HET JAAR 1859.
A0. 1860.
M
onderdag 5 J an narij.
Verschijnt eiken Maandag en Donderdag.
KRQfaiJK VAN HET BUITENLAND.
i+^'ar" jA
Het voor dit Blad bestemde wordt aangenomen te:
Prijs van het A bonnemeol en der Advertcntiën:
m
C 01B A IS
tt
"'■fcinsr*
VLAARD1NGEN bijJ. A. Kansgiesskb.
MAASSLUIS J. yam skb Esdt.
DELFSHAVEN A. tam Wassehaab,
0VEKSCU1E
Het jaar is afgeloopcn, dat ccne historische vermaard
heid zal behouden 0111 den vrccssctijken oorlog die over
Italië gevoerd en om den verrassenden vrede die ge
sloten werd. De eerste dagen van dat jaar gaven reeds
de bewijzen van het onwederdat cr in het Zuiden
broeide, en vruchteloos waren de pogingen ter bemid
deling, tot het houden van een Congres, die nu door
Engeland dan door Pruisscn eindelijk door lluslaud
werden in't werk gesteld. Sardinië had eerst een geheim,
daarna een openlijk verhond met Frankrijk gesloten
een Napoleontisch Vorst was met cencSardimscbc Vor
stin in 't huwelijk getreden en trachtte wclligt een troon
in Midden-Italic te erlangen. De oorlogstoerustingen in
Sardinië werden dreigend en dreigender en de inroe
ping van Garibalclien derltaliaansche ontevredenen van
alle zijden getuigde van 't bestaan van een ontwerp te
gen Oostenrijk. Dit laatste wilde den slag voorkomen
en zond zijn ultimatum. (23 April) Het werd afgewezen;
dat was de oorlogsverklaring. De Oostcnrijksche krijgs-
magt, onder hevel van den maarschalk Giiday toog in
Loinbardije cu Piëinontdeze drong voort, maar onder
vond ui spoedig de belemmering door den zworen regen,
die de rivieren deed zwellen en zijnen krijgstogt tegen
Sardinië(s hoofdstad Turin deed mislukken, inmiddels
rukten de Franschen van verscheiden zijden aan over
't Savooischc gebergte ,van de zeezijde uit Algiers over
Genua; en, met voortvarendheid te werk gaande tiof
Keizer Napoleon met Koning Victor Emanuel te Ales-
sandrië te zamen zij berekenden aldaar hunne kansen
cu voegden eerlang de daad bij het woord.
De Oostenrijkers vielen na in eenige voorbereidende
gevechten te zijn afgewezen den 20 Mei de bondgenoo-
tcn hij Montchcllo aan zij werden aangevoerd door de
luitenants-veldmaarschalken graven Stadionen Urban,
en kweten ~zich dapper,' doch werden door de divisie
Forey na een allerhevigst gevecht van vijf uren lot
den terugtogt gedwongen. Talrijk waren de offers van
dien strijd, vooral van de zijde der Oostenrijkers, Nu
werd Garibaldi met zijne jagers den Tcssino over gezon
den hij wist de Oostenrijkers door behendige togtcn te
overvallen en wanneer het noodig was te ontsnappen.
Ilij hield hen van ter zijde op steeds wijder gebied
bezig, ontstak de oproervlam in Loinbardije en nood-
zaaktc de Oostenrijkers wel ccne tienmaal sterkere magt
dan de zijne af te zonderen ,om hein in 't oog te houden.
Dit, cn meer nog de staat der gemoederen in Lombardijc
en in Midden-Italic alwaar de omwenteling overal ras-
sche voorignngen maakte brak hunne kracht. De Oos
tenrijkers waren niet alleen genoodzaakt geweest geheel
Ptëmont weder te ontruimen zij zagen overal hunne
voorposten tot aan gene zijde van den Ticino terug ge
worpen.
Terwijl dc Oostenrijkers waanden datdc Franschen
zich nogopgeruimen afstand zuidwaarts bevonden,maak
ten deze ccne snelle beweging cn stonden in de eerste
dagen van Junij eensklaps tegen over Giulayden 4 werd
dc vreesselijke slag van Magenta geleverd welke den
ganschen dag aanhield. Den Oostenrijkers scheen een
oogenbiik de krijgskans loc tcJagchen, doch deze
keerde welhaast, toen de generaal Mac Mahon van eene
andere zijde toesnelde cn dezegevoorde Franco-Sarden
besliste. Den volgenden dag trachtten dc Oostenrijkers
vruchteloos Magenta te hernemen, aan welks lot dat van
Loinbardije hing. Over cn weder waren zware verliezen
geleden van den kant (lcr Franschen werden de gene
raals Espinasse en le Clerc gedood, van dc zijde der Oos
tenrijkers de luitenant-veldmaarschalk baron Reischach
en degencraals von Löwenkampfvon Dürj'eld cii
von LÖbseltern. Duizenden bedekten liet slagveld, vooral
van de zijde der Oostenrijkers cn duizenden krijgsgc-
vangenen vielen den Franschen in handen. Die zege
opende aan de bondgenooten dc hoofdstad van Loinbar
dije. De geestdrift van die stad deelde zich aan het ge-
hecle landschap mede, cn door deze gesteund, rukten de
Franschen en Sardiniërs wijder en wijder voort. Doch
eene talrijke Oostcnrijksche lcgerinagl bevond zich nog
voor hen versterkt door eene versche achterhoede.
Door de tegenwoordigheid van hunnen Keizer ont
vonkt hadden de Oostenrijkers alle aanstalten getrof
fen om in de laatste dagen van Junij de bondgenooten
aan te grijpen cn zoo mogelijk de nederlaag van Ma
genta door eene glansrijke zege te vergoeden. Den 24
Junij kwanten de Franco-Sarden, die de bewegingen der
Oostenrijkers dooreen luchtreiziger hadden doen bespie
den hen voor. Dc Oostenrijkers waren den avond te
voren den Mincio op vier punten overgegaan en niet
weinig bevreemdde het bun op dc vijandelijke leger-
inagt, in vollen aantogttestootcn. lien worstelstrijd
ving aan hoedatiige sedert den slag van Waterloo wcl
ligt niet geleverd was bet zij men lette op de langdu
righeid van den strijd (wel vijftien uren)bet zij op bet
hardnekkige van aanval en verdediging der meest be
twiste punten (Solferino San CasSiano Qavriana Goito
enz.)het zij men ook lette op het aanzienlijke der be
velvoerders dc worsteling had plaats onder dcoogen
der beide Keizers. Na heldhaftig zijne stellingen te heb-
«Wtw
Schiedam; P. J, VAN DIJK, Uitgever.
ABONNEMENT per drie matnden voor SCHIEDAMl.SSj
ld, voor de overige Plaatsen des Rijks franco per Post. - 1.60.
ADVERTENT1EN tot 10 regels 1,00. Iedere regel meerder 0.10.
Zegelgeld voor iedere plaatsing0.36.
ben verdedigd en herwonnen en wcèr verloren zag het
Oostcnrijksche leger zich verpligt die op te geven cn op
den linkeroever van den Mincio, hoewel dan inde meeste
orde, terug te trekken. Van beide zijden waren weder
ontzettende verliezen geleden; van dc Franschezijde
waren de generaals Augier Jfieitl Amirant en zeven
kolonels gebleven, benevens'de Sardinische generaals
Molla.ro Périer Arnoldi en twee kolonels de bond
genooten badden in 't geheel in dezen slag verloren 8
generaals 36 mindere officieren en 17,305 soldaten
aan dooden of gekwetsten. Van den kant der Oostenrij
kers werden gekwetst de luitenant-veldmaarschalk de
Crenneville baron Blomberg, graaf Pulffy en generaal-
majoor Ballen onder de gesneuvelden bevond zich de
jeugdige prins von TV Indisch-Griilz, baron Slnrmfeder,
baroa Pidoll cn voti Munch en in 't geheel 630 officie
ren en 19,311 soldaten. Schrikbarend had de oorlog dus
in weinige weken tijds gewoedmen rekende dut hij aan
beide zijden reeds 50,000 menschen gekost had. En wat
was daarmeè gewonnen? De Oostenrijkers waren eens
uit Piëinont terug gedreven zij hadden Milaan cn een
groot gedeelte van Lombardijc moeten ontruimen doch
nog stonden zij in grooten getaleleunende op hunne
vermaarde vier vestingenen de bondgenooten zouden,
om deze te veroveren langdurige belegeringswerken,
geduchte operation terzee hebben moeten ondernemen;
de Oostenrijkers op hun eigen grondgebied aantasten
was eene zekere aanranding van Duitschland ,dat den
inval in Loinbardije nog niet alszoodanig had willen be
schouwen. Wel berekenden de bondgenooten, dat ligt
ccne beweging in Hongarije kon uitbarsten waartoe
Kossuth reeds op weg was; dat Oostenrijk andere belang
rijke nadcelcn zou kunnen lijden; inaar tot welken prijs?
De omwenteling kon overslaan tot Frankrijkde oorlog
tot ganscb Europa ,want reeds stond Duitschland gewa
pend cn was dc Prins-Regent van Pruisscn op het punt
bet sein ten aanval te geven; door stroomen bloeds uiocst
men waden, om Oostenrijk verder ten onder le brengen,
en iininer op meerder vijanden zoa-men hebben gestuit-,
daar bet «tot hiertoe en niet verder" van alle zijden zou
zijn opgegaan tegen de staats- cn veroveringszuchtdie
men nu reeds aan het hedendaagsche Fransche keizerrijk
verweet. Er bleef NapoleonJlI niet anders over dan
om gelijk zijn oom in het onzekere voort te streven
over platgebrande en ontvolkte streken, of wel om terug
te treden en te erkennen dat de taak die hij aanvaard
had, onvervuld moest blijven door «de kracht der om
standigheden." Het laatste deed hij, en hij voigde de
wijste partij nu nog werd hij als de gever des vredes
begroet, zelfs in Frankrijk, alwaar men bij lange niet
op den oorlog gesteld was die aan koopliandcl en nij
verheid, aan het staatscrcdiet allcrwege reeds zware
schokkcnhad tocgebragt, en uiet nogzwaatderedrcigde.
Persoonlijk was de onderhandeling lusschcn de beide
Keizers eerst over dc wapenschorsing zij werd spoedig,
den 14 Julij te Yitlal'ranca gesloten voorloopig voor
zes weken daarna verlengd en loste zich in den vrede
te Zurich op die echter ook nog niet tot eene bepaalde
regeling van zaken gevoerd heeft, maar nadere schikkin
gen door een Congres eischtdat eerlang te Parijs zal
bijeenkomen. Bij den vrede stond Oostenrijk aan Frank
rijk hetscboonc landschap Lombardijc af, doch Frankrijk
droeg het aan Sardinië over voorts moest laatstgemeld
land een niet onaanzienlijk gedeelte der schuld overne
men. De bepaling van dat aandeel cn vele andere punten
maakten dc groote moeijelijkheid bij den vredehandel
uit; maar nog grootcrc inoeijelijkheden zijn aan de rege
ling van het Congres overgelaten. Immers de Itahaail-
scheStaten ModenaToskane en Parata hadden voor of
te midden van liet krijgsrumoer hunne Vorsten ver
dreven dc Romagna een gewest van het Pauselijk ge
bied had zich aan de zijde van die Staten geschaard
welke eene soort van voorloopig Bondgenootschap had
den aangegaan, doch nu stuitten op de tegenkanting van
Oostenrijk de Pauselijke regering, en ook veelzins van
Frankrijk dat Sardinië zelfs afhield om ook dien buit te
grijpen. Vooral dc toestand van dc Romagna levert der
diplomatic groote bezwaren op, daar de R. K. geeste
lijkheid schier allcrwege voor het ongeschonden houden
van het wereldlijke gezag des Pausen in de bres springt.
In Frankrijk, in letland inzonderheid is dit hetgeval.
Hoe bij die gesteldheid van zaken tot eene beslissing te
komen, welke Napoleon's droombeeld in den aanvang
van den strijd isgeweesten nog eenigermate gebleven:
een Itnliaanschc Statenbond Wie zal hier alsnog eene
beantwoording kunnen geven en ziet niet in dal het
ltaliaatiscbc vraagstuk nog zwanger is vau nieuwe beroe
ringen voor Europa De indruk van bet le Parijs uitge
komen vlugschrift bewijst het.
Alvorens wij tol andere landen overgaan stippen wij
aan, dat in NAPELS eene troonsverandering plaats
greep ;Bde Koning die dc omwenteling van 1848 in bloed
verslikte overleed, cn werd door zijn'oudsten zoon
opgevolgd, die thans geslingerd wordt dour eene staat
kunde tot behoud van 't oude en tot hervorming waar
door nieuwe botsingen in dat land te vreezet) staan.
Zoo is het ook in OOSTENlllJK datna den vrede
in ceucn staat van spanning verkeerde, liet moest be
dacht zijn op vele hervormingen in liet staatsbestuur cu
vooral op het herstel van zijne geldmiddelen die onder
den paniscben schrik voor de metallicken een allerge-
duebtsten schok badden geleden. Er had eene verande
ring van bewindslieden plaats die ccne zachtere staat
kunde aankondigde. Intusschen was de eigen maatregel
dien men nam om Hongarije ten aanzien van de Gods
dienstige verdraagzaamheid jegens dc Protestanten te
vreden te stellen de oorzaak van ccne opgewondenheid
die al hoogcr stijgt. De Protestanten achten den maat
regel onvoldoende verlangen de zelfstandigheid van
hunne kerk van voor 1848 en hebben zich bij honderd
duizenden tot de regering gewenddie tot nog toe wei
nig gezind is om aan dien wensch geboor te geven. Ook
in andere gedeelten van Oostenrijk doen zich sporen van
onrust op en zelfs Tyrol om zijne trouw aan de Habs-
burgen vermaard eischt om als afzonderlijk vorstendom
te worden geregeerd. Voegt men daarbij den staat van
Oostenrijks betrekkingen met bet buitenland dan be
vindt zich die mogendheid aan het einde des jaars in eene
zeer moeijclijke stelling. Rusland bleef altijd gevoelig
over de houding van Oostenrijk in den oorlog tegen Tur
kije en er was een oogenbiik dat bet zicb liet aanzien,
dat de Czaar een verbond met den Keizer der Franschen
bad gesloten en krijgsmagt op de Oostcnrijksche grenzen
had doen bijeenrukken. De geruchten deswege nooit
gansch en al tot klaarheid gebragtvervulden Europa
cn met name Engeland met schrik. Zeker is het, dat,
toen de Keizer van Rusland in bet najaar Pruisscn be-
zoeht, er geenezamenkomst lusschcn Alexander 11 en
Frans Jozef plaats had zoo als vooraf van eenige zijden
was verkondigd.
PRUISSEN bij de voortdurende ziekte des Konings
onder de leiding van den Prins-Regentvcrvuldebij de
gebeurtenissen in Italië eene gewigtige rolzonder aan
den oorlog nog deel te nemen. Het spande alle krachten
in om de uitbarsting van den krijg te voorkomen, waar
van het de gevolgen voor Oostenrijk en voor het evenwigt
van Europa voorzag, liet hield niet op met bemidde
lingsvoorstellen maar te gelijk wapende het zich tot
bcfuiterst, ten einde danwanncer het daartoe bet oogen
biik gekomen rekendemet klem op tc treden. Dat
oogenbiik zou zijn wanneer de bondgenooten de Oosten
rijkers zoo verre terugdrongen dat zij bet eigenlijk
Duitscb gebied raakten. Maar aan dadelijke hulp vau
Oostenrijk vóór dien tijd hoe ook daartoe aangespoord,
wilde Pruisscn geen gevolg geven. Het werd daartoe
natuurlijk aangezocht door Oostenrijk maar in niet
mindere mate door vele Stalen van DUITSCHLAND, dat
bij bet eerste opsteken van den storm tc regt of ten on-
regtc Keizer Napoleon beschuldigde dat hij bet zoowel
op Duitschland als op Italië gemunt had. Men vloog allcr
wege tcwapcn,en aioin werden de verhalen van Duitsch-
land'sjammcrenonderbet eerstcFranschc keizerrijk ver
breid. Dit ontstak eene geestdrift over wier betcekenis,
zoo als wij gezien hebben, der Franschen Keizer zich
gecnc hersenschimmen maakte. Zij stuitte zijne vaart.
Pruisscn kon op het laatst Duitschland ter naauwernood
wcèrhoudcn, en beslootliever dan te worden medege-
sleeptzich zelf aan de spits te plaatsen en de beweging
te leiden. Gelukkig kwam bet tot gcene botsing maar
of de wrevel van Napoleon over de taal en dc houding
van Duitschland in die dagen geheel en al is weggevaagd,
dit zal dc lijd moeten leeren. jammer maar dat, toen
het nijpend gevaar geweken de staat van vrede min of
meer hersteld was, de oude voeten opGermanje's bodem
weder opkwamen cn men over de middelen om aan
Duitschland eene betere eenheid aan het Bondsgezag
meerderen klein te geven, de oude wrijving zag ontstaan
lusschcn dc twee groote Duitscbc mogendheden, cn tus-
schcn vele andere kleinere Duilschc Staten ,(dus met der
daad weinig beantwoordende aan de waarschuwingen
van edele vaderlanders, die zich de dagen van vroeger
heriiinercn,cnaandenzin van he t schoon u Schiller's feest.
{TVar dl vervolgd
Dc aandacht blijft bij voortduring gespannen op bet
geschrift, te Parijs uitgekomen: de Pausen het Congres;
men meende,dal dc Pauselijke geinngtigdcn, wegens die
uitgave hunne reis naar FRANKRIJK hadden moeten
uitstellen; doch dit schijnt hetgeval niet te zijn. De
Fransche 11. K. geestelijkheid blijft zeer verstoord over
het bedoelde geschriftdat ook in Oostenrijk en Ierland
groote afkeuring ondervindt. De Fransche minister van
buttenlandsche zaken, graaf Walewski, zelf zou daarover
zeer verholgen zijn, en men spreekt van zijne vervanging
door den heer Baroche Ook Rusland moet het geschrift
misbillijken dat in Italië vertaald cn bij vele duizenden
verspreidis. De Fransche regering heeft besloten het
geschrift niet tc verloochenen, maar het ook niet te
erkennen zij laat het als 't werk van een enkel persoon
doorgaan, als een arbeid die dan ook geen invloed
buitenaf behoeft uit tc oefenen. Het schijnt dat daarmede
deze zaak gevonden zal worden hoewel de Katbolyke
bladen sterk tegen het geschrift blijven ijveren. De
bijeenkomst van het congres zal er echter ecuigzins door
kunnen zijn vertraagd.
Bij de ontvangst van de buitenlandsche gezanten te
Parijs op Nieuwjaarsdagheeft Keizer Napoleon zijn
«eerbied voor erkende regtcn" betuigd en verklaard
