5'
Ao. 1870.
JW 2410.
V r ij (I a
u g u s t u s.
Verschijai dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
een bus geplaatst,
ALCENIEE1 OVERZICHT.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN.
BiNNENLANDSGHE BERICHTEN.
g
to
Naar aanleiding der advertentie van het Bestuur van
het Comité te Schiedam, tot iiulp aan gekwetste en zieke
krijgslidSen in lijd van oorlog(uBT roodekruis), hebben
de ondergeteekenden aan het Bureau van de Schiedam-
sche Courant
tot ontvangst van alle giften, hoe gering ook, die men
bereid zal zijn voor dit edele doel af te zonderen, om
der lijdendejncnscliheid te hulp te komen.
Ook andere dan geldelijke bijdragen die met dat doel
in verband staan, zullen met erkentelijkheid worden
aangenomen, en geregeld zal van de ontvangsten in dit
Blad melding worden gemaakt.
ScmcuAM, Augustus 1870.
VAN DIJK COMP.
Het motto dal wij hier boven stelden, is een geesles-
slem, die waarschuwend door de wereldgeschiedenis
weerklinkt, die door velen gehoord, door de meesten
niet verstaan, door weinigen opgevolgd wordt. In alle
tijden waarde een geheimzinnige geest over de aarde
rondmen hoorde dikwijls zijn ruischonmen trachtte
het door gezang en jubel te smoren.
Die geestesstem deed zich in de laatste jaren en doet
ook nu in deze dagen zich op luiden en krachtigen toon
hooren;-wèl hem die haar verslaat en zich naar haar
richt; wee dengenen tot wien zij niet doordringt of die'
haar onverschillig laat voorbijgaan.
Of was die stem niet hoorbaar in de Krim, bij Solferino,
bij Diippel, bij Sadowa,in Spanje, in Rome? en wor
den zij die haar ongemerkt lieten voorbijgaan niet op
vreeselijke wijze uit hunnen dommelcndcn toestand
gewekt door haar, nu zij zich weder, niet fluisterend
maar donderend laat hooren aan de oevers van den Rijn
Waar die geestesstem zich laat hooren omhult de
genius der menschheid zich het gelaat en de furiën
vieren haar bacchanaliën.
Doch wee dengenen .door wie die slem, van wie de
genius der menschheid zich afkeert, wordt opgeroepen;
zij mogen zich voor een oogenhlik in de kansen van het
geluk verheugen en hunne blikken vermeien in de
gruwelen door hen aangericht, na korten of langen
tijd doch eenmaal zekerkomt liet oogenblik waarin
de furiën hare bacchanaliën ook met hen zal vieren.
Omhult zich ook de genius der menschheid het gelaal
bij de oorzaak van zooveel ellende en jammer, de gevol
gen daarvan tracht hij zooveel mogelijk te verzachten cn
tc lenigen; daartoe doel hij de snaren van broedermin en
liefde in de harten zijner volgelingen trillen en langs
duizendc wegen worden hulp en hijstand, verzachting
en troost aangewend. Doorvlijmt ook het gezicht van
het bloedige slagveld do boist met ongekende smart, zij
ontgloeit, ook van blijde aandoening bij hot bewustzijn,
dat daar waar de hel hare'poorten ter verwoesting ont
sluit, de hemel steeds geopend is om vergoeding en her
stelling aan te brengen cn te zijucrlijd paal en'perk te
stellen aan het woelen en wroeten van wie het ook zij.
Waar de oorzaak van de tegenwoordige worsteling
te zoeken is, is voor liet oogenblik der menschheid on
verschillig zij heeft slechts oogen voor hare gevolgen
en rept de handen die zooveel mogelijk te voorkomen.
Hoort haar, die duizendc stemmen die zich tegelijk
met de geestesstem der geschiedenis uit alle oorden der
wereld verheffen, om den lijdenden broeder, hetzij
Gei maan of Galliër, ter luilpc tc snellendoch hoort
haar niet alleen, maar geeft hour ook gehoor en voegt
ook uwe slem bij die u voorgingen; cn hebt gij mede
geholpen die duizenden tot inHfioeneu (e vermeerderen,
en is het tegenwoordig dagwerk, het bloedig slagveld in
een tempel der barmhartigheid te veranderen, verricht,
dal dun allen voortdurend vcrecnigdblijven cn werkzaam
zijn om te verhoeden, dat de geheimzinnige geestesstem
der geschiedenis nimmer meer een waarschuwende zij
nis de laatste, maar een juichtoon worde over de ver
broedering aller volkeren.
;is
\I§
•eS
SCHIEDAM, 4 A g u a t u s 1870.
ABONNEMENT:
AbonnemeiiUpryt, per Oric Miandenf 1.85,
Franco por Post, door liel geliceio Rijk2.50.
Ingekomen van diversen ƒ0 15, makende met do opge
geven f 16.82,16.47.
Aueli aus enlwölkler ilolic
Kami ilcr Zündcnde Donner sclil.igen
Darum in Domen glucUtchon Togen
Fiirclite des Unglitchcs tiickischo Nihe.
Sgiiii I.KIl.
(Brieven ffiuico.)
ADVERTENTIE N:
Prijs: tan 1 lot 10 {jcitonc regels 1 00 iedere r*gel eer f 0.10»*
Voor den werkenden stam) cn voor weldadigheid de helft an den prijs.
Do Koning van Pruisen keelt do volgende proclamatie uit
gevaardigd
Aan hot leger!
Geheel' Duitschland sta'al",eendrachtig on gewapend te
genover een naburigen Slaat, die ons onverwacht cn zonder
»rond den oorlog heeft voiUlaard. liet geldt de verdi'di"in2
o d o o o
van het bedreigde vaderland, van onze eer van eigen haard.
Ik aanvaard heden het beval over de gezamenlijke legers
en tiok getroost naar den snijd, dien onze vadeien in gohjko
omstandigheden in vroeger dagen roem vot hebben estraden.
Vol vcitiouwen richt met mij het gansche vaderland de
oogen op u.
God de Heer zal niet onze rechtvaardige zaak zyn
WiuinLM.
Dcberichten van Franschezijde, omtrent het voorgevallene
te SuarbrUcken.den 2 dezer, luiden als volgt:
Aan onze zydo zijn elf man, waurondcr een olïicier, ge
sneuveld. j
De divisie Froissard stond alleen tegenover di ie Pruisische
division. Saarbrücken is gedeeltelijk verbrand. De mitrail
leuses hebben buitengewoon goed gewerkl. Do Frnnschen
zjjn thans meester van dehooglen bij Saarbriicken, van waar
zij den spoorweg naar Trier behoerschen,
De Pruisische voorposten te Sanrbriiekcn werden gisteren
met de bajonet verdreven; vervolgens bombardeerde de
artiiieiie de stad, die door 20,000 Pruisen was bezet.
De vijandelijke batterijen, die links van Saarbrücken waren
opgeslagen, zjjn genoodzaakt geworden het vuur te staken.
De Fransche troepen kampccrcn op do bestormde hoogten.
Van Pruisische zijde luiden die berichten van 3 dezer
aldus: Gisteren, ten 10 ure dos vooi middags, is hot kleine
detachement te Saarbrücken door drie vijandelijke divisiën
aangevallen, die de stad met 23 stukken kanon beschoten.
Ten 12 ure werd de hoogte van do cxcercitio-pluats, en ten
2 uie de stad door ons detachement ontruimd; de onzen
hebben zich tot het naastbij gelogen steunpunt geretireerd.
Onze verliezen waren betrekkelijk gering. Luidons de ver
klaring van een krijgsgevangene, was de Keizer ten 11 ure
te Saarbrücken aangekomen.
Uit Metz wordt nog van dien datum gemeld Gisieren,
te Saarbrücken,had de Keizer bevel gegeven, sleehls wanneer
het noodig was de mitrailleuses te doen werken; dit ge
schiedde: op 1600 meters werd mot de mitrailleuses gevuurd
op een,vijandelijk peloton, dat over den spo irvveg defileerde,
en waarvan de lechter-linie onmiddellijk, met verlies van de
helft der manschappen, uiteen gejaagd werd. lien ander
peloton onderging hetzelfde lot. Onze artillerie-officieren con-
atntoeren eenstemmig de vernielende werking der mitrail
leuses. Ook do Pruisische gevangenen betuigendat het
Fransche geweei het naaldgeweer overtrof»,
De afdeesing onder maarschalk Bazaine hoeft mede mot
vjjandelyke tirailleurs een ontmoeting golmd, waarbij ver
scheiden Pruisen snouvelden geen onkol Franschman werd
gewond.
De Liberie doolt hot bericht mede omlrent een zeogevecht,
dat op de Oostzee zou plaats gehad hebben iuidens dat be
richt, wordt het nemen van twee Pruisische kauonneer-
booten bovestigd.
De verkiezingen voor den senaal en de kamer van volks
vertegenwoordiging in Belgic zyn afgcloopen, on do,uitkomst
is, dat in boide lichamen do elericalen do meerderheid heb
ben verkregen.
In verschillende sleden hebben onrustige bewegingen
plaats gehad.
Blijkens een bekendmaking van de Landdrostei te
Auricb mogen, ter voorkoming van bespieding en toevoer
tolden vijand, geen schepen uit eenigo haven san Oost-Fries
land naar zee, naar do Wadden of naar Nederland uitloopcn,
zonder dat de manschap en de lading door do autoriteiten
nauwkeurig ondzezucht.zyn. De autoriteiten moeten daar
voor den schipper een vei klaring goven. Ken schip, dat uit
een Oost-Fricscho haven in oen nndere binnenloopt zonder
zulk een attest, zal in beslag, en da manschappen en de
schipper zullen in hechtenis worden genomen.
Te Berlyn waren by een korps van de landheer elf
man te \eel opgekomen; de kommandant rei zocht, dat elf
roan weer naar huis zouden guan. Niemand deed zich op. De
kommandant herhaalde zjjn verzoek, oen man trad voor en
zeide dat hy 9 kinderen had,zijn vrouw in het kraambed lag
en zijn zaken zouden verlooponom die leden wilde hij wel
nanr huls.
De mnn ging, uitgejouwd door zijn kameraads, mnar
keerde den volgenden dag terugzijn vrouw was hersteld on
had de leiding der zaken op zich genomen.
Hel dagblad Neue Freie Presse maakt de opmerking
dat moest al de in Duitschland verschenen kannen vair hol
vormoedelyk" oorlogstooneel zioh van de grenzen zeer ver
Oostwaarts uitstrekken tot in het hnrtjo run Duitschland,
alsof de Duitsche geografen reeds by voorbaat oen blik had
den geslagen in de geschiedenis, die zich nog moet ontrollen.
Daarentegen wordt van Frankrijk slechts een klein strookje
aangegeven. Wellicht meenon de Gormaansehe e»rtografen
dat, om den aanstaanden oorlog in Frankrijk te volgen, men
niet beter zal kunnen doen dan degeheclc kuurt van dat rjjk
voor zich te leggen,
Dit do Zuidelijke armee sehryft men van 31 Juli, Do
verkenningstocht van graaf van keppclin (van den Wurtem-
bergschen generalen staf) was een stoute onderneming, die
otigolukkig menig offer heeft gekost. Hy is 48 uren op
F ranselt grondgebied geweest. Vergezeld van de luitenants
voo Gayling. von Wechmar en Winsioe van bet regiment
B.idensciie dragonders, benevens vier goed bereden ordon-
nance-dragonders, begaf hy zich by bot aanbreken van don
dag over do grenzen. Steeds voorwaarts trokkondo, reden
zjj onder luid hoera met uitgetrokken sabel door het Fran
sche stadje LautOrburg heen. Achter die plaats stootten zy
op een Fransche patrouille lanciers, van welke zy één man
neersabelden en twee gevangen namen, die zy evenwei later
wegens de moeilijkheid van het transport weder lieten
loepen. Evonzoo deden zij vervolgens met een gendarme,
dien zy in handen hadden gekrogen. De moedige ruiters
reden nu, gedurende 36 uren, ver achter de Fransche liniën
ora, zich schuil houdende in en achter do bosschen, alwaar
luitenant Winstoe die er vroeger meermalen op de jacht was
geweest, mot de plaatselyko gesteldheid nauwkeurig bekend
was. Daar hunne paarden op 't laatst uitgeput raakten,
waren zy eindelijk genoodzaakt do Pruisische grenzen weder
op te zoekon. Inmiddels hadden zij omtrent de positiëo der
Fransche troepen eenigo zeer belangrijke aantcekcningen
gemaakt. Op den terugtocht vonden zy hun weg versperd
door oen escadron huzaren, dal tegen ben was uitgezonden.
Daar kwam het tot een hevig gevecht, waarin zy de neder
laag leden De luitenant Winstoe, een flink ruiter en eerste
vechter, \vesd nu een woedenden tegenstand door do Fran*
schcn ticergehouwen. De luitenants von Gayling en von-
Wechmar, als ook de vier ordonnances, wier paarden geen
slap meer konden doen, werden gevangen genomen. Alleen
graaf Zeppelin, die een buitengewoon vlug paard had, kreeg
wel een aantal houwen en slagen, mnar werkte er zich toch
door hoen, cn kwam eindeljjk met een buitgemaakt officiers-
paard bij de Beiersche voorposten aanwaar by met luid
gejuich begroot werd. Uit zijn mededeelingen heeft men
veel belangrijks vernomen,
Do Gaulois deelt de volgende beschouwing mede van
den Fransehen generaal Soleille
„In tijd van oorlog zijn er drie wijzen van elkander Ie
dooden het kanon, het gewcor, het blanke wapen.
„Met het kanon hebben we 400 meters op do Pruisen voor.
„Met de geweren zullen weden vijand op zoo'n eerbiedigen
afstand houden, dat wc, na het schot de Pruisische kogels
als china's appolon zullen kunnen oprapen.
„Van het blanke wapen spreek ik maar niet eons. Want
hot is spreekwoordelijk bij alle natiën van Europa dat hot
leger, dut zich door do Fransche bajonetten laat benaderen,
een veiioren leger is. Er is geen voorbeeld van dat we in een
geyeebt man tegen mm onze tegenstanders niet hebben ver
pletterd."
De Fransche zaakgelastigde Lo Sonrd verzocht den
heer von Bismarck na het overhandigen van de oorlogsver
klaring, of de militaire attaché Stoffel (tegenwoordig kolonel
cn in bet hoofdkwartier bij den Keizer) nog'oenige dagen om
zaken van persoonlijken aard te Berlyn mocht blijven. Von
Bismaick antwoordde, dat het gebeele personeel der Fran
sche legatie 24 uron tijd had om of te reizen, maar de heer
Stoffel op 't oogenblik moest vertrekken, wilde hij niet krijgs
gevangen worden gemaakt.
Met wisl te Berlijn, dal de hoor Stoffel niet weinig lot hot
verklaren van den oorlog Imd bijgedragen hij had namelijk rt
hot Fransche Gouvernement verwittigd,da: de Pruisen bozigr.~
waren hun naaldgeweren te vernnderon, cn het tijdstip voorj
een oorlog derhalve noois gunstiger kon zijn. Gelukkig, zogtJ|
do TVes. Zeit. dot die raad gegeven is, toon nog slechts met-tjf
een zeer klein gedeelte van do naaldgeweren een proef geno-(-»i
men. werd. -
Blijkens een mcdcdeciing nan den Berner Bund zjjn er,!^
in Pruisen prooven genomen met een nieuw soort van ge-r"
schut, waarmede binnen weinige oogenblikken 360 geweer-,.
kogels werden afgeschoten, die op een ginoten afstand met ji!.
voel juistheid tieffen. De proefnemingen zullen nu to Mainz ;4'
worden vooi tgezof. Elk schot komt op fl. 17 te staan.
Do Minister van Oorlog, van den Minister vanFinnn-ij?
eicn vernomen Uebbonde, daf aan do ambtenaren der in-on!?|
uitgaande rechten instruction zyn gegeven nopens de uitvoe-';fj!
ring dor verbodsbepalingen tegen den uit- en doorvoer vntt'j'S
ammunitie, buskruit en paarden, en de medewerking tol hcitfjj
te keer gaan van ovortieding van de kennisgevingen en waar-ri
sehuwingen der Regeering, ten opzichte van het bewaren®
onzer onzijdigheid tegenover deoorlogvoerende mogend heden t-
heeft allo militairo autoriteiten van het leger uitgenoodigdjj
