m: Donderdag %5 December. Verschijnt dagelijksT^tgezonderd Biagsdag" r!869. JW 2232.. MIDDELBAAR ÓXDERWIJS VOOR MEISJES en de lieer'YAN KUYHL BUITEiLANDSCHE BEII&TEN. at Nationale Militie. K e n n i s g e v'i n g. De J. II. REIJGERSBF.RG, -A ii. Doch i misschien zit de bewijskracht in de nieuwheid van dat beginsel. Dat is ons te hoog. We! zegt de heer van Kuyk later, dat de zaak nog moet "worden onderzocht; maar die lieer vergeet aan te toonen wat hij beweert, dat de zaak niet onderzocht is. Ziet eens, mijnheer van Kuyk, er zijn voorstanders tan een dezgelijk onderwijs.Toen de zaak voor den Delftschen gemeenteraad kwam, kreegt gij adviezen van mannen ais de heeren Steyn Barvé en Grothe; kreegt gij advjezen van dames alsjpeyrouvv Storm; in uwe vergadering bragt de heer II ar to^h H ey s (linke argumenten te berde; door mannen als' J. P. deKeijzer, is het middelbaar onderwijs voor meisjes overdacht; menig couranten-artikel is er aan gewijd geweest. Nu gaat het maar zoo niet te zeggen Yde zaak is niet onderzocht," zonder eerst eens door grondige bespreking aangetoond te hebben, dat wat men ten voordeele van dat onderwijs inbrengt geen steek houdt. Het is zeker nog gekker, met een Delitsch gemeenteraads-lid te dècreteren, dat vrouwen hersens voor exacte wetcn- sctiappen/gesioten zijn; maar het gaat ook volstrekt niet aan, zoo ajs gij zich van de zaak af te maken met alleen maar op de nieuwheid te wijzen. Overigens welk een gedaehtengang. Er heerscht overdrijving in iets nieuwsik wil even goed onderwijs voor jongens als meisjes doch hier is kwestie van onder wijs in physica,'chemie enz.dit is een nieuw be ginsel f.In het voorloopig verslag wordt de aandacht er op'gevÓStigd en tevens de meening te kennen gegeven, dat kweekscholen voor onderwijzeressen als miijflelbare scholen 'zijn te beschouwen Niemand zul daar op tegen hebben Dat bewijs; dat kweekscholen voor meisjes met middel bare scholen gelijk staan, zul wel beteekenen, dat liet goed is aan schooljufvrouwen die vakken te leeren, niet aan gewone dames. Wij zouden zeggen, als die onder wijzeressen die vakken niet mogen onderwijzen, wat doen ze don die" te leeren. Maar toch het is dwaas, dat de heer van Kuyk uit die gelijkstelling een argu ment baalt. Dat de onderwijzeressen voor lager onderwijs in ihri'gtirigen van middelbaar ouderwijs worden opge kweekt, bewijst dat nu, dat meisjes geen middelbaar onderwijs noodig hebben. De heer, van Kuyk zegt,vdat derigtingwaarin de minister wil werkzaam zijn, is die van de emancipatie der vrouw. De heer van Lijnden noemt die woorden, die men alle dagen hooren kan, nog wol een eigenaardige karakteristiek (1). Waarlijk het is een aanbeeld waarop veel te veel wordt geslagen; dat woord emancipatie is een akelig woord.Men heeft in Engeland Katholieken, Joden en slaven geëmancipeerd, men wil nu aan de vrouw beginnen. Dat woord emancipatie is een scheid woord geworden; men is er bij gaan denken aan dames die den Amerikaanschen minister een standje gaan s'choppeli, omdat men bij de benoeming van gevolmagtigd minister is gepasseerd. .Als men meent, dat de voor standers van middelbaar onderwijs voor meisjes daar heen willen; als men meent, dat goed onderwijs daar heen leidt, tast men géheefmis. De zaak is veel een voudiger. Niet allen die voqè middelbaar onderwijs voor meisjes zijn, zijn voor dieleigenlijke emancipatie. Neen. Men meent, dat èlpals bij jongens zoo ook bij ,meisjes, uitgebreid Jager .ijs, zonder middelbaar 'énriiurszmid'er dak is.Het uitgebreid IngeFïandenvijs" kan de taak vdn liet middelbaar niet vervullen. Het is niet alleen te doen om de meisjes meer, het is vooral ook te doen om ze beter te leeren. Bij het lager onderwijs, als het de pligten van middelbaar vervullen wil, heeft één man of vrouw alles te onderwijzen, hetgeen boven ieders krachten gaal. Onderwijs van deskundigen is de wcnsch niet alleen van plijsische maar ook Yan litera rische mannelijke of vrouwelijke deskundigen. Men wil dat onderwijs niet, omdat een deskundige meer zal ieeren, maar omdat iemand die een vak onder de knie heeft, ook de elementen beter doceert. Men wi|, dat de intellectuele krachten der vrouwen beter worden ont wikkeld. Thans houdt het onvoldoend onderwijs die krachten er onder. Men late aan de geestesontwikkeling der vrouw den vrijen loop. Onder minder lachverwekkende termen brengt de heer v a n K u y k het „lieftalligheids" argument van het Delftsche raadslid Sou tend am in de kamer. Onder minder lachverwekkende termen, meer onder aandoen lijke bewoordingen. De lieer v a n K u y k zegt echter niet, dat hij het zelf zoo meent. Hij is nog in dubio. Dat lieftalligheids-gevoelen moet echter geeerbiedigd worden. Een fraaijc redenering.Is het de roeping van een volksvertegenwoordiger de gevoelens te toetsen en zich zelf over de kwestie, die hij beslissen moet, een gevoelen te vormen, of moet hij over alle kvvcslien de verschillende gevoelens eerbiedigen? Middelbaar onderwijs voor meisjes deïïgt of deugt iiietik wil helpen het in 't loven te roepen of ik wil het niet; zoo dient men te redeneren; maar A. wil liet we! en B. wil liet niet, dan stem ik voor de subsidie voor één school om A. pieizier te doen, en oin ook B's gevoelen te eetbiedigen schrap ik de subsidie voor elke tweede, derde of vierde school; dat is modderen. Een volksvertegenwoor diger heeft iets anders tc doen dan/icli tusschcn twee tnecningen te verdeden. Die eerbied voor meerlingen van anderen.De con servation zijn toch eigenlijk de ware liberalen. Ofschoon ze voor openbaar onderwijs zijn, wilien ze toch degcmoedsbezirarenvnnanderen ontzienop/e afge vaardigde brengt het nog verder in de liberaliteit; hij begint met gevoelens te eerbiedigen. En dan dat ecibicdvvaardig gevoelen, „de lieftallig heid" gaat verloren, of in den aandoerilijken vorm, „het is een ramp voor de maatschappij, de laatste band die aan het huisselïjk leven bindt wordt verbroken." Wat is er van die eerbiedwaardige mcening? Menschermul- selt v eel met „het huisgezin". Wij kennen eeu menigte basissen waarop het huisselïjk geluk steunt; maar de basis die hier wordt bedoeld is, o, zoo wrak, Ons huisselijk geluk steunt op op de onwetendheid der- dames. Sanctn SimpiicitasWat moeten het toch wel gelukkige lijden geweest zijn, toen de mannen ook onwetend waren. Heilige onwetendheid. Wat ging alles goed, toen men dacht dat de zon om de aarde draaide. Wat moeten de vrouwen wel lieftallig geweest zijn in den tijd der onkumje, toen zij den starrenhemel misschien wel in lieftaljigen eenvoud voor een over vloedig bestoken speldenkussen aanzagen. Maar stil; dc (emmes savantes zijn immers een akelig ras. Dat zijn zij ook; maar in den Delftschen gemeente raad wees de heer Ilartogh Heys op liet verschil van femmes savantes cn studieuses; dat verschil wordt niet in het oog gehouden. Men werpt den voorstanders van middelbaar onderwijs voor meisjes,de femmes savantes voor de voetenmen moest dat argument eigenlijk zich zelf aantrekken.Van Molière kan men lceien, dat de femmes savantes dames zijn die half weten; welnu, daar tegen wordt juist gestreden door hen, die middel baar onderwijs willen. Men is tegen de onkunde en legen liet half weten van iets. He' '-If weten van iets wordt in de baud gewerkt, als het m wijs niet wordt voltooid; meisjes die femmes si'tdieusi wouden geworden zijn ais zij beter waren onderlegd, worden nu femmes savantes. Maar wij willen aan die mannen met dat eerbied waardig gevoelen en aan hun beschermheer van Kuyk de vraag eens voorleggen, of niet veel meer dc banden, "f4 „die ons aanliêt huisselijk leven binden zullen™ worden" door geen middelbaarondtoyjsdn t|?uer,en £g- Ons dunkt dal zoo.Men vergist zï|hiocli zeery.als ment meent, dal tot nog toe de huwelijks- woelde in standbtësf, Ojndut de vrouw alleen onkundig wa^; heuscli nièt; Xa man bleef aan zijn huis,gebondèn,"om"dnl hij cAzijh'vrouw1-^ elkaar niet veel to verwijten liaddeh. Behalve ae uit- zonderingen cn de mannen met een geleerde Opvoeding. was het onderwijs van jongens niet veel beter dan dat van meisjes. Geen wonder, dat verschil van beschaving man en vrouw niet van elkaar vervrecmdJc. - - Thans wordt echter de zaak anders. Aan de ont-a wikkeling van den jongen wordt met kracht gearbeid;— - liet onderwijs van de meisjes echter laat menvVat het is. Nu is men bezig een kloof te graven tussfcHëh'mahf en vrouw. Misschien had nicn heler gedaan dc jongens ook maar dom te laten. Misschien is het beter flat hét onderwijs der jongens weer afdaalt lot dat der meisjes'.-rp' Wij willen echter doen opmerken, dut het evenwigt ook-;' hersteld kan worden door de meisjes op te heffen tot do(t jongens. Waarlijk, in de gegeven omstandigheden gelooven wij, dat; wil men de banden die ons'aan hëth' huisgezin binden niet verscheuren," men zooLeÊc"iöb-s beter het onderwijs van de meisjes verbeteren jnoetr Onkunde van man en vrouvV of ontwikkeling van beióen; als men daar builen gaat komt men JtotYerschêurHe - huwelijksbanden. 'f Wij w enschen middelbaar onderwijs voor meisjes. Wij wcnschcn dat in naam van huisselijk gélïïfc enf vrede. Nu de man meer wordt onderwezen zal zijn gezigtskring ruimer worden. De jongelieden worden ver- plaatst in een Wereld van gedachten waarin een Delftsch" grootvader, laat slaan grootmoeder, niet inleefde noch leven kon. De lioogcre ontwikkeling zal leeren strijden voor denkbeelden die het voorgeslachtniet.be-* greep. Men zal zich oiivyillekeurig met groote, ge- dachten Iccrcn bezig houden. De man zal meer. dan vroeger leven; hij zal leven in een ruimer wereld dan die van polten cn pannen. Maar hoewanneer de vrouw niets van het streven van haren man begrijpt wanneer zijn wereld voor haar een onbekend oord iswanneer zij zelfs niet1 vermoedt of vermoeden kan wat in het hoofd en hart';* van haren echtgenoot omgaat? Don zeker wordt de band versteikt die ons aan het huisgezin bindt? Neen *4 waai lijk niet. Voor den vrede van hel huisgezin weii- sclien vvlj middelbaar onderwijl Wij w enschen middelbaar onderwijs voor meisjes, opdat dc man der toekomst in zijn huis een vrouw moge vinden, die hem en zijn streven kan begrijpen.Wij.' w enschen middelbaar onderlijs, opdat de man niet laag op zijn vrouw Iccre neérzien. Wij wcnschen middel baar onderwijs, opdat eenmaal de jonkman, als cr een nieuwe cn frisschc gedachte gaat leven in zijn ziel, zich ga mcdedeelen bij zijn moeder e.n grootmoeder, waar hij spoediger spreekt dan tcgenov er den vaderlijken ernst. Laat geen /oon alle piëteit noodig hebben om een uur bij zijn moeder door te brengen. Wij vragen middel baar onderwijs voor meisjes; wij vragen dat de man niet van zijn vrouw, de zoon niet van zijn moeder door een diepe klove worde gescheiden. .k>. ^Ao» jgi f 4 #f» V 1 ABONNEMENT-: r+ 'Atonnertrntaprys, per Drie Miantlenf 85, Ftanco per Postdoor het geheele Rijk - 2 50. Boe&emkesteb tav Scuiedam, Gezien de kennisgeving van den Heer Commissaris dos „KomngAAn^.dezs-.proeineie - van - den'-G-December "j *A.V noj9459 (2e afd f, Roept bij deze op den milicien-verlofganger dezer ge- meeule,van de Iigting van 1866» behoorende totket 3e regiment infanterie, ora zichonverwjjld naar zijn' corps te Bergen op Zoom te begeren, ten einde in actieve dienst (o worden gesteld. ^Zullende hjj yerpligt zjjn, vdór zijn vertrek, zijn verlofpas op de secretarie.der gemeente te laten afteekenen. En is hier vanafkondi'gïng geschied den 18 December 1869. ■rf'~r De Burgemeester van Schiedam 3# P. J. VAN DIJK VAN MATENESSE. I r _1\m t j (1) Pag, 0-13 Waarbij nog dio (scholen) zullon gevoegd worden, v.olks de Ijeer van Kuyk zoo,eigenaardig gekarakteriseerd heeft, als ic moeien dicnon lot cmancipaiio der vrouw. (Brlevet^riuua.) r 1 ADVBKTENTlBNs Prij»; ran 1 tot 10 gewone regels f 1 00igdcrq rrgel meer 0,10. Voor den werkenden aUnd en voor weldadigheid, dqKelftTandcnprijM4* t 1 Een vreessoljjk ongeval is gedurende den laatsten storm nabjj het eiland Wight voorgevallen, Een schipper bevond' zich met zjjn zuster en vjjf van zjjn kinderen op «en schip, toon de storm het vol water deed kmpen en zinken. Hjj bragt1 utles in oen boot, doch do stortzeeën vulden ook deze bjjna geheel, en zjjn vier jongste kinderen'Verdronken in de boot. Etndoljjk naderde een scheepje, dat hen dp zou nemen, toen' do boot ocgsloeg. De man werd uit het water opgevischt.' Zijn zuster Tiietd zich "aan hem vastgeklemd, en werd ook gered; doch op het laatste «ogenblik verloor hei laatste zjjner vyf kinderen zjjn krachten en zonk weg. Op Kerstavondgeeft prinses von Metternicb, doeleganto toongeefster van den Parjjsclien beau-oiondc. con groot kinderbal, waarop 400 jongens en meisjes zijn uitgonoodigd. Vooraf zal zjj hondeid arme kïnderon trncteron en hen go-' schenken geven in kleeren en geld. Een groote kerstboom zal daartoe worden opgerigt. De acte van beschuldiging In het proces van Troppman is thans openbaar geworden. Het stuk loopt meestal overal, bekende feiten, die roet een uitvoerigheid worden Uitoongezët/ welke in geregteljjke stukken van diep aanfnoodig is, om" tot een juiste kennis der daadzaken te_,gerakcn. Om dezelfde reden komen in bet stuk een aantal klejnoof nietige bjjzonder-

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1869 | | pagina 1