Waterweg
gnHHB
'Lastige' Groenoord-
jeugd is zich van
geen kwaad bewust
Arend van Duvenvoorde zwaar gestraft voor zijn Hoekse trouw
Betrokkenheid bij moord in Delft kostte hem groot deel van zijn Vlaardings bezit
XX
Het familiewapen van de Van Duvenvoordes,
verwijzend naar het wapen van de gemeente
Voorschoten. Daar staat het Kasteel Duivenvoorde.
Rotte Dagblad
i Zaterdag 19juni 1999
Door Sander Sonnemans en
Jan Willem van der Wal
Schiedam „Wat? Terrorise
ren wij de wijk? Hoe dan?
Stelen we? Breken we auto's
open. Vallen we meisjes las
tig? Gebruiken we drugs?
Niks daarvan man! Fuck.
man! We hangen hier ge
woon rond, praten en lachen.
Voetballen soms. Meer niet.
Maar toch worden we gezien
als criminelen. De politie
heeft ons zelfs vanaf een flat
zitten filmen man. Okee, we
hebben een paar kelderrui-
ten ingegooid. Maar dat is
dan ook alles, We waren
kwaad omdat elke keer de
politie op ons werd afge
stuurd."
Het is een bont gezelschap, de
groep jongeren van het Louis
Zimmermanplein in de Sehie-
damse wijk Groenoord. Turken,
Antillianen, Somaliers, Surina-
mers; een groep die zich tegen het
eind van de middag verzamelt op
het trapveldje of bij een van de
bankjes, De verveling straalt er
vanaf. Als twee jongens vanaf het
balkon op de eerste etage hun
'maatjes' bekogelen met brood-
zakjes gevuld met water, stuift de
ploeg lachend en vloekend uiteen.
Een buurtbewoner, wandelend
met zijn hond, schudt zijn hoofd
misprijzend, kijkt nog eens om en
loopt verder.
De jongeren bezorgen de wijk
overlast. Buurtbewoners voelen
zich niet veilig en nemen een om
weg om de groep jongens te ont
wijken. Commentaar van bewo
ners op bet gedrag van de knapen,
wordt door hen veelal luidkeels
weggehoond. Het regende klach
ten bij de Schiedam se politie, de
laatste weken in het bijzonder.
Bewoners verklaarden last te heb
ben van rondhangende jeugd. De
politie besloot meer te gaan te sur
veilleren in de bewuste buurt
waar de spanning behoorlijk was
gestegen. Twee weken geleden
barstte de bom. De jongens hin
gen rond in de portieken en wei
gerden opzij te gaan voor de bewo
ners, lieten brommers en scooters
keihard knetteren, maakten troep
op het plein en scholden een poli
tieman de huid vol. Door het gooi
en van een steen naar een man
die zijn hond uitliet, escaleerde de
zaak. De politie pakte twaalf jon
geren, in leeftijd variërend van 15
tot 18 jaar, op. Binnenkort moeten
ze voor de kinderrechter verschij
nen. „Het bekende treiteren," ty
peert Yvonne Marlijn van de afde
ling jeugdzaken van de politie
Schiedam de klachten van de be
woners en bevindingen van de po
litie, „Wat op het Louis Zimmer-
manpiein gebeurt, moet je zien
als een machtstrijd tussen bewo
ners en jeugd," meent ze. De pro
blemen op het plein in Groenoord
zijn volgens haar ook niet uniek.
„Ér zijn in Schiedam wel vaker
plekken geweest waar zulke pro
blemen voorkwamen. Maar op het
Zimmermanplein is de grens van
het toelaatbare nu echt overschre
den."
„Het is niets nieuws, wat op het
Louis Zimmermanplein gebeurt,"
zegt de bewoner. „Tientallen ja
ren heeft hier jeugd rondgehan
gen. En nu zijn het toevallig al
lochtone jongeren. Ik heb de in
druk dat het beter gaat, nu de po
litie en gemeente zich meer met
de zaak inlaten."
De maat is nu vol, meent de poli
tie Schiedam. Bij het minste of ge
ringste wat de jongens van het
Louis Zimmermanplein nu uit
voeren, volgen onmiddellijk
maatregelen. „Als we zien dat jon
gens limonadeblikjes laten slin
geren op het plein, nemen we ze
mee naar het bureau. Het is 'zero
tolerance'." De bewering dal de
jeugd het Louis Zimmermanplein
terroriseert, vindt de politie ech
ter te ver gaan. „Die kwalificatie
is overtrokken. Het doen en laten
van de jongens kan beter als 'zeer
vervelend aanwezig zijn' worden
betiteld."
Een week of zeven, acht houdt de
Schiedamse politie zich nu bezig
met de gebeurtenissen op het
Louis Zimmermanplein. „We
hebben eerst geprobeerd de jon
geren te benaderen door gesprek
ken met hen te voeren", zegt Mar
lijn. Tijdens de praatsessies blij
ken veel jongens lang niet zo ver
velend als wordt verondersteld,
merkt ze. „Als je ze maar buiten
de groep treft. Dan blijft er weinig
over van die brutaliteit."
'Galbakken'
Bij sommigen bleek die 'praatme
thode' in het begin redelijk suc
cesvol. Ook het initiatief van de
politie en het jeugdwerk in
Groenoord voetbalwedstrijden
tussen verschillende wijken te or
ganiseren, wierp haar vruchtjes
af. Marlijn: „Maar er zjjn jongens
die zich totaal niets aantrekken
Op de foto
voorde !!=>'- -JEU1»
krant? De jon- - Jf*7
geren op het
Louis Zim
mermanplein
maken er
geen pro
bleem van.
„We hebben
nikste ver
bergen," zeg
gen ze.
Foto Roel Dijkstra
van welke gesprekken of maatre
gel dan ook. Veel gasten die zich
geleidelijk aan wel bewust wor
den van hun daden, worden door
die onverbeterlijke galbakken
weer negatief beïnvloed. En dan
kun je weer van voren af aan be
ginnen."
„Galbakken? Oh, noemen ze ons
galbakken? Ze lopen ons gewoon
te zoeken man," zegt één knul
van de groep jongens die bij het
bankje net een filtersigaret heeft
opgestoken en woedend de rook
wegblaast. „We mogen niks meer
hier. Gooi je je peukie op de
grond? Hup, bekeuring van ne
gentig gulden. Gooi je je lege blik-
kie neer? Hup weer een boete.
Moet je op de Hoogstraat kijken
man, daar gooien de mensen ook
hun peuk en lege blikkie op de
grond. Dacht je dat die een bekeu
ring krijgen? No tuay!"
Respect. De politie is er nog altijd
niet in geslaagd respect af te
dwingen bij de 'oproerkraaiers'.
Een verblijf in de politiecel doet
hen niets. De enige klachten die
er komen, betreffen de kwaliteit
van het eten en de houding van de
agenten. „Daar komt de grootste
crimineel," wijst een Turkse jon
gen naar de donkere krullenbol in
flitsend trainingsjack. Gelach
stijgt op. „Vorige week gelachen,
man. Hij ging net het politiebu
reau uit en toen werd zijn broer
binnengebracht. Hun moeder
werd gek man. Lachen man."
Dat twee weken geleden een
steen is gegooid naar een buurt
bewoner wordt ontkend. „Nee
man, we gooiden met een appel
naar elkaar en toen werd per on
geluk die man geraakt," doet een
van de knapen grijnzend uit de
doeken. „Die man gooide toen
een steen naar ons. We bedreigen
geen mensen. Ja, laatst was er ie
mand die 'teringzwarte' tegen me
zei. Dan zeg ik natuurlijk wel wat
terug."
Blauwe Brug
Een buurthuis of een jeugdhonk.
Dat is de grote wens van de rebel
len op het Louis Zimmerman
plein. En wijkcentrum de Blauwe
Brug dan? „Man, daar komen al
leen oude mensen," vindt een van
de oudere jongens. „Wat hebben
we daar te zoeken? Kijk, in de 20-
mer amuseren we ons best, maar
's winters kunnen we nergens
naar toe. Dan zitten we 's avonds
om acht uur allemaal al binnen.
Een buurthuis waar we kunnen
kaarten, tafeltenissen of gewoon
praten,dat zou tof zjjn. Maarweet
je, de politie luistert niet naar ons.
Ze zoude ons eens uit moeten la
ten praten. Dan doen ze niet Als
iemand boos naar de politie belt,
komen ze gelijk hierheen. De
buurtbewoners geloven ze wel,
ons niet Het enige dat ze kunnen
is bekeuringen schrijven. Dade
lijk krijgen we nog een boete als
we een scheet laten."
Door Ben van Haren
Vlaardingen Hoewel er geen
funderingen zijn gevonden, is
stadsarcheoloog Tun de Ridder er
van overtuigd dat op de plek van
d'Engelsehe Boomgaert een kas
teel met toren heeft gestaan. De
aangetroffen grote hoeveelheid
kloostermoppen (zeer grote bak
stenen, die aan het eind van de
dertiende eeuw veel werden ge
bruikt), daktegels en natuurste
nen bouwfragmenten wijst in die
richting.
In de gracht geconserveerde an
dere materialen duiden op de
adellijke stand en rijkdom van de
bewoners, redeneert de stadsar
cheoloog. Een zwaard met mes
sing knop stond rechtop in de
gTachtenbodem.'^Bij de opgra
ving zag jede strakke rechte vorm
in de bodem, maar bij het verwij
deren van de kleiresten en roest-
klompen ontstonden breuken,"
zegt hjj wijzend op de in een vitri
nekast tegen elkaar gelegde
zwaarddelen. „Helaas ontbreken
er tekens op, die mogelijk nadere
informatie hadden kunnen ge
ven."
Dat is ook het geval met het even
eens in de gracht gevonden en
zichtbaar op vuur gebruikte, uit
brons gegoten grape (een ronde
pot op drie poten). „Kenners zeg
gen, dat het om een zeer oud
exemplaar gaat waaraan de giet-
naden en gietprop opvallen. Het is
geen goedkoop stuk huisraad dus
zjjn in veel gevallen die naden
netjes afgewerkt" Een, al enkele
malen gerepareerde, messing ke
tel, een stenen oplegger voor een
spit waaraan vlees werd gebraden
en een fraai bewerkte vuurdover
zijn daar ook opgegraven.
In een grote afvalput lag, onder ei
erschalen en visresten, een bijna
gaaf, van takjes gevlochten mand
je. Een eveneens gevonden, aan
de onderzijde glad afgesleten
paardenkaak met boorgaten kan
volgens De Ridder gezien worden
als onderdeel van een prikslee uit
die jaren.
Het zijn allemaal bezittingen van
waarde, die normaliter niet wer
den weggegooid. Versleten meta
len voorwerpen bijvoorbeeld be
werkte men doorgaans voor her
gebruik. Een zwaard was boven
dien behalve kostbaar ook het sta
tussymbool van de adel. De
vondst van dit alles wijst er vol
gens De Ridder op, dat onder bij
zondere omstandigheden het kas
teel is verlaten.
Hij wijst in dit verband op belege
ringen zoals er in die tijd van
Hoekse en Kabeljauwse Twisten
vee! zijn geveest De Engelsen
kozen in dit binnenlandse conflict
partij voor de Hoeken met de Van
Duvenvoorde-olan als belangrijk
ste groep. Daarin was de geslepen
Willem van Duvenvoorde de
machtige man. Hij was bijvoor
beeld de enige vertegenwoordiger
van de Hollandse en Zeeuwse
adel bij het huwelijk van Holland
se Margaretha met de Beierse kei
zer Lodevrijk. Verder was hij exe
cuteur-testamentair van Willem
III en uiteindelijk zelf zeer rijk-
Willem van Duvenvoorde trad op
als geldschieter van het Brabant
se hof, de bisschop van Luik, de
aartsbisschop van Keulen en zelfs
de koning van Engeland. Hij
stierfin 1253 en liet aan de andere
kant van Vlaardingen, op de plek
waar nu het Kethelplein is, het
restant van de hofstede Steenhui
zen na aan zijn nicht Maria van
Polanen. WiUems huwelijk was
kinderloos, maar hij bracht min
stens negen en mogelijk zelfs
twaalf bastaarden voort.
Oorlogsdreiging
Aan het begin van de veertiende
eeuw werd Hofland geconfron
teerd met oorlogsdreiging vanuit
het westen, In 1301 al zou volgens
de Tielse Kroniek 'de gehele be
volking' naar zee zjjn opgetrok
ken om de vijand te verslaan. Ze
zagen het water vol met schepen,
welke vloot weer verdween na het
gewaar worden van de mensen
massa op de kust, gaat het ver
haal. Achteraf lijkt dat het een
passerende Engelse vloot geweest
is, op weg naar zuidelijkere doe
len.
Echt rumoerig werd het rond
1340. De Honderdjarige Oorlog
tussen Frankrijk en Engeland
was in 1337 uitgebroken. Bij het
begin was Willem van Duvenvoor
de aanwezig aan Engelse zijde.
Edward III zocht voortdurend mo
gelijkheden om ten noorden van
het vijandelijke gebied in de door
huwelijken verbonden vorsten
dommen Holland, Zeeland en He
negouwen voet aan de grond te
krijgen. Hij rook in 1345 een nieu
we kans toen graaf Willem IV kin
derloos sneuvelde. De Engelse
vorst was immers getrouwd met
een zus van de Hollandse macht
hebber.
De Duitse keizer echter, in aanwe
zigheid van Willem van Duven
voorde gehuwd met de oudste
vrouwelijke telg uit datzelfde ge
slacht, wees het tijdelijk door Jan
van Henegouwen bestuurde ge
bied echter toe aan zijn echtgeno
te Margaretha. Zij werd in april
1346 welwillend onthaald in Mid
delburg en Dordrecht, maar ver
trok enkele maanden later spoor
slags terug naar Beieren waar
haar man Lode wijk met ernstige
problemen werd geconfronteerd
door de aanstelling, met pauselij
ke steun, van een tegenkoning.
Margaretha stuurde hun dertien
jarige zoon Willem naar Holland
als haar waarnemer, die na het In
dammen van verzet uit Zierikzee,
de boel onder controle dacht te
hebben. Dat viel tegen. Vanuit
Engeland poogde Edward de
Zeeuwen met gunsten te paaien,
terwijl vanuit Beieren zijn moe
der onaanvaardbaar hoge financi
ële eisen stelde voor het aan Wil
lem overdragen van het graaf
schap, wat de Hollandse adel
voorstelde.
Het stadsbestuur van Dordrecht
haalde de jonge Willem over om
dan ma ar zi chzelf tot graaf Willem
V te verheffen. Holland raakte
verdeeld in Hoeken (gezagsge
trouwen van moeder Margaretha)
en Kabeljauwen (opstandigen die
de jonge Willem aan de macht wil
den). In 1350, toen in Beieren de
rust was teruggekeerd, kwam
Holland weer ter sprake aan het
Hof van Henegouwen. Margare
tha (de officiële gravin) was aan
wezig op de bijeenkomst op 12
april waar Willem de oren werd
gewassen door Jan en de andere
edelen van Henegouwen. Moeder
Margaretha verklaarde alle door
Willem als graaf uitgegeven oor
konden nietig. Zij vroeg clemen
tie voor hem vanwege zijn jonge
leeftijd. Hij moest, begeleid door
Jan van Henegouwen, wel naar
Delft om recht te spreken.
Orde op zaken
In die stad begon met de moord
op Klaas van Zwieten op 23 augus
tus 1350 in feite de Hollandse bur
geroorlog, die als Hoekse en Ka
beljauwse Twisten de geschiede
nis is ingegaan. Margaretha
kwam zelf deze kant op om orde
op zaken te stellen. Zij dwong
haar zoon Willem tot publieke ver
klaringen dat hij niets zonder
moeders toestemming zou onder
nemen. Een maand later onder
schreven dertig edelen het Hoek
se verbond, waarin trouw aan
Margaretha werd beloofd.
Het initiatief hiertoe kwam van
de machtige Willem van Duven
voorde, onder meer kanselier en
zegelbewaarder var '"m III.
Zijn familieleden Du
venvoorde, Jan en f "3o-
lanen behoorden ne;
Brederode, Gerard va
de, Danie"! van Matera ,1., u-
rard van Poelgeest en Amd van
Hodenpijl tot de ondertekenaars.
Zij wilden herstel van de rechtsor
de en bestraffing van de rebellen.
Margaretha onderhandelde tus
sentijds met Engelse gezanten
over een bestuursoverdraeht aan
Edward UI.
Andere Hollandse edelen en de
steden wilden echter van die geld-
schrapen.de buitenlandse heer
sers af. Na de eerste mislukte po
ging met pubergraaf Willem V slo
ten zij het Kabeljauwse Verbond.
Delft was de eerste stad die het
verzet van de patriottische edelen
steunde. Daar liet Willem zich in
februari 1351 officieel als graaf in
huldigen nadat hij vanuit Hene
gouwen was ontvoerd. Haarlem,
Leiden, Amsterdam, Rotterdam
en Schiedam hadden zich inmid
dels ook aangesloten. Daarnaast
ondertekenden Alkmaar, Oude
water, St. Geertruidenberg, Me-
demblik en zelfs Dordrecht op 12
juni 1351 de verbondsakte.'De
/»vrW
Jan Janszn Potter tekende omstreeks 1570 voor het Sint Jacobs Gasthuis in Schiedam het Huis
te Riviere. Dit kasteel bestond in veel kleinere vorm al in 1351 en bleef toen als enige burcht In
deze omgeving gespaard. Danièl van Matenesse bereikte dit, ondanks zijn ondertekening van
het Hoekse Verbond, door onverwacht partij te kiezen voor Wilfem V
en zijn Kabeljauwen aan wie hij zijn Huis te Riviere voor die strijd be-
yjf V schikbaar stelde. Willem liet het kasteel in Schiedam versterken en
gebruikte het jarenlang als logistiek centrum voor vele gevechten.
Voor Potter zijn tekening maakte was het nog verder uitgebreid. Nu
rest nog een stukje ruïne in de schaduw van theater a/d De Schie, het
Wcafé en de collegekamers aan het Stadserf.
Overigens Is de oudste kaart van Vlaardingen waarop het terrein van
d'Engelsehe Boomgaert voorkomt in 1576 getekend door Jan Janszn
Potter, ruim twee eeuwen nadat op die plek een kasteeltje werd ver
woest
het St Jacobs Gasthuis, bewaard m het Ge-
Repro Roel Dijkstra van tekening in het kaartboek v,
meentearchief Schiedam
Hollandse onafhankelijkheids-
trijd ontbrandde in volle hevig
heid.
Vlaardingen, vallend onder het
rechtsgebied Delfland, komt laat
voor in een rijtje van aangesloten
steden. Pas op 26 september 1351
verbindt het zich formeel om
landsheer Willem Vbij te staan in
de oorlog, aldus dr,H,M. Brokken
in zij n omvangrij ke studie over de
Hoekse en Kabeljauwse Twisten.
In de maanden ervoor zijn de Ka
beljauwen echter al in actie in
Vlaardingen. Graaf Willem had op
22 maart 1351 Simon, de bastaard
van Leiden, aangewezen om de
dijkbewaking te leiden bij Vlaar
dingen en het Maasland. Enkele
maanden later stuurt hij ook een
rentmeester met vijftien strijders
hierheen. In juli wordt vanuit
Vlaardingen met kleine wendbare
schepen succesvol gestreden te
gen een Engels/Zeeuwse vloot in
de Maasmonding.
Alles wijst erop, dat in Vlaardin
gen voordien een feodale heer, die
bij het Hoekse verbond was aan
gesloten, de dienst uitmaakte. Uit
oude stukken blijkt dat Willem V
en zijn Kabeljauwen in Vlaardin
gen en omgeving ruig bezig zijn
geweest. Ze volgden daarbij de
tactiek van 'castle-hopping', waar
bij telkens hetzelfde zware mate
rieel en dezelfde manschappen
ingezet werden. In 1351 hebben
zü liefst zeventien kastelen van
Hoeken veroverd en verwoest,
waaronder Steenhuizen en in
Schipluiden Hodenpijl.
Ommezwaai
Daniël van Matenesse, ook onder
tekenaar van het Hoekse trouw
belofte aan Margaretha voorkomt
als enige in deze buurt de vernie
ling van zijn kasteel in Schiedam
door een ommezwaai. Hjj stelt
zijn Huis te Riviere beschikbaar
aan Willem V voor de Slag hjj
Zwartewaal, die dat kasteel ver
sterkt. Schiedam fungeert als lo
gistieke centrum van de Kabel
jauwen in de jaren daarna.
Deze krant heeft aanwijzingen ge
vonden, dat Arend Hl van Duven
voorde in die tijd, vooraanstaand
lid van de belangrijkste Hoekse
familie, kasteelheer in Vlaardin
gen was. Hjj heeft zwaar gebloed
voor de verkeerde keuze die hjj
maakte. Hij is moeten vluchten.
In 1345 vocht hjj nog aan de zijde
van graaf Willem IV tegen Utrecht
en van 1347 tot 1349 was hjj zelfs
gezworen raadslid van de in Dor
drecht tot Hollands heer uitgeroe
pen pubergraaf Willem V. Van Du
venvoorde wordt daarna baljuw
van Woerden en Rijnland en
vecht opnieuw een oorlog tegen
de bisschop van Utrecht, Jan van
Arkel.
In het Kabeljauwse Verbond,
waaraan de stad Vlaardingen zich
later heeft gebonden, wonit deze
Van Duvenvoorde na 1350 echter
aangemerkt als vijand. Hem
wordt zwaar aangerekend dat hij
was betrokken bij de moordaan
slag op Klaas van Zwieten in Delft
en hjj wordt verbannen uit het
graafschap Holland. In 1352 staat
hjj geregistreerd als getuige bij de
vrede die keizerin Margaretha
dan sluit met de bisschop van
Utrecht.
Zjjn trouw aan de keizerin is
Arend III van Duvenvoorde heel
duur komen te staan. Aangeno
men mag worden dat zjjn kasteel
tje stond op de plek waar nu het
buurtje d'Engelsehe Boomgaert
wordt gebouwd en dat het ten
prooi is gevallen aan de sloopwoe
de van Willem en zjjn Kabeljau
wen.
Zeker is dat tot de vele bezittin
gen van ridder Arend, die Willem
V na zjjn definitieve machtsover
name in Holland confisceerde,
ook twee kleine rentelenen in
Kethel en Vlaardingen behoor
den. Van Duvenvoorde was de
laatste van de ongeveer 590 rid
ders, die uiteindelijk amnestie
kreeg voor de aansluiting bij de
Hoeken. Had Arend misschien
Engelsen gehuisvest in zijn
boomgaard bij de voorbereiding
van hun aanvallen op Holland?
Krankzinnig
Willem toont zich tegenover de
Hoeken genadig na zijn huwelijk
in januari 1352 met een Engelse
gravin en nadat hij met zjjn moe
der tot een vergelijk is gekomen.
De verhouding tussen de graaf en
de steden vertroebelt in die perio
de. Op 1 november 1357 pas krijgt
Arend III van Duvenvoorde het
recht op zjjn oude bezit terug op
voorwaarde dat hij een grote som
geld betaalt, Willem V is dan, ver
giftigd of door een hersenbloe
ding, krankzinnig teruggekeerd
uit Engeland en opgevolgd door
zjjn broer Albrecht Arend kan de
vergoedingssom niet volledig op
brengen en moet een aantal bezit
tingen verkopen om de belang
rijkste te kunnen terugkrijgen. In
stukken bij het hoogheemraad
schap uit 1387 staat Van Duven
voorde genoemd als baljuw van
Delfland.
In het beschadigde deel van het in
de vijftiende eeuw opgemaakte
oudste register van de Leenka
mers van het Huis Wassenaar
staat 'Aemt van Duvenvoerde' op
een onleesbare datum in 13?? ge
noteerd als rechthebbende op de
pacht van de tol van "Vlaardingen.
In andere, onbeschadigde, regis
ters komt hij ook regelmatig voor.
'Geraadpleegde lectuur Het ont
staan van de Hoekse en Kabel
jauwse Twistendr H M. Brokken,
De Walburg Pets 1982; Oorlog om
Holland 1000-1375, Ronald P. de
Graaf, Uitgeverij Verloren Hilver
sum 1996; De Leenkamers van de
heren uan Wassenaar, C. Hoek in
Ons Voorgeslacht 1978 (33,p.52-
233) en Den Engelschen Boom-
gaart (1913-1456). MA Struijs in
Terra Nigra 1994.
Zaterdag 19 Juni
SCHIEDAM
Basisschool De Troubadour. Manifestatie?
dagop het Sachplem metrwnmetmarkt, spon
sorloop, loten;, luie dancing, 10.00-15.00u;*
«Milaan 2. AfsJurtingseaoen met oesters dag
je,lO.OOu.De Blauwe Brug Pnjsuitredangfo.
tografiewedstnjd, 16.00u. Podium Café,
Lange Haven 28. 8rg low, 22.00u. Dc De
Woudboe k. Stijldansen, 1930 tot 23a0u.
VLAARDINGEN
LiesveW.Vadenfagcadeaat^ ma ten met Ma
troos Jeroen, ll.0Q-16.00u. Vlssedjmuse-
um,Westharvenkade 53-54. Concert feedin
gen muziekcentrum OpMaat, 14.3ÖU. Grote
Km*. Wanöelconcert, 15.00-17.00u. Flw,
Wra, Beuketeznrtraat 49. Film 'Blank
Check', 19.30u.
MAASSLUIS
BoezomgemaalZaayer, Vlaardtngsedijk 8.
Open huis Hoogheemraadschap Delfland,
10.00-16.0Qu. Groote Kei*. Gerard de
Waardt op de beiaard19.15-20-QQu. en aan-
Larrta ren/V ens ter Rotterdamse Dansacade-
mie, Cn me Wigenhof Vm 16.OüKi rtderactM-
teiten. Blljdorp Huid en Haar. Nationaal
Schoolmuseum t/m 17.00 Kinderspektakel.
Blauwe Vis23.00-05.00 Blauwe Vis Cluba
vond. L'Esprtt 22.00 Black Blues. C5 Jazz
21.00 Harry's Jazz Blues Band. Barocea
23.00-09.30 Cruise ControlDe Vim* 22.30
All. 00 AO Fool's Gold. Dorps*eric20.15 Bond
- The Musical. Feyenoord Stadion 17.00-
23-00The Too Hot R&B Outdoor Event. We
Kerk 15.00 Wandeteoncert Grot»- of St.
Laurenskm* 15,00 Orgelconcert. The Uttte
Cave 21.30 WARS, Nlghttown 23.00 The
Tube. 20.30 Kater. Bridgesodetelt Schop
penvrouw 13.45 Bndge-dnves. De Buur
man 10e Open Darttoemooi. Recreatiecen
trum Bos en Duln 00.00 nachtstrandwande-
ling Strand Hoekse Watersportvereniging
Nederlandse Kustzalevenement Arboretum
7rompenburg 19.30 en 20.30 ZKA-Wande-
ling. Centrum Htlleger*bergt/m 18,00 Jazz
festival Hi liegersberg 1999. Dormer Maand
van het Spannende Boek. Maashaven NX V»
m 16.00 Proef dent Museumpark 19.30 De
Parade. Spklo afvaart Leuvcbcwfd 19-30 Murê
sicDmner Cruise. NAI t/m 18.30 Sloteonferen^
üe AIR ZuKfwaaits/SouthboundStadspark
Hof Country and -linedance festival.
Zondag 20 Juni
SCHIEDAM
Podium Café, Lange Hoven 28. Akoesb'
Sessie, 21.30a Dc De 4 Molens,
middag 13.30-16.00u.
HOEK VAN HOLLAND
Informatiecentrum Haringbuis. Puzzeltocht.
voorvaders, ll.00-17.00u.
ROTTERDAM
t Kapelletje Fiamencodanscentrum Salero
presenteert BUJdorp Hukt en Haar. Marttiem
Museum 14.00 De Weglooppop. Nationaal
Schoolmuseum 13.00-17.00 Kmderspek-
takel, de Doelen gr zaai 11,00
Jeugd Symfonie Orkest L'Esprtt 20.00 SKVR
Popschod. Barocca 01.00-08.CO Let the
beatcontrolyourbody.Dodoramal5.00R:IP.
Dorpskerk 20.15 Bond - The Musical. De
Buurman 20.00-23.00 Jamsessie. Nlght-
town 20.30 La Grass A Fnends proudly Pre
sents. Parabaker* 15.30 Erasmus Kamer
koor. Prinses Thaeter 20.15 Ortig» Ensem
ble. Rotown 22.00 Weezer. Strand Hoekse
Watersportvereniging Nederlandse Kustzee
(evenement Binnenrotte 12.00-17 .Op
Zondagsmarkt Centrum Mi
13.00-17.00 Jazzfestival Hiilegereberg
1999. Doener Maand van het Spannende
Boek. Emma boulevard 09.00-17.00 Sun
set Boulevard Braderie. Feyenoord Stadion
12.00-21.00The Country Music Dance Ex
perience. Museumpark 10.30 De
Park Watertand 13.30-22.00 Sprkepop
1999. Prinses Befltrlxpark 12.00-20.00
7e Spectmmftstwal. COC 13.00 Sunday
Light- vrouwen zondag middag salon. Schte-
dam-Centrom 11.00-19.00 Festival-
markt ScWedomsedlJk 10.00-16.00 Zon
dagsmarkt. Spklo vetrek afvaart Leuvehoofti
15.30 High Tea Cruise.
Maandag 21 juil
SCHIEDAM
Schietend Ziekenhuis voorfJchtingscen-
tmm. Spreekuur Asbestslachtoffers Vereni
ging Nederland, 's morgens. Schietend Zie
kenhuis voorlichtingscentrum. Spreekuur
Landelijk Contactorgaan Begeleiding Borst-
kankerpatiënten (I.CB9), 's middags,
VLAARDINGEN
Visserij museum, Westhaven kade 63-54.
Opening tentoonsteUi ng Joop Shgtef, 2L45u.
Bioscopen
tfreweJSJusJ.
Cinerama t Thematjw'(16) dag. 13-16.30-
20.30. Cln.2: The red vtofin' <12) dag. 12.20-
15.20-18.20-21.20. CUU: 'Lettere hom a
killer (16) dag. 15.30-18.30-21.40.
do.vr.ma.di. ook 12.40. Ün.4; 'Entrapment'
(16) dag. 13-21.30. 'Hudy Burly- (16) dag?
15.50-18.40. Cbi.5: 'Message m a botöe'
(12) dag 12,20-21.20. 'La vita befte' (al)
dag 15.20-18.20.
max Theater 'Extreme' (al) dag 14-16, do-
.zo. ma. di .wo ook 18 (nb: 18 Engvere.). Afri
ca's Bephant Kingdom (al) dag 15.
tio.zo.ma.di.wo. ook 17, zo. ook 12. Whales'
(al) dag 13za.ro. ook 11, The matrix.' (16)
dag. (beh.vr.za.) 19-23-45, vr ja. 17-19.30-
22.15.
Venster 1: 'Avendre' (16)dag.19.30-22, ma.
niet cm 22. Sreak preview (16) ma. 22.
Ven.2: "Vaarwel Pavel' (16) do.vtza.20. 20.
'Love is the dewl' (16) dag 22Cinema 2000:
'Providence' (16) ma.di.wo, 19.30. V«t3:
'De appel' (16) dag 20. 'My name is Joe' (16)
dag. 22. Ven.4: 'Dropouts' (16) dag 19.30.
'Festen'(16) dag 22.
Lumière 1: Virus'(16)dag13-15.45-18.45-
21.39. Lum. 2r-She'saIlthat*(al) dag 13.15-
16-18.45-21.15 .Lum.3:'Admgton road'(16)i
dag 15.45-18.30-2L15, do.vr.ma.di. ook*
12.45. Lum. 4: 'Forces of nature' (al) dag'
13.15-21. T still know what you did last sum J
met1 (16) dag 16.15-1830,
Raxane: Erotische films (18) dag 12t/mQl.j
Pathé 1: The matrix" (16) dag 11.20-14.30-
18-21.10. Pat2: The Watert»/ (all dag!
16.30-19.10-21.50,do.vr.ma.di. 11.30-14.
Pat3: 'Edtv' (al) dag (duvet 21.20) 11.40--
15.40-18.30-21.20. Sneak Preview: fto
weddings and no funeral' (16) di. 21.30.
Pat4: 'Cruel intentions' {12} dag 11.50-
14.30-17.10-19.30-21.50. Pat5: -Entrap
ment (12) dag 11.40-15.40-18.15-21.10.
Pst.6: 'American history X' (16) dag 11.10-
16.20-19-21,40, do.vr.ma.di. 00k 13.40.
Pat7: "Who am I?' (12) dag 11-13.35-j
18.50-21.30, do.vr.ma.du 16.10. 1
Nechtvoorstelllngen: Lum.li The Matnx'i
16) vr ,za0015. Lurv2: 'eXiStenZ' (16) vi 23
00.30.Limu3: "Who am i?'(12)vrja. 00.15,
Uim.4: 'Bnde of Chuck/ (16!vrza. 00.30.
«Gfi<H*fnmüneeK Cin_J: 'Abeiqe' (a!) za-
•zo.wo. 12.40. Lum.3: 'Dubbel en dwars' (a!)
zajo.wo, 12.45. PaLi'Babeindegrote stad'
(al) za.zo.vro. 11.30-14. Patfc 'Een luizenfe-
ven' (al) za.zo.wo. 13.40. Pat.7: 'Asterwen
Obela' (af) za.zo.wo. 16.10.