14
Rotterdam
Baan bij de
politie is
weer in trek
Coolsingel
houdt vast
aan eigen
EU-Iobby
Bezoekers Pleinbios genieten ademloos van 'The Icestorm'
Binnenstad weer voor Rotterdam on Wheels
'Regeringsbureau eerste stap
erkenning marihuana als medicijn'
Honderden belangstellenden
melden zich voor regiokorps
'Bedrijfskunde en economie
van invloed op de cultuur'
Ingenieuze
kentekenplaat
De Cooisii
Milde aanslag
op Schieveen
Rotterdams Dagblad
Woensdag 25 augustus 1999
Rotterdam Er is weer belangstelling voor werken bij de re
giopolitie Rotterdam-Rijnmond. Uit een overzicht van de re
sultaten van de landelijke Banenlijn Politie blijkt dat in de
eerste helft van dit jaar de meeste belangstelling uitging naar
werken in dit gebied. De banenlijn brengt potentiële politie
mensen die aan de aanstellingseisen voldoen in contact met
het korps waar ze graag zouden werken.
In totaal toonden 698 bellers be
langstelling voor een baan bij het
korps Rotterdam-Rijnmond, dat
met een tekort van driehonderd
politiemensen kampt. Van de ge-
interesseerden was zeventig pro
cent man en dertig proeent
vrouw. Bijna een kwart van de
bellers was van allochtone komaf
en de meesten van alle bellers wa
ren boven de 25 jaar.
De Korpskrant, het huisorgaan
van de Rotterdamse politie dat de
cy'fers publiceerde, waarschuwt
echter om niet te vroeg te juichen
bij de eerste resultaten. Uit erva
ring is immers gebleken dat
slechts een kwart van de belang
stellenden ook daadwerkelijke
solliciteert En in de selectie die
daarna volgt, sneuvelt vervolgens
een op de zes kandidaten.
Stage
De regiopolitie kampt al een tijd
met een forse uitstroom van erva
ren politiemensen. De meesten
keren terug naar korpsen in het
noorden en oosten van het land.
De functionarissen die dit doen,
zijn meestal afkomstig uit die re
gio's.
In een aantal delen van de stad
heeft dit al geleid tot lastige situa
ties. Het district Feijenoord-Rid-
derster overweegt bijvoorbeeld
om bureaus 's nachts te sluiten en
baliemedewerkers om te scholen.
„Eén van de problemen als ie
mand weggaat," zegt een woord
voerder van het korps, Js dat het
ongeveer anderhalf jaar duurt,
voordat je een nieuwe agent wer-
keljjk in het pak hebt Gelukkig
lopen ze tijdens hun opleiding wei
stage."
RotterdamDe gemeente Rotter
dam gaat vooralsnog niet in op het
verzoek van Amsterdam om geza
menlijk te lobbyen bij de Europe
se Unie in Brussel. Amsterdam
■wilde een nieuwe lobbyist -L.
Breemer, voormalig medewerker
van de burgemeesters Fatijn en
Van Thijn- ook namens Rotter
dam inzetten in Brussel en voor
hem daar kantoorruimte afhuren.
Maar Rotterdam zweert voorals
nog bij de eigen aanpak en wenst
geen daartoe aangestelde lobbyist
in te zetten. „We zijn er niet van
overtuigd dat zo'n contact een toe
gevoegde waarde zou hebben."
Utrecht en Den Haag doen waar
schijnlijk wel mee met Amster
dam. „Op zichzelf is oen gezamen
lijk optreden van de grote vier ste
den best gewenst," zegt Chris de
Lange van het Ontwikkelingsbe
drijf Rotterdam. „In Nederland
trekken we immers ook gevieren
op. Maar we betwijfelen of de in
zet van een lobbyist werkelijk
vruchtbaarder is dan onze huidi
ge aanpak: het zoveelmogeljjk re
gelen van direct contact van onze
bestuurders en ambtenaren met
Europese functionarissen. Het
heeft geen zin om daar nog ie
mand tussen te zetten."
Volgens die methode werkt Rot
terdam al twintig, dertig jaar. Het
OBR coördineert en stemt af,
maardebetrokken ambtenaren of
bestuurders zelf voeren de ge
sprekken met de Brusselse inner-
circle. Daarbij wordt geprofiteerd
van de fysieke nabijheid van
Voor een Rotterdamse dienst als
het Havenbedrijf bijvoorbeeld is
dat niet nodig. Die dienst komt
wekelijks wel met iemand in
Brussel. „En wij weten wel zo on
geveer waar zij rnee bezig zijn,"
zegt De Lange. Wanneer een amb
tenaar voor het eerst de weg in
Brussel moet vinden, wordt hij
over het algemeen begeleid door
De Lange. „Dan leer ik de ambte
naar de eerste stapjes."
Om nog meer mensen warm te la
ten lopen voor de politie gaat hal
verwege september een landelij
ke wervingscampagne van start
op tv en radio en in de bioscoop en.
krant. "Waar jy voor staat, is nodig
op straat' luidt de slogan van de
spotjes en advertenties.
Bovendien begint Rotterdam-
Rijnmond een bananwinken voor
de politie in het bureau aan de
Witte de Withstraat. Hier kunnen
geïnteresseerden zich melden en
meteen 'de molen in', aldus de
zegsman. Dat betekent dus dat
met het bezoekje aan de winkel de
eerste stap op weg naar een plekje
in het regiokorps al is gezet.
„Blijft een feit dat we nog steeds
te maken hebben met een krappe
arbeidsmarkt," legt hy uit. „Er
zyn veel instanties, die in dezelf
de vijver vissen. Zoals de land
machtbijvoorbeeld. En je moet de
juiste kandidaten natuurlijk wel
kunnen vinden. We moeten sta
biele jongelui hebben, die vervol
gens door de selecties kunnen ko
men. De ervaring is dat dan 85
90 procent afvalt."
Hen enkele regendruppel daalde gisteravond neer op de bezoekers van de veertiende editie van de Pleinbios. De dreigende wolken weerhielden filniminnend Rot
terdam er allerminst van een plaatsje in te nemen voor het reusachtige filmdoek. De openluchtbioscoop was tot de laatste stoei vol. Veel bezoekers hadden het
zekere voor het onzekere genomen en brachten hun eigen stoeltjes mee. De lichte miezerregen vormde trouwens een aardig stemmingmaker voor Ang Lee's dra
ma The Icestorm', met Sigourney Weaver, Kevin Kline en Joan Allen. De beklemmende, indrukwekkende rolprent, die zich afspeelt fn de winter van 1974 handelt
over relatieproblemen, die anno 1999 nog steeds herkenbaar zijn. Foto victor van Breukeien
Door Jan van den Bos
Rotterdam Wheelers, handbi-
kers, skeelers en in-line skaters
nemen zondag 12 september voor
het tweede jaar in successie bezit
van de binnenstad. De organise
rende stichting Rotterdam Whee
led, voortgekomen uit de stich
ting Rotterdam Marathon, telt nu
al bij enkele disciplines twee keer
De Eurekaweek Is weer be
gonnen! Tijdens de tradltlo-
ne!e Introductiedagen van de
Erasmus Universiteit Rotter
dam maken ruim 1700 eer
stejaars studenten kennis
met Rotterdam. 'Keihard van
Start', luidt dit jaar het the
ma.
Verschillende mensen, die al
lemaal op hun manier bij het
studentenleven betrokken
zijn, reageren op vijf stellin
gen over Rotterdam als stu
dentenstad.
Aflevering 3: Marjolein Ouds-
hoom, coördinator van de Eureka-
commissie 1999 (Eureka staat
voor Erasmus Universiteit Rotter
dam Eerstejaars Kennismakings
Activiteiten)
1) Rotterdam is geen echte stu
dentenstad.
„Het is onmogelijk Rotterdam
geen echte studentenstad te noe
men, aangezien er ongever 16.000
studenten studeren aan de EUR
en meer dan 50.000 aan de hoge
scholen van Rotterdam. Een groot
verschil met andere studenten
steden is dat Rotterdam niet al
leen maar een studentstad is. Rot
terdam is de stad van vele ver
schillende groepen mensen en
heeft dus veel meer te bieden dan
slechts studentenleven. Het is
een bruisende stad met veel eve
nementen, zoals het Zomercarna
val, de Dance Parade en de We
reldhavendagen. Persoontijk vind
ik dat juist het aantrekkelijke van
Rotterdam."
2) De student heeft geen tijd
meer voor lol en verenigingsle
ven.
„Helaas zit in deze stellling een
kern van waarheid. De studenten
zijn veranderd. Alles moet snel;
propaedeuse in één jaar halen,
geen tijd voor stage of studie in
het buitenland, maar vier jaar stu
diefinanciering en dus geen tijd
te verliezen. Dit neemt niet weg
dat het voor de meeste studenten
zeker mogetijk is om het vereni
gingsleven of andere activiteiten
te combineren met de studie. Ac
tief zijn in je studententijd is iets
Marjolein Oudshoorn: 'De EUR
is de universiteit die werkt en
ditgeldt zeker ook voorde stu
denten aan deze universiteit.'
Foto Cor Vos
wat ik iedereen echt kan aanra
den. Behalve dat je hier veel van
leert, geef je jezelf en anderen een
leuke tijd."
3) De Rotterdamse student is
doelgerichter en serieuzer dan
die van elders.
De EUR is de universiteit die
werkt en dit geldt zeker ook voor
de studenten aan deze universi
teit. Verder studeren de meeste
studenten in Rotterdam bedrijfs
kunde of economie en dit is van
invloed op de cultuur die er
heerst. Het is echter moeilijk deze
cultuur te vergelijken met andere
steden."
4) De Eurekaweek is onmisbaar/
belangrijk/pure verenigingspro-
motie (maak een keuze).
„Hopelijk zullen de meeste deel
nemers na deze week zeggen dat
de Eurekaweek onmisbaar is. In
ieder geval hebben zij een behoor
lijke voorsprong op studenten die
niet hebben deelgenomen. Ze zijn
thuis op de universiteit, op hun fa
culteit, ze kennen hun medestu
denten en enkele oudeyaars en
kunnen hun weg in Rotterdam
vinden. Het is enigszins overdre
ven om te zeggen dat de Eureka
week onmisbaar is. Het is gewoon
dé manier om Keihard van Start
te gaan, en dat is dan ook het mot
to van Eureka'99."
5) De Rotterdamse student zit op
rozen wat huisvesting betreft.
„In vergelijking met andere stu
dentensteden, zoals Utrecht of
Amsterdam, zit de 1 otterdamse
student inderdaad op rozen. Je
kunt hier snel een kamer vinden.
Verder zijn de kamers redelijk
groot en vaak goed onderhouden.
Prettig is dat je de mogelijkheid
hebt om waar dan ook in Rotter
dam te wonen, in het studentiko
ze Kralingen of in de volksbuur
ten in West en Noord."
zoveel deelnemers als vorig jaar.
Aan de wheelermarathon is dit
jaar conform de regels van het In
ternationale Paralympisch Comi
té, de strijd om het Europees
Kampioenschap verbonden.
Progamma
Zowel de fanatieke sporter als de
recreant kan aan zijn/haar trek
ken komen. Tijdens het program
ma, van 11.00 tot 17.30 uur, wor
den halve en hele marathons voor
diverse categorieën afgewerkt
met start en finish op de Coolsin-
geL Het parcours voert via de
Schiedamsedijk naar de Boom
pjes/Maasboulevard, waar ter
hoogte van het Kralingse Plein
wordt gekeerd voor een retourtje
Coolsingel Viermaal dit traject is
de marathonafstand.
Om 13.15 uur vait het startschot
voor de marathon \oor wheelers,
die zijn ingedeeld in de classifica
tie T53/54. Dit zijn de rijders met
de beste hand/armfunctie. Onder
hen bevindt zich de Zwitser Heinz
Frei, torenhoog favoriet voor de
Europese titel. Landmeter/karto-
graaf Frei is houder van het we
reldrecord met 1 uur, 21 minuten
en 39 seconden.
Op zijn twintigste viel hü tijdens
het hardlopen in de Zwitserse ber
gen, waaraan bij een dwarslaesie
overhield. Frei had graag de strijd
aangebonden met zijn uitdager
en landgenoot Franz Nietlispaeh,
die in april met 1.21.36 in Boston
sneller was.
E-mail
Directeur Mario Kadiks ontving
gisteren een e-mail van 'broodrij
der' Nietlispaeh. Hij is gecrashed
tijdens wereldeupwedstrijden in
Zürich. Frei zal nu moeten zor
gen, dat hij de Deen Thomas Ger-
lachachter 2ieh laat, evenals een
andere Zwitser, Guido Muller. Be
halve het EK wordt gestreden om
het NK voor wheelers, waarbij de
nationaal kampioen van vorig
jaar, Iwan van Breemen, de favo-
rietenrol vervult.
Volgens Kadiks zoekt de jonge
stichting Rotterdam Wheeled
steeds naar verbetering van de
ideale formule voor het evene
ment, dat in Europa tot de topvijf
behoort. Veel wordt samenge
werkt met o e Skeelerbond Neder
land. De stichting werkt met een
budget van 450.000 gulden, gro
tendeels opgehoest door de spon
sors. Het bedrag is exclusief de
medewerking door de gemeente
lijke diensten., die 'om niet' zijn,
De inschrijving voor de wedstrijd
over de hele marathon van de
sterk in populariteit groeiende
groep skeelers nadert met rasse
schreden het maximum van 2000.
Voor de halve afstand, die meer
het karakter heeft van een recrea
tie-toertocht, hebben zich 1700
deelnemers aangemeld. Hier wil
men niet meer dan 4000 liefheb
bers aan het vertrek. Inschrijving
voor de 'halve' kan nog ot 1 sep
tember en op de dag zelf, mits de
limiet niet is overschreden.
Verplicht
Kadiks benadrukt, dat alle deel
nemers verplicht zijn een helm te
dragen. „Het argument van 'ik ga
niet zo hard' is niet van toepas
sing. Onlangs sloeg een stilstaan
de vrouw zonder helm met fatale
afloop steil achterover met haar
hoofd op een stoeprand."
Rotterdam —.Een ingenieuze'
manier, om identificatie van
een motor .te bemoeilijken en
dus boetes te omzeilen, werd
gisteren ontdekt dóór de poli-
tie by de afrit Cioosvdjk'van/
1 Rijksweg 20, De 22-jarige Roti
terdamse bestuurder,werd ge-
maand tijm voertuig aan de
Bij een nadere inspectie blêeku
i dë plaat,uft tiyeë.helften te.be-,|
h staanri Door' middd wan een
r achter, de kentekenplaat ziti.
I tend elektrorm>torlje kcm'rie
onderste helft worden, 'omge-
kkpL.Omrke onderste helft
was'een buitenlands kente-y
ken aangebracht, 'v'
De motorrijder verklaarde'^
niet de eigenaar te rijn vandéy
motor. Hij blaakte alleen «en
wuif, nggfui. wn»
de Rotterdammer alsde dge-ri
naar krijgt éen proces-ver^
"baal, 1
Rotterdam Ger de Zwaan ziet
het als een persoonlijk succes: het
regeringsbureau voor de hennep
teelt. „Dit is waar we voor gin
gen," zegt de Rotterdamse voor
zitter van de stichting Patiënten
belangen Medicinale Marihuana
dolgelukkig.
De Zwaan strijdt al ruim vier jaar
voor medicinaal gebruik van ma
rihuana. Hij is ervan overtuigd
dat de komst van het bureau, dat
verantwoordelijk wordt voor de
kweek van hennepplanten voor
medisch en wetenschappelijk on
derzoek, een eerste stap is naar
erkenning van marihuana als me
dicijn.
In het informatie- en voorlich
tingscentrum van de stichting in
Vreewijk, waar ook zieke mensen
met recept terecht kunnen voor
marihuana, was de stemming gis
teren bijna euforisch. De vrijwilli
gers van de belangenorganisatie
zijn vooral blij voor hun 1700 le
den.
Veel van hen hebben aids, kanker
of multiple sclerose en krijgen
marihuana voorgeschreven door
hun dokter. „Vooral voor deze
mensen is het belangrijk dat daar
onderzoek naar komt."
De Zwaan richtte de stichting Pa
tiëntenbelangen Medicinale Ma
rihuana enkele jaren geleden op
nadat hij persoonlijk had ervaren
dat marihuana een zeer genezen
de werking heeft. „Het wordt ook
al veie eeuwen gebruikt. Marihua
na stond al 2700jaar voor Christus
op een lij st met medicijnen van de
Chinese keizer. Ook de Egyptena-
ren gebruikten hennep, en tijdens
de Amerikaanse burgeroorlog
werd het gebruikt als pijnstiller,"
weet hij.
Pas in 1933 kwam marihuana op
de lijst van verboden drugs.
„Daarvoor was het recreatief ge
bruik nihil, maar door het verbod
werd het juist aantrekkelijk en
gingen mensen het masaal ge
bruiken. In Nederland is het in
middels net zo gewoon als het dra
gen van een spijkerbroek, en in
de ons omringende landen neemt
het gebruik alsmaar toe."
Desondanks is er nooit echt we
tenschappelijk en medisch onder
zoek verricht naar marihuana,
vertelt De Zwaan. „Er is niets over
GerdeZwaan: T/Vezoudenhettiefstzetf marihuana willen kweken voor onze patiënten. Wij hebben
immers de know how en weten precies wat onze patiënten nodig hebben. Dan hebben we ook niets
meer te maken met het illegale circuit.' Foto jaap RozemsvRottertjams Dagblad
bekend. Dat is ook logisch omdat
het verboden is."
Onderzoekers kunnen dus niet
over de hennep beschikken. Op
grond van internationale afspra
ken kan dat alleen worden ge
teeld als er een regeringsbureau
is, dat toeziet op de teelt, handel
en het toezicht erop.
Wetenschappers die onderzoek
willen verrichten naar de werking
van hennep moeten het spul nu
nog, met toestemming van de
overheid, importeren. Daar gaat
dus verandering in komen.
Momenteel lopen er twee interna
tionale onderzoeken naar de me
dicinale werking van marihuana
onder leiding van prof. R. Gorter.
Die doet onderzoek met capsules
van hennepextract. Daaraan doen
ziekenhuizen in Duitsland, Oos
tenrijk en ook Nederland deel. In
Nederland werken voorts onder
meer de antroposofische genees
middelenproducent Weleda en
TNO preventie en gezondheid
mee.
De Zwaan verwacht dat met de
komst van het bureau veel meer
onderzoeken zullen volgen. Zo
weet hij dat professor De Keizer
van het Academisch Ziekenhuis
Groningen ook onderzoek wil ver
richten naar de geneeskundige
werking van marihuana.
„Hij wil dat doen met vaporisa-
tors. Veel ernstig zieke mensen
die hier komen roken niet, dus
voor hen is zo'n vaporisator ide
aal. Je ademt dan alleen de werk
zame stoffen in."
In het infocentrum heeft De
Zwaan verschillende soorten va-
porisators. De kleinere modellen,
waarbij je met een aansteker de
marihuana in een klein glazen
bolletje verwarmt en vervolgens
via een pijpje inademt, vinden
gretig aftrek bij de leden van de
stichting. „Ik denk dat veel men
sen dan ook geholpen zouden zijn
met een onderzoek hiernaar."
Pryzen
De voorzitter denkt dat het nog ja
ren zal duren voordat bewezen
wordt welke geneeskundige wer
king marihuana heeft. Tot die tijd
ziet de stichting zich met een paar
praktische problemen geconfron
teerd.
„We zijn nu vooi onze hennep
heel erg overgeleverd aan de kwe
kers. Soms schieten die prijzen
ineens omhoog. liever zouden we
zelf marihuana v/illen kweken
voor onze patiënten. Wij hebben
immers tie know how en weten
precies wat onze patiënten nodig
hebben. Dan hebben we ook niets
meer te maken met het illegale
circuit."
De organisatie wordt ook steeds
vaker bezocht door patiënten met
ernstige aandoeningen. Die heb
ben meestal grote problemen. „Er
gaan ook veel mensen dood. Daar
krijgen wij steeds meer mee te
maken."
De Zwaan vindt dat de stichting
daarom wel een paar professio
nals kan gebruiken. „Het is heel
intens wat onze vrijwilligers mee
maken. Ik vind dat zij daar op zijn
minst voor betaald moeten krij
gen."
Kór Kegel
De polder Schieveen is een bij
zondere plek: waar vind je zulk
weideland op nog geen zeven kilo
meter van het stadhuis op de
Coolsingel?
Als Rotterdam zich volgens een
natuurlijke orde ontwikkeld had,
in concentrische cirkels die
steeds wijder liggen, dan was
Schieveen al lang volgebouwd.
Maar terwij- Rotterdam aan alle
kanten uitdijde, werd Schieveen
bij de stadsuitbreiding altijd ont
zien.
Dat had alles te maken met de
wisselende besluitvorming gedu
rende dertig jaar over Rotterdam
Airport. Zolang niet duidelijk was
hoe het het vliegveld op Zestien
hoven zou vergaan, kon ook voor
Schieveen geen plan worden ge
maakt. Tot voor kort ging de pro
vincie Zuid-Holland er nog van
uit dat er in de Schieveensepolder
een nieuw vliegveld zou komen.
De Rotterdamse gemeenteraad
was daar in 1996 al van terui"
men en sindsdien denkt de
Stedebouw Volkshuisvesi,
(dS+V) na over de ideale bestem
ming van Schieveen. Tot 2010
wordt op de rechter-Maasoever
een tekort van 400 hectare be
drijfsterrein voorzien en het is
niet vreemd dat de f 3-t een deel
van de benodigde rum .einhet
open Schieveen zoekt
Maar het is om nog een reden een
bijzondere plek, want het groene
landschap vormt een schakel in
de overgangszone van Midden-
Delfland naar de Rottemeren; een
ecologische zone die uiteindelijk
de Hoekse duinen met het Groene
Hart van Holland verbindt Je
kunt die vrije ruimte niet straffe
loos inpikken voor achterstallige
stadsuitbreiding, zeker niet nu uit
de milieu-monitors van de DCMR
Milieudienst Rij nmond steeds
meer naar voren komt dat de ver
stedelijking op zichzelf als een
milieuprobleem beschouwd kan
worden. De Rynmonders hebben
behoefte aan licht en lucht, aan
een Oudhollands landschap in de
nabijheid van de stad. Het is on
verstandig om alle open plekken
vol te bouwen en te stouwen. De
eco-zone in het Tussengebied tus
sen Delft/Zoetermeer en de Rot
terdamse Noordrand staat toch al
onder druk door bouwlocaties by
Pynacker en m de 3B-hoek (Bleis-
wyk, Bergschenhoek, Berkel en
Rodenrijs) en ais het zo doorgaat,
komter een tijd dat het 224 hecta
re grote vliegveldterrein een groe
ne oase is in een verstedelijkt ge
bied. Dat geeft het vliegveld nota
bene nog een milieufunctie...!
Het groene karakter van Schie
veen wordt bij het dichtslibben
van de Rijnmond van steeds gro
ter belang. Dat maakt het opmer
kelijk dat de gemeente Rotter
dam en de vereniging Natuurmo
numenten gezamenlijk een stu
die willen doen naar de mogelijk
heden met het polderland. Na
tuurmonumenten kan zich op
voorhand vinden in een stu<
waarbij ruimte voor stedelijke
ontwikkeling en duurzame na
tuur in de polder de twee uit
gangspunten zijn. Het lijkt er dus
op dat Natuurmonumenten bij
voorbaat een stuk groen weg
geeft. Mogelijk wordt veronder
steld dat bouwen in Schieveen
toch niet tegen te houden is en
dan kun je maar beter proberen zo
veel mogelijk invloed aan te wen
den om het eindresultaat tenmin
ste zo fraai mogetijk te houden.
Daar is wat voor te zeggen. Schie
veen is groen, maar daarmee
houdt het op. Een prachtig land
schap kun je het niet noemen. Wel
is het qua flora en fauna van bete
kenis, maar een gebruikswaarde
voor recreanten heeft- het amper,
je kunt er met de fiets nauwelijks
komen. Er is voor Natuurmonu
menten daarom ook wat te win
nen. Als het realiseren van een be
drijventerrein de financiën ople
vert voor een duurzaam natuur
park, met meer bos en plassen en
een goede ontsluiting, dan kan
ook op een kleiner gedeelte van
Schieveen een interessanter ver-
blij fsgebiedmet een hogere bele
vingswaarde ontstaan. Tussen de
Ackerdijkse Plassen en de Over-
schiese Plasjes kan Schieveen
voor een deel een 'natte' functie
krijgen en zelfs is via de Rotter
damse Schie een relatie met de
Rotte mogelijk. Dan wordt de eco
logische functie er niet slechter
van.
Voorwaarde is dat de toekomstige
rijksweg A13/16 zo dicht mogelijk
langs de Doenkade wordt gepro
jecteerd, anders slaat de weg een
te grote bres in het landschap.