Actueel
De strijd om de waarde van een huis
spall, torsMt era mwrni
illtL
INI
Dilemma om abortus
Ponton ramt kunstwerk
Bij de makelaar is het een paleis,
bij de belastingrechter een krot
ÖCWCTM213B iii X VJiridilLMg
'Vim rtfj SXfmi
Jury Miami
brengt tabaks
fabrikanten
nederlaag toe
RottafdanisRic'xblad
Rotterdams Dagblad
Donderdag 8 jüli 1999
Eens in de vier jaar bepalen taxateurs namens de gemeen
ten de waarden van huizen voor de Wet Onroerende Za
ken (woz). Deze woz-beschikking is de basis voor de on-
roerende-zaakbelasting, de inkomstenbelastingen de water
schapsheffingen. In Zuid-Holland en Zeeland dienden 160,000
burgers bezwaren in bij de gemeente. Drieduizend van hen
gingen door tot het Gerechtshof in Den Haag.
Door Peter Louwerse
Den Haag De waarde van het eigen huis is een geliefd ge
spreksonderwerp. Veel mensen mogen zich graag rijk reke
nen; zeker nu de huizenprijzen zo zijn gestegen. „Het is hun
eigen huis," zegt belastingrechter J. W. M. Tijnagel die bij het
Haagse gerechtshof bezwaarschriften tegen de onroerende-
zaakbelasting behandelt. „Zij weten het best hoe het er uit
ziet."
Groot is dus de ergernis als de huizenbezitter een aanslag voor
de onroerende-zaakbelasting in de brievenbus krijgt die naar
zijn mening veel te hoog uitvalt. Dan ontpopt de huiseigenaar
zich als kenner van de lokale huizenmarkt. Als een beroep
schrift bij de gemeente niets uithaalt, kan een bezwaarschrift
bij het gerechtshof soms soelaas bieden.
De eerste klant van deze ochtend
is een man uit een gemeente op
Voome-Putten. Een taxateursbu
reau, dat in opdracht van gemeen
ten de waarde van de huizen vast
stelt, heeft de woning van de man
op 201.000 gulden gesteld. Daar
mee is de klager het hartgrondig
oneens. „Reéel is 185.000 gulden.
Meer niet!"
Er wordt geschermd met de in
houd van de woning, de opper
vlakte van het perceel en de lig
ging van het huis. „Mijn tuin ligt
op het noorden. Dat is waarde-
drukkend." De klager vervolgt:
„Ik vind het vreemd dat mijn huis
alleen is vergeleken met wonin
gen die voor veel geld zijn ver
kocht. Waarom wordt er geen re
kening mee gehouden dat rond de
peildatum van 1 januari 1995 ook
een vergelijkbaar huis voor
152.000 is verkocht?"
Aan de gemachtigde van de ge
meente heeft de huizenbezitter
een geduchte tegenstander. De
voormalige makelaar brengt een
pleitnotitie in die is geïllustreerd
met een reeks kleurenfoto's van
vergelijkbare panden.
Als de taxateur zegt dat het huis
van de bezwaarmaker in vergelij
king met soortgelijke panden nog
riant ligt, raakt de klager geëmo
tioneerd. „Ik vind het triest dat de
gewone burger zoveel moeite
moet doenom zijn recht te halen/'
bijt hij de taxateur toe. De ge
machtigde krijgt ook nog naar
zijn hoofd geslingerd dat hij af
komstig is uit het midden des
lands en dus geen kaas heeft ge
geten van de woningmarkt op
Voome-Putten.
Schikken
Mr. Tijnagel, één van de twaalf
raadsheren die zich bh het ge
rechtshof met belastingzaken be
zighoudt, stuurt aan op een
compromis. „U zit eigenlijk
heel dicht bij elkaar," pro
beert hij, maar de gemachtig
de werkt niet mee. „De waar
de moet worden gehand
haafd. Anders is het oneerlijk
tegenover de burgers die wel rea
listisch zijn." De belastingplichti
ge neemt afscheid met: „Ik de
hoop dat het recht zal zegevie
ren."
De rechter later: „Ik probeerde te
schikken, maar dat ligt vaak
moeilijk. De gemeenten zijn bang
dat mensen met vergelijkbare
huizen gaan klagen als een belas
tingplichtige in het gelijk wordt
gesteld. Dan heeft zo'n gemeente
heel wat uit te leggen.'
Een huiseigenaar uit een Zuid-
Hollandse groeigemeente is hevig
verontwaardigd over de waarde
van 192.000 gulden die de ozb-
taxateurs hebben toegekend aan
zijn, naar eigen zeggen, zeer een
voudige woning. Zelf had hij een
bedrag van precies 171.375 gulden
in gedachten.,Mag ik mijn huis
omschrijven? Het staat in een rij
tje, het gaat eigenlijk om een
soort noodwoningen," buldert
zijn stem door de rechtszaal. „De
voor- en achterkant zijn helemaal
van hout. Alleen de zijmuren zijn
van steen." Ook de bijbehorende
aard- en nagelvaste bouwwerken
verkeren in bouwvallige staat,
meldt de man: „Ik heb enkel een
klein schuurtje en dat is nog weg
gezakt ook."
Naast dit vaak gebruikte verweer
(hetzelfde huis dat in de etalage
van de makelaar als een paleis
wordt omschreven, wordt bij de
juiste wijze verwerkt," erkent de
taxateur.
Maar hij heeft rich snel herpakt.
„Een garage kost 17.000 gulden."
Er worden snel wat getallen inge
tikt op een rekenmachientje. Tri
omfantelijk: „Als we dat bedrag
van die 207.000 gulden aftrekken,
komen we op 190,000 gulden uit"
De huiseigenaar staat perplex.
„Dit is gegoochel met cijfers,"
schalt het door de rechtszaal. „Ais
dit wordt gehandhaafd, voel ik me
belazerd door de gemeente."
Ook de rechter is verbaasd door
deze wending: „Waarom trekt u
die 17.000 gulden niet af van die
192.000 gulden?" De taxateur is
belastingrechter niet zelden als
krot afgeschilderd) heeft de kla
ger nog een pijl op zijn boog. De
taxateurs blijken de waarde van
zijn huis te hebben gebaseerd op
een soortgelijk pand (verkoop
waarde: 207.000 gulden) dat ech
ter ook een garage heeft en boven
dien op een veel grotere lap grond
staat. Van dat argument schrikt
de gemachtigde.
Gegoochel
De rechter heeft het opgemerkt:
„Hoe zit dat met die garage?" De
doorgaans goedgebekte taxateur
heeft bedenktijd nodig. „Eh...
Die garage is verwerkt in de vier
kante meters.Of hij is niet ge
noemd." Er wordt in papieren ge
rommeld, „De garage is niet op de
echter niet voor één gat te van
gen. „Het huis van meneer heeft
wel meer inhoud dan de woning
van 207.000 gulden," heeft hij be
rekend.
Het Haagse gerechtshof moet nog
800 beroepschriften over de woz
afhandelen. Slechts een klein per
centage van de klagers krijgt ge
lijk, vertelt mr. Tijnagel. „Soms
wordt een zaak vóór de zitting in
getrokken. Dat gebeurde vanoch
tend nog. Die gemeente had over
duidelijk ongelijk en was met de
belastingplichtige alsnog tot een
akkoord gekomen."
Er komen die ochtend nog twee
zaken aan bod. Eerst een man
wiens twee-onder-eenkapper op
383.000 gulden is getaxeerd. De
rechter: „U hebt zelf 400.000 gul
den voor dat huis betaald. Hoe
komt u er dan bij dat het 363.000
gulden waard is?" De huiseige
naar: „Ik heb er te veel voor be
taald." Volgens klager liggen hui
zenprijzen in de zomer altijd veel
hoger dan in de winter. Die bewe
ring laat de taxateur echter met
over zijn kant gaan: „Die stelling
wil ik als oud-makelaar tegen
spreken."
Voor een fluisterende vrouw uit
een nieuwbouwwijk in Midden-
Holland is het bezoek aan het ge
rechtshof Ionend. Haar nieuw
bouwwoning is volgens de ozb-
taxateur 422.000 waard en daar is
zij het niet mee eens. De
strijdvraag gaat over de waar
debepaling voor nieuwbouw
woningen. De gemachtigde
betoogt dat hij niet uitgaat
van het aankoopbedrag van
de nieuwbouwwoning maar
van de verkoopwaarde op de vrije
markt. Er wordt gegoocheld met
oppervlaktes, kuubs, bouwrentes
en stichtingskosten. Nu lukt het
de rechter wél partijen bij elkaar
te brengen. De waarde wordt op
420.000 gulden bepaald. De vrouw
gaat met een glimlach de deur uit
„Soms kan een bezoek aan het ge
rechtshof lonend zijn," zegt mr.
Tijnagel.
In al deze waz-zaken wordt uit
spraak gedaan op 12 juli.
(Belastingzaken worden uit pnvacy-
overwegingen altijd achter gesloten
deuren behandeld. Om dit verslag mo
gelijk te maken maakte het Gerechtshof
m Den Haag een uitzondering op deze
regel, op voorwaarde dat de anonimiteit
van de gemeenten en de belastingplich
tigen gewaarborgd blijft.)
SPECIALIS tlQlNCfr
BedenkerBas
van Son
(links) bij de
kauwgomver-
wtjderaar. Het
apparaat
wordt ge
plaatst op een
boenmachlne
en de combi
natie daarvan
zorgt ervoor
dat de straat
weer blinkt.
Wethouder
Aad Wiegman
(inzet) volgt
hetschoon-
maakspoor
kritisch.
Foto's Fred Ubo-
chant/Roel Dijkstra
Door Edwin Comelisse
SchiedamWat voor veel gouden
ideeën geldt, gaat ook op voor de
kauwgomverwijderaar van Schie
dammer Bas van Son: het idee
lijkt zo simpel dat je de gedachte
bekruipt dat je het ook zelf had
kunnen verzinnen. De machine
die de medewerker van de Schie-
damse reinigingsdienst ONS
heeft verzonnen oogt als een krui
sing tussen een stofzuiger en een
hogedrukspuit. Niks spectacu
lairs dus. Totdat het apparaat
wordt gedemonstreerd. Van de
kauwgom is na een behandeling
met de GumMen geen spoortje
meer te bekennen. Ook jarenlang
ingesleten vuil is verdwenen.
Straattegeis zien er na de behan
deling uit alsof ze net uit de fa
briek komen.
De Schiedamse xeinigingsmede-
werker, die is gespecialiseerd in
lastige schoonmaakklussen als
graffitiverwijderen en ernstig ver
vuilde woningen uitmesten, was
niet tevreden met de voor handen
zijnde methodes en machines
voor het verwijderen van kauw
gom. „Die zijn allemaal te om
slachtig en je moet er te veel spul
len voor meezeulen. Neem nou
die methode waarbij de kauwgom
wordt bevroren en vergruisd.
Daarvoor moet je een paar dagen
tevoren al voorbereidingen tref
fen om voldoende grondstof voor
de verwijdering te hebben. Als je
dan op de dag dat je het wilt ge
bruiken niet aan de slag kan, kan
je alles wegmikken. Dat spul blijft
namelijk niet lang goed. Boven
dien moet je dat bevroren kauw-
gomgruis snel opvegen, anders
kan je weer opnieuw beginnen."
Met de beperkingen van andere
methodes in het achterhoofd
kroop Van Son achter de tekenta
fel, geassisteerd door het Zwijn-
drechtse bedrijf DIBO. De graffi-
tiverwijderaar die al een tijd
wordt gebruikt om bijvoorbeeld
racistische leuzen van Schiedam
se gebouwen te borstelen en spui
ten, werd. het uitgangspunt. Het
apparaat dat voortkwam uit de
eerste denksessie was een ver
edelde versie van de grafütivex-
wïjderaar. De constructie zoog
zich vacuüm op de ondergrond
waarna water en borstels voor een
grondige schoonmaakbeurt zorg
den. Een deel van de kauwgom
bleef echter nog steeds aan de
straat kleven.
In de volgende experimenten ver
liep het allemaal niet zo vlot met
de aanval op het goedje waarvan
we in Nederland jaarlijks vijf mil
joen kilo verkauwen. Tot de zoek-
vcr;*-
tocht zich richtte op temperatuur,
waterdruk en de stand van de
spuitkoppen. In een juiste combi
natie van deze drie bleek de oplos
sing verscholen. „Dat proefstadi
um verliep wat schommelend,"
zegt Van Son. „Toen ontdekten
we na veel proberen, dat een tem
peratuur van zeventig graden,
een druk van 180 Bahr en de juis
te stand van de vier spuitkoppen
de sleutel vormden tot het succes.
Als ik het nu zo vertel, lijkt het ui
terst simpel, maar een afwijking
van een paar millimeter of een
paar graden zorgt er al voor dat
het met lukt die rotzooi van de
straat te krijgen."
Die nauwkeurigheid is ook de
Achilleshiel van de methode. Als
dc ondergrond te warm wordt, bij
voorbeeld door de zon of door te
lange behandeling van een plek,
wordt de kauwgom te taai en laat
die zich niet in zijn geheel verwij
deren. Flinterdunne witte vlek
ken blijven dan achter op straat.
Pas na een tweede behandeling is
de boel brandschoon te noemen.
Deze zwakke plek valt evenwel in
het niet bij de voordelen van de
machine. De straat wordt zo
schoon als bij de oplevering, het
losgehaalde vuil wordt opgezogen
en de reinigingsmedewerkers
hoeven geen vrachtwagen aan ap
paratuur en accu's mee te slepen.
Een effectieve oplossing voor een
probleem dat zich stilaan van een
plek in de ergernis top tien heeft
verzekerd. Naast hondenpoep en
zwerfvuil ergert Nederland zich
groen en geel aan kauwgom op
straat.
Het ei
Veel bedrijven en gemeenten zien
het ei van Columbus in de Gun-
Men, In de vaderlandse reini-
gingswereld is het apparaat op het
moment hét onderwerp van ge
sprek. De Schiedamse ONS is de
laatste weken bestookt met tele
foontjes van potentiële opdracht
gevers. Van Son wil echter eerst
in de eigen gemeente aan de slag.
Daar valt nog voor tonnen aan
kauwgom en vuil te verwijderen.
Bij de winkelcentra bijvoorbeeld.
Daar is het probleem zo uit de
hand gelopen dat het winkelend
publick inmiddels een paar centi
meter hoger loopt dan bij de ople
vering van de straat.
De ervaring die in de Schiedamse
straten wordt opgedaan zal onge
twijfeld leiden tot een verbeterde
versie van de GumMen, want hoe
wel het apparaat goed werkt, laat
Van Son merken dat hij nog lang
niet tevreden is. „Het zou mis
schien nog wel wat efficiënter
kunnen, of op grotere scnaai,"
denkt hij hardop. Bovendien
houdt hij van zijn vak „Joh, als je
mij m'n gang Iaat gaan, wil ik
overal graffiti en kauwgom ver
wijderen."
Miami —Een jury in het Ameri
kaanse Miami heeft gisteren
geoordeeld dat Amerikaanse
tabaksconcems verantwoorde
lijk zijn voor het ontstaan van
.longkanker, longemfyseem en
nog zestien andere ziekten en
aandoeningen bij hun klanten.
De uitspraak is een enorme ne
derlaag voor de sigaréttenpro-
ducenten. Zij moeten/nu scha
devergoedingen gaan uitkeren
die kunnen oplopen tot over de
duizend miljard gulden.
Daarover moet in vervolgpro
cessen duidelijkheid ontstaan.
Wanneer die zullen beginnen
is niet bekendgemaakt
40.000 eisers
De zaak tegen de tabaksindu
strie was aangespannen na
mens zeker 40.000 eisers uit de
Amerikaanse staat Florida. Zij
stelden dat de sigarettenpro-
ducenten hen onvoldoende
hebben gewezen op de gevaren
van hun rookwaar. Door hun
nicotineverslaving konden ze
vervolgens niet meer van het
roken afkomen. Dezeskoppige
jury onderschrijft deze opvat
ting.
De tabaksindustrie verwierp
de aantygingen en zei juist vol
doende informatie te hebben
verschaft Honderdduizenden
mensen zouden ook met roken
zijn gestopt. Daarom zouden
de tabaksbedrijven niet ver
antwoordelijk zijn voor het
ontstaan van eventuele (dode
lijke) aandoeningen.
In deze zaak zijn onder meer
tabaksgiganten als R.J. Rey
nolds Tobacco en Philip Morris
betrokken.
Koersen
Na de uitspraak zullen de koer
sen van de tabaksfabrikanten
op Wall Street vandaag naar
verwachting dalen, maar
beursdeskundigen verwach
ten snel herstel, misschien al
in de middag.
„Dit was een proces waarvan
de uitkomst was verwacht," al
dus een van hen. Hij verwacht
dat de tabaksindustrie de zaak
in beroep zal winnen. Eerder
dit jaar moest Philip Morris al
twee maal hoge schadevergoe
dingen uitkeren na rechtsza
ken. Na een drastische daling
van de koersen als gevolg van
de uitspraak, herstelden die
zich de afgelopen maanden.
De tabaksindustrie heeft met
de federale regering van deVS
eerder al een schadevergoe
dingsovereenkomst gesloten,
die vele miljarden omvat. Maar
ook de 50 verschillende staten
van de VS willen aparte scha-
devergoedingsregelingen. Als
die ook in hoger beroep wor
den toegewezen, zullen de fa
brikanten vele honderden mil
jarden guldens meer moeten
uitkeren.
Na vele jaren van betrekkelijke rust laait de discussie over
abortus in Nederland weer op. Het onafhankelijke Colle
ge ter Beoordeling van Geneesmiddelen heeft minister
Borst geadviseerd de pil van fabrikant Exelgyn te registreren als
geneesmiddel Een stap die noodzakelijk is om een handelsvergun
ning te kunnen verstrekken. Een dergelijke vergunning zal onge
twijfeld namens het ministerie met vele beperkende voorwaarden
worden omkleed, omdat uiterste zorgvuldigheid hoog in het vaan
del staat sinds in 1984 in Nederland de Wet Afbreking Zwanger
schap van kracht werd.
Door het wijdverbreide gebruik van anti-conceptiemiddelen is in
Nederland het aantal legale abortussen nog steeds het laagste ter
wereld, ook al is er de laatste jaren een geringe toename. Wat dat
betreft ligt er voor de fabrikant van de abortuspil in Nederland nau
welijks nog een marginale markt braak. De pil is niet meer dan een
duurder chemisch alternatief, waarvoor dezelfde wettelijke regels
moeten gelden. Bovendien is de behandelmethode over enkele da
gen gespreid en is een langer verblijf in de kliniek vereist. Meer be
zwaren dan voordelen dus.
Dat de abortuspil in Nederland toch wordt toegelaten zal vooral ko
men omdat formeel wordt voldaan aan de wettelijke regels voor toe
lating van een medicijn: het middel is al jaren in gebruik in Frank
rijk, Engeland, Zweden en Zwitserland en is sinds 1996 ook toegela
ten op de Amerikaanse markt. Duitsland en Nederland volgen nu
en er liggen bij bet Europese Agentschap tevens aanvragen voor
Oostenrijk, België, Denemarken en Griekenland.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft twee jaar geleden vast
gesteld dat de Wet Afbreking Zwangerschap in abortusklinieken en
ziekenhuizen voldoende wordt nageleefd. De voorgeschreven be
denktijd van vijf dagen voor de vrouw wordt in acht genomen en er
wordt veel tijd besteed aan begeleiding en voorlichting. De wet die
na een jarenlange, vaak emotionele maatschappelijke discussie tot
stand kwam is niet volmaakt, maar heeft lange tijd tot een betrek
kelijke rust geleid. Maar er zijn nieuwe morele dilemma's.
Door de medische vooruitgang is het makkelijker om eerder bij een
jonge ongeboren vrucht vast te stellen of er grote lichamelijke of
geestelijke afwijkingen zullen zijn. Het gebeurt in Nederland zo'n
150 keer per jaar dat een zwangerschap na de wettelijke 24 weken
wordt afgebroken omdat het kind zeer ernstige afwijkingen heeft.
Minister Borst komt nu, op grond van aanbevelingen van een me-
disch-ethische-juridische adviesgroep, met plannen voor het instel
len van een vaste medische toetsingscommissie. Een dapper en ver
standig voornemen dat ongetwijfeld tot nieuwe emotionele discus
sies zal leiden, maar dat voorkomt dat officieren van justitie proef
processen moeten gaan voeren om de grenzen van de menselijke
dilemma's te verkennen,
„Het Is de eerste keer dat een van mijn kunstwerken een ont
moeting heeft gehad met een boot." De Bulgaarse kunstenaar
Kiril Prashkov kon vanochtend opgelucht lachen. De schade
aan zijn werk in het Balkengat, dat dinsdag werd onthuld door
koningin Beatrix, was beperkt gebleven tot één gebroken tak
je.
Gisteravond hadden jongens een ponton losgemaakt dat nabij
het kunstwerk lag. Door de deining van het scheepvaartver
keer in de Oude Maas dreef de grote stalen bak naar de kwets
bare installatie: een Engelse tekst opgebouwd uit takken van
de kastanjeboom.
Het ponton kraakte de 's' van 'things' en bleef vervolgens vast
zitten onder het woord 'many'. Duikers van de brandweer haal
den het ponton weg. Prashkov gebruikte vanochtend een takje
dat hij van de grond had geraapt en in de juiste vorm had ge
sneden om zijn kunstwerk te repareren. Een kwestie van enke
le minuten werk. „Ik was uiteraard niet blij, maar Ik was hier
toch nog om het weer goed te maken," zegt de Bulgaar schou
derophalend. Het ponton was gebruikt om een doek te span
nen voor het kunstwerk zodat de koningin het samen met de
voormalig koning Siméon II van Bulgarije kon onthullen. Daar
voor had het werk al een maand zonder problemen In het Bal
kengat gestaan. Foto Etlenne Busink
NiEUwi APP/iRMT MAAkT sMTe« «ER ÊJAuW&oMvRij
