19
Tien mil oen voor de Beverwaard
A
Een stroomhuisje
als kunstobject
21 juni 1999
1
De Dag van de Regionale Omroep
RIJNMOND
Geld voor groen, noord-zuid-verbinding, winkelcentrum en jeugd
IJsselmonde trots op
geschilderde apen, bloemen
en Van Brienenoord-brug
Man na tien V-
jaar vrijuit
'Spoedeisende hulp straks
niet meer voor ieder
ziekenhuis weggelegd'
Schiphol in de Noordzee?
Of in de Markerwaard?
Wat doen we met de
Betuwelijn? Tweede Maasvlakte?
Randstadrail? En hoe
lossen we het
fileprobleem op?
Luister maandag 21 juni
naar Radio Rijnmond
en bepaal de
toekomstige
inrichting van
Nederland.
Regionale Omroep
Niemand komt dichterbij
RADIO
De Coolsiri
Groot denken
over landschap
Rotterdams Dagblad j Zaterdag 19 juni 1999
Door Marcel Potters
Rotterdam De wijk Bever
waard krijgt een flinke im
puls. De deelgemeente ÏJs-
selmonde, de corporaties en
de gemeente Rotterdam ste
ken de komende jaren ruim
tien miljoen gulden in dit
deel van IJsselmonde. Dat
geld wordt besteed aan verre
gaande aanpassingen op het
gebied van wonen, verkeer
en de samenleving.
De verantwoordelijk dagelijks be
stuurder K. Jungheim spreekt
over het 'repareren van de Bever-
waard'. „Vooral in het begin is er
een hoop misgegaan met de
wijk," zegt hij, „maar als alle plan
nen worden uitgevoerd, zal dat
echt een enorme verbetering op
leveren."
Het hele projekt moet vooral in
samenhang worden gezien,
meent hij. En sommige onderde
len zijn reeds van start gegaan. Zo
zijn de corporaties al bezig met de
verkoop van huurwoningen. Dat
moeten er in de komende tien jaar
TOO worden. Door deze maatregel,
raken de bewoners meer bij hun
omgeving betrokken, zo bewijst
de praktijk.
Een stuk duurder en ingewikkel
der is het maken van een zogehe
ten 'noord-zuid-verbinding' in de
wijk. Nu is het zo dat grote aantal
len auto's zich door de smalle
woonerven moeien wringen. Om
de nieuwe doorgang door de Be
verwaard aan te leggen, moet ech
ter een singel worden gedempt.
Dit feit plus het noodzakelijke in
klinken van de op die plek gestor
te grond, zorgen ervoor dat het
werk meerdere jaren zal duren.
Tuindorp
Dan is er het zogeheten 'hagen-
plan' -het aanplanten van veel
groen - bedoeld om de kille buur
ten 'een meer tuindorp-achtig ka
rakter te geven'. Daarnaast ko
men de singels aan bod; de één
krijgt een meer stedelijk karakter
met gras en bomen, de ander een
natuurlijke inrichting. Ook het nu
'verscholen' winkelcentrum
wordt niet vergeten; dat zal door
aanpassingen aantrekkelijker en
beter bereikbaar worden.
Een belangrijk onderdeel vormen
de plannen voor de jeugd in deze
zeer jonge wijk. Jongeren vinden
de wijk saai, en daaraan moet iets
worden gedaan, menen de plan
nenmakers. Plekken waar de
jeugd regelmatig samenkomt,
worden verbeterd. Bovendien
dient te worden voorkomen dat
bewoners last hebben van spelen
de jeugd. Jongeren zullen makke
lijk bij instellingen in de wijk te
recht kunnen.
En ook moet de Beverwaard beter
worden 'verkocht': „Bewoners er-
Door Marcel Potters
Rotterdam Twee weken heeft
reclame- en decoratieschilder Ni
co van Gaal (46) zitten kwasten
aan zijn orang-oetan. Met een foto
in de ene hand, en het penseel in
de andere, toverde hij de zijkant
van hel grauwe elektricileitshuis-
je aan het Herenoord in IJssel
monde om tot een fleurig maar
vooral indrukwekkend natuur
landschap.
Eerst de contouren, vervolgens de
details. Veel bruin en groen. De
kin van de aap leunt op een vin
ger, de ogen kijken triest omhoog,
alsof het dier om hulp smeekt. De
kunstenaar zelf bekijkt het resul
taat van een afstandje, met gepas
te trots. „Dit benadert de werke
lijkheid," zegt hij met een ken
nersblik, „het is heel realistisch."
Datzelfde geldt voor de prachtige
panda-beer op de voorkant. Die
kijkt de voorbijganger recht aan,
doordringend. En dan nog een
donkere, sombere maar eveneens
schitterende gorilla aan de kant
van het Bredenoord. „Toen ik hier
stond te schilderen," klinkt het,
„werd ik constant aangesproken
door mensen. Of ik bij hen thuis
ook een muurtje kon komen schil
deren. Ze lagen haast op de knie-
en.
Hoe het ook zij, het beschilderen
van de ENECO-optrekjes in IJs
selmonde is een doorslaand suc
ces. Overal waar Van Gaal en zijn
collega Lou Donkers (51) van re
clame-atelier APON hun kunsten
hebben vertoond, krijgen ze de
handen van de omwonenden op
elkaar. Sterker nog: toevallige
passanten stappen van de fiets,
om de werkstukken van nabij te
bekijken.
Bewondering
Een bewoner van het Vegelins-
oord, die recht tegenover de pan
da woont: „Schitterend. Zeker als
je nu op de bus staat te wachten,
dan zie je nog eens wat." Wat
wordt beaamd door een echtpaar
dat net uitstapt bij de halte aan
het Herenoord. „We hebben vol
bewondering staan kijken toen
die man bezig was. Het resultaat
is prachtig."
De opdracht om de huisjes op te
fleuren, komt van de energie-le
verancier en de deelgemeente.
Eerst maken de schilders een
schetsje en leggen dat idee voor
aan ENECO en IJsselmonde.
Wordt er aan zo'n opzet goedkeu-
rig gegeven, dan kunnen ze aan
de slag. Soms is het in een paar
dagen gepiept, andere keren
duurt het enkele weken.
Zoals met het - ook in het oog
springende - tafereel van zonne
bloemen en een felrode vlinder op
een energiehuisje aan de Groe-
ninx van Zoelenlaan. Donkers:
„Eerst dachten we aan een woes
tijn met kamelen. We zyn een
beetje in boeken gaan bladeren,
en toen werden het de bloemen.
Alleen werd dat een beetje kaal.
Hebben we gewoon die vlinder er
bij geschilderd."
Nico: „We zijn veertien dagen be-
ziggeweest. De omstandigheden
waren ronduit slecht. Regen,
wind, noem maar op. We moesten
De kunst ligt in IJsselmonde letterlijk op straat. Kunstenaars Ni
co van Gaal (rechts) en Lou Donkerszijn verantwoordelijk voor de
kleurige schilderingen op elektrlclteltshulsjeslndeze deelge
meente. Zoals een afbeelding van de Van Brienenoordbrugbij de
Roelantweg.
dat huisje op den duur afdekken
met zeil. Begon het zo hard te
stormen dat zelfs de touwen,
waarmee alles vastzat, knapten,"
Schade
Ofschoon de kunst op zich voorop
staat, zyn de bijkomende effecten
Fleurig Is het
voora aan de
Groenlnxvan
Zoelenlaan.
Mooie gele
zonnebloe
men en een
felrode vlln
dersleren
hier hetENE-
CO-huisje. Fo
tos Joep van der
Pal/Rotterdams
mooi meegenomen. De ervaring
leert dat de mooi beschilderde
huisjes niet meer worden beplakt
én minder aantrekkelijk zyn voor
graffiti-spuiters. Alhoewel de
panda aan het Herenoord heeft
z'n eerste tag al te pakken. Geluk
kig kan die zonder schade worden
verwijderd, maar toch.
„Degenen die dit doen, hebben
geen respect," mompelt Donkers,
„ook niet voor de dieren die zijn
afgebeeld."
Na de bloemen en dieren in het
centrum van IJsselmonde is de
geverfde Van Brienenoordbrug
op een stroomgebouwtje bij de
Roelantweg heel andere koek.
Ook hier hanteerde Van Gaal de
kwast. Na eerst een foto te hebben
gemaakt van de brug 'in levende
lijve', reproduceerde hij dit kiekje
op de grijze ondergrond. Kei wa
ter van de Maas, het staal erbo
ven, de licht bewolkte lucht
Belde kunstenaars maken er
geen geheim van: dit smaakt naar
meer. Want na IJsselmonde ligt
de rest van de stad voor hen
braak, Terwijl ze de 'Brienenoord'
nogmaals van nabij inspecteren,
maakt hun baas G. Apon zich wei
nig zorgen: „Die Nico van Gaal,
als je hem een Rembrandt voor
zijn neus zet, dan schildert hij die
zó na."
Op het Herenoord Is weken gewerktaantwee apen en een panda -
beer. De gorilla kijkt in de richting van het Bredenoord.
varen en waarderen de wijk posi
tiever dan mensen buiten de wijk.
Buiten de wijk heeft de Bever
waard onverkort te maken met
een negatief beeld. Het is zaak om
de positieve ontwikkelingen, ge
beurtenissen en resultaten meer
te verzilveren."
Met een aantal onderwerpen is al
van start gegaan, andere zullen
spoedig volgen, zegt Jungheim.
„Eigenlijk wilden we al in juli
1997 beginnen. Het is twee jaar la
ter geworden. We willen de men
sen nu niet meer laten wachten en
zo snel mogelijk van start gaan."
Begin volgende week wordt de In
tegrale Wijkaanpak Beverwaard
besproken in diverse commissies
in IJsselmonde. In juli komt die
in de deelraad.
Den Haag/Schiedam - Een 36-jarige
Schiedammer, die gisteren in ho
ger beroep bij het Haagse ge
rechtshof terechtstond voor een
grote serie inbraken die hij tien
jaar geleden zou hebben ge
pleegd, is vrijuit gegaan. Het hof
vond tien jaar een te lange tijd en
verklaarde het openbaar ministe
rie niet-ontvankelijk.
A H. zou tien jaar geleden spul-
lenhebben gestolen uit gepar
keerde vrachtwagens in Nieuwer-
kerk aan den IJssel en omgeving.
Hij was in april 1990 door de Rot
terdamse rechtbank veroordeeld
tot 22 maanden gevangenisstraf
voor de serie inbraken waarbij
voor vele tienduizenden guldens
was buitgemaakt. Die veroorde
ling was bij verstek: dat wil zeg
gen de verdachte was er niet bij.
Zijn raadsvrouwe mr. L. van de
Puttelaar had hem destijds uit
voorarrest gekregen omdat ver-
dachtes vrouw moest bevallen.
Nadien kwam de Schiedammer
niet meer opdagen tijdens de be
handeling van het proces tegen
hem.
Normaal gesproken wordt het
vonnis van de rechtbank dan door
de parketpolitie bij een veroor
deelde thuisgebracht, de zoge
noemde 'betekening' van het von
nis. Maar dat gebeurde om ondui
delijke redenen pas negen jaar la
ter, in december vorig jaar. Ter
wijl de politie wel degelijk op de
hoogte was van het adres van de
Schiedammer. Ook zat de Schie
dammer in de afgelopen tien jaar
verschilende andere gevangenis
straffen uit zodat men hem het
vonnis daar hadden kunnen mee
delen.
De Schiedammer stelde eind vo
rig jaar snel beroep in tegen het
stokoude vonnis. Dat beroep dien
de gisteren in Den Haag. Procu
reur-generaal mr. D. Kuipers, er
kende de fout van het openbaar
ministerie en vorderde zelf zyn ei
gen niet-ontvankeüjkheid, welk
standpunt werd gehonoreerd door
het hof. De Schiedammer heeft de
serie inbraken overigens altijd
ontkend.
Er mag volgens het Europese Ver
drag voor de Rechten van de
Mens maximaal tweeenhalf'jaar
verlopen voor een hoger beroep
dient, anders is er sprake van een
'onredelijk lange vervolgingster-
mijn' en volgt niet-ontvankelijk-
heid.
Door Peter de Lange
Rotterdam De nachtelijke slui
ting van de afdeling voor spoedei
sende hulp in het Ruwaard van
Puttenziekenhuis in Spijkenisse
heeft de toeloop op de Botterdam-
se ziekenhuizen niet noemens
waardig vergroot. Alleen de
EHBO in het Dijkzigt constateert
in de nachtelijke uren een lichte
toename van het aantal patiënten,
maar dit leidt niet tot problemen.
Er is voldoende personeel aanwe
zig.
„Moeilijkheden kunnen alleen
ontstaan als er mensen onder zijn
die moeten worden opgenomen.
Mogelijk is er dan geen bed be-
schikbaar," aldus de voorlichter
van het academisch ziekenhuis.
Het Ruwaard van Putten besloot
per 1 juni de spoedeisende hulp te
sluiten van elf uur 's avonds tot
zeven uur 's ochtends. Deze onge
wone maatregel is allereerst een
gevolg van een tekort aan ge
schoolde verpleegkundigen. Op
de EHBO zijn verschillende vaca
tures. Een andere ooizaak is dat
arts-assistenten, die de spoedei
sende hulp mede bemannen, vol
gens de nieuwe arbeidstijdenwet
nog maar 36 uur per week mogen
werken; negen tot twaalf uur kor
ter dan voorheen. De sluiting
duurt tot september, dan hoopt
het ziekenhuis een aantal vacatu
res te hebben vervuld.
„De nieuwe arbeidstijdenwet is
natuurlijk goed voor de gezond
heid van de arts-assistenten, maar
slecht voor de gezondheidszorg,"
zegt L.AM, J. van Atteveld, di
recteur beheer in het Spijkenisser
ziekenhuis. „Om de spoedeisende
hulp 24 uur per dag in stand te
houden moeten we meer arts-as
sistenten aannemen en daar is
niet altijd geld voor." Het Ruw
aard van Puttenziekenhuis,
klaagt de directeur, heeft een ver
zorgingsgebied van 200.000 inwo
ners, maar krijgt geld voor slechts
100.000 potentiële patiënten.
De nachtelijke sluiting van de
EHBO in Spijkenisse heeft geen
run veroorzaakt op de ziekenhui
zen in Rotterdam-Zuid, het St.
Clara en het Zuiderziekenhuis.
Daar is de werkdruk voor het per
soneel in de spoedeisende hulp
noch de wachttijd voor patiënten
merkbaaropgelopen,
Het Zuiderziekenhuis voelt zich
dan ook niet benadeeld door de
collega's in Spijkenisse. Eeerder
is er begrip voor de problemen
daar. „Het is tenslotte heel triest
als je zo'n maatregel moet nemen.
De hele gezondheidszorg kampt
met personeelstekorten, dat is ge
noegzaam bekend. Wy hebben
nog voldoende mensen voor de
spoedeisende hulp, maar als er
drie opstappen zitten wij ook in de
narigheid."
De dreiging is pas uit de lucht als
de voorgenomen fusie met het St.
Clara Ziekenhuis doorgaat. „Dan
hebben we samen één spoedei
sende hulp en hoeven we ons
geen zorgen meer te maken over
de capaciteit."
Directeur beheer B. de Rave van
het St. Clara ziekenhuis hecht
zeer aan handhaving van de
spoedeisende hulp de klok rond,
omdat die afdeling steeds meer
een belangrijke poort voor opna
mes is geworden. Maar hij reali
seert zich dat niet ieder zieken
huis de bijbehorende kosten kan
dragen. De Rave: „Het is maar
ernstig de vraag of alle ziekenhui
zen zich in de toekomst de luxe
van een zeven keer 24 uurs hulp
zullen kunnen veroorloven."
Soortgelijke geluiden klinken in
het Sint Franciscus ziekenhuis in
Rotterdam-Noord, dat het als
stadsziekenhuis tot zijn plicht re
kent 24 uur per dag spoedeisende
hulp te verlenen. Maar ook dit zie
kenhuis heeft te kampen-met een
krappe arbeidsmarkt. Uit voor
zorg wordt er extra personeel op
geleid voor onmisbare functies in
de spoedeisende hulp en de OiCs,
zoent cr altijd een zekere reserve
beschikbaar is. Toch zal het in de
toekomst steeds moeilijker wor
den de EHBO permanent te be
mannen, zo wordt gevreesd. De
woordvoerder van het Sint Fran
ciscus: „Een ziekenhuis dat 24
uur hulp verleent krijgt daarvoor
geen cent extra. Maar dat zou ei
genlijk wel moeten."
Bij een economische groei van
drie procent moet je niet alleen i
aan geld en werkgelegenheid
denken, maar ook aan ruimte.
Bedrijven breiden zich uit, er ko-1
men bedrijven bij. En dus meer
transport, meer mobiliteit. „De
politiek wil echter de ruimtelijke
consequenties van economische i
groei niet onder ogen zien," zegt
Cees-Jan Asselbergs, directeur j
van de stichting Europoort/Botlek
Belangen. Asselbergs pleit voor
een veel grotere Maasvlakte, voor
tunnels onder de Nieuwe Water-
weg en voor meer en bredere we-
gen. Een gewaagd standpunt,
vooral op een symposium over het
milieu in de Rijnmond. Dus vroeg
Astrid Joosten hem of hij niet lek
ker was. Publiek lachen. Vrolijk
deed Cees-Jan er een schepje bo-
venop. Hij brak een lans voor de
Maasmondtunnel de Oraiyetun-j
nel, tunnels die nog lang niet ge-
pland zijn, maar die tussen 2010
en 2025 noodzakelijk zullen zijn.
Astrid Joosten leidde het sympo- j
sium in Rozenburg op een prikke
lende manier, die de deelnemers i
verleidde om die eeuwige grijze
brij van concensus door de wc te
spoelen. Er waren weer menings-
verschillen. Gervan Tongeren liet
wel even een ander geluid horen
dan Asselbergs. „De Rijnmonders
vragen niet om het ruimtegebruik
te intensiveren, maar om te exten-i
siveren," zei Van Tongeren, direc-;
teur van de DCMR Milieudienst
Rijnmond. De verstedelijking
werd vorig jaar 'ontdekt' als j
nieuw milieuprobleem: het open
landschap verdwijnt en daarmee
het gevoel van bewegingsruimte,1
leefruimte. Van Tongeren stelt
dat de verschillende ruimteclaims
niet allemaal meer mogelijk zyn.
De behoefte aan nieuwe natuur,
leefbare wijken en open ruimte
zullen volgens hem tot gevolg
hebben dat de industrie zich
steeds verder richting Noordzee
verplaatst; de westwaartse ver
schuiving van de Rotterdamse ha
ven is nog lang niet ten einde.
Ook de milieudirecteur ziet een
tweede Maasvlakte in als onont
koombaar en daarin was hij het
weer wel met Asselbergs eens.
Alleen door kustuitbreïding is het
bestaand gebied te redden. Alleen
dan is te bereiken dat economie
en milieu samengaan - mits de
tweede Maasvlakte verstandig
wordt aangelegd, niet te dicht op
de duinen van Oostvocme en Ro-
ckanje. En; mits de bereikbaar
heid van de tweede Maasvlakte
(noem het Rijnvlakte) goed gere
geld wordt, bijvoorbeeld via die
Maasmondtunnel van Asselbergs,
naar toekomstige kustuïtbreiding
voor Hoek van Holland. Ik heb on
langs van Ronald Waterman zijn
indrukwekkende boek over 'bou
wen in zee met de natuur mee' ge
leend en daaruit, blijkt dat kust-
uitbreiding goed is voor de natuur
(extra duinen), voor het toerisme
(meer wandelgebieden en stran
den), voor bedrijvigheid en wo
ningbouw en óók voor de huidige
kustplaatsen, die niet verloren
gaan, maar juist een impuls krij
gen. Dat boek van Waterman zou
iedereen eens moeten lezen. Dan
merk je dat het gedoe over 500 of
1000 of 2000 hectare extra Maas
vlakte geneuzel is, postzegelpoli-
tiek. Doe het gewoon in één keer
goed en maak Holland groter over
de hele linie tussen Oostvoome
en Scheveningen, dat past in de
sterke Nederlandse traditie van
spelen met water en zand (dijken,
inpoldering, havens graven) en
dan ontstaat er in de Rotterdamse
en Haagse regio's weer lucht.
Dan ontstaat ruimte voor meer
parken, bossen, grienden en plas
sen, zodat je het gevoel krijgt dat
Rotterdam aan de Reeuwijkse
Plassen.ligt. „Denk groot over het
landschap" is de boodschap van
Joost Schrijnen, inspirerend ar
chitect en stedenbouwkundige te
Rotterdam. Hij ziet de Rijn als
ecologische hoofdstructuur van l
Europa, als meest milieuvriende-?
lijke vervoersas. Die kwalificaties
laten een andere realiteit zien dan
„riool van Europa", een bijnaam
die de natuurwaarde negeert.
Schrijnen merkt op dat de wereld
haven Rotterdam groot denkt
over pconnmie, over architectuur
maar dat er nog nooit gTOot ge
dacht is over milieu en landschap.
Ook op dat gebied moet de fanta
sie toeslaan. Liefst zou Joost
Schrijnen rijksweg 15 overkap
pen met een uitgestrekt park tus
sen Charloisen Rhoon. Illusoir?
„We kunnen doen wat we willen,"
zegt Schrijnen. Wat wenselijk is,
kunnen we namelijk zelf bepalen.
