m
HET JAAH asiso.
'^mmnwwmmrnr*
^mETHTWlmïlEEDr^
A". 1837.
i f
Maandag 'jS J a nu a r ij.
SCHIEDAM, Januari] 1857.
Verschijnt eiken Maandag en Donderdag.
■•I
SCII11&MSU1
if-
COUR AMTr3
Hut voor dit lilad bestemde wordt aangenomen te:
VLAAIUUKGEN bijI, A. KdNXotBSSBR.
MAASSLUIS de Wed. G. vax Bxa Wcïdbx.
DELFSHAVEN P. db .loxo, i/t do Kolk.
OVEItSCillI! J. Dbsablux, Ja.
Gedurende bet jaar 1856zijn binnonScbicdam,zoowcl
uit zee als langs de rivieren, de volgende hoeveelheden
granen en kolen aan- cn uiigevoerd
liiSevoFide Granen. Uitgevoerde Oranei».
16579 last 24'b mud Rogge. 4012 last t 8Mi mud. Rogge.!!.
17003 22Gerst-" "2325 !4 Gerst.
974 25Ma Tarwe. 493 Tarwe.
115 a 7
91 a 8
64 10
Haver.
Ruekw.
Mout.
15
15
22
Haver.
Uockvv.
Mout.
34829 last 7 mud.
Ineeiwcrdc iiolrn.
1262665 halve mudden.
41342 schaal.
56
18
406
7312last 14' jniud.
('itgevuerde iiolen.
28355 halve mudden.
Vervolg van No. 665.)
Wat liet Vaderland betreft, ook voor hetzelve was het
afgeloopcnjaar hoogst belai)grijk,door de gebeurtenissen,
waarover veel strijd van meening becrsclUe cn door de
betcekenende leesten, die de roerselen van vaderlands
liefde in groote mate in beweging braglen, alsook door
de gewigtige maatregelen op stoffelijk gebied.
Wat de staalkundige gebeurtenissen aangaat, men zag
de aft reding va n bet ministerie vanllall - Donker Cunius,
hetwelk door dat van der Drugghcn - Simons, werd ver
vangen. Eenige ministers bleven aan het bestuur, eeiiige
andere, nieuwe traden op als voorde buitenl. zaken de
heer Gevers van Endegeest, voor de zeeinagt de heer
Lotsyyoor lietdepartemuiit der It. K. Ecrcdicnstde heer
vanRomunde. V\ut was de voorname oorzaak van deze
wijziging? De zaak van het onderwijs. Het ministerie was
het melde ineerderhcidderTvvecde Kamer eensge worden
over de regelingvan de voornaamste punten der wel; doelt
er waren in verzoekschriften gemoedsbezwaren tegen op-
gerezenjdeKoning wilde ccnc proeve doen nemen om,met
behoud van de godsdienstige vrijheid en echlNederlaud-
sche verdraagzaamheid aan die bezwaren te geuioel te
komen. Dit werd tc kennen gegeven in de aanspraak tot
sluiting van de Kamers, die spoedig na de opircdmg van
liet nieuwe bewind (in Julij) plaats had; en ook inde
aanspraak tol opening van de nieuwe xiuing(in Septem
ber). De verkiezingen hadden de meerderheid in de
Kamer, tcnvoordeele van de-vroeger beraamde wet, eer
vcruerk t dan verzwakt; van daar liet zich eene uioeije-
lijkc verhouding tussehen Regering en Kamers verwach
ten, die dan ook niet uitbleef, liet bleek vooral hij de
beraadslagingen over en den inhoud van het adres; hel
bleek nog meer bij de nog versch in 't geheugen liggende
beraadslagingen over de begrooting. Verscheiden hoofd
stukken werden noodc aangenomen, soms staakten de
stemmen duatuver ui'over eeitige voorgeslagen amen
dementen de begrooting van binnenlandsche zaken
werd,naardien voor de tweede maal de stemmen hadden
gestaakt, verworpen Dit voerde tol de lijdelijke ver
vanging van den minister, ter zake van ongesteldheid,
door den heer ridder van Rappartl, minister voor de
Hervormde cn andere Ecrediensten. De verwerping was
vooral gegrond op het nog niet voordragen van liet ont
werp op het onderwijs en de voorgenomen gelijktijdige
behandeling van de drie lakken (laarvan, liooger, mid
delbaar cn lager onderwijs. Uitdc opvolgende verklarin
gen der ministers bleek, dat de tijd de aanbieding nog
niet had toegelaten dal de wet nopens hut lager onder
wijs nu het eerst 2ou worden voorgeslagen en d.it de
minister van binnenlandsche zaken, als zijne gezondheid
het toeliet, zich met de voorbereiding en verdediging
daarvan zou blijven belasten; dat dc voordragt zeker
vddr het eind van het reces zou geschieden cn dat de
Koning daarom nog niet op zijne aanvrage om ontslag be
paaldelijk had willen beschikken. Wat de grondslagen
der wet betreft, men zou altoos trachten de gerezen be
zwaren, zooveel mogelijkuil den weg tc ruimen, zonder
de boog geschatte gewetensvrijheid van ieder tc kwel
len. in die afwachting is de zitting der Kamer ge
schorst tot Febi narijna aanneming met algemeenc
stemmen van ccnc credietwet voor liet departement van
binnculandi-cbc zaken, voor den tijd van een halfjaar.
Du Eerste Kamer heeft, in dc jongste dagen, aan dit alles
haar zegel gehecht.
Onder de belangrijke feesten op Ncérlands bodem ge
vierd in dezen tijdkring die wij thans in vlugge trek
ken beschouwen, behoorde zeker bovenal het feest der
Drukkunst, ter gelegenheid van de onthulling van een
metalen standbeeld ter cere van Costernamens het f\e-
derlandsche Volk, aan de stad Haarlem aangekoden. Tot
vele gewigtige herinneringen gaf die gelegenheid sloffe
Lot Haarlems cn Ncérlands roein op het gebied van be
schaving en veredeling des harten,waarvan de drukpers,
waardig gebezigd, zulk een krachtige hefboom is. Het
was met regt een nationaal leest cn te gelijk ccn feest
de r menschheid.
Gc-eit minderen indruk maakte dat inde hoofdstad:
het betrof de herinnering aan NeèrlandsVoIksgeest in dc
dagen van 1830 cn 1831de inwijding van het beeld der
EENDRAGT, De Koning, velen die aan de gebeui tcnis-
SchiedamP. J. VAN DIJK Uitgever.
sen van voormelde dagen tér verdediging van Ncérlands
grond hadden deelgenomen',woonden die plcgligheid bij.
Moge het zinnebeeld der I^cndragt steeds hier te lande
in dc harten geprent blij vcq; het is de oude gulden leus,
waaronder de Vaderen dep pijl bondel zameitsnoerdcn
en ovcrmagtigeyijandenkkilwden. j
- Wat'dc3ifaaïfcgelen ops'foïfèlijk gebied aahg'aatjmet
de delging van schuld werd voortgegaan, dank de ruimer
dan ooit vloeijcndc Oost-Indische hulpbronnen tnillioe-
ncn schats werden daartoe aangewend. De handel, land
bouw en nijverheid gingen vooruit, cn in den aanvang
des jaars deelde de toenmalige Minister van Binnenland
sche Zaken, de beer van Reenen, plegtig de eerbewijzen
uitdoor Nederlanders op de groote tentoonstelling te
Parijs, het jaar te voren, behaald. Het getal dier eerbe
wijzen overirofdat der inzenders uit Nederland, ter ten
toonstelling van LondenDaaraan verbond zich in zeke
ren zin het leest te Delft, alwaar de vorderingen van den
landbouw in dit gewest weder zeer aan het licht traden.
De tegenwoordige Minister van Binnenlandsche Zaken
hield het oog gevestigd op dc groote onderneming van de
doorgraving der landengte van Suez; op den aanleg of de
voorbereiding vanspoorwegcn;dtt nadereaaiisluitingdicr
wegen met België werd straks door die mot Duiischland
gevolgd de groote weg vanVlissingen naarMaastricht
een wereld-spoorweg geheeten toegestaan. Mogen
deze cn soortgelijke groote ondernemingen in het aange
vangen jaar blue ij en en worden bevorderd Ncérlands
welvaren hangt daarvan veelztns af, als men de ontwik
keling nagaat die allerwege daaraan wordt gegeven. De
volkplantingen gingen niet achteruitintegendeel: ln
bet Oosten werden nieuwe hulpbronnen opgevoerd en
meerdere middelen van genieenschapaangelt'gd.De heer
Pahud verving aldaar den beer Duymaer van Twist als
opperlandtoogd. Eene nieuwe beweging op Sumatra
werd gestuitmet Japan eene voordeelige overeenkomst
bekrachtigd. Walde Wester volkplantingen betreft, de
sl iven-cuiancipatic bleef aan de orde van den dag, werd
rijpelijk onderzocht.
Under de mannen die Nederland in het afgeloopen
jaar te betreuren had behoorden twee zijner incest ge
liefkoosde zangers Klijn cn Tollens. Voor den volks
dichter hij uitnemendheid zal een gedenkstuk in zijne
vaderstad worden gesticht een bcriimcriugstcekcn op
zijn graf te Rijswijk. Immers wie twijfelt er aan of de
algemeenc oproeping te dien einde zal worden verhoord
door Ncérlands volk waarmeé T'ollens zich zóó bad ver
eenzelvigd op zijne lange ons altijd nog te korte loop-
bam: Roem zijner nagedachtenis vrede zijner assche.
Wij behooren nog met een woord te gewagen van de
gebeurtenissen iu het andere halfrond. Daar zag men
dun heer Lhwhanan tot voorzitter van het magtige
NOORDER GEMEENEBEST verkiezen hetwelk steeds
meer zijne vleugelen uitslaatmaar ook inwendig door
de ongelukkige slavernij beroerd wordt daar zag men
datzelfde Gcmccncbest met Groot-Brittanje in ge
stadige» naijver in vistuigen twist zelfs die nog even in
tijds werd bijgelegd daar zag men MEXICO en andere
stalen voortdurend door regeringloosheid cn burgerkrijg
vanecngeroien BRAZILIË echter zich gestadig meer
opbellen cn uitbreiden in kracht en handelsbloei;
terwijl ginds in AüSTRALlE,dc Oritsclie volkplantingen
ook al meer en meer naiiwiessen, doch wel zoo veel naar
zelfstandige staten, d.in naar koloniën zweemden.
Die korte trekken mogen voldoende zijn om liet oor
deel tc wettigen dat de afgewentelde kring eens jaars,
weder vol boogstinerkwaardige, vreugdvolle ofdroevigc
feiten was; wij mogen erin 'talgenieen nieizoudcrd.iiik-
baariicid aan lloogcr bijvoegen, dnldc gunstige uitkom
sten van den oogst bijkansallerwege de behoeften lenig
den de prijzen der levensmiddelen deden dalen en du
geschenk te meer gewaardeerd wordtna de. jongste
treurige ondervinding van misgewassen cn oorlogstijd.
Moge het ingetreden jaar diezelfde uitkomsten in nog
ruimere mateopievereit; moge het verkeer der volken,
tot bun onderling nut en heil, meer en meer worden ont
wikkeld mogen de vraagstukken van netelige» aard m
dezen cn genen staat nog aanwezig,eene regtvaardige en
billijke eene gemoedelijke regeling vinden en het in 't
bijzonder het Vaderland, het Stamhuis van Oranje wél
gaan, onder den zegen GODS!
Plaatsgebrek verbiedt ons de tijdingen van dc laatste
dagen in haar geheel mede tedeefen.
liet gewigtigste nieuws komt daarop neder, dal de na
tionale raad itt Zwitserland met eene oorlogzuchtige
redevoering door den voorzitter geopend is. Al de voor
stellen zijn aangenomen waaronder een waarbij een
onbeperkt crediet voor het departement van oorlogen
tnagtiging tot het sluiten ccner leuning ten bedrage van
30 miliioen francs als maximum wordt verleend. De
bondsraad heeft besloten dat de landweer met den meest
mogolijkcn spoed zal worden georganiseerd Volgens
de A/arning-fost zijn Pruissisclte officieren dc Zwitser-
sclie grenzen overgetrokken om verkenningen te doen.
Intusschen moeide heerFttrrer van Bern naar Frank
fort en de heer Frey naar Bazel vertrokken zijn. Men
vermoedt dat hunne zending betrekking heeft lot ccn al-
l'rijs van hel Abonnement onder Advertentiënji
ABONNEMENT per drie maanden voor SCHIEDAM 1.25/
Jd. voor de overige Plaatsen dea Rijks franco per Post. - 1.50.'
ADVERTENTIES tot 10 regels 1,00, Iedere regel meerder - 0,104*
Zegelgeld voor iedere plaatsing- 0.35,'
gemeen voorstel tot schikking waaraan Pruisscn naar'1
men zegt, reeds vooraf zijne adhaesic zou hebben toe-*
gezegd. i4
Volgens de Observer zal den 4 Maart, den dag waarop
dp nieuwe president der unie het bewind aanvaardtde'
nieuwe Bntsehc. gezant' te. W ashing ion.'aankomen
voortszegt dat blad da tdrib nieuwe consuls zullen worde»'-1
benoemd, en dat derhalve de diplomatieke betrekkingen
tussehen Groot Brittannic en Noord-Amcrika op den
ouden voetzuilen worden hersteld.
DcSchacb van Perzië heeft aan zijn groot-vizier een
onbeperkte volmagt verleend om in den ernstigen toe-
sltnd waarin dc staat verkeertnaar bevind van zaken
te handelen.
Dc Britschc admiraal Seymour heeft wegens eene
gedane be'.eediging aan de Engelsche vlag ,de Chincschc
stad Canton gebombardeerd alle openbare gebouwen
in bezit genomen en gedeeltelijk geslecht, en een ge
deelte der Cliincschc vloot vernield.
De tijdingen van de jongste dagen, betreffende de
quaestie van NEUFCI1ATEL zijn van meer vredelieven
de» aard Te Berlijn schijnt men een weinig meer tot liet
gevoelen over te bellen dal het geschil voor eene min
nelijke schikking vatbaar is. De Koning zou bet bevel-J
aan detroepen om op te breken nog tolden 15 Jan. ver-
schoven hebben. Het geschil moet thans tot diplomatieke
onderhandelingen aanleiding geven. De staatsraad heeft
zich met algemeenc stemmen vercenigd met bet besluit
van den nationale» raad tot handhaving der regten van n
Zwitserland tegen Pruisscn. 11
Dc Zwitscrscbe bondsvergadering heeft o a.dengc-
neraal-Dw/bwbenocmd tot opperbevelhebber der geza- li
menlijke strijdkrachtenen den overste Frey Ilerosc tot
bevelhebber van den algomccucn staf. Zij heeft bare
zitting onbepaald verdaagd.
Het PARIJSSCI1E CONGRES isden 3t Dec. 1 l.gco-
pend. DcMonileur bevat deswege het navolgende bcrigi: |1
«De gemagtigden van dc hoven welke bet tractaat van
Parijs bebbeii gctcekend, zullen zich op morgen (Woens- j
dag) iu conferentie in het hotel van de buitenlaudsckc
zaken vereenigen, teil eittde zich tc verstaan omtrent de
middelen om de bezwaren op te heffen welke dc uit
voering .van art. 20 van het vredesverdrag van den 30
Maart hebben belemmerd.'"
Betreffende het geschil tussehen ENGELAND en
CHINA wordt gemeld dat, tengevolge van het bombar
dement van Canton en denbrand die in het Chincschc
kwartier was ontstaan, at de Europeanen uil vrees voor
wederwraak hunne kantoren gesloten hadden, Dc Chi-
nesehe autoriteiten waren naar het binnenste der stad
geweken en boden ccn lijdclijkcn tegenstand. De forten
werden door de Etigelschcn bezet. Dc eerste aanleiding
tot den strijd ligt daarin dat hctgepeupel de Engelsche
vlag van een handelsvaartuig bad afgeruktnadat de ge
zagvoerder daarvan geweigerd had ecu moordenaar, die
aan boord van zijn schip govlugt was uit te leveren.
Omtrent (Ie eerste te Parijs gehouden conferentie.
wordt door dc Morning Tost bcrigidat eene nieuwe
gtcnslijn van Bessarabie zal worden getrokken; dat
Rusland afstand doel van Bolgrad, het Slangeneiland cn
de Donau Delta en tot schadeloosstelling een district in
het Noorden van Moldavië bekomt.
Op het congres moet algemeen een geest van verzoe
ning tiecrschcn.
STATEN - GENU KA A L. ie KAMER.
27 December. De beraadslagingen worden heropend over dc vraag of
er door de Kamer beslist mag worden op ongeregelde adressen van ge
meenteraden. Hieraan nemen deel de heeren Cr e mors van Nispon van
Pannordet i, Cost J or donsvan Dom van Isscitvan Hijckcvorsat en do
Min, van Fin,waarna met 17 tegen 14 stemmen wordt beslistdat de
adresum van de gemeenteraden ter grillic tullen worden nedergelegd, zoo»
dat de conclusie der commissie tot het overgaan tot dc orde van den dag
is verworpen. Vóór die conclusie sicmdeu dc heeren//artecoltvan
Sivinthronvan Andringa da KempenaarPaspoort van G rijpt, kor ka
van Eijvinga van /toockoran van Wassenaar^ Crcmarsy Marlens van.
Sove/thovun van dor Oudermeuten t Cast JordensIn.\intjorliorskl
do y os r.an Steen wijk en van like men van llkomunshuizm, Tegen de
conclusie cn dus voorde nedfrlegging ter griflie, stemden de heeren:
Loopuijt van Ayloa van Pa Handt't lloojtHeercnOroclican lieeck
Volle aha venvan lloijany van Sasso van Ysselt, Hosch van DraAcsteïu f
Villcrsdc Pitè van Dam vitn fsscltvan Goltstcin van Oldenultcr
van HijctiovorselHtankcnhcim van A'tspcn van Punnonlent /logout,
7\mckcns cn de Voorzitter (de heer Philipsc). Hierop wordt hel ont
werf» tot splitsing van de gemeente de Al ijl cn tot vcreeniging van uun
gedeelte niet 'sllravewleel en van een under met Dubbeldam et» Wiel-
lirceht, na eenige beraadslaging cia«£reM0mc« mei algemeenc (30) vtcnuncn.
De beraadslagingen worden geopend over het ontwerp tot splitsing der
gemeente Opsterland. Nadat du ticcrcn van bwinderen van Andrimja do
Komponacrvan Aytva van Pa/landt van ijs inga van Hoi jon en de
Minister van Binnriilandsclic zaken adintcnm het uoordgevoerd hadden,
is het ontwerp verworpen mcL 17 legen 14 stemmen zoodat den Koning
eerbiedig znl worden verzocht dit ontwerp in nnderc overweging tc «oen
nemen, (reeds in oen vorig no. per telegraaf medegedeeld). Vóór het
ontwerp stemden de heeren r«« Pecck Voltcnhavcntmn Hagen van
Sus so van Yssott u«« Dam van IssettMarions rati Scccnlmvcn
Cost Jordens yVunColtstoin van Oldenultcrlilankenhcijmvan A'is~
ponliigoutdo i'os van Stvenwijk Tone kensHosch van Drakes te in
co de voorzitter (dchecr PhilipscTegen de hoeren ran Dijsinyn
Viilorsdo Pituvan /heek oren van Wassenaar, Creators, van dor
Oniiermcttion In singer van HijckevarselHorski.van H hemen
Loopuijt1/uitroeit xmn bunnderen von Aylva van Pu Ha tuit
't l/uofHccrenlttoeh vun Andritiyadts Kumpcnner lm» Paspmrt van'
Grijpskerku, Daarna worden zonder beraadslaging met algcmeciiu