liismiiir
f Ay 1803.
Don.dcr.dagj J Maar
t.
Verschijnt eiken Maandag en Donderdag.
i
.H; '&RQMIJIC VAN HST BUITEHUMO.-
i
i
BliffiimWCHE BERIGTEN.
Hettoorfiil Blad l»cs$cmde worth aangenomen tc:
Pi ijs n an hoi A honncmenl en tier Ad vertcnticn:
1'
tf
\K f
M'
COBBAKTP
V&CfXVT*
VUtARMNGEA hij J. A. Rin.noibsskii,
j\ASfi.l)IS 'V J. V*N bsb Ebdt.
1IELF/BAVEA A. van Wasssnaab.
OVEUVCIIIE -I 1 1'J
(SSa-i^vesi ffrntico).
AllUiNAKMKINT j>er drie maanden voor SCHIEDAM 1.25,
ld voor de overige Plaatven den Rijks runco per Post. - 1.50.
ADVEItTLRTIEh tot 10 regel» j 1.00. letlcrc regel meerder 0.10.
Zegelgeld tooi iedere plaatsing 0.35,
(35J5Ö <pasati«Ma*«ggDCMB
\le staat van zaken in POLEN blijft zorgwekkend. 'Er
|igt"v?ne ongelukkige welsprekendheid inde met elkaar
I sirijtJi(jC\ berigter.. Wij doelen die beden eens. op zich
'lolve ntaaedcocdc J
■-(.•Zoomcldi tnenzeker iridnguit Warschau: T1 (rt~ofTicTe!e
dagblad berigt dat dei psfandclingcn onderLangiewicz
en Sziopanskihij WoluszerdwTotnal verslagen zijn, dat
de Russen hun 70 bagagewagens en 152 paaiden afgeno
men hebben en dat Langiewiczgekwetst cn gevlugt ia.
Da boeren maken jngt^op de vlugtelingen en hebben er
reeds 200 gevangen genomen en uitgeleverd
Volgens ofliciëel bcjggt uit Bndom \v s Langiewhz ge
wond, over Sosnovyicc naar buiten 's lands gei lngt cn
zijne gcheelé bende verstrooid.
Hoe steekt hierbij af het volgende berigt uit Breslau,
een dag later Volgens tijdingen uil Sosnovvic.- zou
Langicwicz gisteren met 6000 man bij Zombkovitz een
Russisch korps overrompeld ongeslagen hebben. Reizi
gers gewagen van cene andere overwinning, die 4000
Polen hij Myszkowitz over een Russisch korps zouden
behaald hebben, hetwelk uit Czcnstochau naar Zonib-
lovitz tc hulp trok. Op het station ie Myskowitz is een
aantal gekwetste Russen aangebragt.
1 Uil Krakau meldt men inmiddels: Yccrtig duizend
Russen zijn naar den Bug in aautogt. Uit St. Petersburg
is bevel ontvangen om den opstand onverwijld cn zonder
bet geringste tijdverlies te dempen.
De Franscbe BJonilcur erken tilt zijn overzigt de moei-
jclijklieid oin zich aangaande den waren staat van zaken
in Polen een juist denkbeeld te maken,djar de beiigteu,
naarmate van hunnen verschillenden oorsprong, de
taken in een verschillend daglicht voorstellen.
Volgens bijzondere brieven uit Warschau zou aldaar
de regering uitsluitend voor de militairen een dag
verbaal van liet gebeurde op bet oorlogstooncel uit
geven, en daarin erkend worden, dat de opstand meer
cnnicer veld wint, en dat de troepen giooter verliezen
- hebben geleden dan bekend gemaakt is.
liet Pruissiscb regeringsblad is geinagtigd twee berig-
tcnvan vreemde dagbladen voor verzinsels te verklaren.
Het eerste is cene Parijscbe correspondentie der Indé-
pendance van den 2 dezer, betreflende liet ontstaan cn
de'latere wijziging der conventie met Rusland; het
tweede een artikel van den Oeslerreichischen Botschap-
ter, betreffende een aan Pruissc» toegedicht plan, om in
Polen cene nieuwe uitbreiding vau gebied te verwerven.
<-In bet buis van afgevaardigden van PRUISSEN is den
4 dezir door den heer ron SfOel voorgesteld om, met
icrzijdeioggitig der r<geriugsvoordragt omttciit do mili
taire otganisatie, te verzoeken,dat de dicnstpligtigbeid
op de volgende wijze geregeld worde Eene jaarlijksche
ligting van 80,000 man, waarvan (>0,000 voor de infan
terie; dcu diensttijd tc stollen bij de infanterie voor een
derde op 2i jaar, voor twee dei den op zes maanden, en
bij de speciale wapenen op 2i jaar Den diensttijd voor
de landweer tot drie cn vier jaren te verkorten enz. Dit
voorslcl is aan de militaire commissie verzonden,
In GROO l'-B IUTTAN JE wordt alle aandicht bijkans
ingenomen door de ontvangst en hei aanstaande huwe
lijk van het Votstolijk paar, den Prins van Wallis en
Prinses Alexandra van Denemarken. De inlogt van het
paar II. Zaturdag te Londen ging alles in luister tc bo
ven, wat men zich van dien aard in de hoofdstad herin
nert. De vcrsieiingcn van dc openbare cn bijzondere
gebouwen, dc optogt van overheden en particulieren,
die het paar in de City ontving, dat alles kwam door bet
gunstig weder op bet schoonste uit. liet hoofdpunt van
dc versietingen is de Londensche brug,, die met een
allerprachtigste!! ecrclempcl prijkt, met wapenschilden,
banieren, leuzen, de DeenscheCn Bvitscbe vlaggen enz.
Ook bet raadhuis, de beursen dc bank zijn uitmuntend
opgetooid. De. verlichting bij gelegenheid van't huwe
lijk, (op Ding-d.ig 10 Maait) zou op gioole schaal zijn
cn vooral tut gaz bestaan. l)c tooloop ook uit andere
«leden des rijk» is zóó groot, dat de bevolking van Lon
den, die zich in cn londoin de hoofdwegen der Guy
„verzamelt, wel verdubbeld schijnt. De berekening op
dc nieuwsgierigheid is ook groot genoeg vele kamertjes
wet een of twee vensters, langs dc drukst bezochte stra
len, gelden thans 30 en 40 pond buur voorden dunr der
feesten. Dc stemming der bevolking openbaart zich inct
der daad zeerguustig mor dit huwelijk; de aanvalligheid
dSr bruid en bet populaire van de koninklijke familie
dragen daartoe zeer veel bij. Men maakt vergelijkingen
wet vroegere vcrbindicmsscn, en zij vallen allezins in
-bevoordeel van de tegenwoordige tm.
Uit ITALIË verneemt men, dat de kamer van afge-
'aardigden dc wel betreflende de geldlecningmet 204
legen 32 stemmen beeft aangenomen. De senaat is ook
geneigd die wet aan te nemen.
Verschillende steden van Italië zijn volksvergade
ringen ten behoeve der Polen gehouden, iMenotlidc
loop "van Garibaldi, was over Zwitserland naar Polen
vertrnkk.cz) j verscheiden Zwitsers zouden dit voorbeeld
Iplgen.
iWlangaatidede zaken van TURKIJE meldt men," dat de
Ivfestie mot Montenegro in dier voege geschikt is, dat er
bl^lijilokliuizcn zullen aangelegd worden, maar dat aan
V-T?* -Vt' fc.
tie uiterste einden van den militairen weg forten zullen
worden gesticht.
Dc vreemde gezanten hebben, in antwoord op de nota
van Aalt-paella, aan dc consuls te Bucharest per leL*-
granplt den last gezonden ,!„qhi den wettigen stunt van
zaken in de Ydrsteiiduiinncn,Jïn de reglen-van den Yurst
Të~lielpciilïaifdlmveui *~y 'w~"~
De nationale vergadering van GRIEKENLAND heeft,
ten gevolge van oproerige aanslagen, besloten de uitvoe
rende magt terug te nemen, en acht ministers benoemd
onder ben is Balbis voorzitter, zonder portefeuille.
Yerdcr is, uit vrees dal zich een dictator zou opwer
pen, door de nationale vergadering bepaald, dat de
troepen cn de burgerwecr regtsireeks onder baar bevel
zullen staan.
De consul van Beijeren is gevangen gezet, omdat bij
voor de Beijcrschc dynastie werkzaam was.
Er zijn twee petit.én ingekomen,waarin de verkiezing
van een prins uit bet buis van S.vvoije wordt aanbevolen.
In het NOORDEN VAN EUROPA blijft bet Deenselte
geschil nog voortduren. Bij den llolstcinscben landdag is
door den heer Blome het voorstel gedaan, dal du verga
dering besluite, zich tot dc Duitschc Bondsvergadering tc
wenden, daaraan met overzending der bescheiden,
den staat des lands bloot te leggen, en dc hoop te ken
nen tc geven dat de Bond gepaste maatregelen zal
nemen,om Uolstein's region en belangen te beschermen.
Bedoeld voorstel is met eenparige stemmen aangenomen.
Dc YcrcenigdeStaten van NOOIID-AMERIKA blijven
bcptald alle voorstellen van bemiddeling afwijzen.
Uit New-York berigt men, dat de senaat de wet heeft
iiargenotncn waarbij bopaa'd wordt, dat alle burgers
tusschcn de 20 en 45 jaren, gedurende drie jaren dienst
als militair moeten doen.
Yo'gens dc jongste bcriglcn is liet bombardement van
Vicksburg begonnen.
De afkeer van bet zwarte krijgsvolk wordt meer cn
meer merkbaar. Tc New-Orlcans heelt die afkeer zelfs
aanleiding tot opschudding gegeven.
Met de Eraiisclie expeditie naar MEXICO.gaat liet nog
geenszins vooruit. De guerilla's en nog nieerde ziekten
bestoken de ttocpcn.
Uit CHINA, en wel uit Sbanghae,27 Januarij, berigt
men, dat dc overste Holland tot kouimandant van liet
korps van Ward benoemd is.
liet Franscbe contingent is bij Ningpo geslagen cn
dcszclfs bevelhebber gesneuveld.
De Keizer beeft bet handelsverdrag met Pruissen be
krachtigd.
In JAPAN zal liet waarschijnlijk tot een burgeroorlog
komen.
LATERE DERIGTEN. De Italiaanscbe senaat
beeft de wet omtrent de nieuwe leening nagenoeg een
stemmig aangenomen.
De reis van Garibaldi's zoon naar Polen wordt tegen
gesproken.
Franscbe bladen beweren, da' de Keizer van Rusland
op dc vertoogen aangaande Polen geantwoord beeftd it
bij, zoo langde opslaudnielondcrdruki is, gocne verdere
inwilligingen koudoen.
Men wil ook dal de Pruissisclie regering eene aanzien
lijke inagl op de PooLcbc grenzen doet zamentrekken.
IIo KAMER DER STATEN GENERAAL.
4 Maart. De algemecne beraadslagingen over li el aanhangige wets
ontwerp zijn voortgezel en ten einde gcbragl. De Minister van Ihnneu).
raken beeft in eene uitvoerige rede getracht de geopperde bezwaren te
wederleggen. Dc beer Wintgcns stcldo een amendement voor, strekkende
om in art. I eene bepaling in te la*selieri, dal cene bijzondere wet bel
classisch middelbaar onderwijs rcgcle; een ander*mcndemerit door dei*
heer van llcematra op art. 1 voorgesteld, beoogt de opneming ziener
definitie van mtudelbaur onderwijs cn do uitbreiding van den omvang vso
dat onderwij* dour toevoeging der Gymnasia, tier scholen tol voorbereiding
der koloniale akadenue en der scholen voor handel en zeevaart. Dit
werd krachtig ondersteund door den Heer Heemskerk Ai.
£FïlAART. De beraadslagingen orcr de amendementen op art. 1 fijn
vaortjjezet cn dc beer Wmigens beeft zijn amendement nog gewijzigd,
zoodal ook liet onderwijs aan do Gymnasia bij cene latere wet zou wordt n
geregebf. Do beer Cappeyiie van de Coppello hcifl een amendement
voorgesteldstrekkende om cene definitie van bet middelbaar onder wys tc
geven, ten einde daardoor mteenloopcndo gevoelens tot elkander lc
brenficn. Uc Minister behield zich zijn oordeel lot morgen voor,
1 -7rr 11
O Maart. Het amendement van den heer van Heemstra op art. 1,
strekkende om in dat artikel mede de gymnasia cn de soboleu voor handel
en ieevaarlop le nemen, ts verworpen met 63 tegen 13 stemmen. -Het
amendement van den beer Wintgcns, strekke'ndc om ie bepalen dat de
gytannsia bij cene afzonderlijke wetioudcn worden geregeld,is verworpen
niet 37 legen 29 stemmen. liet amendement van den beer Kappeyne is,
na de bestrijding door den Minister, door dcu voorsteller ingetrokken.
Art. I van bet regeringsvoorstel is aangenomen met 43 tegen 23 stemmen.
Op art. 6 is ccn amendement van den beer Groen met algemrenc stemmen
op édnc na aangenoment strekkende om in deze wet betzelfde beginsel op
tc nemen als in «rt. 23, tweede lui, van de wet van 1857 is uitgedrukt.
Opart, 11 heeft de heer vun Eek een amendement voorgesteld niet liet
duel, dat het onderwijs bij dezee-en landmagt bij eene afzonderlijke wet
worde geregeld. Art, 12, bevattende dc polytechnische school is aun*
go nomen met 39 tegen 2U stemmen. Op art 14 hebben de heeren
Heemskerk At. cn Cool een amendement voorgesteld, om den druk der
gemeentebesturen le vcrliglen, dal door den eersten v oorstellcr breedvoerig
werd toegelicht. -
7 MWRT A«n de orde is het art. 14 cn het daarop voorgestelde amende
ment von dc heeren Heemkerk cn Cool, waaraan liet grootste gedeelte der
zitting gewijd werd. De heeren van Logchcm en dc Meester zullen,
ofschoon liet niet geheel uitdrukt wat zij verlangen, er roor stemmen,
daar hel niet zoo a er gaal als liet art. zelve. Do Min. von Uinnenl.Zaken
toetst het amendement non het belang der zaak en aan hel alclsel van het
onto erji en betoogt dal bel amendement veel verder gaat dan het art, 11 ij
neemt daaruit eth ternl> cene set betering, mer, dat bij de beoordecling
der behoefte aan eene burgerschool, het bcitaan van bijioudprc scholen
van dien aard m aanmerking moet komen. Hij vrrklaart ten slotte dat hij
weleer dc scholen van staatswege zonde bekoBtigen, danin de onzekerheid
le blijven of dc willekeurige" regeling aan le nemen van *1 amendement,
waarbij dc gcmccnlclijkc vrijheid^yiets wint en de zaak hoogelijk be
nadeeld wordt.Dc heer vun llce$9$a steltop grond van deze ver
klaring des Ministers, een amendement voor, luidende: »ln elke gemeente
waar NVij het noodtg oordeclen worut ten minste ecuc burgerschooldag
en avondschool of alleen avmidbchoölfppgerigt. Zij kan aan cene openbare
lagere school verbonden worden,Dit tfRiehdeRfcyxJ wDrdtnadat liet door
dcu Minister cn dc heeren van I.ogchem, vai^iS'l^^en van Rosse beslredeu
is, vet worpen met 43 legen 10 nlcmmi% vliet amendement
llecimtkerk-Cool wordt verworpen met 35tegira^izfniSïVn. Het art, wordt
daarop tmngcnoutch mrl 30 tegen 27 stemmen —Als nu is aandcorde het
aangehouden art. 13,dal mede wordt uangenomcn, alsmede bej tevens aan
gebonden art. I if wuarurer de discussiegrsteren verdaagd werd cn waarop
hel amendement van den heer van Lek slaat, Dit amendement wordt
na bestrijding van den Minister van Marine, de heeren van Diggcleu en
van Muiken verwin pen met 48 legen 11 stemmen'.
0 Ma\«t. Dc beraadslagingen over hel aanbongige wets-ontwerp worden
voortgezet» Art 15 wordt zonder discussie of stemming aangenomen»
IS'ttdat een amendement von den beer van Eek, om ook op de lioogcrc
burgerscholen de gezondheidsleer onder de vakken op le nemen, was
afgestemd, zijn arll. 10 cn 17 UQ/igcnojncn.Op art. 18 worden 3ampndc-
monten voorgesteld, als: van de hoeren van boguhem van Gollstcin en
Godefroi; hc'. eerste wordt door den voorsteller ingvttohkcn cn de beide
andereu worden verworpenwaarna hel art. wordt aangenomen. Op
art 19 wordt een amendement van den heer Hegram aangenomen met 30
legen 20 stemmen, ten doel bobbende om slechts ééne Rijkslandbouvr-
Bcbool op le rigten.cn om le bepalen, dat aan bijzondere landbouwscholen
subsidie kan worden verleend, De heer Viruly Verbruggc beeft zitting
genomen, en 3 belangrijke wets ontwerpen zijn aan de Kamer aangebudeu,
als: l. tot wijziging der bepalingen omtrent den tccjjiH op het buiten-
lamhch gedistilleerd, 2. tot vcibonging van Hoofdstuk VIII der hegrooting
voor 1802 [Murine)en 3. lot goedkeuring van cene schikking tot
wijziging van hel traclaat van hondcl en scheepvaart met Frankrijk.
Tc Munclicn zijn gedurende liet jonpstc karnaval
niet minder dan 475 bedden met tocbehoorcn in de
bank van lccniiiQ; verpand. -
Volgens de bladen van den Bovcn-Riju heeft men
in die streken een surrogaat voor boter uitgevonden,dat
alle hoedanigheden van dit levensmiddel in zich ver-
ccnigcn cn slechts dc helft van den gewonen boierprijs
kosten zou. Detc vetstof wordt uit gezuiverde lijnolie
bereid die de grondstof van de boter in zich bevat; zij is
bruikbaar in haar natuurlijken toestand cn toebereid.
Bovendien is de smaak zuiverder, zij belet het zwaar
wotden van het gebak cn heeft van nature ccn frauije
kleur.
SCHIEDAM, 11 Maart 1803.
Iu liet bijzonder meencn wij dc aandacht oazer
lezers te tnogen vestigen op cenc advertentie in dit num
mer voorkomend, volgens wclU zich ook tc dezer slede
heeft gevormd een Damcs-comilc tot ondersteuning van
dc eerlang le houden verloting, te» voordeelc der werk-
inrigting voor hulpbehoevende Blinden tc Rotterdam.
Onze siadgenootcn wilden zich beijveren om het iot te
helpen verzachten van zoo vele natuurgenooten, die bet
cdeL-te der zintuigen moeten missen. Dat men door me
dewerking toone hare pogingen tc begrijpen cn die tc
waarderen tevens.
- Jl. Woensdag avond, omstreeks '7 ure, werd ook
alhier waargenomen het prachtige luchtverschijnsel,
waaromtrent van verschillende plaatsen is melding ge
maakt het bestond in een vuurbol, tergrootte vaneen
kolfbal, die met buitengewone vaart het luchtruim van
hel NNW. naar het ZZO. kliefde en een sterk lichtende
streep, als een staart, achter zich liet. Velen hebben
eenigen lijd daarna, men sprak van een paar minuten,
een knal, veel overeenkomst hebbende tnel ccn verwij
derd zw ïar kanonschot, gehooid anderen hebben ccn
gedreun van,glasramen enz. vernomen. Algemeen houdt
men liet verschijnsel voor een metcoor-stecn of aërolith.
Twee jongens dachten er anders over op het oogcnblik
dat d.* lucht zoo helder verlicht werd,schreeuwde (1e een
tot den ander: Jongen, ga op je buik leggen, dc maan
valt
Den 5 dezer overleed te Alkmaar dc lieer Samuel
Anlhonij dc Moraaz, notaris en oud-lid van de Tweede
Kamer der Staten Generaal; hij werd den 18 December
1795 te Schiedam geboren
Inde voormiddag-godsdienstoefening van jl. Zondag
in de Zuiderkerk, herdacht ds G J van IJoesburgh,
oudste lecraar bij zie Ned Hervormde gemeente te Ro -
terdatn, zijne vcertigjai igc Evangeliedienst, waarvan hij
gedurende zeven jaren op zijne beide eerste stand
plaatsen en alzoo uitSchicdam beroepen, sedeit 1830 tc
Rotterdam, werkzaam was
- Door 25 stuui lieden van haringschepen zijn aan h-*t
Koninklijk Nederl. Meteorologisch Instituut te Utrecht
journalen ingeleverd, bevattende de waarnemingen
welke door lien in 1862 werden gedaan.
Naar wij vernemen zou, wegens liet leveren der beste
waarnemingen, cene premie van ƒ50.— zijn toegekend
aan J Schouten, sluurm. van de Yljardings, Welvaren
te Vla irdingen; cn eene van 20.— aan ieder der vól-