OIOEEWl JS.
HULPOF l>£Bi WIJZEil
Te huur gevraagd:
EE ATE BRANDERIJ.
STEDELIJK NIEUWS.
ZEET IJ DINGEN.
Prijzen der Effecten aan de Beurs te Amsterdam
Prijzen der Effecten aan de Beurs te Rotterdam,
ADVERTENTIE N,
GAR GALIJSTEN.
Heden op nieuw ontvangen
9
uit de Fabriek der 1 'e*
HAARLEMSCflE MAATSCHAPPIJ. \v/
Hollandsuhe IJzeren Spoorweg.
wou«ïo syn vollooid 1 Novambfir 1872de Noordxecslnïzsn
te Wykaan Zeebehoeveo, volgens diezelfde bepalingeo, eerst
l Augustus 1876 gereed te zyn,
„Wanneer nu tot dit laatste tijdstip bet status-quo behou
den moest bly«en, don zou de Regeering het roet de Kanaal
maatschappij eerst eens moeten worden over oen wijziging
der concessie; volgens ait, 34 toch is de concessionaris vun
al zjjn rechten vervallen, als bij de termjjnen van oplevering
niet naleeft,
„Ku of do Maatschappij, in verband roet de belangen der
droogmaking, genegen zyn zal het tijdstip van afsluiting van
het IJ ven lengd te zien, betwijfelen wy. Wordt echter door
de Kanaalmaatschappij aan de sluizen aan de Noordzee roet
den spoed, dïon zjj thans batraehi, voortgewerkt, dan laat
het zich aanzien, dat deze lang voor 1876, ja reeds in 187*2
zullen gereed komen, waardoor liet bezwaar, in bovenstaand
artikel bedoeld, van zelve zou vervallen.
Ret bestuur der Kweekschool voor onderwijzeressen
te Haarlem bestaande uit de heeren A. C. Krusecnan
voorzitter, Dr. G. C. von Reekon, G. H. Geerligs, Jhr. Mr.
A. V. Teding van Berkhout, gedelegeerd door het gemeente
bestuur T&n Haarlem. Dr. E. van der Ven, penningmeester,
C. Droyveateyn, secretaris. beeft zyn eerste verslag open
baar gemaakt. Hel bestuur zegt, dat uit den aard der zaak
omtrent de resultaten van bet onderwijs nog nagenoeg niets
kan worden medegedeeld en dat ook de verrichtingen van
het bestuur, dat eerst in Maart II. is opgetreden, weinig stof
lot belangrijke mededeelingen geven, maar dat het niettemin
met groot genoegen dit verslag uitbrengt, omdat het kan
mededeelen, dat de Kweekschool, in September 1870 root
slechts 3 inwonende en 3 uitwonende leerlingen geopend,
thans kan geacht worden eene gevestigde inrichting te zijn.
Toen het bestuur in Maart 11. het beheer aanvaardde, was
het onderwijs reeds geregeld. Er waren toen op de school 6
inwonende kwcckelingen, waarvan l beneden de 16 jaren,
dia de lessen aan de openbare school voor middelbaar onder
wijs bijwoonden.
Met 1 Sept. II., bjj den aanvang van den nieuwen cursus,
is het getal leerlingen aanmerkelijk vermeerderd. Het is
thans: 13 inwonende kweekeiingen, waarvan 3 de lessen op
de openbare school voor middelbaar onderwijs by wonen;
6 uitwonende kweekeiingen, waarvan 3 worden opgeleid tot
kiilponderwjjzere8sen, en 3 onderwijs ontvangen in enkele
vakken. Haarl, Ct.)
Een Noordhollandeche boer had een gunst ta vragen
aan het bestuur zyner gemeonte. Hij begaf zich achtereen
volgens bjj alle leden van dit achtbaar college aan buis en
werd door allen met grooto viiendeijjktieid ontvangen. De
eeiste bood hem wjjn, dé1 tweede jenever, de dei de citroen,
de vierde brandewijn, de vijfde een kop chocolaad, de zesde
een glas pur.ch en no. 7 do burgemeester, die juist zyn
avondbrood nuttigde gebakken paling met een glas
Arosterdamsch-Beierach.
.Vol hoop wachtte hij nu 's raads beslissing den volgenden
dug af, doch zyn verzoek werd met algemeens stemmee,
als niet voor inwilliging vatbaar, afgewezen.
De Wesifriesche vetweier kon zyn spjjt en woede niet
verkroppen en gaf daaraan in de dorpsherberg lucht door de
verzekering, dat by de „heeren" niet beier kon vergelijken
dan by 't geeo zjj hem gisteren voorgezet hadden: „Elk
afzonderljjk is uitmuntend, maar te zamen is 't een poespas,
die de duivel niet lusten zoul"
'Verslag 'der commissie nit de Kamer van Koophandel en
Fabrieken alhier, belast met het onderzoek naar de gegrond
heid dér klachten nopens den toestand van het water io de
grachten te Schiedam en de te geringe ruimte welke de havens
aldaar als berg- en losplaatsen voor schepen aanbieden en
tevens met het beramen van middelen ter verbetering.
(Vervolg.)
II. De verschillende oorzaken waaraan de onreine en'voor de gezond
heid riadeeligc toestand der grachten is toe Ie schrijvenzijn reeds in
heli jaar 1860 met nauwkeurigheid blootgelegd in het rapport eencr
commissie, benoemd tot het opsporen van middelen tot verbetering
van het water der giachlefl te Schiedam, bestaande uit de heeren
L. Knappert, M. van Brkel, mr. K. A. Poortman, mr. L. G. Groeve,
dr.-A. Maas, dr. C, J. Vaillant, E. Kramers, D. van der Paawcrt en
P. J. VVouteriood
Onder verwijzing naar dat rapport, brengt uwe commissie hier alleen
in herinnering, dat de foccale en andere onreine stoffen uit branderijen,
mouterijen enz. worden geloosd in de grachten der gemeente of in
riolen -die zich weder in de grachten ontlasten. Bij bespreking der
middelen tot verbetering vestigde diensvolgens uwe commissie bare
aandacht in de eerste plaats op do vraag, of da afvoer dier stoffen
niet op andere wijze zoo kennen geschieden dan tot dusverre. Tot
haar leedwezen mocsi zij die vraag ontkennend beantwoorden. Wel
erkende zij" de vodrkeur die o. a. het stelsel van Liernur verdiende
boven hetgeen men het speelsysteem zou kunnen noemen, doch in
onze gemeente kan liet. naar bet oordeel der commissie, slechts gedeel
telijk wordbn toegepast en zou het alzoo het beoogde doei n' t doen
bereiken. De commissie acht het nutteloos hieromtrent in b. de be
schouwingen te treden Het resultaat barer besprekingen is, dat zij ter
verbetejing van hot' water in onze grachten, als eemg afdoend middel
beschouwt: het sclioonspuien der grachten en riolen met Maaswater,
waarvoor sluizen, watcrloopen en zijlen aanwezig zijn, die weinig of
,eeên verandering zouden behoeven te ondergaan; hel graven van een
ruim kanaal, ten einde bet verontreinigde water af te voeren naar de
Maas en het bouwen van een sloommolen tot uitmaling ven dat water,
waardoor tevens aan Schteiand vergoeding zou worden geschonken voor
het water hetwelk door de spuiing in diens boezem zal worden gebracht.
Do'tweede vraag waarmede Uwe Commissie zich voorts bezig hield,
was of door zoodanig afvoerkanaal als hierboven bedoeld aan den billijken
wensch 'des handels tot uitbreiding der havens zou worden voldaan. Ook
Deze Commissie noemt hoofdzakelijk:
1®. De steeds toenemende bevolking en de daaruit voortvloeiende en
In gelijke male toenemende hoeveelheid uitwerpselen, afval van levens
middelen enz., die ,mcestal in de grachten komen.
*2°.-De uitwerpselen en hol afval der beestenzooals paarden, varkens
enz./'die in do gemeento gehouden worden en wier aantal insgelijks toe
genomen is. -
tgo Het vermeerderd getal branderijen en mouterijen en de veranderde
wijze van -werken in deze fabrieken, vooral do meerdere gistfabricago,
welke door de groote hoeveelheid gislwalcr, die regelmatig in de grachten
vloeit en door do menigte bedorven'gist dio'van tijd tot lijd, vooral
des'zomers,in het water 'wordt geworpen, zeer veel tol do veronlreim-
ging' der* grachten bijdraagt.
4°. De verminderde kracht der vcrvorschings- of spuimiddeien.
5°. De verontreiniging der Peine buiten do grenzen der gemeento. Enz
deze vraag werd door Uwe Commissie in ontkonuendoo zin beantwoord"
Wel dacht mun, dat wellicht bedoeld knnvai aan de scheepvaart dienst
baar gemankt zou kunnen worden, doch ook il.iaitegen werden nog al
bezwaren aangevoerd. De opening naast de stoommachine, welke alsdan
do schepen doorgang zou verlccnenzon moeten worden afgesloten hetzij
door een keer-, heizij door oen schutsluis* cone keersluis zou alleen
doortocht kunnen verlccnen wanneer liet water in do Maas lager zou
zijn dan in liet afvoerkanaal; eene schutsluis zou bij veelvuldig gebruik
do uitwerking van hot spuion in de sl.nl zeer verzwakken. Wat er ook
van zij, zeker is .hel in liet oog der Commissie, dat zulk kanaal in geen
geval in staat zou zijn de billijke klachten vnn den handel uit den weg
te ruimen. Om hieraan te vuldoen aclit zij eene nieuwe berg- en tosplaats
noodig, welke du eet niet de Mus in vcibii.ding staal en welke levens
gebruikt behoort te worden lot liet aanvoeren van liet benoodigde water
voor de verversehing en zuivering.
Wij hebben alzoo vermeld wat naar ons oordeel zou worden ver-
cischt tot verbetering vnn den bcstannden onhoudharen toestand. Thans
blijft de vraag over, waar ter plaatse bot afvoethanaal en de nieuwe
haven met de Maas in verbinding moeien worden gebracht en in welke
richting zij voorts zouden hehoaren te worden aangelegd om heiden
met hot oog op de ligging onzer gemeente liet meest en liet best aan
hunne bestemming te doen beantwoorden.
fieeds dadelijk viel liet in 'toog, dal de mondingen in de Maas niet
aan dezelfde zijde der gemeento beknoten te notdeu aangelegd: dat
alzoo een dezer aan de westzijdede amleio aan de oostzijde moet
worden gebracht.
Bij de discussion over de keus welke alsloen werden gehoudenwerd
in de eerste plants aangevoerd dat dc haven, beslemd voor nieuwe
berg- en losplaats, levens zou dienen voor den aanvoer van versolt
water; dat het versche, liet meest zniveie water van de lioogere slic-
ken afkwam, en dat het derhalve het mees! gevvenseht zou zijn ile
nieuwe haven aan de oostzijde der gemeente, vanwaar bet versche
water wordt aangevoerd, met de Maas in vei binding te brengen. De
vroegere plannen daartoe werden nogmaals in herinnering gebracht.
Hieraan weid nog toegevoegd dat die richting der haven levens liet
meest gunstig was met liet oog op het afvoerknnail hetwelk dan in
verband hiermede aan de westzijde der gemeente zich in de Maas zpu
belmoren te ontlasten. Het onreine water moest worden afgevoerd
naar zee-, hoe dichter bij de zee en boe verder van de gemeente bet
in de Mias werd gebracht, hoe ccr het beoogde doel zou worden
bereikt. Voor beide doeleinden kwamen alzoo de zooeven genoemde
richtingen het best, het meest geschikt, het doelmatigst voor. Boven
dien werd nog opgemerkt dat door eene nieuwe haven aan de oost
zijde te graven en tiaar in verbinding te brengen met de Scliie, men
een veel kortoren weg verkreeg naar die vaart dan do thans bestaande.
Men stelde de vraag of dit niet van groot belang was met liet oog
op het spoorwegstation en levens niet zou kunnen strekken lot bevor
dering der binncnlandsclm vaart, welke, het was in dc laatste jaren
gebleken, eer verminderde dan toenam: in 1860 kwamen in de ge
meente 4879 binnenlandsche vaartuigen metende 133863 tonnen, in
1870 niet moer dan 4G68 metende 109208 tonnen.
Aanvankelijk vonden deze denkbeelden nog al ingang, doch bij naderei
minder oppervlakkige beschouwing, kwam de uilvoering daarvan niet
wcnschelijk voor. Wei werd erkend dat het zuivere water van de hoogore
streken afkomt, doch het bereikt Schiedam alleen bij ebbe: alsdan ech
ter vloeien dc havens af zoodat het versche water niet in de havens
komt, doch gelijktijdig met dat uit de havens naar zee stroomt. Het
denkbeeld om door middel van kribben dc stroom bij ebbe door de ge
meente heen te voeren, ten einde daardoor het versche ebbowater in
de gemeente te krijgen, kon niet als ernstig gemeend worden opgevat
en zou zelfs, indien onoverkomelijke bezwaren dc uitvoering daarvan niet
verhinderden, alleen de builenstad gerieven doch voor de binnenstad geen
nut aanbrengen.
Hoe wcnschelijk dan ook hel tegendeel zou mogen zijn, de ligging
der gemeente is oorzaak dat het versche water alleen met den vloed kan
inkomen. Bedenkt men voorts, dat zelfs in ieder geval alleen de vloed
dc noodige hoeveelheid water kan aanbrengen om de binnenstad schoon
tc spuien, dan zal men inzien dat alleen reeds met het oog daarop eene
nieuwe haven aan dc westzijde verre de voorkeur verdient boven eene
aan de oostzijde. Dit wordt nog duidelijker als men de cvcnlueele uit
werking van haven en kanaal nagaat.
Vooronderstellen wij de haven aan de oostzijde, hel afvoerkanaal ten
westen der gemeente. Het water komt in dc gemeente met den vloed;
zoodra mitsdien de stoommachine op hel afvoerkanaal bij opkomend wa
ter in werking is, wordt hel onreine water, door de machine in de
Maas gebracht, door den vloed naar de gemeente terug en weder in de
havens gevocro'. Om dit tc voorkomen zou de machine alleen bij ebbe
in vveiking gebracht kunnen worden en daardoor grootendecls het doel
barer oprichting worden gemist.
Een tegenovergesteld en dus veel gunstiger resultaat wordt daaren
tegen verkregen door de haven aan de westzijde, het afvoerkanaal ten
oosten tc doen graven. Bij opkomenden vloed komt het mecst-vcrschc
water, dal voor onze gemeente kan worden verkregen, in onze havens;
werkt alsdan dc stoommachine, dan wordt liet onreine water door den
vloed hooger opgestuwd en kan het dus niet in onze havens stroomen.
Bij ehbo vloeit liet water uit onze havens; wordt er alsdan water ge
loosd uit liet afvoerkanaal, heizij met hetz(j zonder hulp der stoomma
chine, dar. kan dit evenmin in onzo havens terugkeeron.
Voorts kon bij nader inzien niet veel waarde worden gehecht aan den
verkorten weg van de Maas naar de Schio: eone betere, ruimere com
municatie zou èn met list oog op het spoorweg-station èn met hel oog
op de binnenlandsche vaart alleszins voldoende zijn. tiet juistheid werd
ook opgemerkt, dat de achteruitgang der buitenlandsche vaart niet kon
worden op rekening gesteld van den langen weg door de gemeente,
maar zooals de Kamer reeds dikwerf had betoogd, moet worden toege
schreven aan liet liooge havengeld dat hier wordt gelieven.
Wordt vervolgd.)
BURGERLIJKE STAND.
Geboren s 24 October. Hendrik, soon van J, Zwalje eo
E. T. Zfger, Korte Achterweg.
Overleden t 24 October. Johanna Josina Helena van
der Burg, oud 7 weken, Overschiesch'e Weg.
Gehuwd; 26 October. J. Verklei eo P. van Nimwegea.
MARKTPRIJZEN AAN DE BEURS TE SCHIEDAM
van den, 26 October 1871.
Rogge per 2100 kilo's Finsshe ƒ230 8/m.ƒ288 6/w,,
naar qunliteit.
Gerst: per 1950 kilo's Libau 217 6/w,
Moutwijnƒ18 per Vat Ct.
Jenever: Amaterd. Proef, 17 h f 17Va per bectol.
Ct.zonder fust en zonder belasting,
Spoelingƒ1.40 per ketel, 1 1
Bjj de Sohiedamsche Spoeling-Vereenïgiag, ƒ1.50 p. k.
TONïSl"\GE?i 20 Ocloher. Gepasseerd, Willetnina, k. Pekeldfr, Tiello-
borjj n Schiedam
WISBY 2d October. Hd ^cilcrl. schip //ercities, kapt Roos, van Riga
met bont naar Schiedam, is up Gothland gestrand en tal lermnedelijk
wrak lijn, Men is bezig de lading en inventaris te bergen
LI It A U. Oul, k. üelvig08 Vj la*t Hemt.
RIG V Rjiihan k. C. Nielsen 2255 t»obw. Rogge.
RIGA. Spcramak A. Andrenaen 30,000 kubiek voet Geril.
pCi.
Nsnsnt. Werk«lijke Schuld, 2l/2
IlanileLidaalHchappij
Centra I-Spoor w
Srvvjg, BinnenUndsche
Dito Buitenlandsche 1857
PORTCOAÏ,. 1807
hosLAto. nude
Ihto, 0de serie.
Dito, leuning 1807
Spoorweg-A ctifca
P«ll Ti (li* Spoorvr
Moscow. Jar
Nieuwe Loten 1884
Oostenrijk, Obl.konv, papier
a a a zilrar
ItaLIB. Cert Inxrhrijv.
roiiKUF. Binnenlatidsche
Grukknlaud, ubl. 1825
VkRKfcftlODB Stat** 1882
Mexico, oude
Dito, nieuwe
Venezuela
Nieuw Grenada
Dito geil. nitgealcld
2o Oct
Por Telosr.
20 Oot,
Premie Leening Botterdam
Avdkrl. Werkelijke Schuld
Sfasn Obl 3% nu
pCt
3
2'/,
2%
bilo Ilinnenlandacbe 3
Dito Buitenlandiche 1867 3
PoïTuaju. 1867 3
5
1887 4
RvitAKD onde,
Spoorweg-AolienS
Poti-Tiflii Spoorweg 6
Jelez-Orel Spoorweg 6
Nieuwe boten 1864
OovTWIMJKObl. kom. papier 6
tiiver 6
Tuzkue, Binnenlandsche 5
Eowt7
VïRMSiaint St*t>.v 1883 9
1886 6
Nuow Gsmana
Dito gest. uitgesteld
MiXICO 1851 3
1884
Koers op bosomt
s t Parus
s Astwbrpss
Per Teleur.
26 Oct.
SS"/,»
38%e
33'/,#
224'/,
4?l/2
68'/,
«"/ie
78
67%
07"/,,
11.93
46.80
46.77s
De HeerM. RIJNBENDE^en Mejn. zijne ZUSTERS,
betuigen bunnen dank, voor de vele bewyzen van
deelneming, ondervonden by het overlijden van hunne
geliefde Zuster, Vrouwe WILHELMINA MARIA
JACOBA VAN DER SCHALK, geb. Rijxbehde, 'ta'
Naardwijk-Binnenop 19 dezer.
Aan eeno der OPENBARE SCHOLEN voor
LAGER ONDERWIJS te Schiedam, wordt een
verlangdtegen eene jaarwedde van f TOO.
Belimvhebhenden worden uitgenoodigd, hunne stukken
voor 1© November e.k. aan den Bqegemsester
franco in te zenden.
Ik verzoek ieder GEEBI CBEDIET te
verlccnen aan tnjjne Huisvrouw ALIDA
VAN DER VELDEN, ais zullende daarvan „door
my geen betaling geschieden.
Schiedam
23 October 1871.
J. VAN DER VELDEN.
J. M. KATER Jr.
Reflecteerenden adresseeren zich franco root opgave,,
vnn conditiënonder het motto Branderijby den;
Boekhandelaar VV. H. RETERINK,
Zomerdienst.
Uren tan vertrek ven SCHIEDAM neer
AMSTERDAM.6.31: 8.30*; 10.38; 12.45*; 3.20*; 3.40;,
6.60* 7.41 en 0.24*.
DENHELDBB: 8.30* i 10.38: 2.29* en 0.63*.
*8 GRAVENHAGE'e «r. 10.40.
ROTTERDAM: 7.27; 8.18; 027; 9.48*; 11.27; 2. 2; 4.38*;
7. 8; 7.67; 10. 7 en 11. 3*.
Op de; werkdagen loopt een trein, del morgen» ten ,11.66 rn
ROTTE tl DAM neir SCHIEDAM, en dee namiddags ten 12.10'van
SCHIEDAM neer'ROTTER DAM. -
Op de meteen ssngelisslde oren loopen sneltreinen Isle, 2de en 3de'.
kltsse. Uet getal der doorloopeode sneltreinen is acht, die allen te
Schiedamystoppen., ,r
Gedrukt bjj -VAN DIJK COMP., te Sohiedah, s
