Ao. 1870.
M 2315.
Bonderdkg m'4 M a a r t.
Verschijnt dagelijksuitgposderd Dingsdag.
*PJu b 1 i c a t i e.
Wl
ALGEMEEN OVERZIGT.
BUITENLANDSCHE BERIGTEN.
IÏNNENLANQSGHE BERIGTEN. 'i
Si
•tv 1
Sr*-
s i/*
C OD B AIT.
Abonnementsprijs,
Franco per Post
ABONNEMENT:
per Drie Maanden.
door het geheele Rijk
f 1.85.
- 2 60.
(Dri6vcii*n Mico.)
ADVSKTBHTIESt
Prija: Tan X tot 10 gewone rtgeli f 1 00 j iedere regel meer f 0.10«
Voor den irerkenden stand en roor weldadigheid, de helft ran den pry»»
/f - f
BURGEMEESTER -ES WETHOUDERS VAN' HciUEDAM
hermncicn bij deze aan de Ingezetenen, du Wel \an den 1 M i n 118(5, bo-
1 rekkelijk do viering,van de d igen a m de 0|ienkjre Christelijke Gudsdienst
toegewijd, zijnde van den volgondcn inlioud.
VVirwiLkKttrnuiiE GiiatieT.oiiT, Purïce van Oiiame'-Nvssiu,
SOUVr RVIN VellMDEIl VhlIUMI'.DE NlDHILANDt N, E>/.h\Z ENZ
Aan alle degenen die dure zullen zien of hooien, s dut' ducn te welen
Abuo wij in overweging genomen hcldicn de noodzakelijkheid om, tip het
\oelspuor onzoi godsdienstige voorv adeien, die d i.irnp steeds den hoogston
pi ijs stelden, de pligtm iligc noting v ui den dag dos Heotuii ciiauileic dagen,
don openh iren UiMslelijken Guilsdieiisl Inogflwijd, dooi icnpiri„e en vonr
de golicclc uitgcstioktlieid dei Veiecmgde Nederlanden algemeen welkende
niaaliegulcu te verzekeien;
Zou is hol, dit Wij, den Itml v in State gehoord en met gemeen overleg
der Sl iteii-Genei tal tlezei landen hebben goedgevonden en verslaan, gelijk
Wij goedvinden en \DMaan hij dc/c:
Dit op Zondigen en np zond uiige goilsdiensligo Fecstd igen.ils dom
de Keikgcimotsohippeii vin den Cliusielijken Godsdienstdezei luiden alge
meen eikend 'en geweid wuidou, met alleen greno horucpstiezighedeu zullen
mogen veriigt worden, welke den guitsdicn-l zonden kunnen sturen, inair
dit in het algemeen geen upenbiic arbeid zat mogen plaits hebben, dm
ingeval van nood/ikelijklicid, als wanneet de Plaatselijke Regering daailue
scimDelijke toestemming zal geven.
2 Dat op deze digcn, met uitzondering vin geringe oetwncngeone
knopwaicn liocgcnainid op niarklon, alrateii of openhire pl nt«en zullen
mogen worden uitgestdd wf veikoüii, en d il kuipbeden du winkeliers hunne
waren niet zullen mogen uitstallen noili met upeno deuicn vcikoopen
3 Dat gcduicndc den lijd, vooi de openh ire gudsdiensUicfcning bestemd,
do deuren der herbcigen en aniline pinteen, ilwan diauk vei kucht woidt,
voorzooverre dezelve binnen den bestolen kling der gehouwen liggende zijn,
zullen gesloten zijn, en dit ook, geduiemlc dicnzelfden lijd,geeuerhmde
spelen, iict/ij kolven, halstlan of deigelijke mogen pl i its hebben
4. Dat gceoe openbare vei in ikelijklicdOn, zou ils schouw buigen, publieke
dnsputijen, concerten en h.mldravctijcn op do Zondigen en algemccuc
Fcesldigon zullen gedoogd wordenzullende het .landcPlnlselijkchcsluiüii
worden vrijgelaten Ineitnniieitl enne uitzondering too te slaan, mits met dan
na hel volkomen eindigen vin allo godsdienstoefening.
5. Dat de Plaatselijke politiezorg zd dragon, ten einde alle hinderlijke
bewegingen en gerucht in de inbtjheitl dei gehouwen tot den openharen
ecledicnst bestemd, en in liet algemeen alles w il dcuzclveii zouden kunnen
hinderlijk zijnvoor te komen or te doen ophouden.
6. Dal de ovcitrcdingcii tegen de bep dingen van dit Uesluit, naargelang
v-in omstandigheden, zullen giMiaft vvuiden met eene boete van niet honger
dJii vijf en twintig gulden, of mot cue gevangenisstraf van met I mgcr d m
drie dagêiïfv-oor de overtreders, die buiten slial moglcn zijimIczo boete te
belaien.
7. Dat bij ccnc tweede ovcilrcdmg de boete zal verdubbeld worden en
wijders alle te koop gelegde of ungcstildc gocdcicn vcihemd vciklaaid en
de hoi hergen of ande-c publieke pliitsen voor eeneiil mud gesluton.
lin dat door deze algoiiicunc vcioiilcmiigen, alle daar mede niet overeen
komstige Piovmcialc of pllaiselijke legleiiienlen en iniigtmgcii zullen
worden gehouden voor vervillcu
Listen en bevelen, dn. deze in liet Staatsblad zal worden geïnseicerd
en dat een genoegzmn get >1 exempt nou gediukt eri am do Miten m de
onderscheidene Pioviiicieu of L mdsch ippcn, ingevolge ai t 8ü der Grond
wet, lei uUvumiigzil worden gezumlco, met list om dezelve alomme te
doen publiceren en afflgeien, cit van de piudikstuclcii der oudeischeidcno
Clu is lelijke Kei kgcimotscli ippen Ie doen a liezen
Lasten en bevelen vuot Is, d <t nn/e Mmistoi tclc Oepii tementen en indere
Auloiiteitcn, Juslicicien uu Offiuuieu, vvieu zulks a mgi it, am de n i mvv-
kcunge iiitvueiing de li.mil zullen houden, zuudei ecmgc conuuvcntic of
dissimulatio.
Gcvcvon le 's Cravenhage, don 1 Miait des jiars 1815, hot tweede van
Onze regeihig.
(gel) WILLEM
Tci ordoimantie van Zijne Kunmklijko Hoogheid,
{get) A It FAI.l.K.
llurgcincesler en Wethouders voornoemd vertrouwen, dit gevoel van
het pli^tinatigc, om door naleving van de in bovenstaande Wet vomge-chie-
vcn hepihiigen, het doel van dezelve, behooilijko vlei mg van den dig des
Hoeren en andere algemeen erkende Cluislclijke leostd.igcn, te bevorderen en
te helpen bereiken, bij icdci Ingezetene steeds levendig zijn en blijven nl, en
meer nog din de bij deze Wet gestelde strafbepalingen, de luiidliaving van
dezelve goinikkclijk zal maken.
En opdat nieinmd Inci van onwetendheid zoude kunnen voorwenden, zil
deze worden afgekondigd zoo its gohi uikchjk w.
Aldus vastgesteld bij Burgemeester en Wethouders voornoemd, den 19
Majrl 1870, en afgekondigd den 22 laaia involgende
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
e. J. VAN Dl IK VAN 11XTEALSSË.
Do Secretaris
A. VV, MULDER.
Het Purjjsebe Journal Oj/idel deelt den tekst mede van
eeu brief, door den keizer aan den minister van justitie, den
beer Olltvier, gerigt. De keizer geelt daarin te kennen, dat
de geschikte tijd is gekomen tot invoering van al die hervor
mingen, weike door bet constitutionele regeringsstelsel wor
den vercischt, ten einde paal en petk te stellen aan de over
dreven zucht tot verandering, welke zich van sommige
gemoederen meester maakt, en de publieke opinie verontrust,
door een onzekeien staat van zaken in bet leven te roepen.
De constitutie van 1852, zegt de keieer, had vooral ten doel
om de orde te verzekeren, doch het is heden noodzakelijk om
alles wat tut de wetgeviug behoort, on dei het domein der wet
te brengen.
De keizor noodigt diensvolgons zjjn ministcrionit, hemeen
senatus consult aan te bieden, waarbjj do wetgevende magt
der twee kamers wordt verdeeld en aan de natie het unndeei
worde teruggegeven in do wetgevende magt, baar by de con
stitutie gewaarborgd.
De toestand vau Spanje boezemt al meer en meer be
zorgdheid in.
De eensgezindheid (usschen de tnonnrchaal-liberele par
tijen,"sinds lang reeds van zeer twyfelachtigen aard, heeft
eenen tjieu wen gevoeligen schok gekregen, ten gevolge van
het door den minister van finantien, den 16 "dezer by de
karaer~ingediend wets-ontwerp||Pe_ regering had daarbjj
muetiging gevraagd om do va«'|tle op den 2Ssjtif October
1868 toegestane leoning, zich' no|\in portefeuille en in de
deposito cassabevindendesohatkkpbons temogen uitgeven,
ten einde daardoor de defiuitteafin de gemeentel-budgetten
van 1869,-en^van-herstastsib'^^et van 1868 ?ot*1870 ttr
dekken. Bovendien had hy verzocht de regering te m igtigen
om do rajjnon van Riostinto te verkoripen, en die van Almadi',
als do Salinen van Torrevieja te mogen beleenen Op den
18den werden de beraadslagingen hierover geopend, en
boden al dadelijk de unionisten eenen hevigen wederstand
waarby zich o. a. ook de ex-minister van buitenlandsche
zaken, de lieer Silvela. ondeischeidde Figuorola, Rivero en
Frirn verdedigden het voorstel, waarby do laalatgemelde
zyua bevreemding en leedwezen te kennen gaf, dat de unio
nisten zich daardoor zelven den weg afsneden om in over
eenstemming met de regering en de overige radionle of
progressistisch-demoeratische leden der cortes naar het
gemeenschappelijke doel te streven. Hij eindigde met de
radicalen aan tè zetten, zoodanige aanvallen met vereende
klachten af te weren. Van den eenen kant werden zjjne
woorden met bijval, van den anderen kunt met alkeer begroet;
er hccrschte in de zaal een vreeseeljjke opgewondenheid
De unionistische admiraal Topete verliet dnai op, door zijne
geestverwanten hiertoe aungemoodigd, de minister-Dunk en
nu volgde eene scène van de grootste verwurring Nadat de
rust eenigermute hersteld was, vatte Silvela het woord weder
op tegen de rede van Prim en werd door den lautstgemelde
beantwoord. Intusschen werd bij do later gehouden stem
ming, het ontwerp der monarchalen verworpen met 123
tegen 75 stemmen, waardoor de breuk tusschen do unionisten
en radicalen als volkomen wordt beschouwd. Aangezien nu
een «elijke scheuring tusschen deze pnrtijende revolutie van
1868 heeft in het leven geroepen,zoo heerscht er thans grooto
vreesvoorde verdere gevolgen, er worden dan ook pogingen
aangewend om, zoomogelyk deeendragt weder te herstellen.
lie KAMER 'DÉR"S'tA^'KN-'GlSNBUAAL.
In de zitting van gisteren ia de onteigeningswet voor de
Noordzeehaven buiten de monding van het Noordzeeknnnnl
aangenomen met 46 tegen 12 stemmen, zoomede do aange
vraagde credieten boven de Indische bcgrootingen van 1868
en 18G9. De minister van koloniën heelt verklaard dat hy,
na ontvangst der udviozen uit Indie, eene wjjziging in de
comptabiliteitswet zal ontwerpen. Op do vraag of de
Indische spoorwegmaatschappij nieuwe hulp zal noodig
hebben, heeft de minister geantwoord dat hy dit niet wist,
Vervolgens hadden langdurige discussien plaats over het
ontwerp nopens hel hooger beroep bij den raad vnn state, op
uitspraken van gedeputeerde stuten in zake van dnecle be
lasting. De beer Heeraakork Azn. heeft verlof bekomes
om, opeen later te bepalen tjjd, inlichtingen aan den minister
van koloniën te vragen over de telegraulvoi bindingen op
Java met andete landen.
Onder dagteeki-ning van 29* January sohryft dr, Nach-
tigal uit Moerzoek nog t enige, by zonderheden omtrent den
moord, op freule Tinne gepleegd.
Het blijkt volgens de verklaringen van alle ooggetuigen,
dat de vijl Arabieren (waarvim er.drie gevangen zjjn, en twee
zich in Fezzan bevinden) een hoofdrol in de volvoering van
bet gruwelstuk hebben gespeeld. In hoeverre de vier be
dienden, van welke zekere Alohammed-el Kebis onderdo
zwaarste verdenking ligt, rood? schuldig zjjn, zal spoedig
genoeg uit bet terhoor der drie gevangen Arabieren bljjken.
Het opperhoofd der Toeurogs,» Jebenouchen, .werpt alle
schuld van zich af, en heeft een geschreven verdediging naar
Europa gezonden, in welke hy beweert, de reizigster niet
tot den togt naar Rhat te hebben aangespoord, en evenmin
baar bystund beloofd te hebben. Intusschen is het een daad
zaak, dat by freule Tinne aan* het geleide van den Hadji
Ahroed-Ëu-Slah toevertrouwde, en dat de neef van dezen
luatsten. Hadji-el Scbich, met acht Toearegs by de misdaad
tegenwoordig was. Of nu Hadji-eUbcliich een werkdjjk
deel heeft genomen aan het vermoorden der freule, dit durft
dr. Nachtigal niet te verzekeren. Hadji-el-Schich houdt
stuande, dat het slagtoffer reeds gevallen was, vd<51 hy, door
schrik en omstellems bevangen, lot bare verdediging had
kunnen toeschieten Met bet oog op's mans karakter, is men
algeraoen geneigd aan deze zjjn verklaring geloof te slaan.
De het tog van Crillon,de laatste nakomeling van den
„moedigen Crillon", den wapenbroeder van Hendrik IV is
overleden. Hjj was een der Ijverigste aanhangers van den
graaf van Chambord. Eigenaar van hel paleis dat op de
Place de la Concorde te Purjjs naast het ministerie van
marine iigl, legde hjj zijne oppositie daardoor aan den dag,
dat hjj van 1830 af op openbare feestdagen nimmer illumi
neerde, zoodat, terwjjl de gnnsche Place de la Concorde in
eene zee van licht baadde, zjjn aanzienlijk paleis in de diepste
duisternis gehuld was. Van 1851 echter af (na den staats
greep) was zjjn paleis den 15 Augustus altijd op dezelfde
wjjze verlicht als hel ministerie'vnn marine. Men had hom
namely k bedreigd met onteigening, ingeval zjjn paleis voort
ging door zjjn duisternis te schitteren.
Sigarenraaken wordt niet in één dag geleerd, meestal
heeft men twee h drie jaar loert jjd noodig om in het hand- -
werk eenigzins ervaren te worden. Tot heden rookte men;
slechts "sigarcirr^ler-dooHnmdenarbeid-vervaardigcbwaren^^-l
doch in Amerika, zullen weldra de sigarenmakers een andec
ambacht moeten gaan opzoeken, daar de dames de sigaren - i
voortaan met behulp van machines zullen maken. f
De New-York Times maakt melding van de uitvinding 3
eener machine, waarmede een aankomend meisje of vrouw
een sigaar, na slechts ecnige weken oefening, twee h vier- ;J
maal sneller dan met do hand kan maken.
Een machine snjjdt de dekbladen op maat. Een ander J
werktuig legt het dekblad op het bosje tabak, vormt de jt
sigaar en maakt een veel nettere punt, dan door de hand kau f
worden voortgebragt. jj
De American Cigar making Company beeft een octrooi,
voor de vervaardiging van dergeljjke werktuigen gooomon. ij
De maatschappjj verkoopt deze echter aan niemand, en geeft
ook aan niémand vergunning om de/e machines tegen be^ Ij
laling van octrooi-rcgt le muken; monkandoaigaarmucbines i
alleen voor een jaar vaD haar in huur bokomen.
SCHIEDAM, 23 Muart 1870.
Blijkens eene raededeeling van het Ned. gezantschap
te Konstantinope! zal, met 1 April, aan den ingang van den
Bosphorus door de Turksche regering van alle schepoo een
regt van 15 para's (ruim 4 cent Ned.) per ton worden ge
heven, als vergoeding voor- do kosten der voorzorg-maat
regelen, aldaar in het belang der scheepvaart genomen.
Omtrent de doopformule in de Ned." Herv. kerk heeft
voor eenigen tyd de synode beslist, dat afwijkingen van dW
formule bij de bediening van den doop ongeoorloofd zjjn.
Uit de openbaar gemaakte handelingen der synode va'ndei.
Ned. Herv. kerk van 1869 blijkt, dut die beslissingls ge
nomen met 12 tegen 8 stemmen.
Voorprofessor Doedes,SPr. J. Witkop, president, de
heer S. F. van Hasselt, secretaris der synode, en de leden-
van Asch vnn Wyck, Molliuysen, Roitsma, Gorlach, van
Koetsveld Molenkamp, Janssen, van Deinse en Verhoeff,
Tegendo hnogleeraren Kuonen en Diest Lorgion en de
loden Swiere, Oosterbeek, WesthofF, Thomkina, Moltzer en
Dieper.
In de Haagsche correspondentie van de Rotterdamsche
Courant komt o. a. het volgende voor:
Vergun mij. nu ik toch van hot hof spreek, u een paar
feiten mede te deeten, die in de residentie-kringen hetonder-
werp van veler gesprekken uitmaken.
In de eerste plants is men op het spoor gekomen van
zekeren persoon, die jaren lang zeker oigaan, tot do obsce-
nious couranten-literatuur behoorende, op de hoogte hield
van alle faits et gestes van het hof, die hij maar eenigzins
dacht te kunnen kleuren, zdddal zjjn mededcelingeu geacht*
konden worden te passen in 't vuile mengsel van leugen en
laster, dut hij mede hielp roeren ten nudeele van zijn heer ea
meester. Die man behuort tot de naaste ondergeschikte om
geving van Z. M. don koning, van wien hy at en die hem
zelfs begunstigde boven anderen. Kon zulk een wezen go-
acht worden vatbaar te zijn voor eenige overtuiging, men
zou hier weder stof tot nadenken hebben over de mate van
radicale dankbaarheid. Thans" moet men zich ergeren en
bedroeven over de diepte waartoe een stuk gelds zulk eeu
schepsel kan doen afdalen.
Het tweede feit betreft de ontdekking van een bedrog op
grooto schaal, dat waarschijnlijk reeds sedert jaren, ten
nudeele van 's konings kas, door hofbedienden ia gepleegd.r
Dezer dagen vervoegde zich een dezer laatsten by een hofle
verancier om een bestelling te doen. Met den prjjs van bet
bestelde bekend gemankt werd den leverancier verzocht om
den factuurprjjs met twee derden te verhoogon, die later
tusschen hem en den bediende zouden worden verdeeld.
Ditmaal was men echter by een leverancier te regt gekomen,
die niet zulk een ruim geweien had als sommige zjjoer col
lega's schenen te hebben en die ter behoorljjke plaatse mede
deelde wat er omging Van daar een enquête, die feiten
aan bot licht bragt, welke niet ongestraft zullen bljjven en
ook voor menige leverancier bun nadeelige gevolgen zullen
hebben.
Het Dagblad heeft van wege de vereeniging van hoofd
en kommanderendo officieren der scbatterjj in Nederland
een volledig gedrukt verslag ontvangen van de vergadering,
den 4 en 5 Maart j.l. door die vereeniging gehouden/
Daaiuit blijkt dat het oindoordoel der vergadering tot do
vof|ende stellingen kun worden terruggobragt'i
„l. Het ontwerp van wet (tot regeling der sehutterjjen)
beantwoordt niet aan de bedoeling van de grondwet;
„2. Indien het ontwerp, zoo als het is liggende, tot wot
wordt verheven, dan zal de ondervinding leeren
„a. dat de schutterjj, naar de dan aangenomen beginselen
zaamuesteld,.geoefend en gedisciplineerd, ongeschikt bljjft
om hare bcstemming te vccvuücd;
