I
p
M
M
*1
'4°. 1869.
VrijdagSl.6 April.
ea Vrijdag.
m
II
p
sk.
ALGEMEEN OVERZIGT.
8UITENLA8DSCHE BERIGTEN.
BINNENUNDSCHE BEKIGTEN.
'8
ft(Briévénf
jf
lie KAMER DER STATEN GENERAAL.
- i
l
m>-
:.«;v Sist#-*:?** *b. -
rC^>
ABONNEMENT!
:fAbonoeraentsp.ljj per Drie Maanden
Franco per Past, door hot geheele Rijk
f 1.85.
3.25.
franco.)
AD V E ETElïTIBJii
Prij» ran den gevronen regel f 0.10.
Tot 10 regelt f 1.00. Zegelregt «oor iedere plattting 0.35.
li
HI
Jl. Zondag is bet 50jarig-feest van hot priesterschap van
pans Pius IX te Rome op plegtige wyze gevierd. Destnor-
•gens ten. vier ure verkondigde het kanon «ran'den Engelen-
burg hët begin van 'het jübité én de klokken antwoordden
Édet haar gelui plegtstatig en welluidend.
De paus las de mis in de St. Pieterskerk, waar 150 per
sonen de communie ontvingen, allereerst vier weesjongens,
waaronder de jonge Mortara, uithetweeshuisTataGiovanni,
in welk gesticht de paus zijn priesterloopbaan begonnen is.
en waaraan bjj steeds zeer gehecht bleet. De kerk was ge-
hoel door belangstellenden bezet. 1
Ten 5 ure werd de receptie gehouden van de verschillende
deputation, die den paus gelukwenschingen kwamen over
brengen.' Gedurende die ceremonie speelden zeven militaire
muzykkorpsen onder de vensters van het vatikaan afwis
selend feestmuzyk, en daaronder een hymne van Gounod,
voor deze gelegenheid gecomponeerd. Degelukwenschingon
in daad en in woord waren zeer talrijk.'
Na de receptie en de overreikïng der geschenken heeft do
paus in 'fltaliaansch een korte toespraak gehouden, over de
toekomst der kerk en de verzekering gegeven, dat Rome het
middelpunt der waarheid zóu blijven. De paus eindigde met
denwensch, dat do 'Heilige Stoel uit den stryd, die bij heeft
door te staan nog grooter en verhevener zal te voorschijn
komen, en deelde den zegen uit, welke mei het: „Leve
Pius IX" beantwoord werd.
Des avonds waren do straten en gebouwen der stad schit
terend verlicht,
Do re'de .door den Franschen minister van buitcnlandsche
zaken, den heer de La valetto, overFrankrykabuitenlandsche
staatkunde, gehouden, heeft ook elders als in dat rijk een
goeden indruk gemaakt; zelfs de Norddeutsche Allgcmeine
Zeitung begroet die rede ais een nieuwen waarborg van vrede.
Die minister, zegt zjj, Verklaarde ten allersteiligsle dat do
Franseho Tegering geen vuriger wensch koestert dan "de
vredige betrekkingen mei do vreemde mogendheden in stand
te houden, en dat zij zich uit d(en hoofde de inachtneming
der strengste neutraliteit ten pligt heeft gesteld, Wat meer
bjjzonderde Duitsche aangelegenheden betreft, hewjjzen de
gezegden van den beer de Lavaletle.dat do Fransche politiek
onder do leiding van den tegen wóordigen minister in geenerlei
opzigt denkt af te wyken van hot in September 1866 vfer-
kondigde programma van niet-inmenging. Deze verklaringen
kunnen niet nalaten het vertrouwen op een langdurig tyd-
perk van vrede, zoo veel dit van menschelijk vermogen
afhangt, te bevestigen. Nog opmerkelijker wordt deze vrede
lievende verklaring-der regering aan den eenen kant door de
levendige toejuichingen waarmede zy van alle zyden in de
kamer begroet werd, en aan den anderen kant door het tijd-
stip waarop zij geschiedt. Terwijl de'regering zulk een
programma onroiddelyk vóór de nieuwe verkiezingen ver-
ujkbhdtgt. en do kamer bet met ondubbelzinnigen bjjval
ontvangt, bewijzen beide,'zoowel regering als vertegen woor-
'diging, dat zy zich wel 'bewust zyn.daarmede de bepaaldo
"opinie de3 lands uit te drukken.
Dè oppositie jn hét wetgevènd ligehaam van Frankrijk
gaat vbor.t met haren wanhopige» strijd tegen de regerings-
itf'jJ."- -ï.-i'.r'lVi 'v'_ IV. 'lit a-'JL I.»
.voorstellen, ofschoon zy ten voÜé van het vruchtelooze barer
pogingen ..overtuigd is; haar blyft echter de troost, dat
'hoewel'haar' streven by de regeringsgezinde meerderheid
'schipbreuk lijdt/aan de natie meer en meer do oogen geopend
'wordt en daarby éèn sympathie opgewekt, (Ho zich dagelyks
'krachtigeruit. ';S
Het budget voor. oorlóg geeft gelegenheid te over om
v [daarvan .posten ter schrapping in discussie te brengen, waar-
ohdéfindebersteplaatadegroote militairecommandcmehten;
-i1iié?darm!Óokdoor den heer P-icardbestreden .zyn, doch door
•$en -minister'van oorlog, maarschalk Niel, met kracht vcr-
'dödigil'wérden; De kamér- 'heeft zo gehandhaafd;' Het
L-effebtiof deB legors, op 400 000 man gestéld, wénschte de
^Oppositie-metde bélftte véminderen, tevens met opheffing
der keizerly ke gardeook deze poging was jjdel én stuitte op
.,'de Bereidwilligheid der' meerderheid af, om der regering
;|hiérin tor wille te zyn.
■ift.-Nogtans hoeft,do minister, by al de vasthoudendheid aan
pzyhmilitaire operatien, de vredelievende verzekeringen van
^zyi^ambtgenooi, voor buitenlandsche zaken in geenen;deele
^gewraakt. Ten .aanzien dier verzekeringen valt nog te yer-
I melden, dat zy ook'iin Engeland den besten indruk hebben
Vgemaakt.cn als opregt gemeend zijn aangenomen.
g ilfcizcrNapolaon heeft het voornemen opgevat om de bon-
li derdste verjaring der geboorte van Napoleon I te vieren mot
I een stap tot verbetering van het lot der nog levende krygs-
j makkers van zyn pom. Ii) een daartoe betrekkelijk schryven
^aan den staatsminister Rouher van den 12 dezer,'dat terstond
S in het officieel dagbladis 'openbaar gemaakt, verlangt do
V keizer, dat iéder Fransch militair,'dié 'im'dè legers van de
j eéfste repubiiek of van bet eerste keizerrijk beeft 'gediénd,
j van ,15 Augustus aanstaande .'(den dag waarop Napoleon
iBonapartêin 1760 geboren werd) een pensioen van minstens
#250 francs in het jaar zal,genieten.
aantal mifitairoD, dat door hei aangêkondigdo yoor-
i't;.
nemen des keizers'zoude.wordengebaut, wordt op omstreeks
veertig duizend geraamd. K^ffi-;
De Spaansche cories 'héhhen in het begin dezer week de
algemeene discussie oyeydejMipr Spanje ontworpen consti
tutie hervat. Nadat MtéKiSmiiaehó lea -conservative leden
huotio bedcnkingén' tégen'hef ontwerp hadden ïagébragt.'is
het uit het Katholiek en kerkelijk oogpunt bestreden door
den heer Manterola, oen van de vier Katholieke geestelijken
die zitting in de grondwetgevende vergadering hebben,
In den Etenclardeen der ministeriele dagbladen van
Parys, leest men het volgende:
De Madridscbe Correspondencies, bet orgaan van den hertog
van Montpensier, betoont grooten y verin hot tegenspreken
onzer narigton, betrekkelijk de pogingen, te Parijs;door do
gelastigden van dien prins gedaan..om de geldleeningen ie
sluiten. Zou dat blad in staat zyn om op de volgende vragen
te antwoorden
Is het niet waar, dat ten gevolge van het mislukken dier
pogingen een zeker aantal getrouwe aanhangers der Orle-
anisten-party, op .verzoek van een persoon dien wij zouden
kunnen maar nog niet willen noemen, besloten heeft zeven
millioen francs aan den Spannschen kroon-pretendent voor
te schieten in den vorm eener particuliere inschrijving?
Is het niet waar, dat die operatie eerst tot stand gekomen
en uitgevoerd is onder het uitdrukkely k beding, dut de hertog
van Aumale zich vooraf voor de teruggave van het gansche
bedrag der voorschotten borg stelde
Is het niet waar, dat het bedrag der Orleanistiscbo in
schrijving, nog maar vyf dagen geleden, naar Madrid is
overgemaakt door toodocn van eon vertrouwden gelastigde,
den heer Sïsto Perez, den overbrenger eone'r geldsom van
achtentwintig millioen realen, wier eigenlyke bestemming
nun do Correspondencia ongetwyfold beter bekend is dan
aan ons
Op deze drie vragen wachten wy antwoord.
gemeend,dat van heteenctot het nn'dérè'einde ivan het kanaal
geheole reeksen van schepen elkander fusachén 'de Róode én
do Middellundsché zee zullen kr'utsWèndearmflhelemmè-
ringen kunnen yboriyloey'ën. Zie hiér.'éehtèr wat [daarvan
is. De compagnie -heeft de passage gmhat
tonnen 's jaars. 'Dit maakt'500 OOCI tonnen pér maand, dat
is 16,000 tonnen per dag. Rekenende nu de schépen gemid
deld op 1000 tonnen, zoo zouden cr 16 schépen daégs pp-
en afvaren over'cene,lengte van .39 uren, Hét g^élkan
veilig tot 30 en 42 'schepen klimmen. K.f j
"31. Dihgsdag zyn dè weïk'zSamhédén hervat. - De ge
loofsbrieven van den heer Olivier, nieuw benoemd lid voor
liet hoofdkiesdistrict ZuidhorD, worden in lmndcn gesteld
eener commissie, ten eindo daarop rapport nit te brengen.
De voorzitter deelt mede, dat bij de kamer onderscheiden
wets-ontwerpen zyn ingekomen, waaronder o. a./dnt tot
wijziging en uanvulling der wetten omtrent de helling en
verzekering der in- en uitgaande regten en occynscn, en dat
tot onteigening van perceelen ten behoeve van den spoorweg
vun Dordrecht naar Rotterdam. Nog zyn ingekomen
cenigo regeringsbescheiden, welke commissoriaal gemaakt
zijn, terwyl kennisgevingen, worden voorgelezen van door
do eerste kamer aangenomen wets-ontwerpén. - Daarna
wordt overgegaan tot het trekken der aideeiingen, die ver
volgens hare voorzitters en onder-voorzitters benoemen.
Karakteristiek, ter waardeering van den toestaud der
Engelscüestants-kerk, is een, door dé bewoners van Ansley,
in Devonshire, aan het huis dér'lórds gerigt verzoek, om het
den bezitter van een kerspol wettelijk te verbieden, een halve
eeuw van zyn diocese afwozi# te bljjven. Aanleiding tot dit
zonderlinge en op den eersten- blik ongerymd-scbynend
verzoek, heeft, het volgond feit gegeven. De opper-priester
van Ansley,die in 1816ditkerspél verkreeg, heeft, gedurende
52 jaren, slechts achttien maanden oodèr zyne kudde door-
gebragt, terwyl hij echter hief vergat, om met de meeste
naauwgezetbeid, over zyn inkomsten té beschikken, dio
behalve 100 morgen .kcrk-laisderyenjaarlijks 168 p. st.
beliepen.
Uit Seraing vérneémt mén,,dat de toestand eenigzins
verbeterd is. De rust is niét.verder vèrstoord, atthan».ern
stige wanordélykhèden vónden geen plaats,terwyl de arbei
ders in eert paar' kolenmynen 'iv'eder Aap het.werk zyn ge
gaan. Uit de verschiUendë herigtén biykt', flat 'de onlusten in
het leven zyn geroepen door het werkvolk der smeltovens
van de maatschappy CoékeriI, ton govofge van het vorderen
van meerder werk bij eené vermindering "van het loon met
25 centimes per 1000 kilo's verwerkte grondstof, alsmede
door do bepaling, dat de lederen voorschoten cn andere
kleinigheden, vroeger door de maatschappy betaald, voortaan
voor rekening der- vyerklieden; zouden -komen.' Van daar
verzet en vordering tot.intrekking dier maatregelen, alsmede
tot ontslag van den chef der fabriek, .welke die hervormingen
had ingevoerd. r-
Het vorenstaande moge-de; aanleiding geweest zyn der
wnnordelykhedon, zeker ,sehyfit het echter dat de internati
onale arbeiders-vereeniging in het .spel is. geweest. Hare
zendelingen hebben sinds lang de gemoedéren te Luik, Var-
viors cn Seraing in gisting gebragt en allerlei govaarlyke
leerstellingen gepredikt. Aan hare inblazingen moet dus bok
dé toestand vati dëjjongste'dagèri geweten wordeti.
Hét kanaal van Suez, zul den 1 'October van dit
jaar worden geopend cn die, opening zal een der grootste
gobourtenissen van den niëuwcren tyd zyn.' llct.oogenblik
is' 'dus naby, waarop men den.aanvung zal zien'van de om-
w.ópioling ia don 'handel/'die velénsvo^rspél(len.' Menheeft
V SCHIEDAM, 15 April 1869.
Gisteren avond had de laatste der zes voordragten'ovor do
godsdienst, die gedurende dezen winter van. wegebde ver- -
eenïging „Licht, Liefde, Leven"gegeven zouden worden,
in Musis Sacrum plaats. Ais spreker trad op .de hoer
J. Knappert, van Leyden, Hy had tót ondorwerp gekozen:
Godsdienst ïn verband met onze wereldbeschouwing. Drong
hij cr met don meesten nadruk óp aan, dat tiet onderscheid
tusschcn godsdienst en godsdienstige begrippen scherp in hot
oog gehouden zou worden, by toonde Aan hoe^leze laatsio
volstrekt aflmnkelyk zyn van den ontwikkolingstrap,'door
den mensch bereikt, de mate van kennis door hem verworven,
kortom van zyne wereldbeschouwing. Mét. kluarl)eid eu
kracht deed hij uitkoinco, hoe de overgëleverdo.„"gelobf'a-
begrippen, onder den invloed eener kinderlijke, maar lang
voorbijgegane wereldbeschouwing gevormd, inonverzoén-
lyken stryd waren geraakt met de wetenschap onzèr dagen.
De nieuwe, door onomstooteljjke resultaten der wetenschap
in het leven geroepen wereldbeschouwing, wyzigt onze be
grippen, maar schaadt aan onzo godsdienst niét-, integendeel,
door loutering der goloofsvormen en verwydering van alle
vooroordeel, wordt het geloof zelf tot hooger, reiner ontwik
keling gëbragt.
In den loop zy nor rede, met don gloed ëe'nër vasté over
tuiging voorgedragen, had de spreker gelegenheid, allerlei
wetenswaardige bijzonderheden uit de geschiedenis oflna-
tuurkunde in te vlechten, terwijl in den dank, hem namens
de vergadering tocgebragt, de zumonkoinstcn werd besloten
met den wcnscb, dut zij den geest des onderzoeks opgewekt
mogen hebben en bij ieder de overtuiging bevestigd, dat
wuro verlichting met heilige bezieling en warmte van ge-
moeds of geloofsleven noodzukelijk gepaard gaat,
Gisteren namiddag circa vierureontlastté zich over deze
stad een onweêrsbui, dieruim een uur zoo hier als-over-den
omtrek hangende bleef; ofschoon felle bliksemstralen elkander
opvolgden hebben wy van geen onheilen gehoord.
In ceo houtzaagmolen aan de Oostmaaslaan te Rotterdam
is de bliksem geslagen zonder dat daardoor echter brand 13
ontstaan.
Sedert het berigt in ons vorig nummer omtront den
rbrand in de branderij Liverpool alhier, hebben wy nader
vernomen dat onderstaande personen zich by dië'gélegeh-
heid, -door hunnen y ver en de aun wending van doéltreffende -
maatregelen to,t stuiting van dat onheil, verdienstelijk héb-
ben onderscheiden: do agent van politie 2de klasso,J.F,
Meijer en de agenten van politie 3de klasse, L.Groóneweg,'
J, Moorer, Joris vun Katwijk, J. Kopponhngo/P. Gommers
en J. B. Beekman, - -
Naar men meldt, bevat het in ons vorig nummer ver
meld wets-ontwerp van den minister van flnantien ook op
andere punten wyziging inde postwet. Onder anderen zal
het porto voor drukwerken niet meer per vel, maar per gewigt
berekend worden.
In de afgéloopen wcelc zyn door de commissie van
examen voor bet lager-en meer uitgebreid lagerbnderwys,
te 's Hage, geëxamineerd 50 aspiranten 'voor de acte van
hoofdonderwijzer waarvan 18 slaagden, 12 voor het
Engelsch, waurvan 4 worden toegelaten,
Uit 's Hage wordt gemeld: Men verneemt,dat op
aanhoudenden aandrang van onze regering en onzen gezant
te. Madrid,'ide Nederlandsche vlag ten opzigte der betaling
van haven- enscheep mart region in .de öpiuitjache koloniën
met de ijpaonsohe vlag gelijk gesteld is. Dit werd lang door
onzen handel gewenscht.
Uit Dremhe wordt gemeld, .dat de lieer Gosselaar,
te Eimneneon der. ondernenicndste verveeners van de
geheele provincie, voor eenigeo tijd een 'uitvinding heeft
gedaan, die.van groot.gowigt kun-worden. Zij bestaat-in een
spoorloestel, ,totrvervoer van turf-en, veeustof; de sporen
zyn van hout, waarop bandyzeris he.vesiigd tegen afsiyting,
waarover en waartegen de raderen loopon; die raderen zijn
bevestigd aiiu ijzeren assen, welke zich bewegen in yzeren
stoelen en op die stoelen zyn bevestigd turfbakken, die kun
nen worden verhoogd door losse ppzètsëls öf yerhóógings-
'bakken. Op die stoelen kunnen ook gezet worden zandbakken
of wipkarrpn,die in 't midden opengaan en uit béide einden
het zand laten afvallen. De sporen kunnen verlengd worden.
Uit Meppol wordt gemeld, dat de ongekend jioóg'a
pryzon,' die thans voor varkena-betaald worden, oorzapk
zyn, "dat [èr^reeds sedert geruimèn tyd by den boerenstand
daar en •'oldërs meor dan 'oóit wërkfvhn gemaakt wojrüt.btu
V,,
t
•4
y#