M
A®. 1868,
r ij d a g f M o v e m b e r.
Verschijnt Maandag ,|Woensdag en Vrijdag:
iv c n ni s g e v l n g.
SlftNENLANDSCHE BERIGTBL
ALGEMEEN 0VERZIGT.
He KAMER DER STATEN GENERAAL.
BUITEMAUDSGHE BERiGTEM.
ABONNEMENT:
Abonnementsprijs per One Maanden,
Franco })er Postdoor bol geheele Ryk
f 1.86.
- 2 25.
mayiimrm mawjm'iriHtijiiBJ3.T..w.^airiyi 'flwrrmgr"1»1'
~T
(Brieten ;Franco.)
ADVEETEKTIBK:
Prijs *an ilen gewonen regel0,10.
"Tot 10 regels f 1 00, Zcgelregt root iedere pUitsing - 0.35.
De BnnGnMFEsrsK r.v Wi-.tuooders vam Schiedam,
Brengen Ier kennis van de In;*er< tenenOat door den Raad dezer
Gemeente in iljne Openbare V-qjntlcrin j von den 30 0clobcrjl tor vol
doening nan lirl bepsnlde bij art, 64 der wet, regelende do znmenslclljng
jnrigtinfj^n bevoegdheid der btfmeenreboot "iren van deti"£9'Juflij185t
[btaatsblud no 85)rijn benoemd
Tol Leden der Commissie belast melde Oircctieder SltdclijkcGaxfftbrick,
■ondtr voorzitterschap vsa den lieer UitrgcmeeHlir,
I)c Jlcercn J ill VAMDLR bCllALK,
C J LOMCQ
G. A.E VISSER,cn
J.C f.nOLt L.
Tut Leden der Commissie belant om Burgcmccslcr cn Wclhondcr* bij 1c
slaan in het toengl op het beheer der zaken de Tabricage belrcffende.
■onder Tuoizitlcrschap \aii den lieer Wethouder J. IJ MULEI,
De Uceien J M VAM DER SCHALK
G A E. 1SSLR
J C T MULU, en
M r J. COOL
En is hiervan af kondiging geschied waar liet behoort den 4 Nov 1808
Burgemeester en Wethouders vim Mhit'dam
P J. VAM DIJK VAM MAlLALbbL,
Do iccretans
A W. BULDER.
lioofdin9pecteur der cultui ca,' onlangs aun do Indische rege
ring ingediend overzigt zijner arobtclykc loopbaan, on ein
delijk een staiil der tegenwoordige indeeling in garnizoenen
van liet Indische legerwelke stukken ter griffie zijn nedor-
gelcgd ter inzage voor de ledpn.
Woensdag "heeft do comiöllsie ran rapporteurs voor het
wets-ontworp lot vaststelling van hoofdstuk IX der stants-
begrooting voor 18G9 haar eindverslag uitgebiMgt. De dag
dei beraadslaging daarover zal later worden vastgesteld.
De behandeling der vier ontwei pen van wet lot vaststel
ling der begrooting van Nederlandse!) India voor IS69 beeft
een aanvang genomen. Aan de beraadslagingen over die
begrooting in het algemeen namen deel de heeren van Sypo-
stcijn, Kootders, Nierstiaszcn Gefken.
In do Madridsclie Gaiela van 1 November zijn de gouver-
nems der piovineien aangeschreven om met al hunnen
invloed hot onderwijs te bevoideren onder „die volksklassen
welke lot de meerderjarigheid zyn vei lieven, zonder te deolen
in de kundigheden die een burger in een vrij land behoeli,
cn welke door de zorgeloosheid dei vorige geslachten aan die
volksklassen zijn onthouden."
Verder zegt de minister in die aanschrijving dnt de vrij
heid van onderwijs een onschatbare aanwinst is, dat zij door
het gouvernement trots alle hindernissen staande gehouden
en verwezenlijkt zal woiden, maar dat zij, gelijk elke volks
vrijheid pligtcn voor het volk medebrengt en krachtsinspan
ning daarvan oisebt, en dut particulicien, vereenigingen cn
gevestigde ligchamcn voortaan belmoren zarocn telwerken"
tot bevordering van het openhaar onderwijs
ICen schrijven uit Madrid van jl. Zondug behelst, dat er te
Rayonne op kosten van koningin Isabella een Spaanse!) dag
blad zal worden opgerigt, om de nieuwe orde van zaken in
Spanje te bestryden, en dut de ultrnmontaansche partij daar
te lande besloten heeft de aanneming van den republikoin-
schen regeringsvorm te bevorderen in do overtuiging dat
hierdoor de weg voor de troonsverhefling van don Carlos zou
■wotden gebaand.
Uil Lissabon wordt gemeld.dat don Ferdinand,doge» ezen
regent van Poitogal, niet nlleen heeft besloten de Spuansche
kroon, indien zij hem aangeboden werd, af te wijzen, maar
ook tegen het denkbeeld is van do Ibei ische unie (dat is de
vereenigiug van Portugal cn Spanje tot dén rijk)en zoo de
koning van Portugal, don Luiz, zich door oei zucht liet ver
leiden om aan dat denkbeeld ingang te geven, dan zal zijn
vader, don Ferdinand, op eigen naum en eigen verantwoor
delijkheid een manifest uitvaardigen, om aan te wijzen wat
hij voor de instandhouding van Portugals onafhankelykbeid
en integriteit noodig acht.
Gisteren heeft de koning van Pruissen den landdag in
eigen persoon geopend. ïn zijn rode bespreekt hij grootendeels
lokale belangen, betuigt dat de betrekkingen van Pruissen
met alle mogendheden bevredigend en vriendschappelijk zyn,
spreekt zijn beste wenschen voor Spanje uit, wyst de resul
taten aan van het congres te Gcnève, ter zake van de ver
pleging van gewonde militairen in tijd van oorlog, cn
vertrouwt dat bet oogenbiik van de praktische toepassing
daarvan nog verre vcrwyderd zal zijn.
Het slot van Z. M. rede luidt aldus: Do gezindheid der
vorsten en de behoefte dor volken aan vrede wettigen het ver
trouwen, dat voortdurend de ontwikkeling van het algemeen
welzyn niet alleen geen materiele storing ondergaan, maar
ook van elke stremming en verlumming bevrijd blijven zal,
welke ongegronde vrees en hare voortplanting door de
vijanden van den vrede en der openbare orde haar maar al
te dikwyls bereiden. Moge de landdag, van dit vertrouwen
doordrongen, zijn werk des vredes aanvangen.
Een telegram van den 3 dezer uit New-York vermeldt:
Do verkiezing van Grant en Colfax, de kandidaten dor repu-
blikeinscho partij voor het presidentschapen het vico-pro-
sidontsehnp der Unie, is zeker.
Bjj de heden gehouden verkiezingen ter vorming van het
liiezers-collegie voor do presidents-keuzo, heeft de rcpubli-
koinscho party in nagenoeg «1 do noordelijke staten de zege
behaald, met een groototo meerderheid van stemmen, dun
-zy er vroeger bad verkregen.
In de zitting van jl. Dingadag zijn ingekomen: een ont
werp van wet tot gedeeltelijke invoering der wet van 81 Mei
1861 Staatsblad no. 49), houdende oen nieuwe regtorlyke
inrigting; een missive van den minister van koloniën ten
geleide van een rnncort van den gewezen regterlyken hoofd
ambtenaar mr. M, IV. Seheltcma, betreflende diens zending
«Is gouvernements-commissaris naar Menado, alsmede een
door den gewezen resident van dat gewest C, J. Bosch, thans
PROVINCIALE STATEN VAN ZUIDHOLLAND.
Do nnjuois-ztlting is jl. Dingsdag door den commissaris
des konings, den lieer mr. J.Loudon, geopend.
In deze zitting zjjn ingekomen de volgende rapporten van
de commissien: I. tot onderzoek van een nieuw ontwerp
besluit tot opheffing dei ambachten in Rynland, gomeen-
schappelyk door de staten der prov. Zuid- en Noordholland
vast te stellen, strekkende om den termijn van de opheffing
ie veilongen tot 1 January 1871 en de commissie diligent te
vei klaren2. omtrent het ontwerp-rcglement voor de
gemeenschappelijke belangen der bovenbemaling van de
polders den Hoek van bchuwagt en Zuidbroek3 tot onder
zoek van achttien ontwerpen tot wyziging van bijzondere
polder-reglementen, te weten voor den Driemanspolder enz
4. tot onderzoek van het ontwerp tot wijziging van het regle
ment voor het wuterschap den Hoogen Boezem achter Haas
trecht. en 5. tot onderzoek van het vooi stel van gedep, staten,
om, indien de doorgraving van de Ruigeplaat onder Delfsha-
ven geschiedt, zonder tot bet bouwen cener schutsluis, te
besluiten, dat de staten zich niet langer gebonden achten aan
hun besluit van 5 Jultj 1866, tot het verleenen van een sub
sidie jiit.de, ]^0.vinctf»ieJfl0djen,yan,1!4 der geraamde ko3ten
lot een maximum van f 60,000, by welk rapport ook is
behandeld een na de zomervergadering ingekomen aan de
staten gerigt adres van de heeren Christie en Nolette
Schoonderloo, gemeente Delfshavon. Wordt besloten, deze
vyf rapporten aan de orde te stellen.
Woensdag zijn achtervolgens, zonder discussie, aange
nomen 13 voorstellen van godep. staten cn overeenkomstig
het advies van de daartoe benoemde commissien, waaronder
dat, om, indien de doorgraving van de Ruigeplaat onder
Delfshavon geschiedt zonder het bouwen eener schutsluis, te
besluiten, dat de staten zich niet langer gebonden achten aan
hun besluit van 5 July 18G6 tot hot verleenen van een sub
sidie uit do provinciale fondsen van V4 der geraamde kosten,
lot een maximum van J 60.000.
Nadat nog drie voorstellen van gedep. staten waren goed
gekeurd, benevens een voorstel van den heer Ldon, om een
adres aan den koning aan te bieden met verzoek tot verhoo
ging van het cyfer, op do staatsbegrooting, voor trakte
menten der ambtenaren tor provinciale grillie uitgetrokken,
werd do najaars-veigadering der staten door den commis
saris des konings in naam des konings gesloten.
Den 21 October deed zich in de havens van Kroonstad
en St. Petersbui g een zonderlinge gebeurtenis voor. Bij
gunstig weder namelijk daalde de waterstand plotseling van
34 voet, zoodat vele schepen in het zand geraakten. Eerst
nu verloop van 24 uur werd do wateistand weder normaal.
Te VVeenen oveilced dezer dagen in 72jarigen onder-
dom de ridder IC. von Klein, opn der voornaamste financiers
van Oostenryk cn lid van het boogerhuis des rijkst attd3. Ilij
was in Nederland geboren en de zoon van een onbemiddeld
tuinman, IJver, vlijt cn zelfvorming hadden hein den weg
gebaand tot bet hooge standpunt, dat hij in de maatschappij
bekleedde.
Men hoeft den verkoop v«n Chateau-Lafito aan baron
von Rothschild voor 4,500 000 francs medegedeeld. Met
meer belangstelling zal gewis nog kennis genomen wordon
van den uitslag der veiling van voorbanden wijnen op fles-
sclten. De oudste was van 1797, de jongste van 1864 Zulk
een wijnmuseum bad zy n wedergade niet en op de verkooping
waren dan ook de notabilitcitcn van den wynbouw, den
handel en do voornaamste verbruikers vertegenwoordigd.
Belangrijke orders uit het buitenland waren ingekomen en
de spanning was uitermate groot. De laagste opbrengst is
geweest 7francs per flesch,zy ode wyn van 1826; de hoogste,
bet is bijna ongeloolelyk maar niettemin volkomen waar-
121 fr. de flesch voor wyn vaa 1811, de beroemdo Vin de la
comêle.
Tusschen die beide uitersten vnriëerdon de voornaamste
prijzen nis volgt. Wjj geven don lioogsten op van elk jaar;
de laagste was echter niet verre daaronder, Wyn van 1798
16 Ir. per flesch; 1815 31 fr.;l825en 1858 36 fr.; 1846
27 fr.; 1848 65fr.; 1828 60 fr.; 1834 70 fr. De wyn van
1865, nog op fust, is van 2850 tot 3000 fr. de 228 liters
verkocht.
De Vin de la comêle', dio 121 fr. per flesch opbragt, was
1
natuurlijk de held van den dag. Hij werd ingesteld op 20 fr.
en dtidelyk begon een steeple chase tusschen Delhomme, van
het Café Anglais te Parijs, eu Grdmailly, ran het beroemde
Hotel des Princes et de ta Paixom elkander hot bezit te
betwisten. Andere bieders werden dan ook niet vernomen,
en allo'nanwezigen bleven- stilzwijgende, ingespannen toe
schouwers. Delhomme toch bood dadelijk na den inzet 50 fr.
en nu ging het zonder poozen door; 60, 80, 90, 100, 110,
120 en eindelijk werd de heer Grdmailly voor 121 fr. per
flesch kooper. Er waren 21 flesscben voorhanden. Men
berekent datmet inbegrip der veilingakosten naar dien
maatstaf het Bordeaux okshoofd 34,925 fr. of de ton 139,700
fr. zou kosten!Ook op de veiling van het mobilair is bet
druk toegegaan. 12 stoelen gebeeldhouwd en verguld, stijl
Louis XIV, en die, volgens een inscriptie op den rug, vroeger
op Trianon het salon de Monseigneur hadden versierd, brug-
ten 3465 francs op.
Te Luik meldde zich onlangs des nachts een heer aan
bij het bureau van politie en verzocht, dat een agent hem zon
vergezellen naar een smid, om een deur te doen open steken.
Wanneer hij alleen in den nacht by een smid met zulk een
verzoek kwam, zou men hem zeer zeker niet ten dienste
staan Toch moest hy in het huis wezen van zyn zwager,
die afwezig was en hem had opgedragen eenige papieren
voor hem uit zyn kast te halenby vergissing bad by hem
den sleutel van zyn kelder, in plaats van dien zyner voordeur
gegeven. De politie vermoedde niets kwaads; de adsistentie
werd verleend; do smid stak de deur open, werd betaald,
kreeg een fooi even als do agent, en de zaak was in orde.
Later bleek echter, dat de gewaande zwager een dief was
geweest, die zich door de politie had laten helpen, om zyn
diefstal te plegen. Nogtans was hy niet geslaagd, want in
plaats van een secretaire, had hy een brandkast gevonden,
die hy vruchteloos getracht bad open te steken, Hy kon dus
onverrigter zake heen gaan.
- Een kruidkundige te Tunis is thans in hot bezit eener
hoogst merkwaardige Chinescbe plant—Men geeft-faaar den
naam van hias-taa tomchom. De naam vaa die zonderlinge
plant beteekent, dat zy gedurende den zomer een plant is en
des winters een insekt. Wanneer men ze in de laatste dagen
van September gadeslaat, onderscheidt haar niets van een
lange gele rups, die de lengte heeft van ongeveer 15 duim.
Hare gedaanteverwisseling beeft trapsgewijze plaats: men
ziet als het waro 1 et hoofd, het ligebaam, de oogen, den buik
en den rug onts'aan. Deze plant is hoogst zeldzaam. Men
vindt baar nog but mscst in Thibet, van waar eenige exem
plaren zyn overgebragt in den tuin van den keizer van
China, Men wendt haar als geneesmiddel aan. Cbinesche
geleerden zeggen, dat zij zeer versterkend is.
In brieven uit Japan wordt gemeld, dat een verschrik
kelijk voorval heeft plaats gebtid op een schip, dnt met 42
koelies aan boord aldaar is aangekomen. Het had 300 koelies
en een talrijke bemanning aun boord, toen het van Macao
vertrok, en daar het schip op verscheiden plaatsen met bloed
bevlekt is, vermoedt men, dat de koelies getracht hebben zich
meester te maken van het schip en den kapitein en de beman
ning hebben vermoord, nadat in een verwoeden strijd zij
zclven zware verliezen hadden geleden.
SCHIEDAM 5 November 186 8.
I Gisteren avond werd in Mnsts Sacrum alhier do eerste
der zes voordragten gehouden),welke gedurende do winter
maanden van wege do verceniging: „Licht. Liefde, Leven"
zullen plaats hebben. Als spreker trud op de heer A. D.
Loman, prolessor te Amsterdam, die tot onderwerp gekozen
had „het Protestantisme en het Kerkgezag." Ineen siei-
lyko voorafspraak bragt lijj hulde aan de verceniging, die
trachtte licht te verspreiden, liefde aan te kweeken en leven
te wekken; een doel, dat zyn sympathie,ten volle had ver
worven en waardoor hy dan ook met groote vooringenomen
heid borcid was geweest te voldoen aan de roepstem, om een
spreekbeurt op zich to nemen; te moer duar dieschoone
zinspreuk in ons vaderland nog zoo weinig in beoefening
werd gebragt en onder huur schild in deze dagen handelingen
ztjn gepleegd, zoo geheel verschillend van datgene wat zy
beoogt.
De begaafde spreker behandelde vervolgens, als onder
deden zyner stof, de schoolkwestie en bet daarmede in
verband staand mandement der bisschoppen, den stryd op
keikelyk gebied en het standpunt der modernen tegen over
het kerkelijk gezag.
Ons bestek gedoogt geen nadere uiteenzetting van sprekers
redegenoeg zy het, dat hot tnlryk opgekomen belangstel
lend publiek met onverdeelde aandacht liet gesprokene ten
einde toe volgde en ongeveinsde blyken van bijval gaf, dio
herhaald werden, toen de beer dr. 1. Hooykaas, als eere
voorzitter der verceniging, den redenaar niét alleen zyn dank
tocbragt, maar ook, naar zijn innige overtuiging, den dank
der geheele vergadering.
Door den hoogen rand dér Nedei landen, burgerljjke
kamer, werd lieden een kwestie bepleit, reeds vroeger voor
dit hooge collegie hangende geweest, doch by arrest van den