I wiaws®
SCHIEDAM,
mm cost .uaa® q»0
MA 98.
'<4^.
AP. 1854.
on der dag I Junij.
Vl?s-f
Verschijflt eiken Maandag en Donderdag.
RRONt jfWHfBUlTËHÏflNDr5
KR0NUK VAN HET BINNENLAND.
BINNENLANDSCHE_BERIGTEN.
Uitvoerig en B er edeneer cl
t-'
C7 V»
7 Vi'ïÓf.fe^
\j lifcfei r
Het voor dit Blad bestemde wordt aangenomen te:
Trijs van liet Abonnement en der A d verten li ën.
n
7
i
(wrxj
VLAAItDlNGEN LijJ. A, Kahngiesseh.
MAASSLUIS ile Wed, G, tam nsn Weidss.
DELFSHAVEN P. us Josg, in do Kolk.
OVERSCHIE J. Desaslus, Ja,
SchiedamP. J. VAN DIJK, Uitgever»
ABONNEMENT per drie maanden voor SCHIEDAM f 1,25»
ld. voor de overige Plaatsen (les Rijks franco per Post. - 1.50.
ADVERTENT1EN tot O regels f 0.00. Icdoro regel meerder - 0.10.
Zegelgeld voor iedere plaatsing- 0.35,
Door hot Stedelijk Bestuur is ons opgedragen de plaatsing cener
CIRCULAIRE van den Hoer Staatsraad Commissaris des Konings
in do Provincie Zuid-Holland, van 22 Mei 1854 ProvBlad
IVo. 73)van den volgenden inhoud
Naar aanleiding eener missive van den Minister van Binnenlandsche
Zaken, licb ik de eer, hiernevens aan UEd. te doen toekomen een exem
plaar van het Programma der Koninklijke Nedcrïandichfl Tontoonstelling
van voortbrengselen van- en -werktuigen voor den Landbouw uit het
gchcele Rijk en zijne Ovcrzeescho Bctittingenwelke gedurende de maand
October aanstaande te Arnhem zal worden gehouden.
Ik verzoek UEd., om de aandacht der landbouwers, binnen Uwe
Gemeente, hierop te vestigen en hen zoo veel mogelijk aan te moedigen
om,dooreene ruime inzending van voorwerpen, van de algemeene belang
stelling in doze Tentoonstelling te doen blijken.
's Gravcnhage, den 22»tcn Mei 1854.
De StaatsraadCommissaris des Konings in de
Provincie Zuid-Holland
VAN DER HEISL
Uitgegeven den 24sten Mei 1854.
De Griffier der Provinciale Staten 9
JUST de la PAISIÈRES,
Het ledoeldo Programma is ter inzage der belanghebbenden op de
Gemoonte Secretarie voorhanden.
Aan de Miliciens der ligting van 1849 wordt kennis gege
ven, dat hunne Paspoortten ter afhaling gereedliggen
op do Gemeente-Secretarie alhier.
De telegrafische berigten nopens het OOSTERSCHE-
YRAAGSTUK komen hierop neder.
Den 26 Mei des avonds verklaarde lord Clarendon in het
Iloogerhuis, dat, blijkens de jongste berigten Pruissen in
den tegenwoordigen oorlog onzijdig zal blijven. In hot La
gerhuis deelde sir James Graham mededat de havens in do
Oostzee en Zwarte Zee streng geblokkeerd worden.
Voorts berigt de Moniteur dat door de mogendheden een
nieuw protocol onderteekend is, waarbij bet Engelssh-
Fransche en het Oostenrijksoh-Pruiasisch traetaat met het
protocol van 9 April in overeenstemming gebragt wordt,
.„Volgons hetzelfdet„bIad„zaWe .divisie van den generaal
Forey, ondersteund door een regementEngèlscho mariniers
den Piraeus bezetten. Da mogendheden verklarendat zij
niet voornemens zijn, Griekenland den oorlog aan te doen,
maar dat het doel met do bezetting alleen is, om de regering
van dat land aan een verderfelijken invloed te onttrekken.
Dit is dan het eenige redmiddeldat aan de Grieksche rege
ring overblijft.
Koning Otto heeft zich aan het ultimatum van Frankrijk
en Engeland onderworpen. Er zal een nieuw ministerie ge
vormd worden, met Mauro Cordaio aan het hoofd, indien
van de bezetting van Athene wordt afgezien; zoo niet, dan
zullen dotroepen in het binnenland worden bijeengetrokken,
om de bezetting tegen te gaan. De mogendheden schijnen
niet van hun voornemen te zullen afzien.
Do bekende generaal Guyon organiseert het leger van
Anatolie. Erzerum wordt door de Russen bedreigd; zij heb
ben 30,000 Armeniërs met geweld in hun leger ingelijfd. De
snltan heeft, opklagte van een Engelschen gezant, eene reor
ganisatie van het leger en de afdanking van de ongeregelde
troepen toegezegd.
Lord Stratford had kennis gegeven, dat de Albanezen
in Griekonland vele buitensporigheden hadden gepleegd.
Volgens der. 27 Mei te Weenen aangekomen geloof
waardige berigten lag de admiraal Napier jl, Zondag slag
vaardig voor Gustafsvern.
Den volgenden dag hoorde men eene zware kanonnade in
deze rigting.
Berigten uit Kopenhagen van den 28's avonds, melden, dat
Gustafsvern Maandag 11. door eene kleine afdeeling der En-
gelsehe vloot zonder gevolg is gebombardeerd. De generaal
Napier lag den 23 voor het voornaamste fort van Alandom
het aan te tasten.
De Moniteur deelt eone telegrafische depêche mede uit
Kopenhagen van den 28 meldendedat de gedetacheerde
forten van Hangs door drie fregatten zyn vernield.
De Fransche vloot heeft bevel ontvangen Kiel te ver
laten en naar de Oostzee te stevenen.
Volgens een te Weenen ontvangen berigt uit Bucharest,
van den 22 dezer, te middernacht, zouden de voorwerken
van Silistria door do Russen zijn ingenomen. De komman-
dant der vesting had oen parlementair aan den veldmaar
schalk Paskewitsch gezonden.
De Patrio meldtdat een Perzisch gezant te Konstan-
tinopel is aangekomenom de voorwaarde te regelen van de
werkdadige medewerking van Perzië ïr. den oorlog tegen
Rusland, (Dit berigt is dus weder in strijd met hetgeen wij
in ons laatste No. mededeeldenalsof Perzië met Ruslan'
een traetaat zou hebben gesloten).
Een troep van 2000 Montenegrijnen is in do Ilerzego-
wina gevallenhoêl't daar GO personen gedood cn 1000 stuks
hoornvee weggevoerd. De Turken hebben eene versterking
van 5000 man naar dat punt gezonden,
De Fransche Moniteur bevat een rapport van den
Minister van Finantiën, E'meauaan den Keizer, waarin
wordt te kennen gegevendat de leening van 250 millioen de
beste uitkomsten oplevertofschoon de zesde storting eerst
opvraagbaar was, is reeds meer dan de helft van de 250
millioen gestort.
De yice-admiraal Battdin is tot admiraal benoemd.
STATEN-GENE RAAL. ID KAMER.
27 Mei. Heden zijn voortgezet de algem. beraadslagin
gen over het wets-ontw. tot wijziging der wetten betreffende
den accijns op het gemaal. Verschillende sprekers hebben
het woord gevoerd. De beraadslagingen zullen Maandag e.k.
worden voortgezet.
In deze zitting zijn ingekomen do volgende wets-ontw,
1. eene verklaring van hot algemeen nut der onteigening van
perceelen tot uitbreiding van Arnhem. 2. eentotvoor-
loopige indeeling der gronden van het Haarlemmermeer,
onder de aangrenzende gemeenten. 3. tien tot het verke
nen der hoedanigheid van Nederlander aan even zooveel
personen.
29 Mei. In deze zitting zijn de algem. beraadslagingen
ovpr het wets-ontw, tot wijziging der wetten, betreffende den
accijns van het gemaal, voortgezet en geëindigd. Morgen
zullen do afzonderlyke artt, van dit wets-voorstel in behan
deling worden genomen,
30 Mei. Nadat de afzonderlyke artt, van het wets-ont-
werp tot wijziging der wetten, betreffende den accijns van
het gemaal behandeld zijn en deze voor lietmeerendeel zon
derberaadslaging zyn aangenomen, wordt het wets-ontwerp
in zijn geheel aan eene stemming onderworpen en daarbjj
met 36 tegen 24 stemmen aangenomen.)
De commissie belast mot het onderzoek van het regerings
verslag betreffende den staat en het beheer derWest-Indi-
'sche Koloniën heeft heden verslag uitgebragt; nadar zal over
de conclusie er van beslist worden.
Morgen ten elf ure zullen de beraadslagingen aanvangen
over het wets-ontwerp tot het brengen van veranderingen ia
de bestraffing van misdrijven.
ij/b
F l
SCHIEDAM, 31 Mei 1854.
Op Woensdag den 7 Junij c.k,tusschen negen en vijf
ure zal in het gebouw Musis Sacrum alhierde verkie
zing plaats hebben van een Lid van den Gemeenteraad
in plaats van den Heer A. Schievecn die voor zijne
benoeming als zoodanig bedankt heeft.
De vroeger door ons aangekondigde uitvoering van
het alhier gevestigde Zanggczelschap Godsdienstzin en.
Kunstgevoel, in de zaal Harmonie, tc Ylaardingen
beeft j.l. Maandag plaats gehad; zoo als bekend is,
geschiedde deze uitvoering met het weldadige oogmerk
om met den opbrengst den nood der nagelaten betrek
kingen van de verongelukte varensgezellente helpen
lenigen in elk opzigt mogt bet gezelschap zijn doel
bereiken èn wat de uitvoering zelve aangaat, die, naar
wij vernemen bij uitstek voldaan heeftèn wat betreft
de opbrengst, daardezey 138.50 heeft bedragen van
welke som echter eenige onvermijdelijke kosten zullen
moeten worden afgetrokken.
.De Nieuwe liotler d. Courant meldt, onder dagtecko-
ning van 27 Met
Het zal ongetwijfeld de belangstelling in het op handen
zijndegroote muzijkfoest alhier verhoogen,te vernemen,dat
de volgende beroemde mannen,leden van verdienste en corres
ponderende leden der Maatschappij van Toonkunst, de uit—
noodiging tot bijwoning van hetzelve hebben aangenomen
als: F. Hiller, P, Lindpaintner, dr. II. Mar schier, G, Meijer-
beerG. F. Pitsch, C. G. Beissiger, dr. Aloys Schmitt,II.
Lubeck, Jac. Franco Alendcs, dr. II. C.Breidenstein, A.Gathy
A. E. GrellF. Lisztde prins van de Moskowa, A. G. Bitter
dr. G. SchillingM. Suhlesinger F. Weber. Aan de meesten
hunner is door sommigen onzer geachte stadgenooten een
gastvrij verblijf aangeboden. Van anderen worden de ant
woorden nog te gemoet gezien.
De repetition van de koren worden hier met roorbeeide-
loozen ijver voortgezet, en doen do beste verwachtingen van
do uitvoering koesteren. Zoo als wij vernamen, werd die varv
11. Vrijdag door een 30lal dames enheeren uit Schiedam bij
gewoond, die daarvoor expresselijk de reis maakten en blij
ken hebben gegeven, van met veel lust en goed gevolg te heb
ben gestudeerd. Indien de hulp van andere steden zoo goed
zal zijn, dan zullen ongetwijfeld de koren een uitmuntend cn
indrukwekkend geheel opleveren.
f VAN DEN TOESTAND DER. GEMEENTE
opgeirnkl Injtvol-e het bepaalde bij art. j8i der wet van dcit ap Junij 1851 (StaattHaJ No.
en otcrccnkomitlg het model, medegedeeld bij Resolutie v*n Hees en Gedeputeerde Staten v»n
Zuldholland van den 3 I cbrnjrtj 1852 No. 8 (/'futrtfiw/ Blad No. aj).
Zesde Vervolg
Eene Herhaling schoolin don jarc 1851 opgcrigt door (lc zorg van de
'plaatselijke schoolcommissie, met23 jong. cn 5meisj,tezamen 28 teerl.
Eene Zondagschoolzijnde een uitvloeisel van de alhier gevestigde
afdeeling des Ncdcrlandschcn Bijbclgenootschaps, met 14 mannen en 29
vrouwente zamen 43 leerlingen.
Ecnc Zangschool opgerigt door liet reeds vermelde Departement der
Maatschappij Tot Hut ran t Algemeenmcl 14 jongens en 50 meisjes
-te zamen 70 leerlingen.
De staat van het onderwijs op deze scholen is allezins voldoende,
Sclioolouilerwijzersgezelsclinp.
Het alhier bestaande onderwijzcrsgezclschap verkeert in eenen blocijen-
'den staat en heeft vooral in het vorige jaar eene belangrijke uitbreiding
ondergaanzoodat het getal van deszclfa leden is geklommen tot 21, waar
van 13 gewone en 8 buitengewone leden,
Untijnsclie School*
Aan de Latijnschc School zijn twee onderwijzers werkzaamde Heeren
Mr. G. C. Bbilienbubg, Doctor in dc Letteren en in de Rcgtcn als Rector,
cn D. G. Crajier, kandidaat in de Letteren, als onderwijzer in dewiskunde.
Het getal leerlingen op deze school bedroeg volgens de laatstelijk gcdan'o
opgaaF 11, waarvan behoorden tot de 1ste klasse 5, dc2dc4, dc 3dol, de
4do de 5do 1 en dc 6de leerlingen; te zamen 11 leerlingen.
Een der leerlingen is in het vorige jaar naar dc Hoogcschool bevorder^
een ander, die do leercursus nog niet voleindigd had, is, na afgelegd
examen, ook als student aan de academie toegelaten.
De staat van bet onderwijs is, in aanmerking genomen de veelvuldig
heid en verscheidenheid der vakken, waarover bet loopt, allezins bevre
digend tc noemen; dat in dc wiskunde is, na dc aanstelling van eenen
nieuwen onderwijzer, ten verleden jarc, in belangrijke mate verbeterd.
Dc school meubelen bet sclioollocaal cn dc woning van den Reetor zijn
in voldoenden staat onderhouden.
Kunsten e» Weteiiscainpiieii.
De alhier aanwezige maatschappijen genootschappen e» verccnigtngen
ter bevordering van kunsten en wetenschappen hebben geene verande
ring ondergaan en verkeeren over bet algeracen in ccnen Mocijenden
staat; zij zijn:
De Vtreeniglng, genaamd Musis Sacrumdie zich de bevordering van
de kunsten en wetenschappen in conen algemecnen zin ten doel heeft
gesteld cn eigenares is van het gebouw van dien naam.
Het Natuurkundig Genootschap:' PhtjsicaEen Departement der
Maatschappij i Tot JVitt van11 Algemeen. Het Muziekgezelschap: Over
eenstemming uit Kunstgevoel. l)c Licdortafel, Het Harmoniegc-
zclschap: Apollo.Dc Zangvcreeniging: Eutcrpc. Het Frotestantsch
Godsdienstig Zanggezelschap: Godsdienstzin cn Kunstgevoel.
De Stads-Tcckenschoolwelke het getal barer leerlingen, thans 180
heloopende, steeds ziet klimmen cn aan welke inrigting» ten vorigenjnre
eene niet onbelangrijke uitbreiding is gegc\cndoor het onderwijs op
dezelve mede uittestrekken lot dc wiskunde.
Behalve ecnc kleine particuliere verzameling van schilderstukken,
waarvan reeds vroeger gewag gemaakt isbestaan alhier gccnc verzame
lingen van schilder-en beeldhouwkunst of van oudheid kunde, munten, enz,
Het genootschap Physica is in het bezit van de voornaamste bij hetzche
bonoodigdc natuur- cn scheikundige instrumenten.
Tentoonstellingen van voorwerpen van kunst bobben niet plaats gehad.
De Volks-leesbibUothcekbchoorendc aan het Departement der Maat
schappij: TotJVut tan11 Alge*neen cn cenc Protcstantsche Leainrig-
tinghoofdzakelijk bestemd voor de burgerklasse, zijn de eenige openbare
boekverzamelingen alhier voorhanden.
HOOFDSTUK X.
ABMWEZBX.
To eat a ml van liet Ainmo/^Ei,
Pe toeHta,ndvan het armwezen was minder gunstig dun het jaar to voren
bet aantal beboeftigen is toegenomen en was op sommige tijdstippen van
het jaar teer aanzienlijk.
De aanlcidcndc oorzaak biertoe wasvooreerst het bccrschcn van ecnc
kwaadaardige epidemische ziekte in de maanden September cn October
die vele offers eischic cn daaronder menige hoofden van buisgezinnen,
welke zich daardoor van hun raiddel van bestaan beroofd zagen; ten ande
ren de buitengewone duurte der eerste levensbehoeften gedurende een
aanzienlijk gedeelte van het jaar, hetgeen velen builende mogelijkheid
stelde zich die levensbehoeften uit eigen middelen aanleschaffcn.
Men heeft dan ook tot buitengewone middelen dctocrlugt moeten nemen
om in dien dringenden nood te voorzien: deze hebben bestaan in cenc
vervroegde en op ruimer schaal uitgestrekte bedoeling van soep van Stads
wege, waarvan de kosten meer dan hel driedubbel van vorige jaren beloo-
pen hebben; cn in bet verhoogen der subsidie, van Stadswege aan het
algemeen armbestuur verleend; zijnde dezesubsidiemetongeveer/'5000.00
vermeerderd moeten worden.
Instellingen van lVcltlntliglieacB.
Nopens de alhier aanwezige Instellingen van "Weldadigheid, gesplitst
in voege als zulks hij het modclvcrslag is voorgeschreven, kan men
berigten dat, voor zooveel zulks uit dc ingekomen opgavendie ook thans
weder zeer onvolledig waren valt opte maken, hol bedrag der ontvangsten
cn uitgaven is geweest
Vol. de Eerste Hoofdsoort (Tabel 114) zijnde de instel!.,strekkende
ten behoeve of tot het verzorgen der armen ook door werk cn onderwijs:
Ontvangst f 69279.17 Uitgaaf f 83877.89*
Voor de Tweede Hoofdsoort (Tabel 1519) zijude de instellingen
welke het voorkomen van armoede ten doel hebben:
Ontvangst f 160536.71* Uitgaaf f 10ÜS57.995
Deze hoofdsoorten, gesplitst op gelijke wijze als ten aanzien van al de
instellingen in bet Rijk plaats beeft, in don tekst van het laatste verslag
der Regering, geeft zulks voor dc verschillende onderdeden als volgt
Hste Hoofdsoort
Tabel 1, Besturen voor huiszittende armen:
Ontvangst f 20448.74* Uitgaaf f 38391.65
Van de op deze tabel voorkomende adoiimstratiün, ontbreekt van bet
diaconie armbestuur der Evangelisch Luthorsebc gemeente alle opgaaf on
van het diaconie-armbestuur der Hervormde gemeente de opgaaf van het
bedrag der ontvangsten.
(Po» volg hierna).
