Actueel
3
'Witwasoperatie' Borst maakt
privéklinieken controleerbaar
II
tesissa».
Geld voor slachtoffers Alanya
Privékliniek mag
WWf.fJI'.III.MJJIJ.f'
van wS&S'SS
i-SBSSSi
Weer lek bij DSM Gist.
Webshop
H;te
ZEtfs üoEREfJ in 5mR«4mE RjDEw
/ëhI/TöEn ik ïEi
Rotterdams Dagblad
Zaterdag? augustus 1999
Door Hans Leber
Den Haag Minister Borst van Volksgezond
heid, Welzijn en Sport heeft met een vergun
ningenstelsel de ruim honderd Nederlandse
privé-klinieken witgewassen. Meer dan veer
tig klinieken, waaronder een zestal uit de
Rijnmond, kregen zo'n vergunning om speci
alistische ingrepen te verrichten die ook in
ziekenhuizen worden gedaan. Het zieken
fonds vergoedt de kosten. De overige zestig
klinieken vroegen geen vergunning aan om
dat de cosmetische operaties die zij doen, so
wieso niet worden vergoed.
Binnen de privé-klinieken is mén
niet verrast door de maatregel van
Borst. „Niets nieuws onder de
zon," zegt directeur L. r\M.
Crómbach van de kliniek voor
Dermatologie en Flebologie (spat
aderverwijdering) in Rotterdam.
„Die vergunning hebben wij vorig
jaar al aangevraagd.Het enige
nieuws is dat de klinieken worden
voorgedragen voor goedkeuring."
Wachttijd
Crómbach: „Wij werken al lang
samen met reguliere ziekenhui
zen. Vooralsnog verandert ervoor
ziekenfondsverzekerden - he
laas - dus niks. Die moeten reke
ning houden met lange wachtlijs
ten van de ziekenhuizen. Het Sint
Franciscus bijvoorbeeld kent een
wachttijd van 12 maanden voor
fleboIogie.Tenzij men aanvullend
verzekerd is: flebologie wordt te
genwoordig onder de alternatieve
geneeswijzen
gerekend, en
die vallen on
der de aanvul
lende verzeke
ring. Of er ge
heel of gedeel
telik wordt
yergoed ver
schilt per ver
zekeraar,^
Borst vangt
met haar maatregel twee vliegen
in een klap. De Haagse weerzin
tegen de tweedeling -gezond
heidszorg waarvan een deel
slechts beschikbaar is voor men
sen met geld - is groot. Borst kan
die deling tegengaan nu privé-kli
nieken voor specialistische zorg
samenwerkingsverbanden met
ziekenhuizen moéten" hebben. Bo
vendien zorgt zij ,er met haar ver
gunningstelsel voor dat de p.rivé-
kliniekennogdüidélijker worden
ingezet, voor het wegwerken van
wachtlijsten;
Tot dusver g^dopgde.Borstvele
nieër. 'dan.' honderd ,1cïiniêkeh" in
ons'land. Ingrepen 'die polikli
nisch, met hoogstens 24 uur aan
wezigheid, konden worden gé-
daan, behoorden tot het domein
van privé-klinieken. Dit was het
gevolg van een. uitspraak van de
rechter die zo de weg voor de kli-
Binnende pri
véklinieken ls
men niet ver
rast door de
maatregel
van minister
Borst
Archieffoto Niels
van der Hoeven/
Rotterdams Dae-
nieken opende. Later kwamen
daar rechterlijke uitspraken bij
over de betaling van de ingrepen.
Eerst vond de rechter dat de dok
tersrekening in een privé-kliniek
ook door het ziekenfonds moest
worden betaald, later werd ook de
rekening voor gebouw en perso
neel door de rechter declarabel
-geacht
Inkapselen1;
En dus zat-Bórst met éeh pro
bleem, aangezien zij a priori vindt
dat medisch-speciaiistische zorg
in het ziekénhiiis thuishoort. Of
zy met hetinkap's^éncvaÖ.3dkH-
nieken nu uit de problemen 'is,
blijft de vraag. De druk op de ge
zondheidszorg als 'ëen economi
sche activiteit (waar veel geld valt
te verdienen) is groot. Zelfs de
voormalige staatssecretaris van
volksgezondheid J. van der Reij-
dèn, de huidige Veronieavoorzit-
ter, liet deze week weten binnen
kort een privé-kliniek te begin
nen.
Volgens de Twentse hoogleraar
geneeskunde en management P.
Vierhout is het vergunningstelsel
toch een duidelijke aanzet voor
een daadwerkelijke tweedeling.
„Dit is het begin, let maar op. Het
is ook niet tegen te houden. Ie
mand die dat wil en geld heeft kan
ook een betere auto kopen om
zich te beschermen. Dat is een
nfaatschappelijké'rrealiteit. We
moeten er. in ^Nederland alleen
voor Zórgen dat het niëtgaa't zdals -
in Engeland, Daar wórden de ge
wone ziekenhuizen uitgekleed
qua budget, en'de privé-klinieken
worden chiquer en rijker. De'kli
nieken moeten een aanvulling
worden, niet meer."
Voorzitter R.W.M. van Velzen
van de Landelijke Vereniging van
Huisartsen (LHV) in Utrecht
waarschuwt ook voor zo'n tweede
ling: „Als deze privé-klinieken
toegankelijk zijn voor allé Neder
landers (afgezien van medische
drempels), dan kunnen wij geen
bezwaar hebben. Maar zodra er
sprake is van een tweedeling in de
gezondheidszorg -dat wil zeg
gen: onderscheid op basis van in-,
komen of het al dan niet hebben
- van werk - dan zsjmwe er perti
nent tegen. Iedere Nederlander
heeft recht op gelijke behande
ling in de medische zorg."
Verpleegsters
En; zo zegt Van Velzen: „We vra
gen ons af in hoeverre het ver
strekken van die vergunningen
van invloed zal zijn op de wacht
lijsten. Stel er komt een run op
privé-klinieken. Die hebben niet
alleen dokters nodig, maar ook
verpleegsters. Gaat Borst een blik
verpleegkundigen en specialisten
opentrekken? Waar haalt ze die
vandaan?" Borst vergroot met
haar vergunningen in ieder geval
haar inylóed. De klinieken die
verrichtingen doen die ook in de
gemiddelde verzekering staan (in
jargon het 'tweede comparti
ment') moeten samenwerken met
bestaande ziekenhuizen in de rék
gio. Borst formaliseert op deze
manieT wat her en öer allang ge
beurt. Veel oogziekenhuizen met
een wachtlijst verwijzenpatiën
ten voor één .staaroperatie door
naar één privé-kliniek, en zorgen
voor eventuele opvang als 2ich tij
dens de behandeling in de kliniek
complicaties voordoen.
De privé-klinieken mogen van
Borst vooral een rol spelen bij de
aanpak van wachtlijsten. Maar of
de rijke Nederlander pas naai' een
privé-kliniek wil als het zieken
huis vanwege een wachtlijst 'nee'
verkoopt, is echter de vraag. Meer
luxe, privacy en wellicht hoger
aangeslagen artsen die in een kli
niek meer verdienen, zijn ken
merken van de private zorgsector
die menig welgestelde aan zullen
spreken.
Het vestigen van nieuwe privé-
klinieken is door Borst geheel af
hankelijk gemaakt van het be
staan van wachtlijsten/Een nieu
we kliniek moet, samen met een
bestaand ziekenhuis en verzeke
raars, aantonen dat de vestiging
van belang is bij het wegwerken
van. „Dus als mijnheer Van der
Reijden dat kan aantonen, en niet
zelf gaat opereren maar dat door
gediplomeerde artsen laat doen,
krijgt ook hij een.'vergunning,"
laat een woordvoerder-van Borst
weten. I'
Dat privé-klihietói in de toe
komst echter, gedwee hun deuren
zullensluiteh'zodra .dewachtlijs
ten zijn weggewerkt; is niet te ver
wachten. De Twentse hoogleraar
Vierhout: „Ik denk niet dat de
wachtlijsten ooit zullen Verdwij
nen en als dat wel gebehrt, gaan
die klinieken gewoon andere ver
richtingen doen. Let maar op."
Bezoek de webshop van het
Surf door de virtuele winkel voor
Rotterdams Dagblad op
o.a. Erasmusbrug badlakens en
www.rotterdamsdagblad.nl
boekjes die de leukste winkeltjes
onder het kopje lezersservice.
en restaurants in Rotterdam
belichten. Dus bent u geïnteres
seerd in Rotterdam, dan is een
bezoek zeker de moeite waard!
Voor boekjes, typisch
Rotterdamse hebbedingetjes en ictetete
leuke artikelen.
www.rotierdamsdagblad.nl
Door Jos OudeNijhuis
Hilversum/Hengelo De burger
rechter in Alanya heeft de staat
Turkije 'verzaking van de ambt
splicht' vei weten in de rechtszaak
die Suzanne Kranenburg tegen
het land heeft aangespannen.
Kranenburg werd vier jaar gele
den in de Turkse badplaats met
twee vriendinnen in het ravijn ge
gooid. De vier daders stonden be
kend als crimineel.
Suzanne Kranenburg krijgt een
vergoeding van circa 7509 gulden
voor geleden materiële en imma
teriële schade. Volgens Yme
Drost, voorzitter van de stichting
Alanya, ligt het voor de hand dat
Hanneke Adrichem en mevrouw
Van 't Klooster, de moeder van de
vermoorde Marijke van Dijk,
soortgelijke bedragen tegemoet
mogen zien.
Het zorgeloze bestaan van drie
jonge vrouwen uit Hilversum ver
anderde op 21 mei 1995 in een hel.
Op vakantie in Alanya, werden zij
ontvoerd, beroofd, verkracht en
voor dood in het ravijn gegooid.
Marijke van Dijk overleed na de
brute daad, waarvoor korte tijd la
ter vier mannen werden aange
houden en veroordeeld. De ande
re twee, Suzanne Kranenburg en
Hanneke Adrichem, pakten hun
leven weer op en besloten via een
civiele procedure een schadever
goeding te eisen van de Turkse
overheid.
Met succes, dus. De stichting
Alanya heeft gisteren de hand we
ten te leggen op de vertaling van
het vonnis dat vorig jaar al werd
uitgesproken. De rechter heeft er
in zijn uitspraak geen twijfel over
laten bestaan: de overheid in zijn
land is tekortgeschoten ten op-
De douane in Nederland is een onderdeel van de Belastingdienst. Onder leiding
van de Directie Douane opereren zeven douanedistricten, die eik zijn onderver
deeld in douaneposten. De Nederlandse douane telt ruim vijfduizend ambtenaren.
Het douanedistrict MaasV
Rotterdam Is met "-tetegte;
j vijftienhonderd ambte*
naren het grootste district™
De Rotterdamse douane -v!
richt zich in hoofdzaak V
op het controleren van teteitetel
de Europese Unie binnen- fjügjlr
komende en uitgaande
goederenstromen en de goé-; te
deren die onder douanetoezicht
worden opgeslagen In de haven.
„Het districtBotterdam bestaat uit één
Douanepost
Maasvlakte
300 ambtenaren
districskantoor (170 ambtenaren), de
douanepost Surveillance (170 ambtenaren),
it hele ambtsgebied als werkterrein
en vijf reguliere douaneposten;
Douanepost
Putten
Oliphantweg
150 ambtenaren
douane
- controle bij in-, uit
innen bij invoer
en
DsRotterdamse douaniers maken gebruik van zes
'mrcotfóahonden en éép "tabakshond'. 4e spanielFlash.
Er varen in Rotterdam 3 douanaboten: de Grote Stem,
de Alk en de Aalscholver. Op zee vaart deZeevalk, die deel uit
laakt Miïdei!ujstWacht;;DélZöevalkvaart;in:héi
gebied voor delftisfcyan'Zuid-HoIland en dus ook Roïtei
VÖoMjfièr tweemobiete Röntgenlnstallatles
.G'- het 'doorlichten' van ladingdelen en een speelt
scanner voor het controleren van containers.
I .RöltwdaifBi.P^liHVD^t^
Douanepost
Westzeedijk
150 ambtenaren
Douanepost
Dordrecht
140 ambtenaren
IJsselmonde
Douanepost
Reeweg
Dordrecht
410 ambtenaren
zichte van de burgers. Want die
had kunnen weten dat de vier da
ders, die later tot (ievens)lange ge
vangenisstraffen werden veroor
deeld, een gevaar vormden voor
de samenleving: Niet alleen had
den drie van de vier een lang
strafblad, ook was één van hen,
voordat hij een einde maakte aan
het leven van Marijke van Dijk,
en dat van Hanneke Adrichem en
Suzanne Kranenburg voor altijd
verwoestte, bij een soortgelijk de
lict betrokken. De overheid wist
het, maar deed niks.
Verzaking van de ambtsplicht',
zo stelt de Turkse rechter vast,
'wordt veroorzaakt door de struc
tuur en de werkwijze van de be
stuurlijke instellingen.' De rech
ter refereert met die opmerking
aan het feit dat één van de daders
de zoon was van de plaatselijke
politiecommissaris waardoor hem
vermoedelijk lang de hand boven
het hoofd is gehouden.
Opgetogen
Jurist Drost van de stichting
Alanya is opgetogen over het von
nis. „Het zijn geen grote bedra
gen. Mtear geen van de slachtof
fers c.q, nabestaanden vindt geld
in deze zaak het belangrijkste.
Het gaat erom dat ze het gelijk
aan hun kant hebben gekregen en
daarmee zijn zij en wij wel bijzon
der ingenomen.' Hij spreekt van
een opmerkelijk vonnis. „Dat de
rechter oordeelt dat de overheid
haar verplichting jegens burgers
niet is nagekomen is heel bijzon
der. Voor Turks recht, maar zeker
ook voor het Nederlandse,"
De wijze waarop het vonnis uit
eindelijk ter kennis van de be
trokkenen in Nederland is ge
bracht is een verhaal apart.
De uitspraak dateert al van sep
tember vorig jaar, maar de eisen
de partijen - waaronder de stich
ting Alanya - kregen er pas veel
later weet van. Drost ging onlangs
uiteindelijk zelf naar Turkije om
een afschrift van de uitspraak op
te halen.
De precieze inhoud en reikwijdte
van het stuk werden pas gisteren
volledig duidelijk nadat een ver
taalbureau zich over het stuk had
gebogen.
Privéklinieken zijn inmiddels een redelijk normaal ver
schijnsel geworden in de Nederlandse gezondheidszorg. Zo
normaal dat operaties en andere behandelingen in een aan
tal van deze klinieken gewoon worden vergoed door de ziektekos-
tenverzekeraars. Wat die klinieken nog misten, was een officiële, le
gale status: een vergunning van de overheid. Aan die.situatïe komt
binnenkort ook een eind door het besluit van minister Borst van
Volksgezondheid 43 van deze klinieken een vergunning te geven.
De minister is nooit echt enthousiast geweest over de opkomst van
deze privéklinieken waarnaar duizenden patiënten de weg al heb
ben gevonden. Een groot deel van de Tweede Kamer evenmin. Ge
vreesd wordt dat de privéklinieken een nieuwe cultuur inluiden in
de gezondheidszorg, waarin ruimte komt voor een zekere tweede
ling. Sommigen zijn als de dood dat er in Nederland twee soorten
zorg ontstaan: een 'snelle' voor mensen die geld hebben en/of eco
nomisch belangrijk zijn en een langzame' voor alle anderen: werk
lozen, AOW1 ers, bijstandsgerechtigden.
Ondanks die vrees heeft de minister nu toch aangekondigd een
aantal klinieken, waaronder zes in het Rijnmondgebied, een ver
gunning te geven. Ze beseft dat het hier gaat om een ontwikkeling
die niet meer is tegen te houden. Dan kan je je inderdaad maar be
ter neerleggen bij de maatschappelijke realiteit. Op voorwaarde dat
de overheid er wel controle over houdt
Privéklinieken die een vergunning willen hebben, moeten terecht-
voldoen aan een aantal regels. Een van die regels is dat ze bereid
moeten zijn samen te werken met de reguliere ziekenhuizen in de
omgeving die deze klinieken min of meer onder curatele houden.
Dc minister spreekt zelf van een soort "buitenpoli's' van de gewone
ziekenhuizen. In de klinieken met vergunning worden alleen be-'
handelingen verricht die medisch noodzakelijk zijn. Klinieken die-
zich bezig houden met facelifts of verfraaiing van borsten en billen,
krijgen geen vergunning. Door die regelgeving voorkomt Borst on
gewenste wildgroei.
De opkomst van de privékliniek, het oogluikend toestaan ervan en
nu dus de officiële goedkeuring zijn een gevolg van de wachtlijsten
in de gezondheidszorg. Die zijn in bepaalde specialismen zelfs
schrijnend lang. Het is in wezen treurig dat de reguliere gezond- -te
heidszorg zelf geen doeltreffend antwoord heeft gevonden op die te;,
wachtlijstenproblematiek. Dat is.evenwel voor een belangrijk deel te
te wijten aan de financiële beperkingen die de overheid de gezond
heidszorg heeft opgelegd. De legalisering van de privéklinieken -te;
heeft de politiek dus aan zichzelf te danken. De TweedéKamèr zal
er nu op toe moeten zien dat een en ander niet leidt tot de zo ge-
vreesde tweedeling. Gezondheidszorg behoort voor iedereen op gete
lijke wijze toegankelijk te blijven, ongeacht maatschappelijke posi
tie of bankrekening.
Delft Er' is gistermiddag op-,
niéuw, melasse van DSM Gist
uit Delft jn het oppervlaktewa
ter..gestroomd. De stroperige,
y]oeistof was vermengd met*;
koelwater, dat door een lek.in'
een leiding in de 'Kerstanjewe-
tering terecht kwam.
Na het ontdekken van delekka-
- ge is eerst de leiding afgesloten;
daarna; is het hoogheemraad
schap Delfland meteen gaan be-
malen. De milieuschade door
dit incident valt volgens het
hoogheemraadschap mee óm-,
dat de melasse met koelwater
was verdund. Zeer waarschijn
lijk ontstaan niet nog meer pro-
blemen voor. de vissstand in de
sloten en grachten van Delft.
De wateren rond Delft raakten
vorige week dinsdag sterk ver- -
ontreinigd met duizenden liters
melasse uit een gescheurde op-
slagtank op het terrein van
DSM Gist Talloze vissen von
den de dood. Het vervuilde wa
ter zorgde zelfs voor massale
vissterfte in
Nieuwe Maas. bij Schiedam ^n
De gemeenten Delft/ Sdue'dam,te
Rotterdam".;'eh;:Si:^wgfp^-É::-
raadschap Delfland^ steflènf?
DSM Gist aansprakelijk voor tfe-f
kósten van - het'schoonmaken
van het vervuilde water. Schiete;
dam eist tussen de I5.0&Ö en*
20.000 gulden van 3e gistproclü-te;
cent De claims van Rotterdam,
.-.'Delft, en. Delfland -worden.-'.later'.
deze maand bekend. ÈjïpfgM
De gemeente Schiedam vin^t.i
ook dat ze vorige wet k te laai
door het hoogheemraadschap is m
geïnformeerd over.de stroom,l
melasse. Daardoor kan dë'ge^.-
meente niet op tijd het vervuil-
de water tegenhouden en de
sterfte onder vissen voorkomen, i
Volgens deskundigen duurt hét;
zeker een jaar voordat de vis-te
stand zich heeft; hersteld.; Ook
de waterflora zou ernstig zijn
aangetast. -te' tetei
c tek
[VooR So CEhT
Mm it rt'w Ro£>
BEPoELPE
Ik MT
fi&MMRLijfc
n wye