19 De drie levens van Cobie Frank 'Ik voel me niet down, ik voel een vlam die niet te doven is' Rotterdam: vergunningenstelsel voor prostitutie 'rustig' invoeren Poelier Van der Bas gaat 's nachts kijken of de koeling het nog doet Herkansing voor ijsbeerman Tim Politie helpt bij bevalling Warme, droge Koninginnedag Rotterdams Dagblad jSü Of gm E&sfa Ml m /ag[ 0Qn iiSSf-wS fc.i* $5* it;7 t J*ZZ'-J{' £,- S-S E- i ife iÉ I Zaterdag 1 mei 1899 Door Ben Maandag Rotterdam De mededeling, in het ziekenhuis, dat hij niet lang meer heeft te leven, heeft hem scherper gemaakt. „Ik formuleer beter, ik denk helderder." Hij voelt zich sterk. Als 'i moet, kan hij de hele wereld aan. Nog steeds. „Ontzie me alsjeblieft niet, daar is geen reden voor," had hij vooraf al gezegd. Maar vraag nset hoe hem die lood zware boodschap werd gebracht. Dal was de medische wetenschap weer eens op z'n best. „U hebt een lymfoom. Kwaadaardig. Dat tast uw nieren aan. U krijgt bloedver giftiging. U bent er geweest." Zei de dokter. „En dat waar m'n vrouw en dochter bij waren..." Bandjes Cobie Frank (geboren in 1916) be grijpt er soms niets van. Van de mensheid. Een leven van verwon dering, van verbazing, van ver trouwen en van teleurstelling, van knokken en vechten, overziet h(j rustig, in zijn stoel. Hij spreekt bandjes in om veilig te stellen wat hij heeft meegemaakt. Banden over zijn leven. Of liever: over zijn drie levens. „Drie levens, ja. Je kunt ze ge makkelijk indelen: een leven vóór de oorlog. Een leven in de oorlog en een leven na de oorlog." De oorlog heeft zijn leven bepaald en getekend. Eigenlijk draait alles om die oorlog. De oorlog was de waterscheiding- Die leerde je de mensen kennen. Die leerde wie je kon vertrouwen. En v-ie niet. Soms komen de beelden weer te rug. Zoals deze week nog. Feye- noord kampioen en ze breken de hele stad af. Waar kende hij dat ook alweer van? „Geef ze een lei der, geef ze een uniform en daar heb je de SA." Er verandert wei nig of niets. „De geschiedenis is herhaling. Alles is al eens ge beurd." De voortekenen voor wat hij zou meemaken openbaarden zich al tijdens zijn eerste leven. De tijd dat hij met zijn reumatische moe der naar de bekende Duitse kuur oorden trok. Bad Wiesbaden. Bad Harzburg. Dat werk. „Dan maak ten we weer eens een uitstapje en zagen we de SA door de straten marcheren. Ik zag de hakenkrui zen, de aanplakbiljetten. Ik hoor de het geschreeuw." Machtswellust Hij vroeg z'n vader een abonne ment op de Völkischer Beobach- ter. Op Der Stürmer. Hij bestu deerde de kranten. Las Mein Kampf. „Maar ik heb 't niet uitge kregen. Ik kon er niet doorheen komen." Zo bereidde hij zich mentaal voor.Je zag de oorlogs dreiging. De machtswellust." Jong was hij nog. Erg jong. Een fel baasje. „Jij bent een rebelzei z'n moeder. „Je bent een bolsjewiek," zei z'n vader. Altijd vechten. Al- Ccble Frank: 'Ik heb me gedragen als een David met zijn katapulten ben In mijn leven heel wat Gotl- aths tegengekomen. Nu doemt er een nieuwe Goliath op en straks kom iktot de ontdekking dat ik mijn katapult thuis heb laten liggen.' Archieffoto Rotterdams Dagblad/Cees Kuiper tijd knokken. Altijd bloedneuzen, blauwe ogen en kapotte brillen. „Konden we weer naar de 'brillen man', zo noemden we dat. In een steegje by de Kipstraat. Het bril- lensteegje." Op een dag, begin jaren dertig, kregen ze iemand over de vloer voor de volkstelling. „Wat voor re ligie hebt u, vroegen ze m'n vader. Geen, zei hij. Nee, u moet iets in vullen, kreeg hij als antwoord. U hebt toch joodse voorouders? Dan vult u toch een J in? Zo was bij burgerzaken alles tot in de details bekend." De Duitsers hoefden maar even een kijkje te nemen om te weten te komen wat ze we ten wilden. De oorlog kwam en je zag mensen veranderen. „Een goede vriend van me, met wie ik heel goed kon opsclüeten... Ik mocht bjj hem thuis komen. Daar stond hij, in WA-uniform. Maar wij hebben niets tegen joden, verzekerde hij me. Een paar dagen later mar cheerde hij voorop in een kolon- ne, over de Statenweg." Hij deed wat hij moest doen. Ont kwam op wonderbaarlijke wijze aan het transport vanuit Loods 24. Ging het verzet in. „Ik heb me nooit laten intimideren. Er zijn al tijd twee keuzes. Daarvan is er al tijd één de betere, Altijd is er een kans." Hij deed 't gewoon. Stelde zijn leven in de waagschaal. „Wat is mijn leven nou ten opzichte van het algemeen belang? Wat is een leven als mijn leven als je er hon derd mee kunt sparen?" Eigenlijk is het anders: er was géén keuze. „Geen verzetsman heeft die keuze gemaakt. Ze kon den niets anders. Ze deden wat hun karakter was. Wie niets deed, deed ook wat zijn karakter was. Die moest ook je met bij het ver zet hebben." Slachtvee Tegenstand bieden. Dat is zijn aard. „Tegenstand bieden en je niet laten meevoeren als slacht vee. Je moet blijven nadenken. Mensen zeggen vaak: ik doe niet aan politiek. Daarmee verklaar je je lot schaap. Tot volgeling. Dat gebeurt veel te vaak, veel te ge makkelijk." Het gevolg kan rampzalig zijn. „Met onwetende mensen kun je doen wat je wilt. Het gaat om de gewenning. Elke dag een portie." Langzaam maar zeker worden mensen ryp gemaakt voor de ver schrikkelijkste dingen. Je ziet het vandaag de dag om je heen. We krijgen te horen dat bombarde menten op Belgrado noodzakelijk zijn. En kijk: we denken dat bom bardementen op Belgrado nood zakelijk zfjn. Kosovo. „Ik heb meelij. Diep mee lij. maar wie heeft de schuld? Je gaat mensen redden die aJ slacht offers waren ver voordat de NAVO ingreep. Door het ingrijpen van de NAVO is alles alleen maar ge- esealeerd." De vergelijkingen met de Tweede Wereldoorlog liggen voor het oprapen. Treinen vol mensen die worden afgevoerd. Het komt bekend voor. Maar pas op. „Je kunt dat niet met elkaar vergelijken. En toch gebeuren er daar wel heel erge dingen." „Ik heb te veel meegemaakt," zegt Cobie Frank. „Daardoor ver lies je je gevoel. Je wordt een an der mens, wanneer je een oorlog meemaakt Je ontmenselijkt, zo Rotterdam Zijn bezoek vorig jaar aan de Rotterdamse ijsbeer- moeders Mien en Katrien is zon der resultaat gebleven, maar ijs beer Tim zit 'in de herkansing'. Tim is in Diergaarde Blijdoip her enigd met Mien en Katrien. Hij blijft tot oktober in Rotterdam om voor nieuw ij sbeerleven te zorgen, Tim kan 'het' wel: in 1996 heeft zijn logeerpartij geresulteerd in de geboorte van de ijsbeertjes Ta co en Winner, die begin vorig jaar naar de dierentuin van Santiago in Chili zijn verhuisd. Rotterdam—Met hulp van de poli tie heeft een schaap gisteren twee lammeren gebaard. Surveilleren de politiemensen zagen in een weiland aan de Schaardijk een schaap op de rug liggen. Later stond het beest weer op, om vevol- gens door de poten te zakken: ze was aan het bevallen. Gewapend met latex handschoenen hebben de dienders een handje geholpen, zodat een lam gezond ter wereld kwam. Er kwam echter een twee de lam achter aan dat niet levens vatbaar bleek: het diertje overleed kort na de geboorte. Rotterdam Met de opheffing van het bordeelverbod -per 1 januari 2000» in het vooruit- zieht, stelt het college van b en w voor om in Rotterdam een ver gunningenstelsel voor seksbe- drijven in te voeren. Dat moet 'rustig5 gebeuren. Grote aan dacht verdient het reguleren van de arbeidsomstandigheden. Daarvoor wordt overlegd met de andere grote steden en de Ver eniging van Nederlandse Ge meenten (VNG). Het voorstel van b en w volgt grotendeels de landelijke uit gangspunten. Wel tekenthetcol- lege aan dat de gemeente be perkte mogelijkheden heeft om bepaalde doelstellingen van de nieuwe boraeelwet te verwezen lijken. In het b''zonder over de kans om de positie van de prosti tuee te verbeteren bestaat scep sis. Hobbels Zo zijn er juridische hobbels om goede afspraken tussen prostitu ee en exploitant af te dwingen. Daarbij gaat het om het kunnen weigeren van klanten of bepaal de seksuele handelingen, inko men of werktijden. Ook de regu lering van de bedrijfsvoering is wat betreft de gemeente niet zonder problemen. Daaronder vallen de verboden om illegalen en minderjarigen te werkte stél len, voorschriften voor medisch toezicht en de toegankelijkheid van bedrijven voor medewer kers van gezondheidsdiensten en hulpverleners. Voorwaarden Het college stelt voor om voor waarden op te stellen over ar beidsomstandigheden. Het ac cent zou daarbij moeten liggen op de volksgezondheid. Belang rijk is dat deze voorschriften in zoveel mogelijk steden hetzelfde zijn. Bekend is dat exploitanten naar plaatsen trekken waar de regels het soepelst zijn. Onder voorzitterschap van Rotterdam is inmiddels een grote-steden- overleg begonnen, met deelna me van VNG en het ministerie van Justitie. In het algemeen stelt het college dat de Rotterdamse seksbranehe weinig problemen oplevert Zo veel mogelijk voortzetten van bestaand beleid -de bemoeie nis tot nu toe omvat onder meer de drank- en horecavergunning en volksgezondheid- is dan ook het credo. De kans lijkt daarom groot dat veel bedrijven worden Rotterdam telt veertig dubs, honderd privéhuizen en twintig escortbureaus. Daarnaast zijn er dertig seksshops en veertig be drijven in de sekscategorie 'ove rigen', waaronder sauna's en Antecedenten Bij de invoering van een vergun ningenstelsel zullen er ongeveer 250 aanvragers zijn. Een beoor deling van de antecedenten in relatie tot een Tordeelvergun- nïng' moet nog plaats hebben. In een gezamcljjke vergadering zullen de raadscommissies voor algemeen bestuurlijke zaken en volksgezondheid zich uitspre ken over de uitgangspunten voor het prostitu tïebeleid. Het voorstel van b en w geeft de uitgangspunten aan voor de nog op te stellen prostitutienota, Over de toekomst van de Kelle- weg zal een aparte discussienoti tie worden opgesteld. gewend raak je aan geweld en agressie. Je verandert en wordt onverschillig. Je hebt alleen nog antennes voor gevaar. Het gevoel van lijfsbehoud wordt een auto matisme. Omdat je dóór wilt, dóór moet gaan." Pisbak Vernederingen trotseren, bij het voetballen in het zoveelste jeugd- elftal van Sparta na een eigen doelpunt met je hoofd in een pis bak geduwd worden, en tóch blij ven luisteren. Res*>ect blijven op brengen en begrip. „Dat moet je doen, dat is een van mijn overtui gingen. Een mens moet principes hebben. En draag die principes uit. Voor kennis geldt dat ook. Als jij over kennis beschikt, moet je die kennis uitdragen. Anders is het waardeloos. Kun je die in het graf meenemen." Dus reisde hij in zijn derde leven, dat van na de oorlog, honderden scholen af om over zyn weder waardigheden te vertellen en vra gen te beantwoorden. „Dan heb je uitgezaaid en moet je hopen dat het tot nadenken stemt" Ook be zocht hij indianen om tot een we derzijds begrip te komen van al generaties lang doorstaan leed. Daaraan heeft hij goede contacten overgehouden. Vriendschappen voor het leven. Laatst nog. Stuurden ze een cd met eigen muziek. 'Fights alone' was de titel. Heel toepasselijk. „Zo ben je. Ga vooruit, als ande ren achterblijven. Zoek wegen waardoor je zoveel mogelijk be reikt. Erken je fouten openlijk en kom daarvoor uit" Hij weet niet hoe lang hij nog te leven heeft. „Maar ik voel me niet down. Ik voel een vlam die niet te doven is. Ik heb me gedragen als een David met zijn katapult. Ik ben in mijn leven heel wat Goli- aths tegengekomen. Nu doemt er een nieuwe Goliath op en straks kom ik tot de ontdekking dat ik mijn katapult thuis heb laten lig gen." Het lichaam laat hem langzaam in de steek, „Je bent een puinhoop, zeiden ze in het ziekenhuis. Nou, dat kon ik wel waarderen, want daar zit wat humor in. M'n skelet is slecht, m'n benen doen het niet meer en nu heb ik ook nog een ge zwel. Een puinhoop dus. Maar m'n hoofd doet 't nog. Heel rustig wacht ik af." Poel ier Va n d er Bas bi] zij n mi I lennlu mgevoel ige weegschal enAls hetf out ga at, dan I eg Ik e r gewoon een zakjapanner naast' Foto Cees Kuiper/Rotterdams Dagblad Wouter van der Bas weet éèn ding al zeker om het millenni umprobleem te tackelen: „Na de jaarwisseling kom ik 'snachts uiterlijk half twee kij ken hue het er met de koeling voorstaat. Daar koop ik mis schien nog een noodaggregaat voor. Huren kan niet meer, want ze zijn allemaal gereser veerd." „In het ergste geval zullen leve ranties zo'n drie tot vier dagen uitblijven," schat de Kralingse poelier in. „Dat is geen levens bedreigende situatie. En gaat het fout met de elektronische weegschalen, dan leg ik er ge woon een zakjapanner naast." Van der Bas is sinds 1991 voor trekker in de automatiseringin zijn branche en heeft daardoor een behoorlijk millenniumge- voelig bedrijf. Hij heeft voor een eerste test de 'millennium- bug-busters' van het Rotter damse bedrij f PIR Automatise ring ingeschakeld, een activi teit van het Ontwikkelingsbe drijf Rotterdam. Van der Bas draait zyn admini stratie net voor de jaarwisse ling in zijn geheel uit, zodat hij die in geval van nood toch nog op papier by de hand heeft. Hoewel we kleinschalig wer ken in deze handel is de admi nistratie behoorlijk toegeno men. Als je dat door machines kan laten doen, moetje dat na tuurlijk niet laten. Het werd be gin jaren negentig ineens be taalbaar om computers aan te schaffen," verklaart de poelier de verregaande automatisering in zijn bedrijf in de Waterloo- straat in Rralingen. Automatisch Zo zyn de weegschalen aan het bestel-, leverings- en facture ringssysteem gekoppeld. De facturen en de pakbonnen voor grotere afnemers, zoals restau rants, lopen automatisch uit de printer zodra een bestelling op de weegschaal wordt verpakt. Van der Bas en zijn medewer kers hoeven alleen een voorge programmeerde klantnaam en een productcode in te toetsen. Bij grotere hoeveelheden kun nen zij daar handmatig een korting op intoetsen. Elke dag moeten ze eveneens dagprijzen intoetsen. Ook de etikettenma- chine voor zijn conserven is op de computers aangesloten. Hij maakt verder gebruik van Giro- tel. Van der Bas neemt tot het be gin van het wildseizoen in sep tember de tijd om met het mil lenniumprobleem af te reke nen en tevens zijn collega-poe liers m te lichten en te helpen. „In mei is de jaarvergadering en daar hoop ik mijn collega's wakker te schudden." Rampscenario Het feit dat zijn apparatuur minder dan tien jaar oud is, hoeft geen garantie te zyn voor de afwezigheid van de millen niumprobleem. Bovendien heeft hy niet alleen te maken met zyn eigen zaak, maar ook met problemen bij zyn toeleve ranciers en afnemers. Als be stellingen niet worden gele verd, of bij zijn klanten de zaak in het honderd loopt, bestaat in het ergste ge val de kans dat zijn bedrijf in gevaar komt. Althans, dat "Wp rampscenario A spiegelt de Ka- mer van Koop- handel in Rot- l£g* terdam voor. De Kamer heeft vastge steld dat slechts weinig kleine en mid delgrote on dernemers de noodzakelijke stappen hebben genomen en is een campagne gestart om hen alsnog daartoe te bewegen. Daarvoor is het Rotterdamse Millennium Platform voor het midden- en kleinbedrijf opge richt. Bedrijven kunnen zich voor een klein bedrag laten doorlichten. Met een 'quick scan' kan aan het licht komen in hoeverre de ondernemer op het millenni umprobleem is voorbereid en wat er nog moet gebeuren om 'millenniumproof te worden. Het gaat daarbij niet alleen om de computersystemen, maar ook om noodmaatregelen voor als de elektriciteit uitvalt en de waterleiding ermee stopt. Tijdsloten op de deuren en de kluis kunnen problemen ver oorzaken, de koeling kan uit vallen. Ondernemers moeten aantonen dat ze alles hebben gedaan om het probleem het hoofd te bieden, anders dekt de verzekering de schade niet. 'Bugbusters' Matthias Radder en Henk de Haard zijn de 'bugbusters', de probleemoplossers, van PIR Automatisering. „Zo'n 'quick scan' is geen test, maar een vra genlijst om aan te geven welke stappen nodig zyn," leggen ze uit. „Aan de hand van de ant woorden kunnen deskundigen worden ingeschakeld. We beve len aan om een dossier bij te houden van alle genomen stap pen. Dat is nodig voor de verze kering. En het noopt tot een ge structureerde aanpak." Radder en De Haard kijken bij Van der Bas naar de software, de randapparatuur en de ke tens. „Vaak staat apparatuur in een keten opgesteld, zoals de weegschalen by Van der Bas. Als slechts één daarvan niet millenniumproof is, ontstaan er al problemen." Vooral de geschakelde weeg schalen van Van der Bas baren hen daarom zorgen. En de zorg blykt terecht. Een oude compu ter zorgt voor de koppe ling. „Daarin kan in het basic incut en output *5?" system (biosj een niet- millenni- umbe- stendige kristal len klok ziten. Als je alleen soft ware test, blijft dat verborgen. Zelfs als ook het daaronder lig gende besturingsprogramma in orde is, kan die bios de hele boei toch nog in het honderd sturen. Dat klokje kan dan te rug naar een datum ergens in de jaren tachtig springen." Houten hutje Maar zelfs als de klokjes goed staan, kunnen de programma's uiteraard ook problemen ople veren. Matthias Radder: „Van up maat gemaakte software is alles onduidelijk. Elke pro grammeur heeft zijn eigen stijl en 'loops' gehanteerd. De leve rancier is na een aantal jaren vaak verdwenen. Soms zijn he le lappendekens van program ma's gebouwd op een klein ba sisprogramma, zeg maar een flatgebouw op de funderingen van een houten hutje. Dus moet elk niveau worden gecon troleerd." Tijdens de test blijkt het gekop pelde bestand inderdaad een probleem op te leveren. Het softwareprogramma loopt vast en kan niet meer worden opge start. „Of het nu de oude com puter is, of het softwarepro gramma is onduidelijk," con cludeert de expert. „Dsar kunnen we niet zo mak kelijk achter komen. Het ad vies luidt dan ook: contact op nemen met de leverancier." De Coolsii Met de Jack London-omnibus voor één gulden en 'Broek uit voor het vrije volk' a raison van een kwartje was de vrijmarkt in Kethel weerde moeite waard ge weest, Koninginnedag is er altijd een gezellige bedoening en zeker als het dorp er zonovergoten by ligt. Maar niet alleen het mooie weer kan de enorme drukte van gisteren verklaren. De indruk be stond dat honderden, zo niet dui zenden mensen deze keer voor Kethel hadden gekozen, en niet voor Rotterdam-Centrum. De mensen willen feesten, geen rottigheid, zei een eendagshande- laa- in kopjes, glazen, strips en langspeelplaten. Kethel kun je je inderdaad moeilijk voorstellen als het strijdtoneel van hooligans en Mobiele Eenheid. De straatjes ademen de sfeer van een verdwe nen Holland en in het aangren zende landschapspark Kethel merk je niets van de omringende stadsuitbreiding. Hier is behoed zaam met het paradijs omgegaan. Als het geen Koninginnedag is, is Kethel een oase, vergelijkbaar met Geervliet en Goedereede. Was het in de Rotterdamse bin nenstad dan rustiger dan anders? De politie - én die heeft ervaring met schattingen - meent dat er op deze prachtige lentedag iets minder publiek was dan in natte re en winderiger jaren. Het ANP meldde dat het 's ochtends druk was op het Centraal Station, om dat veel Rotterdammers de Ko ninginnedag in Amsterdam gin gen vieren. Toch was er massale belangstelling voor de vrijmarkt op de Coolsingelen de Westblaak. En bij het Stadhuisplein moest je dringen, het was net alsof de bin nenstad in vakken was verdeeld, zoals Frans-Jozef van der Heijden (CDA) geadviseerd had. Rotter dam deed justeren denken aan Parijs*twee jaar géteden,rtó een reeks bomaanslagen. De gezellig heid werd voortreffelijk bewaakt Doodgemoedereerd liep het pu bliek langs kraampjes, groepje agenten, kraampjes, ME-busje, kraampjes, politie. Terwijl in Kethel de politie in geen velden of wegen te bekennen was, struikel de je erin Rotterdam-Centrum over. Het moet geholpen hebben, I want de ratten waren in het riool verdwenen en kwamen er over dag niet uit. Het aantal stiekeme drinkers, die de officiële drooglegging van Rot terdam aan hun laars lapten, was niet om bang van te worden. „Feesten moeten gevierd kunnen blijven worden in Rotterdam," had Ivo Opstelten donderdag nog gezegd in de gemeenteraad De burgemeester had laten weten dat hij impopulaire maatregelen niet zou schuwen om de feestvreugde te garanderen, een geinige para dox, het klinkt alsof je mensen met een pistool op hun hoofd dwingt om lol te hebben. Maar Cpstelten bedoelde er uiteraard iets anders mee. Qm de feestdag voor tienduizenden mensen te doen slagen was het nodig om alle verloven bij de politie in te trek ken en een alcoholverbod tot 18.00 uur in te stellen. Impopulair? De meeste cafébazen begrepen het wel, al leden ze een foTse inkom stenderving, want klanten drin ken sneller bier dan limonade. En agenten die hun vrije dag zagen sneuvelen snapten ook wel waar om ze op 30 april nodig waren. Met Euro 2000 en de Culturele Hoofdstad van Europa in 2001 voor de deur, doet de minister van binnenland, Bram Peper, er ver standig aan om een uitbreiding van het politiekorps Rotterdam- Rij nmond opnieuw in overweging te nemen. De strenge ordehand having op Koninginnedag zal ten slotte niet eenmalig zijn geweest, de dreiging van nieuwe uitbar stingen van relschoppers zal nog lange tijd gevoeld worden, zeker door de gedupeerde middenstan ders. En als Peper niet instemt met extra agenten voor de Rotter damse regio, worden het wel twee jaren van ontieglijk veel overwerk voor de politie. Dat zou niet alleen onbillijk zijn. maar het zou ook een verdere leegloop van politie districten in de Rijnmond in de hand werken - en dat is ongeveer het laatste dat Opstelten kan ge bruiken bij zijn strijd tegen de chaos. Trouwens, in een vorige functie was Peper heel blij met de komst van het EK Voetbal naar de Ku;p en de titel Culturele Hoofdstad in 2001. Hij zal het als minister nu wel mogelijk moeten maken,

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Nieuwsblad / Schiedamsche Courant / Rotterdams Dagblad / Waterweg / Algemeen Dagblad | 1999 | | pagina 1