't
fca.
j
a an dag Sljr October.
Verschijnt MaandagWoensdag en Vrijdag.
Prijzen der Effecten aan de Beurs ie Amsterdam.
1868.
S»
SvK
S*
t')
ALGEMEEN OVERZiGT»
BIMNLA&DSGHE BERIGTEN,
2675TS STA ATS •LÜTEKIJ.
H'A
sul1/|«
Wu
i J 1w.V
i.
ABONNEMENT:
Abunnemcntaprye per Drie Dunden
Franwjier Postdoor hel geheele Rijk
f 1,85.
- 8.26.
(Brieven Enmco.)
ADVBBTENTIEN:
Prgs tan den gewonen regelf 0.10.
Tot 10 regelt f 1.00, Zegelregt voor iedere plaatsing 0.35.
De Spaansche minister var» buitenlandsehe zaken heeft
zich den 19 dezer tot Spanje's diplomatieke gelastigden
buiten 's lands gewead met een circulaire, die aldus aanvangt:
Thans,' na het voorloopig be wind'gevestigd en in regel
matige weiking is. zijn de leden die het in den naam der
nationale souvereiniteit uitmaken van oordeel, dat het oogen-
blik is gekomen om zijn stem aan de buitenlandsehe mogend
heden te doen hooren ter ontwikkeling der ophelderingen,
voorkomende in de te Cadix door de aanleggers dor beweging
onderteekende en uitgevaardigde staatsstukken, aangaande
den oorsprong, den aard en de rigting der tevolutie, die het
land zoo gelukkig heeft tot stand gebragt.
Verder behelst die zeer uitvoerige circulaire, behalve het
reeds vroeger medegedeelde, het volgende Het Spaansche
volk ontdoet zich beden van de laatste boeijen der voormalige
staathuishouding en plaatst zich in een3 op het terrein van
het hedendaagache staatsregt. liet oppergezag van de maat
schappij, van de natie, van de bevolking (onverschillig boe
het genoemd wordej is ten allen tijde de van zelf sprekende
en stilzwijgend erkende bron van het politiek gezag geweest j
dat oppergezag ontvangt thans, en vooruliyd, zy» brieven
van naturalisatie in Spanje; en het algemeen stemregt, dat
de waarachtigste en de ruimste uitdrukking van de nationale
souvereiniteit is, wordt geroepen om onwedersprekeljjk te
bewijzendat voor Spanje verzoening met den tijdgeest
onnoodig is, om reden eenvoudig, dat die geest reeds het
beginsel van zyn leven en het rigtsnoer van zijn streven is.
tiet is dun ook .thans reeds stellig te voorspellen, dat de
nationale souvereiniteit, eerst door de stem van allen en ver
volgens door de mannen van 's volks keuze uitgeoefend
wordende, al de vrijheden die het rijk en onvervreemdbaar
erfdeel der beschaalde landen uitmuken of weldra zullen
uitmaken, zul vaststellen.
Hier moet bet voorloopig bewind met de vereisebte
behoedzaamheid en kieschheid, spreken over een punt van
het"K'o6gatï gewïgt",''namelyWde kwestie^dér "göllsiliêniu
vrijheid. Een ieder weet, cn het bewind verkondigt hier met
burlelijke blijdschap, dat Spanje een innig en bij uitstek
Katholieke natie is geweest en nog is. Zyn geschiedenis leert
het; de bloedige en langdurige godsdienstoorlogen, die het
heeft gevoerd, de vierschaar van de inquisitie en van het
heilig oflicïe, aan wier magtïgen en ontzugge! jj ken arm is pan je
eeuwen lang den gewijden schut van zyn diep geworteld
geloof to bewaren heelt gegeven, dat alles toont duidelijk,
dat onmatig godsdienstvuur en onberedeneerde geloofsijver
ligtelijk de grunslinie tusschen de dweepzucht en de ware
godsdienst overschrijden.
Deconstitutien van het Spanje van den nieuwen tijd, zelfs
de meest liberale, hebben alle nuauwgezet hulde gebiagt aan
die levendige en standvastige belangstelling onzes vaderlands;
is er soms, zoo als in 1856, schroomvallig beproefd ccn stap
in een tegenover gestelde rigting te doen, dan werd het door
den indiuk bij eenvoudige gemoederen te weeg gebragt door
de niet zeer opregte kreten van zekere partijen, zigtbnar,
dat de publieke opinie nog niet rijp was, en dut een betere
gelegenheid moest worden afgewacht om den wettelyken
staat der zaken op een punt vun dat gewigt te hervormen.
Sedert is er, gelukkig, een groote wijziging in de denk
beelden hier te lande gekomenen 'wat, nog maar weinig
tyds geleden, alB een schoone gebeurlijkheid van een verre
toekomst werd beschouwd, doet zich thans ais een onverwijld
totstandkomend feit voor, zonder dat de handelsstand onge
rust en de a|gemeene eenstemmigheid ook maar door een
enkele stem van tegenspraak gestoord wordt.
Die gewigtige uitkomst is trouwens voor een groot deel
te danken'aan het grootsohe schouwspel der glansry ke over
winningen, alóm behaald door den geest des nieuwen tyds,
wiens verpletterende kracht de haohtste djj ken omstort, en
voor wicn alle wederstand bukt.
Voor Spanje bestaat er buitendien een andere omstan
digheid, die wy met leedwezen moeten aanroeren. Of het
geschied is met toetreding of enkel met toelating-van degenen
die het hadden kunnen verhoeden, weten wy niet, maar
zeker is het, dat de naam der godsdienst sedert ecnigen tjjd,
op zonderlinge en onwahrdige wjjze, bestendig is verbonden
geworden met da willekeurigste stappen, waarin de omver
geworpen regering zoo ïjjk was.
In den waan, datdenauktheïd van zekere onheilige dingen
met een gewijden mantel bedekt kon worden, heelt men in
do hitte van den politiekon stryd gemengd wat nooit aan de
gevaarlijke en dikwjjls verontreinigende aanraking met de
wereldsche hartstogten mag worden blootgesteld.
Van daar, wel niet laauwheid van het Katholiek gevoel,
dat bij ons gelukkig nog steeds levendig is en bljji't, maar
toch het algemeen verbreide gevoelen, dat op het godsdienstig
gebied 'mededinging,.opgewekt dooreen omzigtige vtyhoid,
noodzakelijk is om aan do verlicht^ ^werkzaamheid der gees
telijkheid een baar waardig voedsel te'geven en om haar te
voorzien met onderwerpen van discussie, passende bij het
verhevene van hare degelyke geleerdheid en van haar eer
biedwaardig en gewyd karakter.
Ook de uit de bevolking voortgekomen junta's hebben
dienaangaande hare gevoelens en wenschen doen kennenen
daargelaten de verscheidenheidj.der uitdrukkingen, waari"
bij den snellen loop der gebeurteqjeaen juistheid en eenvor"
roigheid onmogelijk zijn, is het grdpddenkbecld, het oogpunt
van al de junta's hetzelfde.
In de godsdienstige b e w egingjder, were 1 d achterljjk te
bl|jven en afzonderlijk temoëien snmn voëgTon's"nlêtj"""A'lzoo
zal het verbod worden opgeheven, en zullen nuttelooze bepa
lingen en hersenschimmige dwangmiddelen uit onze wet
boeken verdwynen, gelijk zij reeds uit onze zeden verdwenen
zijn. Verschil van geloofsbegrippen zul niet meer als tot nu
toe, een reden zijn van achterstellingen en uitsluitingen, die
het geweten der viije volken wraakt en veifoeitf
Bij gelegenheid van een te Liverpool gehouden banket ter
eere van de kamer van koophandel aldaar, hééft de'Ameri-
kaanscbe gezant bij het Engelsche hof verzekerd, dat het
laatste geschilpunt in de Alabama- kwestie een'eërvolio oplos
sing nabij is. Lord Stanley, wijzende op de vredelievende
buitenlandsehe politiek van Engeland en op do nadeelen door
de voortdurende buitengewone ldgertoerustingen veroorzaakt,
zeide, dat de bemiddeling van onzijdigen dikwerf voordeelig
werktde toekomst is <1101 vrjj van bezorgdheid, maar hy
hoopt dat ieder staatsman een afkeer van oorlog zal gevoelen
veider bevestigde hij de verzekeringen vun den Amerikaan-
sclien gezant. De heer Gladstone zeide, dat het brengen van
wijzigingen in de oude regeringsbeginselen van Europa de
beste weg is om den krijg te verhoeden,
/SCHIEDAM 2<l October 1868.
By beschikking van den 28 dezer heeft de minister
van binncnlandsche zaken o. a. tot klerk by den rijkstele-
graoph benoemd, de heer C. H. van Katwijk, te Schiedam.
Aan do leden van de tweede kamer der staten generaal
is rondgedeeld het voorloopig verslag over het hoofdstuk
finantien der staatsbegrooting. De meerderheid meende dat
eon-volledige omwerking onmogolijk-wus-en-een gedeel-.
teiyke wijziging der belastingwetten, naar de eischen van
bet oogenblik, de eenige bereikbare verbetering is. Vele
leden drongen aan op een herziening der algemeene wet van
1822 en andere wetten, benevens herziening van de postwet.
In den gemeenteraad te Rotterdam is Donderdag jl.
ingekomen het rapport dor finanticle commissie betreffende
de uitvoering van verschillende groote werken. Daarin wordt
voorgesteld een leening aan te gaun van 6 milüoen, waar
van benoodigd zijn voor uitbreiding der gemeente op
Fejjenoord8 000,000.
Voor een drinkwaterleiding- 1,500 000.
Een abattoir- 500,000.
Straten iu do polderstad enz. - 1,000000.
6,000,000.
In verband met genoemde Iceriing, wordt een vermeer
derde belasting-opbrengst voor renten en aflossing gevorderd.
De commissie stelt duarom voor do invoering eener helling
van een regt of loon voor de riolen of voor do ontlasting der
gebouwen van regen, huiswater, enz.
De behandeling is aaa de orde gesteld tegen Donderdag 5
November.
Te Delft heeft jl. Woensdag een paar, dat zich in het
huwelijk zou begeven, de spreuk: Beter hall gekeerd dan
geheel gedwaald," in pruktjjk gebragt, door een uur voor
de voltrekking van den echt, op het bureau van den burger
lijken stand te vcrkluren: „dut zij vuu elkuuder handen
algezien."
Met het doel om, zonder de schietoefeningen te ver
minderen, toch mindermunitietegebruikeo,heelt de minister
van oorlog aan cenige kompngnicn infanterie doen uitreiken
een cilinder, die in de kumer vuu het geweer wordt aunge-
bragt en waardoor het geweer geheel geschikt is om tedienen
als kamerbuks. Deze oofeningen, die tot op 25 pussen worden
voortgezetdienen voornamelijk voor minder geoefende
schutters, die zonder noemenswaardige munitie-veispilling,
zoodoende tot goede schutters kunnen wordon opgeleid.
Ook by eenige verecnigingen ter bevordei ing van de weer
haal beid, worden geweren op die wjjze ingorigt, opdat do
leden zich, gedurende den winter, daarmede in het schieten
zouden kunnen oefenen.
Uit een overzigt van de thans in Nederland bestaande
scherpBchutiers-vereenigingen blijkt, dat het getal daarvan
in het begin dezes jaars tot omstreeks zeventig geklommen
is, gezamenlyk met 5248 werkende leden. Vun dezen wordt
onderwys gegeven in de behandeling van hot geweer aan
4984, aan 305 (by vier vereenigingen) in de behandeling van
het geschut.
Het aantal leden, dat zich tot georganiseerde korpsen ver-
eenigd heeft, beloopt 1892. Het getal hoofd- en verdere ofli
eieren beloopt 60, dat der onderofficieren 226.
By de oefeningen der scherpschutters zjjn in 1867 ver
schoten omstreeks 144,000 scherpe patronen; van de 100
schoten waren gemiddeld raak 53. Het getal achterland-
geweren in gebruik bedioeg 79. Een 27tal vereenigingen
heeft ondersteuning van het gemeentebestuur erlangd.
Men "meldt, dat de opwekking welke het kamp van
Waalsdorp heeft teweeg gebragt, oorzaak is, dat het studen
tenkorps der weerbaarheid van Leyden weder met,kracht
zal georganiseerd -worden.-Tavens wordt daarbjj gevoegd,
dat de ontbonden vereeniging.yoor weerbaarheid der Gro
ninger studenten vermoodelijk'öcik weder in het loven geroe
pen zal worden.
Op'"hieuw wordt de aandacht er opgeveatigd'datfteri
wijl op de jagt veelvuldig tweeloops geweren springen, het
bjina altijd den linker-loop is, waarmede dat gebeurt, en
wordt daarbjj herinnerd, dat dit verschijnsel alleen daarvan
het gevolg is, dat by het afschieten van den regter-loop, in
de lading van den linker een afscheiding ontstaat tusschen
het kruid en de prop, waarvan bjj het afschieten, springen
het noodzakelijk gevolg moet zjjn. Dit gevaar is echter te
vermyden door, telkens nadat dén loop afgevuurd is, bjj het
laden van dezen ook de andore lading even aan te zetten; een'
voorzorg, die trouwens door geoefende jagers zelden ver
zuimd wordt.
Uit Hilversum wordt van 22 dezer gemeld: Een hoogst
bedroevend voorval vond heden tusschen hier en Loosdrecht
plaats. Een arbeider ging met zyn vrouw vroegtydig naar
het land, om aldaar werk te veniglen, hunne vier kinderen,,
waarvan, het oudste 6 jaar en het jongste 3 maanden, te huis
achterlatende. Zonder dat men heeft te weten kunnen komen
hoe, ontstond er brand in de woning, met het treurig gevolg,
dat alle vier kinderen verbrand zijn.
Uit Iledel wordt gemeld, dat wegens het bedanken
van den heer P. Deetman, pred, te Klundert, door-hét kies-
cotlegio der Hervormde gemeente aldaarmet eenparige
stemmen beroepen is do hoer J. E. Steenbakker Morilyon
Loysen, predikant te Overschie.
Als een bewijs dat de menschen in de Mcjjery nog
gezond zjjn, meldt men het volgende: Ter gelegenheid van
een kermis op zeker dorp, teerde daar een gilde, bestaande,
uit 97 personen, waarvan de meeaten tot het vrouweljjk
geslacht behoorden. Deze hebben drie dagen geteerd en
gesmuld aan rundvlccsch gebruikt 800 pond, alsmede nog
12 groote vette hammen, 40 vaten aarjlapgelon^ö koeketels
soep van 20 emmers en daarbjj nog een aantaTróode én
savoyo kooien.
Het provinciaal geregtshofin Zeeland heeft A. Geiileit
tot de doodstraf veroordeeld wegens moord en diefstal.
De ramp die Zwitserland heeft getroffen is ontzettend.
De valieijen in vijl kantons zjjn ton eenemale verwoest.
Huizen, ja! geheele dorpen zijn vernield of onder rotsgrond
bedolven kudden vee en geheele oogsten zjjn door het water
medegesleurdwegen ten eenemale onbruikbaar gemankt en
landei ijen eenige ellen hoog met zand en gruis bedekt, zoo
dat ze in verscheiden jaren niet bebouwbaar zullen zijn
zonder bij dit jilles nog te spreken van het Terlies van een
uarts.1 menschenlevens. De geleden schade is ontzettend en
bedraagt millioenen. DeZwilsers beijveren zich hunne zwaar
beproefde landgenooten te hulp te komen, maar, waar het
een ramp van zulk een omvang bctieft, schieten hunne
krachten te kort. Het zal daarom voorzeker, elk mensch-
lievcnd hart goed doen te vernemen, dat allerwege, en ook by
ons te lande, waar men de onheilen door het water uan-
gerigt maar aï te goed kent, giften worden ingezameld, om
het droevig lot der ongelukkige ZwitserB te helpen ver
zachten.
Prijzen en Premië/t van f 100 en d aar boven,
Ve kt 7e Trekk 88 Oct. 5988183341S839 ca 18951 ieder.
fllOOU Hu 3570 5907 en 143S8 icilcrf4»0. Ko. 1043,1813,
3 4 25, 18289, 12339. 1248 716738 en 18105 leder ƒ200 Na. 3409,
3704 5654.7194, 7547. 8333,91Ü2,9143,10074,11791,13800 en
18131 ieder/" 100.
Ve Kt —8eTrekk.,23Oct. Tio. 11038/1000. No.3093 f400.
Ko.[1405,3032,16151, 16207,14007, 16413 ca 10068ieder100.
pCt.
Kkdkrl. Werkelijke Schuld 2V3
EUndel-JIttliclispplj
Cenlre.l-Spoorw,
SmtUï, HiimenUndsche 3
lliio, Hiiilenlendiche 1867 3
PoaTOGAL, oude 3
Results, oude 5
lino, 6de serie 5
Dito, ïermng 1867 4
Sponrweg-Acutn 6
Pmi Tiflis Spoorvr. 5
Moscow 5
Nieuwe Loteu 1864
Qostzkbuk Metalliek 6
Nalionalen 5
Dito 1800 5
Zilveren 18045
Dito 1805 5
Italu Cert Insohsijv. 5
1SHKUK, Rtnnenlandtirhe 6
GniKKKSLANS, obl. 1826 5
VsHEENIOSI bTATIN 1882 6
Mexico, oude3
Dito. nieuwe 3
Venttest*.3
Nuew Gbxxada
Dilo gen. uitgesteld.
22 Oct.
55%
129
013/
31%
33
37
94
60
199%
78
224
47%
öi'/s
48%
80%
59%
'8%
15%
12'/, o
10'/
23 Oct.
66%
138%
00%
'4%
66
100%
78
80%
224'A
47% 9
51%
48
Sf/8
69
49i/a
39%
78%
7".
13',
Ter Telegr,
24 Oct.
las'/.
81
31%
199
224
47%
51%
30%,
78%
14%
12',
IS
