Pas toen Astrid, die sinds haar
geboorte lijdt aan de longaan
doening PCD, in maart 1995 op
controle moest by een longarts
in het Sophia Kinderziekenhuis
werd ontdekt dat er meer aan de
hand was dan een peesontste
king. Vervolgens ging er in het
ziekenhuis-van'alles mis. Het
voormalig hoofd van de afdeling
radiologie zou geen verslag heb
ben gemaakt van een longfoto.
De arts had geen oude foto bij de
hand en kon naar eigen zeggen
geen vergelijking maken. De
röntgenfoto raakte vervolgens
zoek. De afdeling oncologie,
waar de kankerspecialisten wer
ken, werd niet de hoogte ge
steld. Gistermiddag bleek dat
dergelijke communicatiefouten
vaker worden gemaakt in grote
ziekenhuizen.
Maar er gebeurde meer. Een as
sistent-arts zou Astrid onzede
lijk hebben betast tijdens een
onderzoek Astrid werd naar de
eerste hulp gebracht toen zij ho
ge koorts had. Ze had inmiddels
haar eerste chemokuur gehad
en haar moeder wees erop dat er
een foto gemaakt moest worden
van haar kleine luchtwegen. Dat
gebeurde niet. Wel moest een zo
genoemd vaginaal touché wor
den gemaakt. Tijdens dit onder
zoek werd Astrids moeder en
zus verzocht de kamer uit te
gaan. Moeder kon haar nieuws
gierigheid niet bedwingen en
gluurde door het sleutelgat
Daar zag ze dat Astrid poedel
naakt op de ondeizoekstafel lag
en dat de arts naar de borsten
van haar dochter greep. De as
sistent-arts ontkende Astrid on
zedelijk te hebben betast. Hy
gaf wel toe dat bij het onderzoek
geen verpleegkundige aanwezig
was, wat volgens de tuchtrechter
bjj dergelijke intiem onderzoek
wel noodzakelijk is.
Astrid overleed op 19-jarige leef
tijd. Haar dood had volgens haar
moeder voorkomen kunnen
worden als de artsen eerder een
juiste diagnose hadden gesteld
De artsen zeggen echter de
symptomen van de zeldzame
ziekte niet eerder te hebben
kunnen ontdekken. Zij vinden
dat hen niets valt te verwijten.
Het Ewing Sarcoom kon niet
worden afgewend. De tuchtrech
ter doet 12 mei uitspraak.
Het is nu of nooit. Om precies te
zijn: het is 11 augustus 1999 of
wachten tot 2081, want zo lang
duurt het tot West-Europa weer
een zonsverduistering te zien
krijgt. Gisteren verscheen een
boekje over het fenomeen. Het
eerste exemplaar werd door de
auteurs overhandigd aan ster
renkundige prof. dr. C. de Jager.
Het gaat om een grote astrono
mische gebeurtenis c «Tote
emoties. Een totale ips maakt
een onvergetelijke indruk op de
toeschouwer, getuigde de profes
sor in het Planetarium in Am
sterdam, waar komende maan
den een speciaal programma
over de gebeurtenis op 11 augus
tus te zien is.
Door Peter Slavenburg
Rotterdam Het einde der tijden
is nabij! Meer nabij nog dan som
migen menen. Niet de overgang
naar de nieuwe eeuw is het mo
ment waarop het licht definitief
uitgaat maar 11 augustus van dit
jaar, tegen het eind van de och
tend, is het volgens onheilsprofe
ten allemaal afgelopen. Dan vindt
een grote zonsverduistering
plaats, de totale eclips.
Harry Otten en Jacob Kuiper zijn
minder pessimistisch. Zij maak
ten al een stuk of wat zonsver
duisteringen mee en schreven
een boekje om anderen op de gro
te gebeurtenis voor te bereiden.
Geen overbodige luxe, want ook
voor wie het geluk heeft op het
goede moment op de juiste plaats
te zjjn, duurt de totale eclips hoog
uit twee minuten. Het is handig
vast te weten wat je te wachten
staat en waar je op moet letten.
De sterrenkundige verklaring
van een zonsverduistering is zo
Een ringvormige (links), een gedeeltelijke en (onder) een totale
eclips zoals die te zien Is in augustus Foto anwb Media
simpel als het maar zijn kan. Nu
en dan, echte regelmaat is er niet,
staat de maan precies tussen zon
en aarde in. De maan, onzichtbaar
Oral B tandenborstel
Advantage,
per stuk 4.95
Bonus voordeel 1.25 D./\J
Nivea crème, body lotion
of bodymilk,
flacon 250 ml 7.99 qq
Bonus voordeel 1DG «3.^
Odorex deodorant,
roller of spray,
verpakt 3 stuks 12,87 irk
Bonus voordeel 287 1U.UU
Fructis shampoo of
crèmespoeling,
duopak 13.98 m no
Bonus voordeel 3.00 lU.yö
Palmolive douche,
alle soorten, 2 flacons
250 ml 10.98 q OO
Bonus voordeel 2.75
Aanbiedingen gelden toten met 2! maart as
tegen het licht van de zon in, dekt
de zon volledig af. Dat is het hele
fenomeen.
Voor wie wil, is er heel veel meer.
De duisternis die enkele minuten
aanhoudt, het oplichten van enke
le planeten en sterren midden op
de dag. Het wonderlijke licht dat
tijdens de eclips de wereld kleurt.
Reacties van de natuur: nachtdie
ren die plotseling te voorschijn
komen, bloemen die zich sluiten
en kippen die op stok gaan. En
dan de corona, de stralenkrans
rond de zon, die uitsluitend tij
dens een totale zonsverduistering
waar te nemen valt.
Ontroering
Wat opvalt is dat iedereen die ooit
een totale eclips meemaakte, er
varingen vooral in emotionele be
woordingen samenvat. Prof. De
Jager, eminent astronoom, zag
pas vier jaar geleden voor het
eerst een totale eclips. „Ik dacht:
'Ik heb zoveel foto's gezien, ik heb
er college over gegeven, ik heb
een aantal onvolledige verduiste
ringen gezien, wat zal ik me dan
druk maken'. Maar een echt volle
dige zonsverduistering kan nie
mand zich voorsteilen. Het is on
gelofelijk. Na afloop kon ik zelfs
even niet meer praten. De fantas
tische ontroering die zich van me
meester maakte.Het is niet van
deze wereld; het is onaards."
Ook Harry Otten en Jacob Kuiper
kunnen getuigen van grote kerels
die zich wenend ter aarde werpen
of mannen en vrouwen die het uit
gillen van verrukking op het mo
ment van de totale eclips. Otten is
vooral diep onder de indruk van
de schoonheid van het spektakel.
Hoewel beperkt, heeft het feno
meen ook directe invloed op zijn
vakgebied, het weer. Zo duikt de
temperatuur tijdens de eclips be
langrijk naar beneden en ontstaat
in de schaduw van de maan een
klein hogedrukgebied.
Die schaduw is betrekkelijk klein:
zo'n driehonderd bij driehonderd
kilometer. Die schaduwvlek raast
met een snelheid van tweedui
zend kilometer per uur over het
aardoppervlak. Alleen op die baan
en op het moment dat de maan-
schaduw passeert, is de zonsver
duistering totaal.
Op 11 augustus loopt de schaduw-
baan over de meest zuidelijke
punt van Engeland, in Frankrijk
over Le Havre, Rouen, Reims en
Metz, het zuidelijkste puntje van
België, een stuk Luxemburg, in
Duitsland over Karlsruhe, Stutt
gart en München en dan verder
naar het oosten over delen van
Oostenrijk, Hongarije, Roemenië
en Bulgarije.
In Nederland is de zonsverduiste
ring dus niet volledig. Wie de tota
le eclips wil meemaken moet naar
het zuiden, naar de Vogezen bij
voorbeeld. Voor twee minuten
zonder zon lykt dat ver, maar vol
gens professor De Jager is het de
moeite meer dan waard. „Het ver
schil tussen een volledige of ge
deeltelijke zonsverduistering is
als het verschil tussen dag en
nacht." En het is een kans van
eens in je leven; de volgende
zonsverduistering in West-Euro
pa laat tot het jaar 2081 op zich
wachten. Wie echt de grens niet
over wil, moet nog tot 7 oktober
2135 geduld hebben.
Gevaar
Het boek van Kuiper en Otten,
Zonsverduistering, de eclips van
11 augustus 1999 (uitgegeven
door de ANWB, ƒ24,95) geeft be
halve popuiair-wetenschappelijke
informatie over het fenomeen,
veel praktische tips. Bijvoorbeeld
over filmen en fotograferen, het
uitzoeken van een goede uitkijk-
plaats en zelfs een lijst met cam
pings die in de baan van de maan-
schaduw liggen.
Een hoofdstuk gaat speciaal over
gevaar. ïn de zon turen is name
lijk uiterst schadelijk voor de
ogen. Alleen een lasbril biedt wer
kelijk bescherming: een paar ne
gatieven over elkaar, een boven
een kaarsvlam beroet glaasje of
een cd werken wel, maar de toe
schouwer is geneigd langs het
glas te kijken. Inmiddels zijn er
beschermbriHetjes in de handel.
Bij het boek wordt er een meege
leverd. Het brilletje is een noodza
kelijke bescherming tegen blind
heid. Wie niet gelooft in het einde
der tijden moet zich beschermen
tegen eeuwige duisternis.
Pickwick Seasons Lentethee
3 Thee
een frisse lemon-, pepermunt
cjj en citroensmaak. Pakte,
20 zakjes a 2 gram
2.75 voor
KQBAUï
De Tweede Kamer is en blijft hopeloos verdeeld over het
probleem van de witte illegalen, mensen die al langer in
Nederland verblijven maar niet lang genoeg. Ook binnen
de paarse coalitie is geen sprake van eensgezindheid. Dat maakt
het voor staatssecretaris Cohen van Justitie extra moeilijk deze
kwestie op een bevredigende manier op te lossen.
In de Kamer bestaan ruwweg drie stromingen. De eerste is helder:
de illegalen die niet kunnen aantonen gedurende zes jaar minimaal
200 dagen per jaar te hebben gewerkt of een uitkering te hebben
ontvangen, komen niet in aanmerking voor een verblijfsvergun
ning en moeten het land uit. Met name de WD zit op deze lijn.
Daarnaast is er een stroming die enige soepelheid wil betrachten en
witte illegalen op grond van persoonlijke omstandigheden wil laten
blijven. Ieder dossier wordt apart bekeken en beoordeeld. Tenslotte
is er de stroming die een 'generaal pardon' voorstaat voor de hele
groep witte illegalen om wie het gaat: waarschijnlijk zo'n 800 men
sen, GroenLinks is hiervoor.
De laatste oplossing lijkt het eenvoudigst en is ook redelijk over
zichtelijk: het gaat om een groep mensen die niet groeit. Wel moet
men zich realiseren dat de mensen uit die groep die al zijn vertrok
ken, de gelegenheid moeten krijgen terug te keren. Deze oplossing
is op dit moment echter politiek bijkans onhaalbaar. De eerste optie
- iedereen uitwijzen zonder aanziens des persoons - is dat echter
ook. Resteert de tussenoplossing, die Cohen echter grijze haren be
zorgt omdat hij van geval tot geval moet beslissen of hij iemand op
humanitaire gronden een verblijfsvergunning moet geven.
Cohen heeft in dat moeilijke afwegingsproces sinds vorige week de
hulp van de burgemeesters van de vier grote steden. Die steun is
een goede zaak, maar de burgemeesters gaven zelf al bij voorbaat
aan dat van hun inbreng geen wonderen mogen worden verwacht:
zij kunnen het probleem ook niet structureel oplossen. Burgemees
ter Patijn van Amsterdam wilde graag een einde maken aan de hon
gerstaking in zijn stad en kwam daarom met het initiatief. Die hon
gerstaking is voorbij, maar het probleem ligt nog op tafel.
De PvdA blijft hopen dat Cohen op grond van de burgemeestersad
viezen wat soepeler met de dossiers zal omgaan, waardoor nog weer
wat meer witte illegalen een verblijfsvergunning krijgen. Cohen liet
gisteren doorschemeren een versoepeling niet uit te sluiten. Maar
doordat hij ernstig rekening moet blijven houden met partner WD,
moet hij heel voorzichtig manoeuvreren. Dat staat een klip en klare
aanpak in de weg.
De vakcentrales FNV, CNV en MHP dienden eerder deze week met
steun van de Raad van Kerken bij de Tweede Kamer een petitie in,
waarin werd gevraagd om een eenmalig generaal pardon. Hun op
roep had geen effect. Toch is niet ondenkbaar dat het uiteindelijk
hierop uit zal draaien. Als er geen andere aanvaardbare oplossing
wordt gevonden, blijft de kwestie de politieke agenda beheersen.
Daar kan ook niemand voor zijn, temeer omdat er op het gebied van
het vreemdelingenbeleid veel meer werk aan de winkel is.
Een woordvoerder op hetstadbuis
geeft enkele uren na de uitspraak
aan dat het nog te vroeg is om te
reageren. Ook adjunct-directeur
P. Barendse van het museum wil
pas reageren als later deze week
de argumenten van de rechter be
kend zjjn. „De uitspraak stelt ons
wel teleur. Ik ga ervan uit dat we
doorgaan met de plannen. Als we
aan de bezwaren tegemoet komen
ontstaan nieuwe kansen en moge
lijkheden. De strijdbaarheid is er
bij Boijmans niet minder om."
Gemeente en Boijmans beraden
zich. Een beroepsprocedure is
niet mogelijk; een bodemproce
dure, waarin de gang van zaken
nog eens onder de loep wordt ge
nomen, wel. Franken verwacht
dat dat de gemeente te veel tijd
kost. De verböuwingsplannen
zouden niet voor één twee jaar
in de kast kunnen worden gelegd.
In 2001 is Rotterdam de Culturele
Hoofdstad van Europa en in dat
jaar zijn prestigieuze tentoonstel
lingen gepland. Of bezoekers in
dat jaar van een grote tentoonstel
ling van Jeroen Bosch kunnen ge
nieten is nog maar de vraag.
In de kwestie Boijmans-Wester-
singel 83 lopen nog twee procedu
res. De gemeente is vorig jaar een
uitzettingsprocedure tegen de be
woonster gestart. Bezwaar- en be
roepsprocedures lopen nog over
de aanvraag tot Rijksmonument.
Het ministerie van Onderwijs,
Cultuur en Wetenschappen be
sliste negatief. Ook het advies van
het gemeentelijk Bureau Monu
menten was negatief. De Raad
voor Cultuur wil wei een monu
mentenstatus.
DoorMieke de Bont
Rotterdam Terwyl directeur C.
Dercon en medewerkers van het
museum Boijmans Van Beunin-
gen in de overtuiging verkeerden
dat niets de uitbreiding van het
museum in de weg zou staan, be
sliste de rechter gisteren anders.
Het pand Westersingel 83 mag
niet gesloopt worden voor de
nieuwe vleugel van het museum.
Half oktober verklaarden Dercon
en coördinator huisvesting W.
Metselaar dat zij er alle vertrou
wen in hadden dat de nieuwbouw
geen vertraging zou oplopen.
„De uitspraak is voorde bewoon
ster plezierig," zegt advocaat mr.
J. C. G, Franken die de bewoner
van het bewuste pand vertegen
woordigt. Westersingel 83 vormt
samen met het huurpand de Villa
Alkmaer, Nummer 84 is al een
Rijksmonument, voor nummer 83
is deze status ook aangevraagd.
Met de afgifte van een zogenoem
de 'monumentenvergunning'
door de gemeente dacht Boymans
met gedeeltelijke sloop van de vil
la aan de slag te kunnen. „De hele
procedure die de gemeente heeft
gevoerd, deugde voor geen me
ter," zegt Franken. „De gemeente
heeft een blanco vergunning afge
geven. Als omwonende moet je
binnen zes weken bezwaar ma
ken. Dat kon niet. De gemeente
heeft het uitbreidingsplan pas na
afloop van de bezwaartermijn ter
visie gelegd." Volgens de advo
caat heeft Boijmans juridisch ge
zien ook een steek laten vallen
door te vergeten een sloopvergun
ning aan te vragen.
U'ÏRREiPin&iPlAwNtK h.ej
rt££( ik vIinP
HET ooi fJiéT
iPEAAl
