SE
A®. 1868.
M 2033.
Vrijdag S§ lovember.
Verschijnt MaandagWoensdag en Vrijdag.
ALGEMEEN OVERZIGT.
BUITENLANDSGHE BERIGTEN.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
Daaruit isonmiddelyk het onderstaand drietal goformeertj;
y
COIIJLII
it J*5 c.
i-**Si** "Si.
,V»W
ABONNEMENT:
Abonnrmentspriji per Dne Hamden
franco per Postdoor be! geticele Rijk
f 1.85.
- 2.25,
(Brieien JFrnnco.)
ADVEKTENTIEN:
Pry» **n den gewonen regelf 0,10,
Tol 10 regels f 1 00. Zegelregl *oor Iedere plestsing - 0,30.
Olozaga's manifest aan do stemgeregtigde Spanjamden
ontvangt uit de provinciën veie toetredingendoeli een deel
derdemokrati8che partij weigort zich daarmede te vereenigen
en bestrydt^opetilyk den monarcbalen. regeringsvorm, die
in dat manifest aanbevolen wordt, niet zoo zeer om zich zei
ven als wel wegens de tijdsomstandigheden en wegens do
noodzakelijkheid om de door de revolutie verworven volks-
vrjjheden te bevestigen door eendragtigq zamenwerking van
alle liberaal-gezinden.
„Doch het is ons zeggen Olozaga en de andere onder-
1 teekenaren van het manifest niet te doen om een monarchie
als do omvergeworpene, voortkomende uit familie-aanspra
ken, zich boven de natie verheven wanende, en baar belet
tende souverein en vrjj te zyn. Die monarchie is in bpanje
eens voor altjjd vernietigd.
„De monarchie waarvoor wij willen stemmen is die, welke
het regt des volks tot bron heeft, door algemeene volksstem
ming bekrachtigd wordt, de aanschouwelijke voorstelling
der nationale souvereiniteit is en alle volksvryheden mede
brengt, kortom, die de uitdrukking is van do regten des bur
gers, het hoogste in den staat waaraan al de instellingen en
alle gezag ondergeschikt moeten zyn. Het is de monarchie
welke aan het goddelijk regt en gezag eener familie over de
natie den bodem inslaat; de monurcliie in een kring van
demokratische instellingen*, de monaichie vanwege het volk.
„Wij ondergeteekenden zullen eenparig stemmen voor de
monarchie roet alle tot haar wezen behoorende regten en
bevoegdheden, maar aan de volksvrijheid innig en onafschei
delijk gepaard."
Uit bovenstaande zinsneden van het manifest wordt de
vraag ontleend. Is de erfelykheid van het monarchaal gezag
in dat programma begrepen Over dit punt bevat bet mani
fest geen uitdrukkelijke verklaring; doch uit zijn geheelen
inhoud zou haast op te maken zijn, dat het erlel|jlc gezag
buiten de bedoelingen der onderteekenaren ligt. In dat
"~geval"20uden Vy~ de~bcstendigheid~der regering,-dat is het
groote voordeel der constitutionele monarchie boven de repu
bliek, prijs geven. De monarchie in Spanje zou dun in de
daad niet anders zijn dan een republiek met een levenslang
consulschap aan baar hoofd, dat is de slechtste van alle repu
blieken dieerzijn kunnen.
Daags na de uitvaardiging van OIozaga's manifest hield
de republikein Castelar in een zeer talrijke volksvergadering
te Madrid een rede, waarin hij het manifest ontleedde, de
daarin voor de monarchie aangevoerde bewijsgronden weder-
sprak, en zocht te betoogen, dat al de in bet manifest bevatte
beschouwingen by meer juiste redenering strekten tot aan
beveling der republiek. Er was maar één zaak die Custclar
in de bewindslieden goed keurde, en die was: dat zijde
kry gstucht hadden vergeten en zich door zulk een vooroordeel
niet hadden laten weerhouden van revolutie te maken.
In een schrijven uit Madrid komt o. a. het volgende voor:
Er schynt een volslagen verandering in de houding van het
voorloopig bewind jegens de kerk en de geestelykheid te
komen. Hst bewind geeft blyken van den wil om de publieke
opinie op dat punt te ontzien. Zoo zyn de maatregelen
jegens de vereeniging van den Heiligen Vinceutius de Paulo
verzacht. 1 1
Tevens slaan de radicale dagbladen een anderen toon aan
eerst stelden zjj de geestelijkheid voor als vyandig tegen de
revolutie gestemd; thans zeggen zy, dat de geestelykheid
zeer vaderlandslievend gezind is en de hand biedt ttan de
besturen die in de steden en gemeenten gevestigd zijn. Uit
alles biykt,~dat Spanje gelukkig nog niet rijp is voor de be
grippen van ongodsdienstige liberalen.
De Katholyke dagbladen van Madrid verzamelen onder-
teekeningen op1 petitien tegen de vergunning tot het bouwen
eener Protestantscbe kerk te Madrid, die dezer dagen by eon
besluit van den minister van justitie is verleendeen van
hen, de Libertad Cristiana, plaatste het berigt van dat besluit
van een „goddeloozen woesteling" in een breeden louwrand.
DeFransche regering, die, zoolang de manifestatie Baudio
bij de correctionele regtbank aanhangig was, de dngbladen
ongestoord liet voortgaan met hot openen van inschrijvingen
voor het monument van Baudin, wjjkt, nu er een beslissing
gevallen is, daarvan af. Verschillende bladen zyn weder in
beslag genomen, waaronder de Tribune, hoewel dit blad
slechts een lyst bevatte, die reeds drie dagen te voren door
de Siècle was opgenomen terwy 1 voorts hot Journal de Paris,
by het vermelden, dut bet zyn lijst van inschry ving gaat
"stuiten, verwacht, dut het hetzelfde lot zal ondergaan.
Dat blad heeft zich dan ook in zyn voorgevoel niet bedrogen,
want een telegram van gisteren vermeldt, dat bet werkeljjk
jn beslag genomen is.-
Luidens do Palrie zyn er aan al de procureurs-generaal
instructien gezonden omtrent de gedragslijn, dio zy ten aan
zien der dugbladcn, woike voortaan inschry vingen openen,
te volgen hebben. Iedere nieuwe publicatie eener lyst zal
.onmiddclijk in handen der justitie worden gesteld, en natuur-
lyk is er dan niets anders' dan een vonnis te wachten. De
©fficieuse Correspondence Havas verklaart van hare zjjde,
dat door de regering geen reactionaire maatregel zal geno
men wordenmaar zy zal waakzaamheid en standvastigheid
betrachten, getemperd door gematigdheid. De regering zal
echter nimmer in een omkeering der rollen berusten, waar
naar de onruststokers op Montmartre en hunne udvokaten
hebben gestreeld.
Wat tntusschen de vervolgingen der regering uitgewerkt
O O O O O
hebben, is, naar men verneemt, een veieeniging der ver
schillende, zoowel de meer als mffider uiteenloopende, partyen
van de oppositie, die, houdt deze vereeniging stand, krachtig
by do aanstaande verkiezingen van de kamer kunnen op
treden om de regerings-kundidaten schipbreuk te doen
lijden. Men spreekt van de oprigting van een groot dag
blad, hoofdzakelijk om de unionistische belangen der oppositie
te ondersteunen.
Volgens den Moniteur zal da vervolging tegen het dagblad
de Gaulois, die men een oogenblik had gedacht dut gestaakt
zou worden, werkelijk voortgang hebben.
Ondanks de maatregelen der regering gaan de aanbiedin
gen van bydragen voor het monument Baudin steeds voort.
Jl. Dingsdag werd nog aan het bureau van de Siècle een som
van 32 fis. bezorgd namens een kompagnie van het eerste
regement grenadiers der keizerlyke garde, dezelfde kom
pagnie, waartoe de kroonprins behoort.
Men meent de verzekering te kunnen geven, dat de zaak
Baudin van beslissenden invloed zal zijn op de toekomst van
het tegenwoordige gouvernement in Frankryk.
De uitslag der verkiezingen voor het Engelsche parlement
was gisteren, dat van de 300 bekend geworden keuzen 210
voor de liberale en 90 voor de conservative party gedaan zyn.
Blykens berigten uit China heeft do Britsche kanonneer
boot Bustard de zeeroovers op de rivier de Han gekastjjd voor
het onlangs nemen eener Engelsche stoomboot, geladen met
proviand voor voornoemd oorlogsvaartuig, en voor het mis
handelen van hare bemanning. Ook heeft de Buslard de stad
Cboo-Chi, die met bedoelde zeeroovers in verband stond en
hun tot wijkplaats diende, gebombardeerd en bemagtigd. Alle
daar aanwezige vestingwerken zijn vervolgens geslecht en
de paiissadering door vuur vernield.
He KAMEK DEIl'STATEN GENERAAL.
Jl. Dingsdag was aan de orde de behandeling van 't wets
ontwerp tot wijziging van hoofdstuk II der staatsbegrooting
voor 1867 [decoratien). Hierover ontstondeo breedvoe
rige beraadslagingen wnaraan onderscheiden leden deel
namen. De heer do Bosch Kemper deed het voorstel om
de discussien over dat wets-ontwerp te sluiton, waartegen
zich vele leden verzetten, waarop het voorstel door den heer
de Bosch Kemper ingetrokken cn de behandeling van het
wets-ontwerp voortgezet werd. De minister van fioao-
tien beantwoordde herhaalde malen de onderscheiden spre
kers. De beer Fransen van de Putte deed het voorstel,
om de beraadslagingen te schorsen en den minister van finan-
tien uit te noodigen de veieischto bescheiden tot nadere
toelichting van dit onderwerp over te leggen.Dit voor
stel werd met 52 tegen 15 stemmen aangenomen.Ten
slotte werden de aan de orde gestelde wets-ontwerpen aan
genomen.
Woensdag zijn door den minister van finantien de nader
verlangde opgaven betrekkelijk de overschrijving van den
post decoratien over 1867 overgelegd, De minister van
justitie heeft, op grond der gebleken vergissing in de aan
bevelingslijst aan den koning, ter nominatie voor een lid van
den hoogen rand, door het daarop plaatsen van den heer
mr. J J. van Meeibeko, die het radicaal voor het lidmaat
schap mist, dat stuk aan de kamer terug gegeven, opdat zij
daarmede zou kunnen handelen zoo als zij zal vermeenen te
bchooien. Hierdoor verviel het voorstel van den lieer
Koo^ders, dat de kamer het stuk zou terug vragen aan den
koning.
Na afloop der pauze hadden er levendige beraadslagingen
plaats over hel wets-ontwerp lót wyziging van bovengemeld
hoofdstuk II. Door den minister van finantien worden
nadere opgavon aan den heer Begram verstrekt. Do onregel
matigheid door de vorige regering begaan werd algemeen
erkend, doch verschillend gequalificeerd. Ten slotte werd
het ontwerp aangenomen met 63 tegen 3 stemmen. Tegen
Maandag is de nadere opmaking van een aanbevelingslijst
tot aanvulling der vacature in den hoogen raad aan de orde
gesteld, terwyl daarna de staatsbegrooting voor 1869 in
behandeling zal worden genomen.
Dezer dagen is op den Galgenberg bij Hildesheim een
hoogst belangrijke vondst gedaan van allerlei voorwerpen in
gedreven xilver uit den bloeitijd der Romeinsche kunst. Men
vermoedt, dot zy herkomstig zyn uit het aandeel door een of
ander Gerroaansch vorst in don krijgsbuit genoten, en maakt
de opmerking, dat de bekende nederlaag aan Varus legioenen
toegebragt, op niet zeer verren afstand van do plaats der op
delving plaats greep. De geheole gevonden schat heeft het
voorkomen van tafelgereedschap voorden disch van een rjjk
Romein te zijn.
Onder de zeedieren, die thans In het aquarium van den
acclimatatietuin te Parjjs te zien zijn, is een der merkwaar
digste de hippocampus of het zeepaard, dat zyn naam ont
leend aan zyn gelijkenis van z|jn kop mot dien van een paard.
De ligchaamsbou w van dit dier is zeer buitengewoon, vooral
omdat h|j in strijd is met een van de wetten der natuur.
Zoo b. v„ wordt een dor pligten van de moeder, het zogen,
door hot mannetje vervuld. Het wijfje brengt voort en legt
de eijeren, maar het mannotje ontvangt ze en broeit ze uit,
en geelt aau de jongen eerst de vrijheid als zy in hun eigen
voeding voorzien kunnen. De natuur heeft nan het mannetje,
om die functie te verrigten, een zak gegeven voor den buik,
waarin de ejjeren worden gelegd en uitgebroeid. Die zak
stevig, vast en vleczig, wanneer hij de eyeren ontvangt, is
slap, dun en van vet ontdaan, wanneer de jongen den leeftijd
bereikt hebben, dat zy de wereld kunnen intreden. Die uit
drijving heeft ook op eigenaardige wjjze plaats, die bjj geen
ander dier wordt aangetroffen. Het zeepaard heeft hot ver
mogen om zich, wanneer het vermoeid is van het zwemmen,
met zyn staart vast te hechten aan eenig voorwerp, hetzij
steen of hout.
Als nu de jongen groot genoeg zyn om in vryheid tékun-
nen leven, maakt het zich vast met den buik gekeerd naar
den steen door een groote krachtsinspanning keert het zich
dan onderst boven en zijn zak tegen den steen drukkende,
wrijft het zoo lang, tot dat het erin geslaagd is zjjn talrijke
jongen kwjjt te raken.
De Boston Advertiser maakt een berekening wat de
burgeroorlog in Amerika heeft*geKos^f&nïprifïS6ItoT"
Junjj 1868 worden de uitgaven door dien oorlog veroorzaakt,
geraamd op 4,000,000,000 dollars, gedeeltelijk door belas
tingen en gedeeltelijk door lecningen bijeengebragt. De som
vertegenwoordigt don arbeid van 860,000 menschen, wer
kende meer dan zeven jaren lang tegen twee dollars per dag.
Uit Kroonstad wordt van den 17 dezer gemeld, dat
sedert den vorigen avond de zeevaart was gestiemd. Rondom
die plaats ligt bet y*3 vast en een aantal schepen eu sloom-
booten was in de havens vastgevroren.
Te Frankfort alMain, zag, men den 9 Nov. mot het
krieken van den dag op don dom een reusachtig zwarte vlag
wapperen, blijkbaar ter herinnering aan den verjaardag van
den dood van Robert Blum. Dergelyke demonstration hebben
den 9 Nov. sinds jaren plaats gevondenmaar niet zoo stout
als nu. De mogelijkheid, om aan de gevaarlyko spits onge
zien een vlag te hechten, laat zich daaruit slecht3 verklaren,
dnt de toren sinds den laatstcn brand niet bewoond, en by na
niet toegankelijk is. Tegen 8 ure werd de rouwvlag op last
dor politie weggenomen. 1
SCHIEDAM 19 November 186 8.
De leden van de eersto kamer der staten generaal zyn
ter vergadering, tot hervatting der werkzaamheden, bijeen
geroepen tegen Donderdag den 26 dezer.
Door het departement van finantien is mededeeling ge
daan van de volgende opgave der op 15 Nov. 1868 in de
onderstaande entrepöts aanwezige hoeveelheid ruwe suikert
Amsterdam17,947,264 pond.
Rotterdam15,343,739
Schiedam1,340,533
Dordrecht2,213,945
Middelburg1,063 000
Totaal 37.908,481 pond.
De opbrengst der Hollandsche IJzeren Spoorweg
maatschappij is geweest: 1868. 1867.
(Rotterdam Amsterdam—Helder)
In October f 156,852 85' f 143,858.43'.
Sedert 1 .January. - 1,672,765 97
1,510,064.44».
Dingsdag middag is er een begin van brand goweest
in de fubriek van de hecren Christie en Nolet te Schoonderloo,
en wel in dat gedeelte, waar de ter verlichting der fabriek
benoodigde gaz gestookt wordt. De spoedig op de plaats des
onheils tegenwoordig zjjndo brandspuit van Delfsliaven heeft
niet behoeven te werken, daar de brand inmiddels door eigen
personeel en bluschgereedschappen, alsmede met behulp van
de brandspuit der sleephellingmaatschappy enz geheel ge-
blusohtwas.
Naar men verneemt, zal do te Delfsbnven bestaande
en aldaar veel vertier en wotk gevende Nederl. cementsteen-
fabrick in het voorjaar naar Delft verplaatst worden, dat
voor een groot aantnl ingezetenen zeer te bejammeren is.
In deDingsdag avond gehouden buitengewone algemeene
vergadering van aandeelhouders in de Rottcrdamsche bank
is het voorstel van commissarissen (eervol ontslog aan de
directeuren, waarvan drie aanblijven tot 81 Maart, ten einde
commissarissen in de gelegenheid testellen, de zaken inmid
dels op beteren voet te regelen) aangenomen met 691 tegen
12 stemmen, terwijl 4 aandeelhouders zich buiten stemming
hielden.
Jl. Dingsdag heeft het kieseollegie der Ned. Her
vormde gemeente te Vlaardingen, uit het vroeger opgegeven
twaalftal prpdikantor,hot volgende zestal gekozende
heeren H. M. M. Rappard, te Bexbierum; W, Vliegenlhart,
te Vreeland; H. J. P. van der Linden, to Zevenbergen
A. C. J. van Maasdijk, te Katwijk aan Zee; W. Ménse, te
Bodegraven, en J. E. Steenbakker Morilyon Loyson, 'te,
Overschio. 'w,
t K/P'"\tK'C 1
