A». 1868.
oensdag SO September.
VerscbijBl Maandag, Woensdag ea Vrijdag.
AA9B1EDIH& van de STAATSBEGE0OTH&
voor 1869,
door den Minis lor van Fiintnliën
- TWEEDE KAMER dir STATEN GESERAAL
ALGEMEEN OVERZIGT.
BIMNEWLANPSCHE BERIGTEM.
c a 11A1T.
V:
ABONNEMENT:
Abonnementsprijs per Dne BUandcn f 1,85.
franco per Postduur bel gihcele Rijk - 2.25.
(Ilrietrn franco.)
ABVEETIlEÏIEKi
Prijs r.n den gewonen regelf 0.10,
Tot 10 regels f 1 00. Zegelregt voor iedere ple.tsing 0.35.
AAN DE
In de zitting van jl. Zaturdng/.yn door den minister van
finuniien de begrootings-welten voor het jaar 1869 aange
boden, en daarbij zeer breedvoerige mededeelingeo gedaan
betreffende's rjjks geldmiddelen. De minister zeide o. o.
11ij slelde zich voor in zijn rede zoo weinig cijfers mogelijk lo noemen en
terwees de leden m*r tcrsclnllendo bijlagen o a tabellen met opgave 11
tan de ontvangsten en uitgaven oter 18521807 m motderland en
koloniCn
liet overschot r»n de dienst 1807 iscirca/4 307 254.001/,. Deopbrcngat
Tan dc middelen m dit jaar bleef tot nu toe beneden die in 1807 tue ie
schrijven aan geringe opbrengst *an bet siicces«ueregt en van enkele accyn»
sen Men mag m de Ualsle maanden van dit jaar, e\en als vroeger, etnigc
betere uitkomsten verwachten
Er zijn nog geen schatkistbiljetten uitgegeten en een nadere voordragt
isuiinondig.
In de laatste jaren lucid dc vermeerdering van uitgaven geen gelijken
tred met de vermeerdering der ontvangalen
De giootste slap werd np dien wig gedaan in 1860 door de aanzienlijke
u ilirciding der kosipn san verdediging. Bijna acht milltoen vermeerderde
detc van 18001807. oorts werden de suboidiün aan deW. llKolumCn
en de kust \un Guinea sinds 1802 belangrijk verhoogd.
In 1807 rijn oimUnanliCn nlxoo veel meer afhankelijk van dtO I baten,
dan »oor 10 jaar. Wil tijn de uitgaven voor dc spoorwegen er bijgekomen,
maar de meerdere mlgavui uvcrticGtn dc voordeden die de amortisatie en
de vermmduing dir gewone inkomsten opleverden, wilke laatste sinds
JÖófl gemrddild 750,000 'sjaars bedroeg.
De rtgcmig wil Iradilen de uitgaven loovcel mogelijk te verminderen,
opdat dc font van dc laatste jaren hersteld worde en aan de inkomst* n de
lijd kan gelaten wordenden gang van de vermeerdering van uitgaven voorbij
Ie streven
De uitgave» voor bel krygnrezeri kunnen echter mei opecnmaal belang
rijk venmndt rd worden er worden voor verscheiden werker» buitengewone
uitgaven gevorderd - ilil alles belemmert de regering in hare planum 5
toch »yn de uitgaven voor 1S09 op/ 2 288 804 05 lagergiraamd<l*n voor
18C8 Voor disl«uts«])oorwegcii ia2iuilliotnmindcrnoodig dan voor 1808,
duib dit is fiern besparing.
De middelen zijn: gewone inkomsten f 73,333275. bijdragen uit de
Kolonulé^^cldmiddelen ran- Japan
50,000; overschot staatsrekening van 1807 (voor amortisatie bevtemif,
doch niet uitgegeven) 4,300 000, hjdra/c ml bet vermoedelijk batig
koloniaal slot/3,475 000. 1 examen f 00,830 Ö33
De inkrimping der uitgaven u mets anders dan een eerste schrede opeen
Jangen weg. De regering tal kim gen dal geen betastingen worden afge
schaft geen inkomsten virminderd zonder equivalent, geen ver hooging
Tan bcgrooiing liissehcnlijdv, zonder nieuwe middelen. l)e sjoorwegen
eisclien nog veel geld daartoe zal een leening van 30 a 40 niiilmcn moeien
gesloten wordendoch hiervoor kan een gunstige gelegenheid worden
afgewacht
Hoewel de regering erkent dat verhonging van lasten een dier d.ngen n,
waarop het niet ongeraden is om dc publieke opinie na vele jaren van
munt gekende» finanllclcn voorspoed voor le bereiden,zoo rncent zij toch
dat men eerst nog een anderen weg tut herstel onzer finantien kan beproeven,
Met twee opmerkingen besloot de minister tiju rede. De minister is met
xijn ambtgenoot voor koloniën in overleg getreden oter dc vraag of de
finaniiclc betrekkingen tusscbcn ftcdcrlaiid en Indie op een anderen voet
zijn tc regelen.
in de tweede plaats Ann de afschaffing van belastingen zonder equi
valent mag met gedacht worden Hoewel meer dan een voordragt ter
verbetering der finaniiclc wetgeving zal worden ingediend is bet der rege-
Tiug echier met mogelijk, om aan do bezwaren tegen enkele belastingen,
o. a, tegen den zeep-accijns ingebrngt, te gemoct tc komen.
He KAMER DER STATEN GENERAAL.
In de zitting van Maandag is aan de orde het gewijzigd
ontwerp-adres van antwoord op de troonrede, dat luidt
als volgt:
Sire!
1. De tweede kamer der staten generaal acht zich gelukkig
de verzekering harer gehechtheid aan U w Doorluchtig stam
huis te kunnen vernieuwen, en erkent dankbaar, dat Uwe
Majesteit bij het openen van de zitting der volksvertegen
woordiging, op het vele goede heeft kunnen wjjzen, dut het
vaderland te beurt viel,
2. Bijzonder aangenaam was ons de raededeeling, dat de
betrekkingen met de andere mogendheden niets te weDsehou
overlaten. IJverigo behartiging der belangen van handel,
scheepvaart, nijverheid en internationaal verkeer door Uwer
Majesteits gezantschappen en consulaten wordt in meer dun
een opzigt voor de weHaart onzer natie gevot derd.
8, Met genoegen hebben wy weder uit den mond van U, M.
vernomen, dat zee- en landmagt zoowel hier te lande als in de
overzeesche bezittingen, zich loffelyk van hare taak kwjjten.
4, Met belangstelling zien wij de wetsvoorstellen tot ver
betering van het regtswezen te gemoet.
Het zal ons verheugen, indien do wetgeving er ditmaal in
slagen mag, afschaffing der tienden tot stand te brengen.
5. U. M. bjjzondero zorg voor het onderwys stellen wij
op hoogen pry's. De wetsvoordragt tot regeling van het
hooger onderwijs, die daarvan een vernieuwd 'dijk zal ople
veren, wordt door ons met verlangen te gemoet gezien,
6, De voortgang in den aanleg der spoorwegen en in dien
van andere grooto werken van openbaar nut wordt door ons
met voldoening gade geslagen. Voortvarendheid in do vot-
tooying van hot spoorwegnet, vooral door aansluiting in onze
groote koopsteden, is voor de levensbelangen des vaderlands
een gebiedende eisch.
7. Met U. M. verheugen wy ons in een voldoenden oogst,
in den meer gunstigen toestand van onzen veestapel en in
den vooruitgang van menigen tak van nijverheid. Waar, zoo
als met opzigt tot de visscheiijen, de uitkomst minder bevre
digend was, laat U. M. ons verbetering of uitbreiding ton
gevolge van nieuwe ondernemingen hopen.
8. Met grooto voldoening zagen wij het uifzigt openen,
dat, bij een altijd wenschelyke matiging in de raming der
uitgaven, in alle cischen der dienst, zonder buitengewone
hulpmiddelen zal kunnen voorzien worden.
9. Do ons verder toegezegde ivets-ontwerpen betreffende
binnenlandsch en finanticcl beheer, wuaronder dat wegens
de alschalling van het zegelregt op drukwerken, zullen wij
met riaauwgezetheid onderzoeken.
10. Met verlangen zien wij het verslag wegens den staat
onzer overzeesche bezittingen te gemoet waarvan do inzen
ding binnen weinige dagen ons door U. M. is toegezegd.
Tot spoedige vaststelling der Nederlandsch-Indische be-
grooting voor 1869 zullen wy naar ons vermogen mede
werken.
Wy beseffen levendig do noodzakelijkheid, dat zoo menig
groot belang van onze voornaamste bezitting worde geregeld.
11. Onze wenseh, Sire, is met U. M, regering eendragtig
znmen te werken, opdat onze werkzaamheden, onder Hoo-
geren Zegen, tot krachtige bevordering van 's lands bclat _,en
strekken.
Over de algemeene strekking voerden het woord de
hoeren Bichon van IJsselmondeGefken en Saaymans
Vader, De heer Dullert verdedigde die algemeene strekking
tegen da daarover geopperde bedenkingen, waarna zij met
61 togen 8 stemmen werd goedgekeurd
O O O
Op paragrafen 3 on 4 werden amendementen voorgesteld,
waarvan een, dat van don heer Pijnappel op par. 4 werd
aungenomen en wel van don volgenden inhoud: in plaats der
woorden: „afschaffing der tienden tot stand te brenge.i" te
lezen„den landbouw van den last der tienden te ontheffen."
Bij de behandeling Jer vjjfde paragraaf stelde de heer
Gefken voor daarbij te voegen de volgende zinsnede; „Wy
mogen echter ons leedwezen niet ontveinzen, dat door U. M.
"regering nief~aan~de natie tevens het uitzigt-wordt geopend
op een wenschelijke to gemoetkoming aan billijke bezwaren,
voortvloejjendo uit do bestaande wetgeving regelende het
middelbaar en lager onderwijs."
De heer W. van Golistein deed het voorstel, dat na dc
eerste zinsnede het artikel aldus zou veranderd worden: „Zij
strekt ten waarborg, dat de bezwaren van velen tegen ona
lager onderwys door U. M. regering met ernst en belang
stelling zullen overwogen worden,
„De wetsvoordragt tot regeling van het hooger onderwijs
wordt door ons met verlangen to gemoet gezien."
Verscheiden leden voerden daarbij het woord, en werd
hoofdzakelijk gewezen op de bezwaren welke, naar het oor
deel van velen, tegen de imigting van hot lager schoolwezen
bestonden, en op de wenschelijkheid om middelen te vindon
ten einde daarin te voorzien.
Voortzetting der beraadslagingen over het ontwerp-adres
van autwoord ui een volgonde vergadering.
SCHIEDAM, 29 September 186 8.
Gelijk wy bereids in een vorig nummer hebben berigt,
jnad jl. Zatuidag in het gebouw van de Gemeente-Tusschen-
school in het Broersveld het jaarljjksch examen plaats voor
de kweekelingen van de Leer-eo Vormschool alhier. Het
onderzoek dat'dos morgens ten ruim 9 ure aanving duurde
bynaouafgebroken tot desnamiddags ten half 3 ure voort, en
bepaalde zich tot de'theorie en de praktijk van do muzyk,
algebra, theorie van de gymnastiek, theoretisch en praktisch
rekenen, algemeene en vaderlandsche gesehiedenisen opvoed
en onderwijskunde. Des namiddags ten 5 ure werd het on
derzoek voortgezet, hetwelk liep over pbysica, wis-, natuur-
en staatkundige aurdrjjkskunde, vormleer, Nederlnndsche
taal en spelling. Aide leden van de plaatselijke schoolcom
missie woonden dit examen als naa: gewoonte bijook de
districts-schoolopziencr vereerde deze plegtigheid van hot
begin tot aan het einde met zijne tegenwoordigheid, terwijl
ook nu weder het dageljjksch bestuur, eenige leden van den
gemeenteraad en andere heeren die tot bet onderwijs in be
trekking staan, van hunne belangstelling deden blijken.
De uitslag was even uls vorige jaren zeer bevredigend
verscheidene der jongelieden leverden uitmuntende pioeven
van wel onderwezen te zjjn en lust tot studie te bezitten,
zoodat men onbewimpeld mug verklaren, dut de Vormschool
baar reeds gevestigden naam bljjft handhaven, voorde toe
komst schoone vruchten beloven en voor onze gemeente eene
der nuttigste instellingen blyft uitmaken. Namens de plaat
selijke schoolcommissie werd dan ook by monde van baren
voorzitter, den heer J. Lechner, hare byzondere tevredenheid
uan leermeesters en kweekelingen gebragt en deze plegtig
heid besloten, door uit naam van bet gemeentebestuur min
hen, die in het afgeloopen jaar zich in alle opzig'en het loffe-
Ijjkst hadden gedragen, prachtigs boekwerken of frauije
getuigschriften uit te reiken. De eerste onderscheiding viel
te beurt aan de kweekelingen F. W. van Milaan, C, Schepp,
J. Slavenburg, J. P, Sanders, P. K. Mugielse, H. van der
Hoevon, N. Rynbendo, J. WVBeth, J,L. Wever, J.J. van
Wijk, P. Heus, W. Bjjlo, H. T. Gudde, J. van Katwjjk en
W, Valkenburg.
Ofschoon de provinciale inspecteur van het Jager onder
wijs tot zyn leedwezen verhinderd werd, dezen dag hier ook
tegenwoordig te zyn, was hjj echter niet in gebreke gebleven
voor dien kweekeling, die door de leermeesters voorden ver-
dienstelykscen onder de verdienstelijken werd geacht, con
by zonder b.langrijk boekgeschenk over te maken. Deze
vcreerende onderscheiding, die in het vorige jaar aan den
kweekeling W. van Nes was ten deel gevallen, viel nu aan
den niet minder verdienstelijken kweekeling P. W. van
Milaan te beurt. Het was voor den heer dr. C. J. Vaillant,
als schoolopziener, een aangename taak, namens den provin
cialen iospecteur, dit bljjk van bijzondere goedkeuring aan
dezen jongeling, onder eene allezins doeltreffende toespraak,
ter hand te stellen, cn vooral hem, en allen die deel aan do
lessen nemen, te wjj/en op het grooto voorregt dat zij ge
nieten, om geheel kosteloos tot hunno belangrijke betrekking
bekwaam gemaakt en voorbereid te worden.
Wanneer wij ons niet vergissen, dan meenen wjj te mogen
aannemen, dat allen wie dit examen hebben bijgewoond,
daarvan zeer goede indrukken hebben ontvangen en de Leor-
en Vormschool alhier zullen beschouwen als eene weldaad
voor den toekomstigen onderwijzer en als een sieraad onzer
gemeente.
Jl, Zondagavond, ten half negen are, keerden alhier
per spoortrein terugdescherpschutters, leden derVereeniging
Arena, te Schiedam, die by den gehoudon wedstrijd te
's Gravenhage, den 4den vaundel-prijs hadden gewonnen,
waaronder de heer D. Visser, die bovendien den 8sten prjjs
by wedstrijd D had behaald.
De burgemeester cn de luitenant-kolonel kommandant
der dd, schutterij dezer gemeente, beiden leden van eer der
Vereeniging Arena, een blijk hunner sympathie aan de over
winnaars wenschonde te geven, alsmede aan de scherpschut
ters der schutterij, die, ofschoon geen prys behaald heb
bende, zich evenwel bij den wedsiryd hoogst loffeljjk hadden
onderscheiden, werden de terugkeerenden aan het station
van den Hollandscben spoorweg opgewacht door het corps
muzikanten der schutterij met den kapolmeester, den heer
Gores, de tamboers en het kader onderofficieren en korpo
raals, onder bevel van den heer kapitein H. A. M. Roelants,
en marcheerde men in statigen optogtrijkeJyk door
fakkels cn flambouwen verlicht, langs de Broersvest en da
Hoogstraat naar het hais van den burgemeester.
Daar aangekomen, worden de overwinnaars met hun
vaandel, waaraan het uit handen yan Z, M, den koning ont
vangen eermetaal was gehecht en dat op den togt door de
stad aan de Hoogstraat door ingezetenen met een fraajjen
bloemkrans was getooid, alsmede de leden der schutterij,
met een gepast woord van den heer kapitein BoeJaote ge
ïntroduceerd, in tegenwoordigheid van vele aanzienlijken,
aldaar vereenigdten huize van den burgemeester door
dczeD en door den heer kommandant der schutterij ontvan
gen, waarbij do burgemeester hun een hartelyken geluk-
wenschbragt, bij een toespraak, waarin hy deed uitkomen
dat, bud het hier een wedstrijd gegolden in geoefend
heid en bekwaamheid, do strijders ook eenmaal zonden
kannen worden geroepen in een kampstrijd, tegen misschien
even geoefenden, waar het het dierbaarste zoude kunnen
gelden, dat de mensch bezit, namelyk het levenmaar neen,
liet by er oogenblikkeljjk op volgen, de onverbasterde Neder
lander bezit iets dat hem dierbaarder is dan het loven
de vryheid voor de vrybeid van ons dierbaar vaderland,
sedert eeuwen gehandhaafd onder het geliefde vorstenhuis
van Oranje, daarvoor hield hij zich overtuigd, zouden de
vanrd'ge kampvechters, indien het noodig ware, gaarne hun
bloed, hun leven ten offer brengen; hij eindigde met het
gesprokene zamen te vatten en te besluiten mèt een hartelijk
„Leve de Koning 1" Die kreet, door allen met geestdrift
toegejuicht en herhaald werd met-fanfares vandemazyk
begroet.
Daarop nam de heer Roolarts, kommandant der schutterij,
bet woord; na een toespraak aan de scherpschutters van
Arena en der schutterjj, bragt hy hulde aan den burgemeester
dezer gemeente en wenschte hom bovendien gelnk met de
vernieuwde onderscheiding hem van Z. M. den koning te
beurt gevallen in zyne, dezer dagen plaats gehad hebbende
benoeming tot burgemeester van de nieuwe, de zoo belang
rijk vergrootte gemeente Schiedam, Een daverende
toejuiching en een barteljjk: „Leve de burgemeester 1" gaf
bljjk van de instemming der aanwezigen.
Even harleijjk werd voorts de kreet aangeheven: „Leve
de schutterij en haar kommandant 1" toen een feestdronk ter
eere van den luitonant-kolonel-kommandant Boelants werd
ingesteld.
De heer Visser, president van Arena, sprak hierop een
gepast en harteljjk Woord ter dankbetuiging voor 3e onder
vonden belangstelling en onderscheiding, waardoor Arena
en de schutterij zoo levendig waren getroffen.
Nog voerden verschillende aanwezigen het woord, waar
onder de heeren wethouder Lechner, kapiteins Boelants en
Broekhals, en werden verschillende toasten ingesteld óp de
J i,
