A0. 1867.
oensdag
e p t e in 1> e p.
Verschijnt Maandag, Woensdag ea Vrijdag.
ALGEMEEN OVERZIBT.
ABONNEMENT:
Ahonnpmonlsprijg per l)rio Slaanifcn
Franco per I'ostdoor lie! pcbeelc Kijlc.
f 1.85,
- S.S5.
A D V E B T E N T I E N:
Prijs van den gewonen regel0,10.
Tot 10 regels f 100. Zegclregt voor iedere plaatsing - 0,35.
De depêche van den graaf von Bismaick wordt druk.doch
tevens zeer verschillend door do Frunscho dagbladen be
sproken. Terwyl toch de onafhankelijke bladen daarover
zeer verontwaardigd zijnen niets meer of minder dan een
oogenblikkelijkcn oorlog met Fruissen prediken, zien de or
ganen van het gouvernement in die rede niet zoo voel
kwaads. De Patrïe zegt o a. niets bevreemdends nncb kwet-
send3 voor Frankrijk in dat staatsstuk te vinden, en geelt te
kennen,dat het eigenlijk alleen geschreven is met het doel om
in Duitschland het ongeduld der voorstanders van nationale
eenheid tot bedaren te brengen.
Men wil weten, dat bot artikel van do Patrie voor dat het
ier drukkery werd gezonden, onder do oogen van keizer
Napoleon is geweest.
De naweeën van het vredescongres doen zich nog steeds
to Gcnèvo gevoelen. Ons beslok gedoogt niet. alles te ver
melden wat daarover geschreven wordt, doch het blijkt uit
de verschillende mededeolingen, dut de'verbittering en ver
ontwaardiging der Katholyken hoog gestegen waren.
De raad van state, van een cn ander onderrigt, beeft alles
in hot werk gesteld, om do gemoederen tot bedaren te bren
gen en de medewerking van den bisschop daartoe ingeroepen.
l)e prelaat heeft geantwoord dat ook hij diep verontwaar
digd was; dat do Katholyken in hun regt waren, en uilen de
beleediging, hun gesveten en hun gelool'aungedaon, diep ge
voelden. Dit heeft bet gevolg gehad, dat men den bisschop
do verzekering gaf, dat Guribuldi den volgenden dag zou
vertrekken.
In don nacht van Dingsdag op Woensdag heeft men Gari
baldi onderrigt, dat do Katholyken voornemens waren een
mauifestatie te doen en hom uitgenoodigd de slad te verlaten;
aan welk verzoek by Woensdag morgen ten 9 ure heeft vol
daan. Ilij is incognito afgereisd, en werd slechts uitgejouwd
door eenige jongelieden, die bij het stations-gebouw heen en
weder liepen.
Volgenssommigcr gevoelen, moet men zich thans voorbe
reiden op een aanslag tegen Rome, Van den 13 September
wordt uit Florence geschreven, dat Garibuldi dien dag daar
werd verwacht en dat niemund er aan twijfelde, of hij zou,
na de in het zoogenaamde „Home cler kenn'wsegoleden ne
derlaag zyn prestige door een schitterende handeliag willen
herstellen. Hij kon beschikken overeen aanzienlijke hoeveel
heid wapenenamraunilie en geld. Niet minder dan 20 000
geweren zijn reeds op Romoinsch grondgebied overgebragt,
en de 40,000 Ituliaansche soldatendie de lieer Rattazzi aan
do grenzen heeft staan, hebben niets gezien, en zullen vor-
mocdelyk ook wel niets zien. Dat Garibaldi door zijne vry-
willigers wordt gehoorzaamd.is alleen too te schrijven aan de
bewustheid, welke zij hebben, dut hij handelt in volkomen
overeenstemming met den voorzïttcnden minister. Het plan,
waarnaar Italië te werk gaat, is en blijft het bcmngtigen van
het pontificale grondgebied cn van de stud Iioine.
De heer Rattazzi verlangt die vermeestering, zoo mogelyk,
nog vuriger dan zijne voorgangers, en zyne 40,000 soldaten
woiden slechts gereed gehouden om de laatste annexatie uit
naam van Victor Emanuel to bewerkstelligen, nadat de kas
tanjes door Garibaldi uit het vuur zullen zijn gehaald. De
vrienden van don gewezen dictator laten niet onopgemerkt,
dat de Franscbo gezant, do heer de Malnret, zich thans niet
te Florence bevindt, zoodat van dien kant geen protest te
verwachten is, hetwelk Rattazzi in verlegenheid zou kuonen
brengen.
Daarentegen deelt bet Italïaansche oflicicol orgaan een
verklaring medo van don volgenden inhoud Het ministerie
hoeft tot nu toe naanwlettcnd de grooto agitatie nagegaan
die mot denroemryken naam van Rome werd ondernomen
om het land aan te zotten tot schending der internationale be
palingen, die bekrachtigd waren door de uitspraak van het
parlement en de eer der natie. Het ministerie botreurde de
nadeelcn,dic door deze beweging werden toogebrngt unn den
staat, aan het credioten de finantiële operation, waarvan het
algemeene welzyo en fortuin afhangen. liet ministerie heeft
tot nu toe alle regten der burgers geëerbiedigd,maar nu men,
in strijd met die region, van bedreigingen tot feiten wil over
gaan, gevoelt hot ministerie zieb verpligt het openbuar ver
trouwen en de souveroinitoit der wet tegen schending to
boveiligen. Getrouw aun do verklaringen, die het aan hot
parlement beeft afgelegd cn die door liet parlement aangeno
men zijn, zal het die verklaringen volledig nakomen. Inden
vryon staat mag geen burger zich boven de wet verheffen,om
zich in plaats te stellen van dogroote mugton dor natie, Italic
in bot moeyelyk werk zyncr organisatie tebelemmcien cn het
in de meest ernstige verwikkelingen medo te slepen. Het mi
nisterie vertrouwt op do wijsheid en vaderlandsliefde der
Italianen; maar wanneer iemandpogiDgen mogt aanwenden
waardoor te kort zou worden gedaan aan de loyuuteit der be
palingen en waardoor do grenzen, van welke ons woord van
eer ons verwijderd moot houden, zouden worden geschonden,
dan zal het ministerie dit op gcenerlei wyze dulden en het zal
de aanstokers vorantwoordelyk stellen voor de handelingen,
die zjj zelve geprovoceerd zullen hebben.
Een cn ander neemt echter niet weg, dat men zelfs in
Frankrijk zeer beducht is wegens Garibaldi's plannen togen
Romemaar men hoopt nog dut hij te Florence vun alle zij
den gedrongen wordend om die plannen te laten varen
hiertoe zal overgehaald worden. Intu3sehen lijdt hetgeen
twijfel moer, dat het Franscbo gouvernement besloten hoeft
onverwijld gowapende raagt naar ltomo tc zenden, indien er
een aanval tegen die slad beproefd werd.
Zelfs wotdt daarbij gevoegd, dut die gebeurtenis de aan
leiding zou kunnen worden,tot het sluiten eener nieuwe over
eenkomst tusschen Frankrijk en Italië, tor vervanging van
het Hcpterober-verdrag, waarbij de beido regeringen zich
hebben verbonden, om zich van tusschenkomst in do inwen
dige aangelegenheden van den Kerkdijken Staat te ont
houden.
lie KAMEIi DER STATEN GENERAAL.
In de zitting van Maandag is nan do orde het gewijzigd
ontwerp-adres van antwoord op do troonrede, hetwelk luidt
als volgt
Sire
1, De tweede kamer dor staten-generaal waardeert ton
hoogste het voorregtUwc Majesteit weder in persoon de vor-
gadering der vertegenwoordiging te hebben zien openen.
Aangenaam was het haar by dia gelegenheid gunstige mode-
dcelingen omtrent den toestand van het vaderland te ver
nemen.
2. Wij verheugen ons mot U. M. in hot behoud eener zeer
goede verstandhouding met alle biiitenlandscbe mogendheden.
Tiet vervallen der betrekkingen van Limburg tot het voor
malig Duilsch Verbond en het veld winnen der overtuiging,
dat de erken in do Ooster-Seheldo aangelegd, onschadelijk
zullen zijn voor Belgie, zuilen zeker strekken om die goede
verstandhouding nog meer te bevestigen.
3 Met genoegen vernamen wij de tevredenheid van U, M.
over do leffeljjke wyze, waarop zee- en landmagt aan hare
roeping blyvon beantwoorden. Het aangekondigdo wets
ontwerp tot verhooging van do weerbaarheid van den staat
zullen wij met naauwgezetheid onderzoeken.
4. Wij wensohen dat do voorzorgsmaatregelen, die geno
men worden tot beteugeling der epidemische ziekte, die zich
hier cn daar in het vaderland andermaal vertoond heelt
onder hoogeren zegen met gunstig gevolg mogen bekroond
worden. Het aanvankelyk welslagen der middelen om do
veeziekte tegen te gaan verblijdt ons.
5. Wij stellen er grootcn prys op, steeds van U. M. te
mogen vernemen dat het openbaar en bijzonder onderwys
Hare lovendigo belangstelling blijft wekken.
Do indiening van hot wets-ontwerp op hetTiooger onder
wijs zien wij met verlangen te gemoet.
6. Wij vertrouwen dat do voltooijing der Staatsspoor
wegen, en die van de lijnen, door bijzondere ondernomingen
aangelegd, voordeeligen invloed zul uitoefenen op do ont
wikkeling vun handel, scheepvaart, nijverheid en landbouw,
waaromtrent wy van U. AI. bevredigende modedeelingen
moglen ontvangen.
7. Aangenaam verrustte ons do aankondiging, dat, worden
de bestaande uitzigten verwezenlijktvoor het volgende
dienstjaar zonder buitengewone maatregelen in de behoeften
voor 's lands dienst en de uitgaven der staatsspoorwegen
kan worden voorzien.
8. Do vele en gewigtige wets-ontwerpen, bijna allo tak
ken van de openbare dienst rakende, waarvan de indiening
ons is toegezegd of waaraan met onafgebroken y ver wordt
voortgoweikt, wachten wij mot belangstelling af en zullen
wij, lettende op do belangen van het Vaderland, met zorg
onderzoeken.
9. Wij erkennen met U. M. dot uitoenloopende meohingen
op koloniaal gebied niet zonder invloed zijn gebleven op don
toestand van 's Rijks bezittingen in Oost-lndie en zijn dan
ook bereid met al ons vermogen mede tc werken tot het stel
len van vaste beginselen, opdat spoedig een eindo kome aan
de onzekeiheid, die voor allo belangen ten hoogste nadeo-
lig is.
Mogt het gelukken de vraagstukken, van wier beslissing
zoo veel voor Nederland en zyne bezittingen in Oost-lndio
afhangt, op eene bevredigende wijzo tot oplossing te brongen,
dan zullen zoowel do rust en tevredenheid der bevolking als
het welbegrepen staatsbelang het best worden gewaarborgd.
Ook ons heeft bet berigt der aardbeving, die in Aliddcn-
Java talrijke offers heeft geëiseht, met leedwezen vervuld.
0. Wy verheugen ons dat de toestand der West-Indische
koloniën over 't algcmcon bevredigend big It, al moge zich de
behoefte aan aanvoer van arbeiders in de kolonie buriname
nog sterk doen^evoelen.
11. Veel omvattend cn gewigtig, Sire, isdo laak die ons
wacht. Wy wensehen haar met y ver cn naauwgezetheid te
volbrengen, opdat onze beraadslagingen onder Gods zegen
mogen strekken tot heil van liet ons allen dierbare Vadcs land.
Over de algoraeone strekking voorde niemand het woord.
Met deze vereenigde zich de kamer met algemeene stemmen.
De zes eerste paragrnphen werden zonder beraadslaging
on zonder hoofdclyko stemming goedgekeurd.
Over de zovendo parngraaph, de geldelijke aangelegen
heden betrefTende, htul eenige discussie plaats tusschen do
hoeren Geertsema en Fransen van do Putte, en de ministers
van finantion en van koloniën; do eerste meende tegenstrijdig
heid op te merken tusschen de tioonrede, waarin verklaard
werd, dat voor het aanstaande dienstjaar zonder buiten
gewone maatregelen in do behoeften van 's lands dienst zou
kunnen worden voorzien, on de redo van don minister van
iinantien, uitgesproken bij de aanbieding dor begroolings-
wetten, waarin hij, voor 1SC7, opeen buitengewoon middel
had gewezen, dat strekken moest om de voorgedragen uit
gaven te kunnen bestrijden, zoodat die twee verklaringen
niet met elkander overeenstemden.
De tweede besprak het voorgedragen middel cn vroeg aan
de regering of er eenig bezwaur bestond, om medo te declen
de saldo's dor laatste vyf jaren van de Indische rekeningen,
ter beoordeeling van dit middel,cn ten einde daarvan gebruik
te kunnen maken bij het onderzoek dorstaatsbegrootingin do
ofdeolingen.
De minister van finantion trachtte ann te tooncn, dat er
geen verschil in do verklaringen der troonrede en van zijn
lede bestond,terwijl de minister van koloniën verklaarde be
reid te wezen, om aan don door don tweeden spreker gcuitcn
wensch te voldoen. Daarna werd do paragrauph aange
nomen.
Vervolgens gaf de negende paragraaf aanleiding tot lang
durige discussion,welke door den heer van dor Hucht werden
ingeleid met de vorklaring, dat do rede vun den minister van
koloniën in do eerste kamer hem niet duidelijk genoeg was
voorgekomen; en do vraag of hij van zins was de cultuuraan-
gelegenhcden spoedig in overleg met do volksvertegenwoor
diging to behandelen, en of do voorstellen daartoe konden
worden te gemoet gezien vóór do behandeling der Indische
begrooting.
De minister van koloniën lichtte toe wat door hem tc dezen
opzigte in de oorsto kamer was medegedeeld. Hy zou den
uitslag van het ingestelde onderzoek omtrent de koilij-cul-
tuur afwachtenalsmede dien omtront de erfpachtswot. Do
uitgifte van erfpaebtsgronden by do wet tc doen regelen,
keurde hij in beginsel goed, en hy zou zich met de samen
stelling van zoodanig ontwerp onledig houden, zoodra da
daartoe benoodigdobouwstoffen zouden zijn bijeen verzamold.'
Hierop verklaarde de heer van der Ilncht mot do ontvan
gen mededeelingen niet zeer ingenomen te zyn en niet voor
nemens te wezen dio onderzockingsreismede tomaken;
de heer Rochusson kon zich met den inhoud dor paragraaf
wel vereenigen, te meer dewijl daarin op een spoedige oplos
singder bestaande onzekei heden werd aangedrongen, welke
oen wettelijke regeling uitslootwaarop de heer üullert te
kennen gaf, dat indien het denkbeeld van spoedige oplossing
werd opgevat ais uitsluiting van modewerking der wetge
vende inugt, gelijk hij uit de rede van don vorigen spreker
moet opmaken, liy ulsdan moest doen uitkomen, dat in de
bedoeling der commissie had gelegen uit to drukkon, dat de
kamer op haar grondwettig standpunt gehandhaafd, en in
hare inmenging in de behandeling van koloniale aangelegen
heden niet uitgesloten werd.
Tusschen den heer Keuchenius en de ministers van buï-
tenlandscho zaken en van koloniën volgde daaiop een woor
denwisseling over het door do regering gevolgd beleid en de
daarmedo in verband staande uitkomsten. De beide ministers
kwamen op logon do bewering, dat zij het christendom op
Java vijandig gozïnd zouden zijn; de minister van buiton-
lundsche zaken kwam terug op zijne rede in de eerste kamer
gehouden, waarin hij gewezen had op handelingen van Indi
sche ambtenaren, die vei zot of gebrek aan medoweiking nnn
don dag hadden gelegd; waarop de heer Fransen vnndeËutte
meende, dat dergelijke beweringen roet bewijzen moesten
gestaafd woiden, cn, zoo zij juist waren, hot gouvernement
niet geregtvaardigd zou zijn geweest, indien het zoodanige
personen niet uit de dienst had ontslagen. De minister van
buitenlundsche zaken zyne woorden verduidelijkende, gaf
tevens te kennen, dat men zich vergissen zou door te veron
derstellen dat hierin geen maatregelen alreeds genomen'
waron, Vervolgens word de paragraaf mot algemeene
stemmen aangenomen.
Nadat bij paragraaf tien het ontslag van den ai getreden'
gouverneur van West Indie besproken was, weid die bene
vens pnragranl'elf goedgekeurd en ton slotlo het geheele adres
met algemeene stemmen aangenomen.
liet Londenschc vredegenootsehap, sedert 50 jaren werk
zaam heeft dezer dagen een ndros gerigt aan de vrienden van
den vrede op het vaste land van Europa, wnurvan het slot al
dus luidt: Uot werk, dat wij ondernomen hebben is von dien
aard, dat het oen hoogc mate van vertrouwen standvastig
heid cn moed voreischt. Wy moeten ons vom bereiden op do
onverschilligheid van do gelukkigen dor narde, op den spot
en verachting dor cynikors, op do werkzame cn bittere vy-
undsclntp van ben, die voordcel trekken uit het systeem, dat
wij bestrijden.
En echter gelooven wij, dut do krachten, waarover wij be
schikken, giooter zyn dan die, wam legen wy te worstelen
hebbenwant, do edelste en de hechiste grondslagen der be
schaving staan ons tor zyde.
JDe handel metzijneduizondo bondon immers,heeft betrek
kingen vunbolung en wederkcerigo afhankelijkheid tusschen
do nation in hot leven geroepen. De industrie vertakt zich in
internationale association,welke don arbeidersstand der ver.
