HET JAAR 1863.
^TmrnuMmrmmmr"
M 1403
ft a n dag $5» Febriiarij.
A0. 18fi4.
Verschijnt eiken Maaniiag en Donderdag.
mmm VAN HET BUITENLAND.
Oct voor flit Blad besluinde wordt aamretmtnon tc:
Piijs tan hot A bonncinont entier Afl vcrlentiën;
XII.
i m mmama nmaemmemw»
VlAARHlPOEa bjjJ.F.C. RHiiCKWILDgft,
JIAASS1.W1S J. VAN bee En ST.
DEi.FSUAYKJi A. van Wassehaab,
OVEKSClllE
(DirScvrii IVauco).
AliüMSKME.M per (trie civandrn coor SC1IIKDAA1 1.25.
1<1 joor de overige ri«»f«eo dee Rijke franco per Post. - 1.50.
Alïl Efïl EM 11.IV tot 10 regels J 1.O0, iedere regel meerder 0.10.
Zegelgeld voor iedere pUatsmg0.36.
Het is voor ons als Nederlanders ceno streclende gewaar
wording, als- wij,-na dé beschouwing van zooveclonrustv
woelingen zelfs vrecsselyken burgerkrijg in andere rijken,
den blik slaan op ons landje, kleinen nietig in vergelijking
van die andere magtige staten, die to beslissen hebben over
vrede of oorlog, over het bestaan of niet bestaan van volken
en gewesten en in wier eigen boezem nogtans een onheil
spellend vuur blijft gloren. In Nederland toch heerscht
vrede, en wordt de vryheid van denken en handelen, waar
zy met orde gepaard gaat, niet aan banden gelegd, zoodat
inwendig geen aanleiding bestaat tot verzot tegen wet en
regel, terwyl ieder zich mag verheugen in gelijke bescher
ming en voorregtcn.
De band die Nederland aan liet stamhuis van Oranje
bindt, werd zoo mogelijk nog nader toegehaald, en toont een
opmerkelijk contrast met andere landenwaar geen ver
trouwen tusschen volk en vorst bestaat, waar geen sympathie
mogelijk is, en dwang en ijzeren wetten alleen in staat zijn
datgene to bereiken, wat hier door verknochtheid en vader
landsliefde verkregen wordt. Het jaar 1863 was voorNeder-
land een jaar dat ruime stof tot dankbaarheid opleverde.
Wel is waar oefenden do verwikkelingen van andere
landen een nadeoligon invloed op sommige takken van den
handel uit en werden daardoor belemmering en schade ver
oorzaakt, doch ook dit jaar was de oogst gezegend en voorzag
in ruime mate in do behoeften van zoovelon, die door de
duurte der levensmiddelen aan nooddruft zijn prijs gegeven.
Om de afstemming van do koloniale begrooting had de
toenmalige minister van dut departement, de heer Uhlenbeck,
zijn ontslag gevraagd, en werd de minister van finantiën, de
heer Betztijdely k met die portefeuille belast. Bij Z. M.
besluit van den 2 February werd de heer J. D.Frunsen van
de Putto, lid van de Tweede Kamer der Staten Generaal, tot
minister van koloniën benoemd, die onmiddelijk een der
groote struikelblokken van do koloniale politiek, do cultuur
wet, door zijn voorganger ingediend, als eone omwerking
voreiscbende, introk.
Het ligt niet in ons plan den politieken strijd, die
gedurende dit zittingjaar der vertegenwoordiging gestreden
werd, op den voet tc volgen, noch het vóór of tegen daarvan
op te sommenhot zij genoeg te kunnen vermelden, dat vele
belangrijke wets-ontwerpen werden aangenomen, waaronder
de waterwegen van Amsterdam en Rotterdammet de ver
betering van welken laatsten reeds een aanvang is gemaakt,
terwijl de Arasterdamsche kanaal-maatschappij eerst op bet
einde van het jaar tot stand kwam.
Aan de verschillende takken der staatsspoorwegen werd
met kracht gearbeid en o. a. in Noord-Brabant en Friesland
voor het publiek de gelegenheid geopend om daarvan gebruik
tomaken; ook kwam do centraal-spoorweg van Utrecht
naar Hattem (Zwolle) gereed, zoodat het verkeer naar
de noordelijke provinciën eene aanmerkelijke schredo is
vooruitgegaan.
De'n 1 July werd de wet tot vrijstelling dor slaven in do
West-Indische bezittingen in werking gebragt, hij welke
gelegenheid men zoowel daar, als hier te lande groote inge
nomenheid daarmede betoonde, on de vrees tot nu too nog
niet gewettigd werd, dat die maatregel tot buitensporigheid
of oproer aanleiding zoude geven.~Integendecl worden steeds
dc gunstigste beiigten daaromtrent ingezonden.
Reeds sedert het begin vnn het jaar was door het goheele
land eene algemeene gezindheid te bespeuren, om in Novem
ber het herinneringsfeest te vieren van de verlossing der
Fransche ovorhccrscliing, en had zich te 's Gravenhagc eene
hoofdcommissie geconstitueerd, aan wier hoofd Z. K. II.
Prins Frederik der Nederlanden zich bevond, ton einde een
nationaal gedenkteeken voor die gelegenheid op te vigten.
Ofschoon het denkbeeld van een nationaal godonktecicn
werd toegejuichtwas do meening omtrent de uitvoering
daarvan verschillend. Intusschen werden in meest nlle
gemeenten subcommissiön uitgenoodigd tot dat doel werk
zaam te zyn.en de door haar ingezamelde gelden bleken
voidoondo om aan het hoofddenkbeeld in verschillende
vormen gevolg te kunnen geven.
Bij de opening der Kamers werd van den gunstigen staat
van 's lands zaken melding gemaakt, en de minister van
finantiën diendo do ontwerpen der staatsbegrooting voor
1864 bij do Tweede Ka-1 der Staten Gonernal in. Daarby
word vooreerst nangotoonu, dat de toestand der geldmiddelen
gunstig was, daar or een overschot bestond van/" 5,419,396,
en dat uit de koloniale geldmiddelen beschikbaar bleef
fld,463,000te zamenƒ24,882,396. Do gezamenlijke uit-
gavon'voor 1864 werden geraamd op ƒ98,142,767, en do
middelen om deze uitgaven to dokken op f 98,732,949,
zoodat do dienst een overschot op zou leveren, by raming,
van f 590,182.
Voorts word door don minister herinnerd, dat hij ten
vorigen jaro zijne denkbeelden over dé herziening van het
belastingstelsel had 'doen kennen. Daaruit bleek, dat de
Staten Generaal veel hechtten aan de afschaffing van den
accijns op do brandstoffen, llij bad dan ook tot dat einde
een wets-ontwerp nnn de kamer ingediend Iegelijk met
eenige andeie, mede tot herziening van het belastingstelsel
strekkende. Het onderzoek in de afdeolingen daarover kon
niet plaats hebben, lly had zich do vraag gedaan of hij
weder dat zamenstcl zou aanbieden en als geheel beschou
wen. Die vraagmoesthij ontkennend beantwoorden. Immers,
als-'gezegd voorstel tot afschadfiigvan 'den accijns op de
brandstoffen nu niet op zich zelf behandeld werd, dan zou
het moest doelmatig tijdstip tot afschaffing, namelijk in hot
voorjaar, weder vooibijgaan. Uit dien hoofde zou hij het
voorstel tot afschaffing vun den accijns op de brandstoffen
afzonderlijk aanbieden, tegen bet equivalent van verhooging
van don accijns op het gedistilleerd. Beide ontwerpen zou
den op zich zelve staan. Dc lieizioning van de wet op liet
personeel zou mede spoedig worden ingediend, nlsmedo do
ontwerpen van nieuwe zegel- en ïegistrntiewettcn.
AL zeer spoedig werd in deze zitting door de regering
een ontwerp ingediend betreffende do stichting van een paleis
voor de beide Kamers der Staten Generaal, ter gelegenheid
van de heugelijke herinnering, dat ons land voor vijftig jaren
van de Frunsche overheersching was bevrijd.
Deze voordragt vond bij een gedeelte der leden van de
Tweede Kamer eene ernstige bestrijding, zoowel uit een
constitutioneel als finantiöel oogpunt, terwijl or zelfs leden
waren, die in dit denkbeeld eene zelfvernedering vonden
voor do vertegenwoordiging.Do minister van binnenlandsche
zakon verdedigde het ontwerp, dat ten slotte met 31 tegen
17 stemmen werd aangenomen. Ook bij do Eerste Kamer
vond de Regering tegonkanting,terwijl 20 leden zich voor cn
13 tegen het voorstel verklaarden.
Da behandeling der staatsbegrooting voor do volgende
dienst 1c vei de ofschoon niet zoo vele als in 1862, nogtans
talrijke blijken op van oppositiedio ditmaal hoofdzakelijk
togen den minister van buiteniandsehe zaken was gerigt,
hoewel ook de koloniale aangelegenheden hevige debatten
uitlokten.
De nota door den minister van buiteniandsehe zaken nan
het kabinet van Rusland gezonden, nlsmedo het antwoord
op de uitnoodiging van Keizer Napoleon tot een vorston-
congres, waren de grieven die de oppositie aan den minister
niet konden vergeven en werd ook al zijne begrooting met
38 tegen 25 stemmen door de Tweede Kamer aangenomen,
de Eerste Kamer verwierp die met 19 tegen 14 stemmen,
tengevolge waarvan do minister zijn ontslag aan Z. M.
indiende.
De minister van marine werd tijdelijk met het departe
ment van buitenltindscbo zaken belust.
Do wet op de afschaffing van don accijns op do brandstof
fen en die op de verliooging van den accijns op het gedistil
leerd werden aangenomen.
En nu aan het einde van ons ovorzigt der in bot afgoloo-
pen jaar plaats gehad hebbende voornaamste gebeurtenissen
gekomen blijft ons nog over te gewagen van een feitecnig
in de geschiedenis der volken zoowel door de eenstemmig
heid waarmede liet plaats greepals door da orde waarroede
het afliepen dat de bewondering van andere natiën in
hooge mate heeft opgewekt. En voorzeker, het is een schoon
en grootsch schouwspel geheel een volk hot bevrijdingsfeest
van overheeiselling en dwingelandij to zien vieren maar
die viering verkrijgt nog een edeler zin een grooter waarde,
als men daarmede do vreugde gepaard ziet gaan over de her
stolling van een vorstenhuis dat sedert eeuwen aan Neder
land verbonden in lief en leed heeft getoond steeds bereid
te zyn tot deelnemingen hulp.
Slechts met enkele woorden willen wij terugkomen op do
jongste Novcmbevdagen daar hetal hadden wij ook over
meerdere ruimte to beschikken, ons mooijelijk zoude vullen
deze heugelijke feestviering in alle bijzonderheden indachtig
te zijn die zouden tvij naar eisch daarvan melding maken,
een lijvig boekdeel konden beslaan.
Doch wij kunnen en mogen dit zoo dénigc nationale
feest niet stilzwijgend voorbijgaan al ware hot alleen om
de tegenstelling daarin gelogen, met hetgeen wij in andere
landen opmerkten eri al wato hot slechts om nogmaals te
doen uitkomen hoe Vorst en Volk in Nederland te zamen
vereonigd zijn tot heil der belangen van hun gemeenschap
pelijk Vaderland.
Dit getuige do 17 November, toen de Koning als te mid
den van zijn huisgezin, het feest niet alleen medovierde
maar zelfs voorging door het leggen van den oersten steen
des Gcdonktoekonswaarop later de nakomelingschap zal
staren als op eon eerzuil door dankbaarheid gesticht en
door de gehechtheid aan bot regerend stamhuis geheiligd.
Dit getuigen zoovele andere dagen ter feestelijke herinne
ring aan November 1813 van Noord tot Zuid van Oost
tot West door het geheele land gevierdop eene wijze die
'achting en eerbied ul'vordort en waartogen zelfs de crilick
verstomd is gebleven.
Ook Schiedam heeft op schitterende wijze zijne deelne
ming in de algomeene vreugde aan den dag gelegd, daartoe
door zijn bestuur op even onbekrompen als loyale wijze
voorgegaan; de herinnering nan die dagen zal voorzeker
niet ligt uit het geheugen worden gewischtmaar veeleer
strekken tot versterking van den innigen band waardoor
Vorst cn Volk Bestuur cn Burgcry aan elkander verbon
den zijn. 1 -
Uit Mugct.uul wordt berigt, dat de regering aldaar aan
de oorlogvoerende partijen in het Noorden een wapen
stilstand heeft voorgesteld, op don grondslag van do ont
ruiming van Sleeswijk uoor de Denen, met uitzondering
""van ABe'n," waarop daor*Pi uissen zoude geantwoord zijn,
dat ook de ontruiming van hel eiland Aiscn daaronder
moet begrepen worden.
Te Kopenhagen is berigt ontvangen omtrent een op
Donderdag j). gehouden gevecht bij Torvemosegnard,
tusschen een gedeelte van de Deensclie voorhoede cn
den vijand. Daaruit blijkt dat de laatste met verlies is
teruggeslagen.
Overigens onlbreckl liet aan officiële bcrigten van het
tooneel des oorlogs in Sleeswijkalleen ontvangt men
nadere bijzonderheden omtrent liet voorgevallene aldaar,
en alle tijdingen komen daarin met elkander overeen,
dat de Denen zich dapper hebben gekweten cn slechts
voor dc overinagt moestin wijken.
De Koningin vun Spanje is Vrijdag jl. van eene prinses
bevallen.
De Koning van Italië is Donderdag jl. tc Milaan aan
gekomen en met de meeste geestdrift begroet.
De kavaiierie der Noordelijken in Tennessee, in
Amerika, is geheel door de kavallcric der Zuidelijken
geslagen.
SCHIEDAM, 13 February 186 4.
Bij de heden door Burgemeester cn Wethouders
gedane aanbesteding van onderscheiden levcrantiën voor
deze gemeente, dienst 18(54, zijn die aangenomen door
onderstaandehcercii, als: A. Koper Zoon,straatkeijen,
ƒ5685; W.G. van lleukclom, strauklinkers, per 1000
stuks, 10 67; J. B. Pouwcls, zaad, per hub. el, 38 ets.
P. van Eijk, gcwasschen grind, per kub. cl, f 2,25;
ongewassclien dito,1.55; J. Göbcl, metsclmaterialcn'
1124cn a. J, Vermeulen, houtwaren,2989. -
lieden nacht omstreeks 3 ure ontstond brand in een
kalkbuisje, staande naast een bewoond buis op een
bleekveld in bet Hol alhier, cn loebeboorende aan de
firma llozestraten cn Kuddcrs. Reed:, spoedig door een
klopper ontdekt zijnde, werd de brand, door de ijverige
bcmoetjiiigeii van den agentvan politic der eerste klasse
Goudswaard, cn cenigc agenten der derde klasse in
den aanvang gestuit.
Uit hei vroeger gemaakte drietal van predikanten
bestaande uit dc heeren J. J. van ilillc, J II. Kramers en
C. Mans, is bij de Ned. flcrv. gemeente te Asscndelft
beroepen dc beer C. Maas, predikant bij die gemeente te
Koedijk. 'J
Bij de dezer dagen, van wege het gemeentebestuur
te Arnhem, gedane openbare aanbesteding van leveran-
ticiizijn o a. aannemers geworden van 100,000 Stcnzel-
berger keijen, de heeren A. Koper Zoon alhier voor
ƒ5710.
Door de Nedcrl. bandelmaatsclnppij zijn bevracht
dc na volgende 23 schepen, als; voor Amsterdam-, Quintet
Bcllatrix, Anthony van Hoboken, Sliedrecht Julie'
Johanna, Staatsraad vonEwijck, Lewe van Nycnslcin'
Krimpenerw.iard cn Cornelia Adolfine. Vuor Rotterdam:
Marie, Ncrcus, Sophia Amalia, Vriendschap, Johannes
Hendrika, Antonia Pctronclla cn J.ison. Voor Schiedam-
Dageraad, k. N N ;Alinonde, k. II, G. Surie cn Oranje
Nassau, k. G.Strang van llees. Voor DordrechtFortune
cn Grootmeester Nationaal.
Een zevcntiental bierbrouwers in de prov. Zuid-
holland, Noorilholland cn Utrecht heeft zich tot dc
Tweede Kamer der Staten Generaal gewend met een
adres, waarin bezwaren worden ontwikkeld tegen het
bijdie Kamer ingediende ontwerp van wet tot verboopinp
van den accijns op de bieren. Adressanten uiten den
wcnsck, dat bet der kamer behagen moge, zoodanige
stappen te doen, als leiden kunnen tot eene algebeeie
afschaffing validen accijns opde bieren, een maatregel
die huns inziens de voortreffelijkste resultaten zou
opleveren.
De commissaris des Konings in de provincie Zuid-
holland heeft bij besluit van 4 Februarij bepaald: 1. dat
de uitoefening van dc afzonderlijke jagten op water
wild, opgenoemd in art. 17 der wet van den 13 Junii
1857 Staatsblad no, 87), is gesloten op Zaturdapden 5
Maart, met uitzondering van het vangen van eendvogels
in eendenkooijen ofda.irmcde gelijkstaande toestellen
welk jngthedrijf blijft toegelaten tot cn met den 31
Maart daaraanvolgende, en mitsdien van eerstgemeld
tijdstip af de jagtbedrijven, vermeld in art. 15 dier wet
sub lelt. d en en van laatstgemeld tijdstip dat onder
leit. /z zij n verboden; 2 dat de uitoefening van bet wei-
spel van kwartclcn met steekgaren of vliegnet (art 15
lelt. e dier. wet) is toegelaten van'den 1 Mei eerstko
mende tot cn met den 15 Julij daaraanvolgende, met be
paling dat bet vliegnet in geen geval tothet tirasscren
der kwartclcn mag worden gebruikt; 3. dat de visschrrij
in de binnenwateren is gesloten op den 17 Maart ek.
tot en met den 17 Mei daaraanvolgende, met uitzonde!
ring van bet visschcn naar aal en paling, hetwelk gedu
rende den gesloten visebtijd door middel van fuiken