A". 1869.
Jl/t 2143,
aan dagi 26 Ju lij.
Verschijnt dagelijks uitgezonderd Bingsdag.
ALGE1EEN OVERZIGT.
BUITENLANDSCHE BERIGTEN.
BINNENLANDSCHE BEBIGTEN.
STEDELIJK NIEUWS.
B U 11 G 1511 L IJ K E S T k N D.
(feborent 2jl July. Neeitje Maria,' dochjer van J,
Brsta Ctt J. Pk, Ritman, Bronsveld, 23. Cornells, zöoti
ABONNEMENT:
Abonnementsprijs, per Drie Maandeu. f 1 85.
Franco por Postdoor bel gebccle Rijk - 2 60.
.Niettegenstaande de Fransche olTicieuse dagbladen al
hunne krachten inspannen, om bij bet publiek do overtuiging
ingang te doen vinden, dat keizer Napoleon bet workelijk
■ernst is roet vrijzinnige maatregelen te nemen, en dat door
hem de topgezogde hervormingen onbekrompen en in den
meest liberalen geest verwezenlijkt zullen worden, is bet er
verre van af, dat men zich door l'raaije woorden en sehoone
beloften in slaap laat wiegen, daar de ontevredenheid over
de laatste besluiten meer en meer toeneemt; Rnuher presi
dent van den senaat; Duruyen Vuitrysenaats-ledenDe
oude reaclie-geeat van het vorig ministerie ingeroepen om
liberale hervormingen tot stand te brengenhoe is het moge-
!jjk met het gezond verstand te ryrnen, dat men denken kan
daardoor hoop op en tevredenheid met de toekomst te kunnen
vei wekken, tenzij geheel Frunkryk met blindheid geslagen
ware.
Heeft men zich ook ai eenigeoogenblikken opdeTulierien
kunnen vieyen dat de gedane toezeggingen met ingenomen
heid zouden ontvangen worden, de publieke geest heelt zich
echter al zeer spoedig in de onafhankelijke bladen doen
hooreri, die tegen een en ander in verzet komt, en niet wejnig
verstei kt wordt, door een herinnering aan het publiek van
prins Napoleon "s keizeis neel, in een der ministeriele dag
bladen van Parijs, dat hij niet in den bofiaad zit en aan
geeimrlei raadsvergadetingen des gouvernement» deel heel!
Ie nemen. Hieruit wordt natuurlijk door dat publiek de
gevolgtrekking afgeleid, dal die pi ins wien overhelling tot
de demokrutiscbi) begrippen woidt toegvsqhrovpn niet in
stemt met den tegenvvnoidigen gang der politieke aange
legenheden in Frunkryk.
Donderdag is in het ïingelsehs hnogeihuis door lord
Clairn?, den leider der con.-ervalite party medegedeeld, dat
hy een conferentie betrekkelijk d" lersche kerkbill had ge
houden met den minister Granville en dat zij beiden hel
eens waren geworden over een wyziging van art 68, welke
nis vergelyk tpt vereffening vap hot voornaamste geschil
punt tusschen de twee huizen zou kunnen dienen. Dut
artikel (bopulende dat het overschot der Iersehe kerkgoede
ren door het gouvernement zou worden besteed voor blinden,
krankzinnigen en andere buiten pigen schuld noodlijdende en
hulpbehoevende personen in Ierland, maar dat eike daartoe
strekkende beschikking des gouverneroents aun de beoor-
deeling des pariemems zou worden onderworpen en daardoor
zou kunoep wotden teniet gedaan) zou gewijzigd worden en
pu bepalen dat het parlement over liet door de lik widatie
der leracbe kerkgoederen te verkrijgen fonds, gedeeltelijk
zou kunivn beschikken voor het evep gemelde doel, dat is
de leniging van onvermijdelijk ongeluk en lijden.
Verder deelde lord Claims mede, dat bij zich ook omtrent
andere geschilpunten van minder gewigi met lord Granville
had onderhouden, en dat zij dienaangaande bcpulingen had
den gevonden welke zijns ooideels een middenweg zouden
'openen en als een vergelyk voor de beide huizen aannemelijk
zouden zijn. Deze bepalingen werden veider door lord
Clairns opzegeven en ontwikkeld; zij betreffen do wijze
waarop de verkregen regten van de geestelijken der Angli-
,caansche kerk jn Ierland berekend en uit haar vermogen
gekweten zouden wotden.
Het lioogerhuis heeft al de door lord Clairns, in overleg
met lord Granville voorgeslagen bepalingen aangenomen,
terwy! het beiusite jn de door het lagerhuis vastgehouden
bepaling, dat de Anglicaansehe kerk in Ierland reeds met
1 Januurij 1871 de hoedanigheid van staats-insiellingen hot
genot tier baar als zoodanig vei leende goederen zou verliezen.
Hiermede is do discussie hy de lords nfgelqopen.
Gisteren heeft de minister Gladstone in bet lagerhuis
voorgesteld, dat dit niet zou volharden in zijn verwerping
van het amendement der lords; dit voorstel werd aange
nomen.
Er wordt sedert eenigen tijd strijd gevoerd tusschen dag
bladen van Konstantinopel en Alexandria welke als onder-
liandsche organen van Titrksche en van Egyptische bewinds
lieden worden aangemerkt. De Ml, een Franseb dugblad te
Alexandre, geeft den onder-koning ronduit don rnad ojm
zich van het Turksche rijk l«a temaken en Egypte weder
tot do zelfstandigheid en luister van den tyd der Phurao's te
brengen; hy beeft daartoe, meent dat blad, het regt, de be
kwaamheid, de roeping en de gelegenheid, daar Se Sultan
een zieke man is .en diens.rijk allengs uiteen valt en instort.
Biei op wordt door de Tnrquié, een Fransch dagblad van
Konstantinopel, het volgende geantwoord; Zulke dagblad
artikelen, die onder het oog van Hgyple's bestuur en mei zijn
stilzwijgende goedkeuring worden gediukten openbaarge
maakt, nopen ons om thans, met nog meer nadruk en grond
dan vroeger, aan Je dringen op de afzetting van eep land
voogd, die zyn heiligste pligten heelt vergeten of ge
schonden
Wy weten wej, dat de Khedif(<iat js de offlpiele titel van
Ismuff-paclro, den onder-koning van Egypte), ongerust ge-
wprden door fle koelheid jvaarmede hy aan al de bovpn van
-Europa ontvangen is, te Konstantinopel zal komen en er
kwistig met betuigingen van zyn ycikuoehlkeid en geiroitwr
P
(Brieven franco.)
heid zul zyn. Doch wie is er,hier dien men dsnkt daarmede
te misleiden Meent men, dat de argeloosheid »<n de oevers
van den Boaphoruszoo groot is, dat die geveinsde betuigingen
van onderdanigheid en trouw hier geloof zullen vinden?
Het denkbeeld om zieh onafhunkelyk te maken, is in het
gemoed des Khedifs zoo zeer gevestigd en heerschend dat
hij door niets ter wereld bewogen zal kunnen worden om
daarvan definitief en voor goed af te zien. Hij zal zicli voor
bet oogenblik vernederen, maar roet bet vaste vooinemen
om by de eerste gelegenheid het verlorene weder in le halen;
dit voornemen zal hy gewis uitvoeren, en dio gelegenheid
zal zich wel eens bieden, zoo bij door den sultan op zijn post
gelaten wordt.
Ten slotte zegt de Turqtde dat in deze beschouwingen
enkel het gevoelen der redactie is uitgedrukt, en dat zij
meent aldus te moeten spmken dewijl ieder getrouw onder
daan van het Turksche ryk Ismaïl pacha's streven naar on
afhankelijke souvereiniteit en naar scheuring van het grond
gebied des sultans, behoort in bet licht te stellen en voor het
oog dor wereld bloot te leggen.
Omtrent den hevigen brand, waardoor op den 10 en 11
dezer de welvarende stad Geflo in Norrland. in Zweden, is
geteisterd geworden, verneemt men tijons nog de volgende
bijzondei heden, t.w. dat ongeveer het twee derde en wel bet
sohoonsie gedeelte van Geile door dien braad is in do aseh
gelegd. Het stadhuis, het tol- en postkantoor, do aehouw-
burg, de drukkerij, verscheiden pakhuizen met rogge, de
scheepstimmerwerven,enz. zijn mede een prooi derviaintuen
ge weiden, In het geheel zyn er tusschen de 7 en S honderd
huizen, erven en boeven afgebrand, Ruim 8000 mensehen
zyn daardoor bijna van al hun have en goed beroofd en be
vinden zich zonder huisvesting. De aangeristc schade door
dezen biand wordt op ruim 10 tniilioeu daalders begroot.
Veel yeibrand eigendom'is "echter nier verzekerd. Het yerr
lies der Zweedsche brand waarborg maatschappijen daarbij
zal alleen ruim 4 millioen daalders bedragen
Door hei Fransche ministerie van landbouw pp koop
handel is bet volgende bekend gemaakt; „In Sicilië is door
den heersdienden veeiyphusde veestapel met ruim 300 000
stuks verminderd. Dien ten gevolge ontbreekt het er aan
de nnodige mest voor den landbouw en is de prijs van het
vjecsch tot een buitensporige hoogte gestegen. Te Palermo,
een stad van 200.000 zielen, worden nuauwelijks 20 ossen
dungs geslagt, waarvan nog een gedeelte voor de troepen en
de hospitalen bestemd is. Alleen door ruimen invoer kan
in de klimmende behoefte voorzien worden, en de handel kun
dus zoo wel voor voo als voor deeaohopoen ruimen on voor-
deeligon afzet in Sicilië rekenen."
De tooneelen welke dezer dagen op het lycum Louis-
lo-Grnnd en op undere Fransche leer-ïnrigtmgan hebben
plaats gehad, schijnen te Napels een ernstigen weerklank te
hebben gevonden Aldaar heeft volgens de Parijsebe Presse
eep met stokken en revolvers gewapende troep van omstreeks
zes honderd knapen, van twualf tot zestien jaien, onder het
aanheffen van de kieten; „Weg met KenophonGeen
grieksche thema's meerWeg met de Camornj J" een scliro-
melijke verwoesting in een paar Iyceön en in een daarmede
verbonden of daaraan grenzende kapel pangerigt, en de
professoren en andere personen, die het opioer wilden te
keer gaan met hunne wapenen verscheiden tunjelykernstige
wonden toegebragt. Do nationale garde en de karabinters
zyn, volgens de berigten der Presse in de wapenen gekomen,
toen het kwaad yeeds geschied was,
SCHIEDAM, 24 July I860.
Bij gunstig weder zal er morgenZondag 25 dezer,
een inozyk.uitvoering door het korps muzikanten derdd.
schutterij alhier des avonds ten half zeven uie, in de Plan
tage, plaats hebben.
Heden nacht,circn twaalf ure, is er brand uitgebarsten
in een schuur op fiat flootd.alhier, die zoo spoedig toenam,
dat zij weldra uitgebrand was. Drie stuks vee en aanige
varkens, in die schuur aan wazig, zyn nog tydig geted kunnen
worden. De brandweer en verschillende uutoriteiten waren
spoedig op de plaats des onheils legenwoordig. terwijl door
de politie de gewone ucti'heil aan den dag is gelegd.
Gisteren morgen wilde J. G. Blum, die eenige haast
had. aan het Hoold alhier, eep gevuld okshoofd tan een
slepers-wagen iillep, dut jiy, zeer stei k zyode, moor plagt te
doen, toen het fust uitschoot, hy achter-over viel en het
ovep zyn horsten nnngezigt rpilepjlopdojstraatteregtkwam.
Zijn gejaat ia deerlyk gehavend; doch zyn toestand naar de
omstandigheden nogal redelyk, zoodat men hoopt dat inwen
dig niets beleedigd zal zyn.
Op den I8den October I860 zal, naar de bepalingen
van liet koninkljj k besluit van den 29ston Mei 1862 no. 90
aan 's ryks munt te Utrecht gelegenheid gegeven worden tot
het afleggen van het examen voor do betrekking van handels-
pgsaijepr, bcdoc-Jd in art. 7 dor wet van 1 Junjj 1850, Staats-
ADVERTENTIE N;
Prijs: van X tot 10 gewone regel» ƒ1.00; iedererrgcl meer f 0.10.
Voor den werkenden stand en toor weldadigheid, de helft tan den pnjs.
Mmrayaa
blad no. 25. Zij die daartoe wenschep toegelaten t woi den
zuilen hiervan vooraf schrifteiyk bebuorea kennis to gevetj
aan het uitintcollegie te Utrecht. -
In het verslag der provincie over 1868 komt verder
voor, omtrent onderwijs, kunsten en wetenschappen
Het Hantal scholen, zoo openbare als bijzondere der daar
aan verbonden onderwyzera en leerlingen was bij het einde
van 1868 als volgt;
Openbare scholen voor gewoon lager en meer uitgebreid
lager onderwijs 325. Gesubsidieeide byzonderescholen voor
lager en meer uitgebreid onderwijs 14. Niet gesubsidieerde
bijzondere scholen voor gewoon lager onderwys en meer uit
gebreid lager onderwijs 200.
Hoofdonderwyzers by alle lagere scholen te znmen 405;
hulponderwijzers 740; kweekelingen (mannen) 526. Hoofd
onderwijzeressen 80; hulponderwjjzere880n 205; kweekelin
gen (vrouwen) 37.
Het getul der leerlingen op de lagere scholen (dagschool)
bedroeg op den 15 October 1868, 40,440 mannen en 37,463
vrouwen.
Hiervan genoten kosteloos onderwys 36,515 dag
scholieren. en bezochten 5442 tevens de avondschool,
Het getal leerlingen die uitsluitend de avondschool be-
O O
zochten was 1791.
De toestand van het onderwys was, volgens de verslagen
der schoolopzieners in verreweg de meeste scboien uitmun
tend, in weinige slechts middelmatig, in geen enkele kt>P jtij
bepaald slecht worden genoemd.
Het onderwijs in de meeste scholen ten platten lande,
bleef zich bepalen tot de vakken a—t van art. 1 der wet van
den 13 Augustus 1857. 4et meer uitgebreid lager onderwijs
in de voormalige steden gegeven, verkrijgt steeds meerdere
uitbreiding.
Ook tbpns werd in de bedoelde verslagen geklaagd over
schoolverzuim der kinderen. Even als vroeger deed dit ver-
schijnsel zich het njeest voor op do scholen ten platten lande,
en vooral onder de kinderen van arbeiders, fiie reeds op tien
jarigen leeftyd, tegen bet voorjaar de school verlaten, om
veldarbeid te verrigten. Het valt moeijelijk, middelen te be
ramen ter voorkoming vap dat kwaad Door in den winter
des avonds in do school onderwijs te doen gevan, opk voor
kinderen boven do 12 jaren, wordt het nadeel, door het
vroeger wegblijven veroorzaakt, eenigzins gelenigd. De
oprigting van schoolbibliotheken in ve(e gemeenten alhoe
wel op kleine schaal, brengt tevens niet weinig bij om liet
gelooide te ondei houden of tot vermeerdering van kennis op
te wekken. Wordt vervolgd.)
Met uitbreiding van art. 37 der wet, houdende bopftr
üngen omtrent het gebruik der spoorwegen, dö. 21 Augustus
1859, Staatsblad no. 98 is aan het personeel der verschil
lende spooi wegen medegedeeld, dat als „krijgsvolk" opk
moeien worden beschouwd „manschappen dor rupionuip
militie", die. ten einde ingedeeld te women bij de respective
koi pson, zieh naar de hootdpluatsen der provinciën begeven-
De, bij dit artikel bedoelde reductie op den vracht prijs
moet dus ook aan die personen woiden terleena mits homip
identiteit als zoodanig voldoende worde bewezen, hetzij dpojr
het geleide van gemeontc wege, wuarunder dit transport plants
heelt, hetzij door cenig document van het betrokken getpeen-
tebestuur,
Door burgemeester en wethouders te Rotterdam zijp
de volgende aanbevelingen opgemaakt: voor de benoeming
van een leeraar in de geschiedenis cn aardrijkskunde aan (Je
hoogere bitrgerscboulde heer 8. Wagenaar, leeraar aan 't
gymnasium te A^sen en J, Zelling, kandidaat in de letterep
te Deiden, voor de benoeming van een leeiaar in de Neder-
duitsche taaien lettei kunde en in de geschiedenis des vader
lands aan liet gymnasium: de heeren dr Jan ten Brink,
leeraar uan 't gymnasium te 's Gravenhage, en dr. J.
Polak, leeraar aan 't gymnasium te Leiden.
Te Vlanrdingen is gisteren van dcscheepsfimmerwpif
des heet en J. de Korver mn goed gevolg te water gelaten t)e
loggei schepen Catharina Christina en Gatharina Alida. be
stemd voor de baring- en katie!juauw»vissoberij, re>-derij doe
heeren Parser, Krülhoffer en (Jo te Schevoningen; terwijl
onmiddelyk daarna voor dezelfde firma kielen zijn gelegd
an twee loggerschepen, die de namen zullen voeren vap
Haartje en Anna.
Een ernstig ongeval had eergisteren te Arnhem plaats.
Een rijtuig, wuarin de heer J. M. baron lluyssen van Kak-
tendyke, met den stalhouder Rutgers en een knecht gezeten
kwam nabij den tweeden viaduct in aanraking met het wiel
van een mestkar. Ton gevolge daarvan kantelde het r\jtuigj
beide heeren vielen er uit. de stalhouder brak zijn bcejo pp
de heer van Kutiendyke viel met het hoold op de steenen, i
Laatstgenoemde is gisteren nacht aan de gevolgen over
leden. Do knecht, die achter in het rytuig zat, is ougedeerd
gebleven.