yjj
HET JAAR 1867.
A°. !868.
Woensdag Jan u a rij.
Verschijnt MaandagJffinsdag en Vrijdag
VI.
ALGEMEEN QVERZIGT.
s
u t r j
t
&-
8UITENLANDSGHE BERIGTEN,
H
A 'J i
t ,ri
0 n R AI f.
ABONNEMENT:
Abonnementsprijs per Drie Maanden1.85.
Franco per Postdoor het gcbcele Rijk - 2.25.
(Brie*cu - rntieo.)
A D V E B T E N T I E N s
Prijs »an den gewonen regelƒ0.10.
Tot 10 regel» f 1 00. Zegelregt roor iedere pU.taing 0.35.
Oosteraehe kwestie bleefsteeds.jijs.ce.n^dnajgend spook
boven den politieken horizon zweven en hield do oogen arg
wanend cp Rusland gevestigd, dut meer dun ooit verdacht
word gehouden, zich voor te bereiden om deze zaak tot een
beslissing te btengen. De vrees daarvoor alleen, was dun ook
voldoende om Frankrijk te nopen zich nader bij Engeland
aan te sluitep, nudut het met Oostenrijk zich verstaan had,
en pogingen aan te wenden om Pruiasen tegen den Noord-
sclien kolossus In te nemen, ten einde gezamenlijk te voor
komen, dat Rusland meerderen voet in het Westen van
Europa verkreeg.
Niettegenstaande Rusland ten sterkste protestce.ue tegen
de verdenking van dergelijke plannen te koesteren, werd aan
zijne betuigingen van volstiekt daaraan niet te denken,
weinig of in 't geheel geen geloof geslagenwelk ongeloof
maar al te zeer geregtvaardigd scheen te worden door ge
ruchten, zij mogten dun waar of uit de lucht gegrepen zijn,
dat de opstand op Kandia door morele zoowel als matei iole
hulp van de Russische zijde word aangewakkerd en onder
houden.
Die geruchten werden gevoed en schonen op goeden grond
te steunen, door het huwelijk van koning Geoige van Gue-
1 kenland met de dochter van den Russtschon groolvoist
Konstantjjn welk huwelijk gezegd werd de voorwaarde in
zieh te sluiten, dat Rusland den jeugdigen koning zoude ter
zijde staan om Kandia bij Giiekeulund in te ly'ven en daar
door den eersten stoot zou worden gegeven tot verdere ver
brokkeling van Turkije Hoe ditzy, dit werd althuns
voor waarheid verhaald, dat koning George het stellige voor
nemen had opgevat afstand van zyn kroon te doen en zijn
geluk ineen algczondeid huiselijk leven te zoeken doch dut
hij door de voorstellingen en beloften van Rusland schijnt
overgehaald te zyn om van dat plan af te zien.
Wat echter ook van de voornemens en bedoelingen van
Rusland omtrent Turkije waarheid moge zyn.een of ander
belette keizer Alexander niet om met vasten tred voort te
gaan met de hervorming van het inwendige bestuur van zijn
ryk, waarvan de zegenrijke gevolgen zieh meer en meer be
ginnen te openbaren. By het ondernomen werk der
meerdere beschaving zyner talrijke en voor het grootste ge
deelte nog zoo verre bij andere volken ten achterstaande
onderzaten, heeft do keizer van Rostand tot krachtig hulp
middel de uitbreiding van spoorwegen in zyn rijk te buut
genomen, waardoor het onderling vorkeer niet alleen vergo-
makkeljjkt, maar ook de aanraking met vreemde, meer ont
wikkelde natiën mogelijk is geworden,waarvan do weldadige
invloed op de ruwe zeden en gewoonten der Russen niet
achterwege kan blijven.
Ook Rusland's keizer behoorde onder het aantal vorsten
en magtigen der aarde, dat zyne hulde aan do vruchten van
hetmenschelijk vernuften den volhardenden ijver van weten
schap en kunst, vereenigd op de Pnrysche wereldtentoon
stelling, kwam brengen. Do ontvangst hem daardoor
keizer Napoleon en het Franscho volk bereid,was schitte
rend en getuigde van welwillendheid, meer dan die van den
koning van Pruis3en; en de algemeeno stemming werd tot
hartelyke deelneming en ingenomenheid opgevoerd, door
den snooden, doch zoo gelukkig mislukten aanslag op zyn
leven, dien ieder weldenkende met den diepsten afkeer
verfoeide.
Ook in Zweden wordt een voortdurend streven waarge-
nomen tot meerdere ontwikkeling en mildere beginselen
waardoor ook dat ryk,in vereeniging met Noorwegen, onder
bet verstandige bestuur van zyn geninlen koning een schoo-
nere toekomst te gemoet gaat.
In den loop van dezen zomer mogt ons land het genoegen,
de vorstolyke ouders, onze met zooveel regt geëerbiedigde
prins Frcderik en zyne gemalin, het geluk smaken, de Z weod-
sehe koninklijke familie te 's Hage eenigen tyd als geliefde
gasten te ontvangen, bij welko gelegenheid het niet oulbro
ken heeft aan bljjkeo van sympathieën verknochtheid aan
een telg uit Nassaus stam, die, ofschoon reeds tul van jaren
onzen vaderlandschcn bodem verlaten hebbende, nogtans te
vele harten door liaro edele hoedanigheden gewonnen had,
dan dat zjj daardoor zoo spoedig zoude vergeten kunnen
worden; evenmin alSizjj had vergeten wat haar uil baren
jeugdigen leeftyd lief en dierbaar was; getuige o.a. haar be
zoek by den eerwaardigen, sedert ontslapen hofprediker
Dermout.
Niet dan met weerzin scheiden wy van het met den dag
herboren wordend Noorden, om onze»blikken te wenden
naar een gedeelte van het Zuiden, waar bet liebt der rede en
de.'Vryheid van denkon en handelen meer en meer worden
uitgedoofd door dwangmiddelen, welke eerder to buis be
hoorden in de eeuw,van geloofsverdrukking en inquisitie.
Het schoone, doch helaas 1 zoo ontzenuwde en uitgemer
gelde Spanje, was weder hot tooDeel van droevige, den
monsch onteerendo willekeur en verdrukking, gebillykten
toegelaten door een vrouw,die hai e edele roeping als zoodanig
niet beseffende, als koningin ten speelbal verstrekt van bof-
intrigues en dweepery.
Stelselmatig tot domheid gedoomd, wordt den Spanjaard
een juk op de schouderen gelegd, dat van tyd tot tijd, van dag
tot dag kncllender wordt; van daar de altijd voortdurende
ontevredenheid; van daar die verarming; van daar dat go-
mor,jlnt, nu en dan, in luide koeten uitbarstende een oproer
ten gevolge heelt, dat regelmatig, als dé jaargetijden terug
keert, ttotdat eindelijk eens zulk een oproer in een volslagen
opstand verandert.
Ook dit jaar was weder getuige van dergelijk een pogen
ook dit jaar zag do Spaunsche dynastie nog gered, door ge
brek uan gelyktijdige zamenwerking van de verbonden on
tevredenen doch ook dit jaar zag duizenden vermoorden cn
vallen als offers van geweld en drieste overheorscbing, terwyl
andere duizenden velbannen werden. Wat zal 1868 voor
Spanje opleveren (Wordt vervolgd
Do Parijscbe Moniteur bevat het rapport over den finan-
tiêlcn toestand van Frankrijk
Volgens dat rapport bedroeg de vlottende scbuid op den
1 December 1807 een som van 936 millioen Ten gevolge
van onvoorziene redenen zijn do inkomsten over genoemd
juar 26 millioen beneden de raming gebleven. Hierby voe
gende bet toegestane buitengewone crediet van 58 millioen
cn de kosten der expeditie naar Rome zullen er 189 millioen
noodig zyn om do uitgaven van 1867 te dekken. Op de be
grootingen van 1868 en 1869 zullen verscheiden posten van
uitgaaf verhoogd moeten worden,zoodut voor dte beide jaren
omstieeks 82 millioen door supplementaire middelen zal
moeten worden gevonden.
Het rapport herinnert voorts de noodzakelijkheid om het
materieel van oorlog en marine om te werken in het belang
van 's lands verdediging en de nationale eer. Uit de bij oorlog
en marine opgemaakte staten blijkt, dat daarvoor een som
van 187 millioen bestemd val moeten worden.
Men zou zich bedriegon, zoo men meende dat daarmede
alles gedaan zal zynmaar tenüanzien van de wapening zal
bet hoofddoel bereikt wordenen wat daarvoor noodig is zal
afhangen vun dejaarlyksche inkomsten.
De minister eindigt meteen leening van 440 millioen voor
te stellen, waarmede aan alle behoeften zal kannen voldaan
worden. Die lecning zou by openbare inschrijving plaats
hebben en hot rapport stelt voor, de sommen waarvoor inge
schreven wordtin twintig maandeljjksche termijnen te doen
storten.
De Iluliaaosche kamer van afgevaardigden houdt zicb
thans onledig met do behandeling der staatsbogrooting over
bet loopende jaar, eerst na de aanneming daarvan nameijjk
bij de discussie overdo staatsbogrooting voor bet volgende
jaar, komt de moeijelijke kwestie, de middelen tot herstel
van het linantieel evenwigt, in behandeling.
Een sebry'ven uit Florence, van jl. Donderdag, zegt dien
aangaande het volgende: Do rede, waarin do minister vun
linanticn jl. Maandag voor de kamer den staat van'srijks
geldmiddelen en de zyns inziens doelmatigste middelen tot
herstel van het evenwigt heelt uiteengezet, ia door de kamer
en door de dagbladpers over het geheel goed opgenomen,
liet zou onvoorzigtig zijn de gogevens, welke die redevoe
ring behelsde, onbeziens als juist cn volledig aan te nemen
doch men hoort an zeei bevoegde beoordeelaars lofspraken
op de openhartigheid en gematigdheid van den minister van
linanticn.
Hei is de wil der kumor, het kwaad, dut ons bedt eigd, tc
stuiten zy wil besparingen en nieuwe inkomsten voor de
schatkist; en ten laalsie zul hot haar gelukken die (e vindon.
Doch voor het oogenblik beatuat de kamer enkel uit de reg-
terzydeen do dorde party; de iinkerz'yde doet zich opmerken
dooi hare afwezigheid. Dat kenmerkt geheel den geest van
do oppositie, van die 201 leden, welke zich by do bekende
stemming over de zaak van Rome togen het ministerie BIo-
nabrea verklaard hebben: is het te doen om schandaal te
maken, om een ministerie omver te werpen, om onbedacht
zame interpellation tot de regering te rigten, dan is de linker
zijde tegenwoordig; doch wanneer er zaken,fioanticn cn
begroolingsposten, aan de orde zijn, ziet men zelden een paar
dozijn radicalen in do vergadering. Het publiek luat dan
ook verbolgenheid wegens die achteloosheid der Iinkerz'yde
bljjkenen bot dagblad Diritto zelfheeft dezer dagen zyne
vrienden deswege scherp gelaakt; terwyl oen rcpublskemsch
dagblad, dat onlangs tot leus had: Rome o£ do dood! thans
uitioept: heratol onze finantiën, of wij gaan dood!
intusscheu wordt de positie van het ministerie Monabrea
allengs beterde bevolking beeft ten laatste begrepen, dat een
kabinet van heethoofden en waaghalzen Italië ten gronde
zou rigten, vooral thans nu de Boui bonsgezinde tegenstanders
der bestaande orde van zaken weder te Nupels het hoofd op
steken, en nu er op de grenslinio van het grondgebied der
republiek Sun Marino benden Garibaldianen gevormd
scbynen te worden, denkeljjk met het doel om een nieuwe
onderneming tegen den Kerkelyken Staat teVagen. Doch'
het gouvernomenl waakt, en het zal voorzeker met krachtige'
hand een eind maken aan al die woelingen welkeltaliaan-
'scho eenheid in een belagchelijk licht niet alleen, maar'ook
in groot gevaar breDgen.
In de Belgische kamer van vertegenwoordigers .wordt de
discussie over do voorstellen dor regering tot reorganisatie
der legermagt voortgezet. j t
Terwijl de kamer ove'r het kr'ygs wezen beraadslaagt, open
baart zich hier en daar in Belgie, by liberalen en by consor-
vativony-tegenkantingHegen do verzwaring van den last der
krijgsdienst en tegen de vermeerdering van uitgaven, welke
een gevolg der voorgedragen reorganisatie zouden zyn. Zoo
heeft de constitutionele en conser"a!i°e unie van het arron
dissement Gent de kamer by een petitio verzocht om het
beginsel der tegenwoordige organisatie in stand te houden
en alios te verwerpen wat tot verzwaring der lasten voor de
burgery zou strekken. Zij zegt in die petitio, dat Belgie, tot
altijddurende onzijdigheid verpligt zjjnde, de aangroeying
zijner uitgaven voor het krijgswezen, die de mate zyner
hulpbronnen to boven gaat, zonder verder verwjjl behoort
te aluilen.
Als een voorbeeld uit volen, hoedanig over deze wet ge
dacht wordt, zegt men, dat de heer Alexander Rodenbach,
afgevaardigde uit Roulers en het oudste lid der kamer van
vertegenwoordigers, zich, hoewel ziekelyk en ruim tachtig
jaren oud zjjnde, naar Brussel wil begeven om zyne stem uit
te brengen tegen de voorgedragen wet, die den last van het
krijgswezen voor de natie zwaarder maakt.
Vroeger heeft men het onvoegzamo en gevaarlijke
aangetoond van het bedekken der visitekaartjes met loodwit.
Thans beproefde men een nog gevaarlijker middel. Sedert
korten lijd circuleren visitekaartjes met een soort van metaal-
vormig wit moiré, dat zeor schoone, kristalachtige nuances
vertoont. Dr. NVittsteïn heeft dozo kaartjes onderzocht en
bevonden dat een op beide vlakken gemoireerd kaartje van
34'/.! grein gewigt 6 '4 grein loodsuiker bevat, genoeg om een
3- tot 5jarig kind te dooden of op den rand van 't graf te
helpen.
Te Keulen heeft dezer dagen een diefstal plaats gehad,
onder omstandigheden, die de algemeene aandacht zeer lot
zicb trekken. Gelijk overal, worden ook te Keulen by de
aankomst van spoortreinen de brievenpakketten van de sta
tions afgehaald in wagens, die tot de postery behooren. Een
dezer wagens.na behoorlijk zyn vracht te hebben ingenomen,
wilde naar het postbureau rijden, toen den conducteur op
bovclenden toon door een als postbeambte gecostumeerd
persoon werd nageroepen, stil te houden, dewy 1 oen vergis
sing zou hebben plaats gehad in do algegeven pakketten. Da
als ambtenaar gekleede persoon bragt dan ook inderdaad
een grooten verzegelden zak, waarin, volgens hem, de gere
gistreerde geld verzendingen besloten waren en nam, in plaats
daarvan, uit den wagen een anderen zak, „die aan het stati
onsbureau moest blyven, dewijl hjj voor Frankfort bestemd
was." By aankomst aan het postkantoor bleek het, dat de
medegegeven zak slechts eenige steenen bevatte en de voor
gewende postbeambte een bedrieger geweest was. Meu
meent hem op het spoor te zyn, en zegt, dat de gestolen som
ongeveer 5000 thulcr bedraagt.
In achtentwintig steden van Frankrijk wordt thans
openbaar onderwijs voor meisjes in de vakken van middel
baar onderwijs gegeven naar hot van den minister Duruy
uitgegane plan; in vijftien andere zal dat onderwys eerst
daags beginnen.
Op de Paryacbe tentoonstelling bevond zich een auto
matische Noorweegscha keuken, die thans reeds tegen 24 en
26 fruncs te Purys geleverd wordt. Die keuken is niets dan
een vierhoekige houten kast, die met paardenhaarsvilt zoo
danig is bekleed, dat er slechts ruimte overblijft voor twee
ronde blikken bakken, van 2 lot 8 liters inhoud. Door middel
dezer kasten kan men vleescb, dat men 5 minuten lang in
een der bakken met water op het vuur heet heeft laten wor
den, zonder verder behoefte aan vuur in drie uren tjjds gaar
genoeg maken, om het met smaak te gebruiken. Daartoe
doet men de spijzen, die men wil gaar broejjen, in een der
door een deksel gedekte bakken en laat ze 5 minuten op het
vuur staan, zet dan den bak in de kast, sluit die goed en
wacht dan bij voorbeeld voor soep 3 uren en by andere spij
zen naar omstandigheden korter of langer, neemt de bakken
cr dan uit, en de inhoud is volkomen gaar. Welk een bo-
sparing van brandstoffen dit in gewone omstandigheden
geeft, is duidelyk. Het verschijnsel heeft alleen zyn oorzaak
te danken aan het zoor slechte warmte-geleidend vermogen
van het bekleedsel der kast. Het aanbranden van groenten
als anderzins is langs dien weg onmogelijk,
De besmettelijke veeziekte heeft zich den 23 dezer té
Hoboken, in Belgie,voorgedaan op twee stallen, waarvan dé
een 2, de andere 6 stuks rundvee bevatte. Er zijn onv'er-
wyld krachtige maatregelen verordend om de besmetting op
die beide punten te smoren en om té beletten dat het kwaad
zich van daar verbreidde.
Aanvoer van verdacht vee in de bedoelde stallen kan niet
worden gehouden voor de oorzaak van deze nieuwe uitbar
sting der veeziekto. Eer is het te vooronderstellen, dat hei
ivee dier boerdoryon aangestoken is door" boeistróó of
andere dergelijke zaken waaraan smetstof kleefde. De hoogé
overheid doet dienaangaande scherp onderzoek,'