M 2(
Maandag 25 November.
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag.
A0. '1868.
1
J. Loopuyt,
A.^ Rijnbende.f
MrF.--J."-Cööt7'"
J. Beukers,
7 J. J. G. Nolet.
ALGEMEEN OVERZIGT.
«nr-
BINNENLANDSGHE BERIGTEN.
EOOAM.
-r -r
r
'A* v
V
C-7 *J« j
ABONNEMENT:
Ahonnemenlsprijfi per Drie Honden
Franco per Postdoor het gehcele Rijk
1.85.
2.25.
b hui
US
(Brieven »J|raiuso.)
ADVBBÏElfTJBHl
Priji ran den gewonen regel f 0,10.
Tot 10 regels f 1 00. Zegelregt roor iedere plaatsing 0.35.
De aftredende iictien van de Kamer van Koofi-
Imaulrl «n rnlirickeii diebij de stemming op
aanstaanden Disgsdag herkiesbaar zijn, zyu de beoren
De boer M. F. J.'COOL heeft echter
advertentie in ons nummer 2032van
verzocht (zie
Woensdag 18
dezer) niet weder in aanmerking te komen.
Den.15 dezer is teMadrid een volksvergadering gehouden,
met het doel om een openlijk bljjk te geven van instemming
met Olozagu's manifest, dat de kiezersVermaant, om voor
standers der constitutionele monarchie voor de grondwet
gevende volksvertegenwoordiging te kiezen. De demonstratie
beeft aan het doel beantwoord en zal, nnar men hoopt, een
goeden indruk in do provinciën maken. Er waren wel dertig
duizend menscben daarbij op de been. Evenwel is onder de
schare ook van tjjd tot tjjd de kreet: leve de republiek 1
geboord. Eenige van de bewindslieden hebben by die gele
genheid de menigte toegesproken- zy hadden schier geen
woorden krachtig genoeg, om te betuigen Koe groote eenstem
migheid iq den schoot des bewinds beersebte en hoe noodig
voor de zaak der revolutie de instandhouding der openbare
orde was. De heer Martoz, iemand van de demokratiscbe
partij, zeide in zyn toespraak tot de menigte„Burgers, gij
hebt u met den geest van ons manifest vereenigdin den naam
der volksvryheid dank ik u duarvoor. Uw vaderlandsliefde is
ons een onderpand voor bet behoud der vrjj heiden de pro
vinciën stemmen in met dé wenschen der hoofdstad. Het
tegenwoordig congres heeft de 'republikeinsche party een
meerderheid van 111 stemmen; maar deze is door de uit
komst der herfstverkie'zingen gedaald tot 52. -
manifest is'gisteren ~dóof" ons për~telegraïïf' antTTSTrcelona"
medegedeelden weet gy hoe die siad onze mededceling heeft
beantwoord? „Door dertig milliocn realen voor de nationale
leening in te schryven." De minister van justitie en eere-
dienst sprak vervolgens en zeide onder anderen
„De invoering der godsdienstvryheid in Spanje is een uit
gemaakte vaak. Het edict van de vyftiende eeuw, waarbij
delsrueliten uit Spanje zijn gebannen, is door het voorloopig
bewind ingetrokken. Er is vergunning verleend tot het
bouwen eenerProtestantsche kerk te Madrid. Weldra zullen
nevens deKatholyke kerkenProtestantsche tempels en Israë
litische *%jynagogen verrijzen; en met dat al gelooft het
bewind meer Katholyk te zyn dan de valsehaardige en hui
chelende neo-Katbolyken, die de godsdienstige gemoederen
in onrust zoeken te brengen
Naar de verzekering van een Fransch dagblad. Ie Liberal
van BayoDne, is in Spnnje alom een naamlooze proclamatie
verspreid, waarin het volk wordt aangespoord om den gene
raal Prim aan het hoofd des bewinds te plaatsen met den
titel van keizer.
Bljjkens de berigten uit Madrid van den 17 dezer is ook
aldaar een zoodanige proclamatie in het licht verschenen.
Prim zelf had zich dienaangaande uilgelaten op een wijze
welke dqed denken, dat hy zich daarmede ganscb niet ge
streeld gevoelde. De dagbladpers liet zich omtrent de kandi
datuur van Espartero niet uit.
'Do uitslag van 439 verkiezingen in Engeland is thnns
bekend283 daarvan zyn ten gunste der liberalen uitgevallen.
In Schotland en Ierland zullen de verkiezingen eerst den
25 en 26 dezer plaats hebben; men denkt, dat de door de
liberalen gewilde afschaffing der lersche staatskerk hun ook
in Ierland de meerderheid zal geven.
Het Pruissische buis van afgevaardigden heeft by eerste
lezing met schier algemeene stemmen aangenomen het voor
stel betreffende de vrijheid van spreken, waarbij wordt be
paald, dat geen lid van den landdag wegens zyn uitgebragte
stem of gegeven adviezen, by de uitoefening van zyn ambt,
geregteljjk of disciplinair vervolgd of buiten de vergadering,
waarvan hy deel uitmaakt, ter ^verantwoording geroepen
kan worden.
De minister van binnenlandsche zaken heeft verklaard,
dat de regering er mede instemde, om den vrede te bewaren,
maar nogtans zware bedenking bad.
Er zyn uitvoerige berigten uit de Vereenigde Staten van
Noorjl-Amerika ontvangen, loopende tot 7 November. Uit
de taal van de voornaamste dagbladen der domokratische
party is op te maken, dat zy in de by de presidenlskeuze
geleden nederlaag volkomen berusten wil. Die dagbladen
vleyen zich met de hoop, dat de generaal Grant, wanneer bij
aan het hoofd der uitvoerende mngt za! getreden zyn, zich
van het uitersle deel dor republikeinscho partij geheel zal
afscheiden en een gematigde staatkunde ,in den geest dor
conservative rigting zal aannemoo. Zy bouwen die hoop op
jde bekende inborst van den nieuwen president, a'ismcde op
het feit, dut do meerderheid der tcpublikeinsche party in bet
nieuwe congres der Unie, dat in blaart I860 zijn tank aan
vaardt, shchts tweccnvy'fiig stemmen /al bedingen. In bet
r - t x 1 i J
Den 15 dezer, in ilem namiddag; is weder een uitbar
sting van den Vesuvius begonnen,waardoor in den asohkegel
twee nieuwe kraters te voorscbjjn kwamen, vlak bij*de
opening, waaruit zich in 1855 de meeste lava ontlastte. Do
thans uitgeworpen stoffen loopen in de rigting van Fosso
Vetrana over de lavabeddingen van 1855 en 1858 heen.
Sommige geleerden meenca verschijnselen op te merken,
waaruit zy besluiten, dat deze uitbarsting een der laatsten
van de rij der uitbarstingen in den jongsten tjjd zijn zal.
De uitbarsting van den Veiuvius krygt groote afme
tingen. De stroomlava volgt denzelfden weg uls in 1855, dat
is langs de noordwestelyke zijde van den borg. Het dorpje
San Giorgio, dat tbans overstroomd is, was het eindpunt
van den meest westelijken stroom in 1855. De lava beweegt
zich op de snelste punten met een vaart van 180 Ned. el per
minuut. Aan den voet van den grooten ascbkegel zyn nieuwe
openingen ontstaan, waaruit, voornamelyk lava in twee
stroomen vloeit in den Fosso Vetrana, en van daar zijn weg
vervolgt. Uit den grooten aschkegel worden bij ruime tus-
sehenpoozen met verschrikkelijk geweld verbazende steenen
opgeworpen.
Een ooggetuige schrijft omtrent dit laatste verschijnsel
het volgende: zulk een uitbarsting bestaat niet, gelyk men
natuurljjk op platen af zou meenen, uit een doorloopenden
stortregen. Zy bestaat nog veel minder in een aanhoudenden
stortvloed van zwarteasch.opgeworpenuitdenvfammenden
bprgtop. Zij bestaat veel meer uit een opeenvolging van
ontploffingen. Maar het loejjen en de gloed in do diepte
beneden zyn aanhoudend. Ziet gij in dien afgrond, dan ziet
gy geen eigenlylee vlam, eu toch zyn de wanden in gloeyen-
den toestand. Uit den mond komt aanhoudend een dikke
wolk stoom en, in de diepte hoort gy het gerommel van de
"tJïtbarsti(rgrdie'zooTiamtonds"komen"zalrDan-wordt op eens
het gekraak en geknal heviger en daarop, zonder nadere
waarschuwing, volgt een luide* ontploffing, waardoor een
stortvloed van witgloeijende stukken steen van allerlei ge
daante en grootte de luebt in geworpen wordt. Zoo gewel
dig zyn de krachten, die in werking zyn, dat niet alleen
kleine stukken steen en zwavel zoo als die, waar een man
mede zou kunnen wegloopenmaar verbazende blokken
delfstof, ieder gioot genoeg om een goedqren-wagen van een
spoorweg to laden, opgeworpen wordetjjtJsof het goochel
ballen waren. Die ontploffing of losbarsting duurt misschien
niet langer dan een minuut; dan is er eenige oogpnblikken
rust. waarby men nog slechts het geluid hoort van de toebe
reidselen tot een nieuwe dergelijke ontplolfing.
SCHIEDAM 21 November 186 8.
Gisteren avond, circa zes ure, passeerde alhier, per extra
trein, Z. M. de koniDg, met gevolg, komende van het Loo
en zich begevende nuar de residentie.
Wij herinneren onze lezers aan de verkiezing voor
vijf leden van de kamer van koophandel én fabrieken alhier,
welke op aanstaanden Dingsdag, den 24 dezer, van elf tot
hairtwee me, ten ïuudhuize zal plaats hebben, ter vervulling
der gewone yacatftre ontstaande^do^r de'periodieke aftreding
in dit jaar, en 'van* één„lid in.de plaats van den heer C, A.
van der Burg, die als, zóódanig bedankt heeft én in 1870
had moeten aftreden. 1
'De namen der weder verkiesbaar pftredehde léden zijn,
volgons gewoonto, aan het hoofd do éér kóloipmé» goplnutst.
- In de op 20 dezer gehouden vergadering dér Kies
vereniging Orde, is aan do léden kennis gegeven, dat de
heer dr. A. Maas voor zyn beéoéuynéVis bestuurslid en
voorzitter had bedankt, én de andere leden dëbetrekkingen
van onder-voorzitter, penningmeesier en secretaris respec-
tivelijk hadden opgedragen aartje Keerên C J, Vaillant,
J. Loopuyt en J. S. M.kïe Groot,,diedeze opdrngt hebben
r J i i n
aangenomen. r
Tot kandidaten voor het lidmaatschap der Kamer van
Koophandel en Fabrieken zyn door baar gesteld, do beoren
J. Loopuyt, A. Rjjnbende, J. T. Beukers, J.J.G. Nolet
en M. blak, en zulks in de plaats van hen die dit juar naar
den rooster moeten aftreden Ter voorziening in de vacature,
ontstaan door bet tusscbentjjds bedanken van den heer C. A.
van der Burg, is als kandidaat benoemd de heer Ai. Elzevier
Dom.
Gisteren avond hoeft in de groote zaal van het gebouw
Musis Sacrum alhier de vergadering plaats gehud van wege
de Vereeniging Arena, waarin de heer H. H. P. de Wit,
officier der artillerie te Delft, als redenaar,optrad ln zyn
voordragt toonde hy op allezins verdienstelijke én populaire
wjjze aan, dat Nederland met een kleine légérmagt tegen
grootere legers te verdedigen was.
Deze bijeenkomst werd bijgewoond door den'héer burge
meester, eenige offioicron der dd. schutterij alhier on andere
collcgien.
Bij de gisteren aan het departement van marine plaats
gehad hebbende aanbesteding, is o. a. voor de levering van
8000 kan jenever de minste inschrij ver geweest, de heer
J. J Melchers Wz., te Schiedam, voor 70.93 de 100 kan.
Jl. Woensdag is door den slagter J. van Meeningen
alhier, een varken geslagt, dat 342 Ned. ponden woog. Het
dier was gemest op de bouwhoeve van. den heer Gevers
Deynoot te Loosduinen.
Het bestuur der Vereeniging ter bevordering van de
belangen des boekhandels beeft zicb tot de tweede kamer der
staten generaal gewend met een adres, strekkende om de
bijzondere aandacht der kamer te vestigen op het over
wegend belang der in het wets-ontwerp tot afschaffing van
het zegelregt op de gedrukte stukken enz. voorgestelde
afschaffing van zegelregt op zooveel andere gedruktestukken.
Zij uit daarom den wensch, dat het ontwerp in njn geheel zal
worden aangenomen
Jl. Donderdag is in den Rotterdamschen gemeenteraad
ingekomen een voorstel van de commissie voor plaatselijke
ilnantien, waarmede burgemeester en wethouders zich ver-
eenigden, om in de plaats van de ingetrokken belasting op
de riolen, de volgende belastingen te verhobgen: 1, verhoo
ging ophet havengeld der zeeschepen (zeil- en stoomschepen),
in te gaan op 1 January 1869, volgens een daarop overgelegd
ontwerp-raadsbcsluit; 2. een verhooging van tien opcenten
op de hoofdsom van rjjks personele belasting, en deze dus te
brengen van 70 op 80, te beginnen met het ryksdienstjaar
1 Mei 1869.
Donderdag avond ten ongeveer half twaalf ure ont
moette een agent van politie te Rotterdam, die naar zyn
woning wilde gaan, in de Scheepstimmermanslaan, nttby zyn
woning, 5 h 6 personen, uiterlijk sjouwerlieden. Een dier
personen, die toeschoot roet het kennelyk doel, om den agent
aan te grjjpcn en daarbjj riep: „daar heb je zoo'n" enz., werd
door den agent met een pistoolschot ontvangen, waarna de
aanranders Ijlings de vlugt namen. Onderzoek is ingesteld.
Gisteren morgen ten 9 ureisbet 1ste escadron huzaren,
tydelyk te Rotterdam gedetacheerd geweest, naar 'a Hage,
teruggekeerd;-jT 'c: 1 -Ui - w
Bij onderscheiden proefnemingen aan de verschillende
stations langs de kust, met het vuurpyltoeatel van de Noord
en Zuidhollandsche Reddingmaatscbappy was meermalen
gebleken, dat pijlen, die langen lijd bewaard waren gebleven,
niet meer aan het doel beaptwoordden en by het afvuren
sprongen.
Donderdag, voormiddag, zijn aan het station Soheveningen,
onder toezigt van den burgemeester der residentie, als voor
zitter van de plaatseljjke commissie en van bet bestuur der
reddingsmiddelen aldaar, en in tegenwoordigheid van den
luitenant der artillerie Moorrees, twee p|jlen afgeschoten
van een voorraad, die nu ter aanvulling aan alle stations
moet dienen. Deze pijlen hebben uitmuntend voldaan en
beantwoordden volkomen aan de verwachting.
De aanvoer van steurharing blyft te 'Soheveningen
steeds zonder voorbeeld belangryk, zoodat de prijzen dan ook
byzonder laag zyn. Eenige dagen geleden bragt een schuit
dehoogstaanzienlijke hoeveelheid vau 180,000 stuks aan op
besomde slechtsJ 700.
Gedurende de laatste dagen is le Scheveniogen zoo
veel haring gevBngen, dat de voorraad zout is verbruikt en
daaraan alzoo voor bet oogenblik gebrek bestaat.
-Uit bet verslag, dat ten aanzien der plaats gehad heb
bende ongeregeldheden 'te Leyden door den burgemeester
aan den gemeenteraad is gedaan, is het thans officieel open
baar geworden^dat daartoe het eerst aanleiding bebberf®gege-
ven de leerlingen der ambachtsschool van bet genootschap
Mathesis Scientiarum Genitrix, die door minbeduidendo
baldadigheden de tusscbenkomst der politie noodzakeiyk
mankten. Naar men zegt, wordt dit weersproken door het
besiuur der schooi, dat beweerd door gepaste maatregelen
by tijds te hebben gezorgd, dat geen ongeregeldheden plaats
vonden.
Jl. Dingsdag is van Hillegersberg gevankelijk naar
Rotterdam overgebragt een persoon, beschuldigd van mede-
pligtigheid aan het mishandelen van politie-ngenten te Rot
terdam, in deze week.
bedert eenige weken worden in de wei- en hooilanden
in den Alblasserwnard ongemeen veel muizen en ratten
waargenomen. Te gehjker rijd echter zjjn de natuur'jjke
vijanden van die dieren, do wezels en bunsings, in grooter
aantal verschenen en voeren daartegen een waren verdel-
gings-oorlog. Weerkundigen in die stroken beschouwen
de tegenwoordigheid van den egel, ons inlandsch stekel
varken,als een gevolg van het zachte weder, terwjjl anderen
liet vooreen aankondiging, vooreerst althans, ven weinig
koude en vorst aanzien.
In tegenoverstelling van bovenstaande wordt uit Wierden,
van don 17 dezer, gemeldMen heeft in deze streken nog
zelden zooveel wilde gapzen en eenden gezien a|s dit najaar?
waaruit de weerwikkers een vroegen, strengen en langdurigo'n
wiatervooispellen. Naar het zich laalaanzien, gelooven.wy^
dat de laatsten het kortst by de waarheid zjjn.' 1
In de vorige week is te Havlingen een proef genomen,
om een nieuwen tajt van industrie in het 'leyên te roepen.
Twee kooplieden hebben vier duizend schelyissghen en eenige
I,»'
