A0. 1868.
ïvW
Maandag -iH Maart.
Verschijnt Haandag, Woensdag en Vrijdag.
ALGEMEEN OVERZIGT.
B1NNENLANDSCHE BERIGim
265STE S'l'AA T i> - L 0 'i EU IJ.
rjfe
COUR AN
ABONNEMENT:
Abonnementsprijs per Drie Maanden
Franco per Post, door bet gcbcele Rijk
f 1.85,
- 2.25.
(B rieven Franco,)
ABÏSBÏESTISSi
Prijs ren den geitoncn regelf 0,10,
Tot 10 regels f 1,00. Zegclregl »oor iedere plaatsing - 0.85.
Te Toulouse, in Frankrijk hebben ongeregeldheden plaats
gehad, by gelegenheid dut aldaar de inschrijving van de
jongelieden voor de nationale mobile garde geschiedde. Do
.glazen v-aa-het raadhuis werden ingeworpenen een grooto
menigte gazlantaarns vernield. Do keizerlijke procureur is
gekwetst.
Er wordt ook gewag gemaakt van onlusten te Tours, te
Orleans en in andere hoofdplaatsen.
Omtrent do reis van prins Napoleon naar Berljjn liepen
allerlei geruchten rond die min of meer op een diplomatiek
karakter zinspeeldendie geruchten werden echter op ofli-
cieuse wyze tegengesproken de publieke opinio liet zich
daardoor nogtans niet op een dwaalspoor brengen en nu
blykt het, dat zij geen ongelijk bad, want werkelijk wordt
nu aan den neef des keizers een zending toegeschreven. Zij
zoude echter niet daarin bestaan om Pruissen van Ruslands
alliantie los to maken, maar wel om een beroep te doen op de
goede diensten van het kabinet van Berlijn, ten einde van
de wijsheid en gematigdheid van Rusland te verkrijgen, dat
het medewerko tot het doen bedaren der vrees, welke zijn
politiek ten aanzien van het Oosten, het eonige punt waar
men nog eenig gevaar voor de rust van Europa bemerkt,
gaande houdt, en alzoo den weg te banen vooreen algemeone
verstandhouding. Reeds zou men in do regelingskringen
zeer voldaan zijn over het door prins Napoleon veikregen
resultaat.
De heer Cyrus W. Fieid.de grondlegger van do Atlantische
telegraaf-roaatscbappij heeft in het Palace-hotel te Londen
een groot diner gogeven. De beeren Gladstone en Bright
waren medo uïtgenoodigd, doch de behandeling van de
lerscho kwestie in het parlement maakte hunne tegenwoor
digheid in do vergadering van het lagerhuis noodig. Door
vriendelijkheid van de Engelsche telegraaf-mautschappjjen
had de heer Field een telegraaf-toostel in verband met den
transatlantischen kabel in de eetzaal; waarmede dan ook
verscheiden depêches met Amerikannscho vrienden, o a. met
den president en den minister van buitenlandschc zaken der
Vereenigde Staten gewisseld werden. De heer Field las ook
een brief voor, dien hy aan 't adres van den heer John Bright
ontvangen bad van eenige der invloedrijkste burgers van
New-York eu waarin deze Engelscbe politieke ïcdenaur
uitgenoodigd wordt, dit voorjaar Amerika te bezoeken onder
verzekering, dat bij door duizenden met bet grootste enthou
siasme zal verwelkomd worden, en dat zyne tegenwoordig
heid zeker zou medewerken om de banden tusschen Engeland
eu Amerika naauwer toe te halen.
Na een onstuimige zitting heeft de Belgische kamer van
volksvertegenwoordiging met G8 tegen 43 stemmen goed
gekeurd, dat het contingent van 1869 naar het voorstel der
regering, op 12,000 man wordt bepaald.
SCHIEDAM, 14 Maart 18 6 8.
Den 4 Maart jl. is schipper Wiggert Pols, met zjjnballast-
scheepje op de rivier de Maas, onder de gemeente Pernis op
een paal gevarenwaardoor het een lek bekwam en
onmiddelijk zonk. Het gezin, bestaande uit man, vrouw en
5 kinderen is gered doch verkeert in hulpbehoevenden toe
stand, omdat het met. bet verlies van die schuit zyn middel
van bestaan zich benomen ziet. Met vergunning van het
plaatselijk bestuur zal Maandag 16 dezer alhier een collecte
aan de huizen der ingozetenen plaats hebben, ter voorziening
in de kommervolle omstandigheden van dat gezin.
- Ter overvoer van producten van Java naar Nederland
is jl. Donderdag by do Noderlandsehe Handelmaatschappij
o,a. ingeschreven het alhier tehuis behoorende barkschip
St, Jan, k. P. Lommerse, 808 1 vracht naar Rotterdam
90.98, Dordrecht ƒ91.98, Schiedam 90 98, Middelburg
ƒ93.98.
Door de Nederlandsche Handelmaatschappij zyn be
vracht de navolgende 20 schepen, als:
Yoor AmsterdamCornelia, Stad Dokknm, Maria Elisc,
Elisabeth, Anna Digna, Jacoba Christina, Azia, Minister
Thorbeoke, President van Rijckevorsol, Twee Cornelissen,
en Insulindc.
Voor Rotterdam: Brouwershaven, Adriana Pctronclla,
Kortenacr, Bilderdjjk, en Noach.
Voor Schiedam: St. Jan, kapt. P. Lommerse.
Voor Dordrecht: Dordrecht on Hellovootsluis.
[Voor Middelburg: Catharina Maria.
DeNederlnndscheHandelmaatschappy vraagt scheeps
gelegenheid voor het transport van: 2500 Engelsche tons
steenkolen naar Onrust, en 2500 Engelsche tons steenkolen
naar Soerabaya, in te nemen te Cardiff.
Aanbiedingen per in te nemen last en van den tyd, waar
op desohepen tot vertrek naar Engeland gereed zullen liggen,
worden ingewacht tot Donderdag 19 Maart a.sdes voor-
middags ten elf ure, of by do agenten op Woensdag 18 Maart.
De opper-ceremoniomecster maakt bekend, dat inge
volge de,bevelen des konings bot hof den rouw zal aannemen
jvegens het ovorljjden van Z. M. koning Lodewyk I van
Beijeren, voor den tijd van drie weken, te weteneen week
middelbaren on twee weken den ligten rouw, met ingang
van den 13 dezer maand.
Door den heer C. Maatje Cz., te Delft, is concessie
aangeviaagd voor een sehroeLtoojnbootdionst tusschen Maas
sluis en Amsterdam, tot vervoer van personen, goederen en
vee, alsmede tot het verrigten van sleepdienst. Deze dienst
(wordt de concessie toegestaan) zal uitgeoefend worden met
twee ijzeren booten, van Maassluis langs de Maas op Vlaar-
dingen, Schiedam en Rotterdam, van daar langs den IJssel
op Gouda en wijders langs de Gouwe en den Amstel op
Amsterdam, en terug.
Uit het West land wordt gemeld, dat debeworking
van den grond en het leggen van aardappelen in vollen gang
zonden zijn, zoo de menigvuldige regen van denlaatstcn tijd
hierin geen verhindering had gebragt. Over het algemeen
blcel bet bouwland nog to nat, om geschikt belceld te worden.
Dozelfdo berigten komen ook uit de omstreken in, maar
daarentegen staan de granen en het koolzaad, die, zoo als o a.
uit Soetermecr wordt gemeld, dezen winter door hoog water
noch strenge vorst geleden hebben, goed te veld, en Iaat zich
een zwaar gewas te gemoet zien. Ook steenvruchten, appelen
en peren beloven oen gunstigen bloei.
In den nacht tusschen 10 en 11 dezer overleed te
Leyden, na langdurige sukkeling, de heer Jan van der
HoeveD, hoogleeraar by de wis- en natuurkundige faculteit
aan de aldaar gevestigde hoogeschool, lid van verschillende
geleerde genootschappen. Geboren te Rotterdam den 9 Fe
bruary 1801, had hy den ouderdom van 67 jaren bereikt.
De wetenschap verliest in hem een ijverig en grondig beoe
fenaar, zyne betrekkingen een trouwen en geliefden raads
man en vriend,
Uit Moordrecht wordt gemeld: Onder de groote wer
ken van dezen tyd behoort gewis hot droogmaken der
Nicuwerkerksche plassen. Met ijver is men bozig aan do
voorbereiding van bet belangrijke werk van de uitmaling
dier watermassa, zoodat er alle hoop bestaat, dat de winter
van 1868 niet zal verscby nen, of een groot deel van het water
zal reeds verdwenen zyn. Bolangryk kan geacht worden de
natuurkundigen er op te wyzen vooral de beminnaars
van vogels dat het vermaarde Schollevaars-eiland, waar
van Sehlegel in zyn belangrijk werk: „De vogelen van Neder
land," spreekt, ten gevolge van die droogmaking nu ook
weldra verdwijnen zal.
In den avond van Woensdag, omstreeks half elf ure, is
te Gcnemuiden brand ontstaan, die onafgebroken tot den
volgenden morgen zeven ure voortwoedde. Ruim een hon
derdtal woningen, alsmede het stadhuis en de nieuwe scholen
zyn verbrand. Menschenlevens zyn niet te betreurenj doch
slechts een klein gedeelte der huizen is voor brandschade
verzekerd en de inboedels bijoa in het geheel niet. Opmer
kelijk is het, dat van de p. m. 1000 stuks vee slechts 3 h 4
omgekomen zyn.
Het aantal huisgezinnen, van alles beroofd, wordt op om
streeks 200 begroot. De ellende is onbeschrijfelijk. Er rust
een sterk vermoeden dat do brand door een voormaligen
bakker, thans veehouder, is aangestoken. Hij i3 voorloopig in
arrest genomen.
Uit Ambt Vollcnbovo wordt gemeld: De bodem onzer
gemeente is buitengewoon ryk aan grootcro en kleinere
kcjjen. In vroegere eeuwen was men bepaald met de over-
groote massa verlegen en men groef, om ze daarin weg te
ruimen, kuilen, waar dezen niet voorhanden waren. Maar
sedert de kunstwegen in de wereld zjjn gekomen, is raon van
lieverlede er toe overgegaan, die kuilen weder to ledigeo en
deu inhoud te gelde te maken. Nu rclitcr èn gezegde kuilen
èn do bovenlaag van hot bouwland in den loop van eenige
jaron nagenoeg van kcyen gezuiverd zyn, is men er op
bcdaebt geworden, om ook dieper gelegen lagen der lande
rijen te doorzoeken. In het wïntorsaizoen en vroeg in het
voorjaar, wanneer andere werkzaamheden hot toelaten, is
men in den jongsten lijd daartoe overgegaan en zyn bereids
verscheiden akkers zeer diep met de spade omgezet, waar
door men een tweeledig voordeelig doel bereikt; want
behalve do soms vrjj belangrijke hoeveelheid keijen, daar
door verkregen, verhoogt men do vruchtbaarheid van den
bodem buitengewoon. Ook dezer dagen houdt men zich op
verschillende punten met deze werkzaamheid onledig. Som
mige eigenaren stellen zich tevreden met de verbetering van
den grond, daardoor te weeg gebragtanderen, wier land
ryk is aan kcyen, kunnen niet zelden nog de halve waarde
van don gevonden steen van de arbeiders toebedingen, wier
belooning dus enkel in keyen bestaat, hetzy de gobeele of de
gedeeltelijke hoeveelheid, die zy in den regel onmiddeljjk
aan de opkoopers afleveren.
- Dezer dagen kwam to Wyk by Duursledo een heer,
komende uit Noordbrabant, by zich hebbendo keurig bo-
werkte tapisseriewerken, en ging huis aan huis, om loten
it 50 cents te verkoopen voor een verloting, op deze werken,
die gemaakt waren door vier dochters van een officier, en
waarvan do opbrengst moest strekken tot ondersteuning van
de weduwe. Ook op de dorpen in den omtrek ging hy rond
en over een paar dagen zou de verloting plaats bobben
te Driebergen, Voor hot goede doel hebben velen er aan
deel genomen, maar de opzamelaar is met het geld op eens
verdwenen.
Aan M. van der Heydcn, door het prov, geregtshof in
Noordholland, ter zake van vadermoord ter dood veroordeeld,
is door den koning gratie verleend van de doodstraf en die
vernnderd in 20 jaren tuchthuisstraf.
Met bet onderstaande meer algemeen bekend te hel
pen makengeiooven wjj oen goed werk te verrigten.
Sedert elf jaren bestaat te Leyden een inrigting, welker
belangryke resultaten voorzeker ieders verbazing moeten
opwekken. De kweekschool voor zeevaart, hoewel op kleine
schaal ingerigtmag oen philantropische inrigting by uitne
mendheid genoemd worden. De aard der inrigting is twee
ledig burgerlijk en militair, officieel en particulier. Officieel,
in zoover zij landsdienaren vormt; particulier, omdat zy door
de regering, die baar steunt, onder gehoudenheid aan wetten
en bepalingenin hare huishoudelijke inrigting vry wordt
gelaten.
De kweekschool bestaat niet alleen voor Leyden of voor
de provincie Zuidhollandzy is een inrigting ten dienste van
het gansche land. Veel goeds is reeds door haar gedaan
maar zy kan nog meer doen wanneer zij slechts in uitge-
breiden kring bekend wordt. Die bekendheid te bevorderen
ligt zeer zeker ook op den weg der dagbladpers, wier ver
heven roeping te meer kan uitkomen naar mate zy haro on
dersteuning verleent aan inderdaad nuttige inrigtingendie
de bevordering der stoffeljj ko en morele belangen der jonge
lingschap als haar doel erkennen.
Een enkel woord ter aanduiding dor organisatie van de
kweekschool zal zeker niet onwelkom zyn. De inrigting be
staat uit een hoofdgebouwbevattende een scboollocaaleen
locaal voor onderrigt in schip en tnigagiewaarin modellen
van schepen enz.een locaal voor de gezamenlijke maaltij
den van kweekelingen en scheepsjongens, dat tevens tot
slaapplaats dient voor do kweekelingeneen kamertje met
slaapplaats van waar die der kweekelingen kan overzien
worden en een kamertje voor vergaderingen der commissie.
In de by gebouwen' vindt men: een woning voor den kom-
mandant der kanonneerboot en zyn gezineen bureau voor
den kommandanteen victualie-magazjjneen takelloods
en een kombuis. In het Galgewatcr ligt een kanonneerboot
ten dienste der inrigting, die onder bevel staat van den
opperscbipper in krijgsdienst. De kweekelingen zyn onder
administratie der burgerlijke commissie. De scheepsjongens
zijn in militaire zeedienst onder direct bevel van den kom
mandant der kanonneerboot. Kweekelingen en scheepsjon
gens worden op do school onderwezen door den sergeant-
schryver, die by het detachement der kanonneerboot behoort
zy krijgen gclyktjjdig van dezelfde instructeurs onderrigt in
zaken betreffende schip, tuig, wapenhandel, gymnastiek enz.
Door bovengenoemde middelen tracht de voreeniginghaar
doel: onderwys in het matrozenwerk, te bereiken. Ruim
600 jongens zyn van de kweekschool reeds op onze oorlog
schepen in dienst gekomen. Dat volen er nog tegen opzien
hunne zonen aan die inrigting toe te vertrouwen, is voor
zeker hieraan toe te schry ven, dat nog weinigen weten dat
do jongens het aan do kweekschool goed en aangenaam heb
ben, dut zy er onderrigt krijgen in lezen, schry ven, rekenen,
aardrijkskunde; dat ieder naar de gezindte waartoe hy be
hoort, godsdienstig onderwys krjjgt, dat hun zingen wordt
geleerd en dat zy in de gymnastiek worden geoefend; dut
zy bovendien en voornamelijk voor het matrozenwerk en
het scheepsleven worden opgeleid om, als zy de inrigting
verlaten, terstond als geschikte en bruikbare leden dor maat
schappij op totreden. Het onderwijs wordt aan de kweéke-
üngen gratis gegeven.
De plaatsing van jongens ter kweekschool kan op drieërlei
wjjze bevorderd worden: 1, door middel van de commissie
van oppertoozigt en beheer, directdoor middel van do
sub-commissien3. door tusschenkomst van byzondere per
sonen. Tot de toelating als kweekeling wordt vereischt
lust, aanleg en ligchameljjke geschiktheid voor do zeedienst;
leeftyd van 14—18 juren (by uitzondering worden ook jon
geren en ouderen aangenomen); lengtemaat tusschen de 1,40
en 1.57 el; voorts moeten worden overgelegd de geboorte-
acte, een bewijs dat aan de nationale militie is voldaan,
indien de jongeling in dezo termen vult; een bewijs van goed
gedrag af te geven van wege het gemeente bestuur en een
schriftelijke toestemming van ouders, voogden of der be
voegde autoriteit.
Wy vertrouwen, dat door deze korte schets van een der
nuttigste instellingen in ons land, het spreekwoord „onbekend
maakt onbemind" in omgekeerden zin „bekend maakt
bemind" op baar toepasselijk zal worden.
Prtjten en Premiön enn f 10(1 on daarboven.
VcKl,.— 15e Trekk 12 Haart.—No 384,1202en 3300 ieder ƒ1000.
No 084, 14801 eo 18019 ieder 400. No. 5593 0959,18404 en
19244 ieder ƒ200. No. 885.2800,2901,8072,0288, 11430en 10270
ieder 100.
VcKl, lOeTrekk., 13 Maart. No 8360 ƒ1000 en premie tan
ƒ30,000. No 11710,14020,16284 en 17544 ieder 1U0O. No. 17313
ƒ400, No.048en3027ieder ƒ200 No.276 2300.3082,4875.
6016 0584, 12262, 13348, 14881, 10822, 17200, 18327 eu 18837
ieder/100,
i