Aï
I
Ai 1872.
1!
Maandag;; 20 Mei.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
BülTEJUWPSCHE BERICHTEN.
BIHIENLANDSCHE BERICHTEN.
M 2874
u
b
'if
«H'ï
lie
ttfv
ABONNEMENT:
Abonnementsprijspci Drie Mj inden
Franco per Poil, door liet gclieelo Itijk
f 1 85.
2 50.
(Brieven Franco.)
Btsxaaec w»wjn'mww»M«Ki«wi»w*f
Er heeft zich dezer dagen te Brussel een «Nationaal
Verbond voor de zegepraal der. orde door godsdienst en
arbeid" gevormd, waarvan het voorloopig bestuur bestaat
ujt^den ontwerper der vereaniging,.graaf d'OuItremonfcde-
Presle, als voorzitter, de barons de Mevius en Bi vort als
onder-voorzitters, en den burggraaf Roest vau Alkcniatle
en de hoeren Coméliau en de Grand Itv als secretai issen.
Dit verhond stelt zich de bestrijding der propaganda van de
Internationale ten doel, door het zooveel mogelijk vermenig
vuldigen der in de laatste jaren opgerichte Katholieke
arbeiders-genootschappen in Belgie, die thans reeds 55,000
leden tellen. Tot de middelen, die de nieuwe vereeniging
ter bereifdng vau haar doel wil aanwenden, behoorenhet
oprichten van eon centraal orgaan 011 van verscheidene
lokale dagbladen, die hare beginselen vertegenwoordigen;
hethoudenvauvoorle/ingen; het bevorderen \an liet onder
wijs en van de zedelijke ongodsdienstige opleiding van de
kinderen der handwerkslieden; liet opriciiten van bussen
of fondsen voor onderstand aan zieken, bejaarden, weduwen
enz. In de rode, door den baron de Mevius bij de voorloo-
pige constitueering van liet verbond uitgesproken, heeft
hij o. a. betoogd, dat de behoeftige toestand van den werk
man in de meeste gevallen niet bet gevolg is van ontoe
reikendheid der looneu, maar van de grove en voorde
zedelijkheid zoo verderfelijke verteringen, die in de kroegen
worden gemaakt, welke gelukkig in de uitspanningslokalen
der Federatie van de Katholieke arbeiders -genootschappen
machtige mededingers bezaten. De redenaar berekende,
dat, dank zij die lokalen, eiken Zondag eene besparing van
-1 fr. per hoofd voor de 55,000 leden dier genootschappen
verkregen werd, 'tgeen alzoo 2,080,000 fr. 'sjaars uit
maakte. Die besparing, vervolgde hij. klimt echter tot liet
dubbele en- zelfs tot liet drievoudige van dat bedrag, wan
neer men het verzuim en de verteringen in aanmerking
neemt, waarop liet Maandag houden aan maar al te veel
werklieden komt te staan. ïloe zou het zijn, indien wij er
in mochten slagen om het aantal van 55,000 leden tot
500,000 op te voeren? Dan zouden er 50 en wellicht'100
mill, worden gered. Maar wal iieeft dit stoffelijk voordeel,
hoe belangrijk ook, te beteekonen bij liet zedelijk heil, dat
wij ons voorstellen te bereiken?
Blijkens een rapport van den generaal, inspecteur
der militaire lichtingen van bet koninkrijk Italië konden
van de 84,632 ingedeelden der lichting van 1870 51,194,
of 60 pet.lezen noch schrijven en 3897 alleen lezen. De,
correspondent van de Times, die ecu overzicht van dit
rapport geeft, voegt er bij, dat het over liet algemeen met
de geletterdheid der bevolking van Italië slrcht gesteld is.
Hij haalt als voorbeeld aan, dat van de 205,000 bruidegoms,
die in het jaar "1869 in het koninkrijk in het huwelijk tra
den, niet minder dan 125,000, meer dan 60 pet.buiten
slaat waren dehuwelijksacte te onderteekenen. Bij de laatste
inschrijving voor den krijgsdienst moet zich echter eenige
verbetering in dit opzicht hebben voorgedaan.
Gebruik van lucifers in Italië. Volgens onlangs pu
bliek gemaakte officicele opgaven is de hoeveelheid lucifei s,
die Italië gebruikt, buitengewoon aanzienlijk. Er bestaan
daar, volgens die opgaven, 262 lucifersfabrieken, welke 18
miiliardon ordinaire houten en 650 miilioen fijnere was
lucifers .opleveren. Deze cijfers zija in geenen deele over
dreven; zij blijven eernogbeneden de werkelijkheid, die bij
fiscaal onderzoek meestal slechts voor de helft aan het licht
komt. Maar ondersteld, dat het cijfer een normaal cijfer is,
en het plan van den Ministei van Financiën, (om elke '100
lucifers te belasten met twee centimes) wordt verwezenlijkt,
dan zou deze belasting jaarlijks om eh bij do vier miilioen
francs opbrengen. De fabricatie vau lucifers heeft haar
grootste proportien bereikt te Turijn, waar 3 milliardcn
ordinaire lucifers en 409 miilioen uit was vervaardigd
worden. Daarop volgt Milaandat 2 milliarden ordi
naire en 102 miilioen was-lucifers levert. In de derde plaats
volgt Napels met 1 vs milliarden lucifers van hout cn '108
miilioen van was.
(Si
SCHIEDAM, -18 Mei 1872.
De in dit jaar te houden 3de nationale wedstrijd op
de "Wiesselsciie Ileido, achter liet Loo, nabij jfpoldoom,
zal plaats hebben van 11 tot 18 Augustus 1872.
Behalve de persoonlijke prijzen zullen twee of meer
'korps- of vercenigingsprijzon worden'uitgeloofd; zijuwij
<.wel onderricht, dan zal het Schiedamsche scherpschut
terskorps aldaar door vijf zijner leden worden vertegen
woordigd.
Het in Juli a. s. te houden concours der scherp-
Schuttersverccniging te 's Ilage, zal op verlangen van Z. M.
niet plaats hebben.
De Tweede Kamer der Staten Generaal is togen a. s.
Donderdag, 23 Mei, des namiddags ten 3 ure, bijeengeroe-
i feu tot hervatting der werkzaamheden.
I.TUOll
609
388
398
295
408
Vi tch'
f 74.55.
7490.
75.43.
75.43.
70.49.
COURANT.
'i1
j
ADVEBTENTIEN:
t'ilj»cm 1 lot 10 genonc iegels /"I.00; leücie regel meer /"O.IO.
Voer den werkenden sl.nul ei. loor weldadigheid, de helft van den prijs
KkSBsrakxvih
O
I {v«u
Door de Nederlandsché Handelmaatschappij zijn be
vracht de navolgende 5 schepen, als
■Voor Amsterdam
Mailitkapt. T. II. Popker
IJmuidcn F. Ze|lstra
Ary Scheffur, J. L. I&seling.
-PeironcïïaL.-VIieterp.
Voor DotmtiLCnT
Dordrecht IIkapt. C. J. Rotgans
Dezer dagen werd in het Politieblad eu andere cou
ranten mededeeling gedaan van.de beweerde beiooving
van een brief, die 2 Mei jl. door mevr. do wed. Fiaisiuet,
geb. Cohen Stuai t, uit Zutfcn werd vei /ouden aan het adres
van ds. M. Cohen Stuart to Rotterdam. Volgens de aan
gifte der belanghebbende zouden in don brief zijn gesloten
geweest acht coupons AmerikaauschcSpoorwcgaaudeelen,
die echter daarin bij de ontvangst niet aanwezig waren,
zoodat bot ermoeden bestond, dat de brief wasgeopend
en beroofd, waarvan, zooals gewoonlijk in dergelijke ge
vallen, de postadministratie werd verdacht gehouden.
Dientengevolge werd van haar zijde eon ernstig onderzoek
ingesteld en zelfs met haar medewerking, een overigens
gunstig hekend brievenbesteller le Rotterdam door de
politie in verhoor genomen.
Het onderzoek, dat reeds veel dagen had geduurd werd
nog "deeds voortgezet, doch zonder eenig resultaat.
Wat blijkt echter nu ten slotte
Dat er geen berooving heeft plaats gehad, vermits wel
door deafzeudsler een brief werd op de post gedaau, waarin
zij de toezending der bewuste coupons meldde, doch dat de
coupons zelve werden veizuimd daarin te sluiten en inbaar
werkmandje achterbleven waarin zij eerst nu schijnen te
zijn teruggevonden.
Uit Briello woi dt van 11 dezer gemeldNaar wij van
officicele zijde zijn ingelicht, heeft de directie dor Zuid-
hollandsche Stoombootmaatschappij tegen ultimo Juli a. s.
opzegging gedaan van liet conti act voor het vervoer van
brieven etc. vanltoUerdam naarBrielle entusschenliggende
plaatsen. Het vervoer daarvan zal alsdan niet weder met de
postkar over de veeren van Maassluis cn Rozenburg ge
schieden, maar mot schroefstoombooljes, die vau Rotter
dam tot hier zullen varen en de brieven voorllelleyoelsluis
enFlakkee aan de Nieuwesluis zullen afgeven om verder
per as te worden vervoerd. Men vreest dat bij deze regeling
liet -vervoer nog slechter en ondoelmatiger zal zijn dan
thans, daar bij het bezwaar van mist, dat wij in het laatste
najaar maar al te dikwijls ondervonden, nog komt, dat die
kleine stoombootjes niet geschikt zijn te allen tijde de Maas
tot hier te bevaren. Meermalen toch is liet gebeurd, dat
dergelijke bootjes door huu gering stoomvermogeu niet
tegon don wind konden opwerken en zij huns ondanks te
Rozenburg op liet Gors werden geslagen.
Het programma van de 95sle algemeene vergadering
cn het congres der Nederl. Maatschappij ter bevordering
van Nijverheid, te Sneek, op 9 Juli a. s. eu volgende dagen
te houden, is openbaar geworden. Onder de voorstellen,
die directeuren aan de vcrgaderingzullen doen, merkt men
op: »de oprichting van een Museum van Kunst, op dcNij-
verheid toegepast," heigeen zij als een degelijk, krachtig
middel beschouwen, om den kunstzin en de nijverheid
weer aan te wakkeren. Zij wenschen die oprichting in ver
band tc brongen met liet eeuwfeest der maatschappij, in
1S77 binnen Haarlem le vieren.
Te Kampen circuleert een adres aan den Minister
vau Financiën van den navolgenden inhoud: De onderge-
tcekcndcu, kiezers voor do Tweede Kamer, wonende te
Kampen, zijn van mceuing dat een meer billijke verdeeling
dan thans, van algemeene lasten, door een belasting op liet
inkomen kan worden verkregen. Zij gevoelen zich daaiom
gedrongen Uwe Exc. huu leedwezen te betuigen, dat de
Tweede Kamer hel door u tot dat eindo aangeboden ont
werp van wet, ware het ook geamendeerd, niet heeft aan
genomen.
Met alleen beginnen zich de zalmen meer cn meer
voor te doen in de rivier de IJs«el, zoodat'wij misschien den
tijcl nog zullen beleven, dat een nieuwe Kamper keur vast
stelt, dat geen dienstbode verplicht kan worden meer dan
twee of driemaal 's weeks zalm te fnoeteu eten, maar ook
uit andere oorden verneemt men nu en dan van't voor
komen van dien koslbafen visch in do monden der rivieren.
Zoo wordt thans bericht, dat in do Ems, in den Dollard,
door visschers van Fiugterwoldc eeu groole zalm is ge
vangen.
De oud-hooglcemar J. C. G. Boot meldt het volgende
in de Amst. Ct.t
Bij liet nazien en catalogiseercn der handschriften, be-
hoorendo aan de Koninklijke Academie van Wetenschap
pen en afkomstig vau liet Koninklijk Instituut, is een rijke
verzameling van meest eigenhandige journalen, rapporten,
brieven en gedichten van Conslantiju Iluygcns in mijn
hauden gekomen. By een vluchtige inz.age bleek, dat die op
onbegrijpelijke wijze verwaarloosde schat een nauwkeurig
onderzoek verdient, en is liet mij aangenaam le kunnen
verzekeren, dat eeu geacht beoefenaar'der vaderlandsche
letterkunde zich daarmede bezig houdt.
fn de vorige week had op de markt te Tilburg het
volgende voorval plaats. Een boer, die veel ongelukken
gehad had, begaf zich naar do markt om een koetekoopen.
Hij vond er een, die hem wel aanstond, maar de prijs was
to hoog voor zijn middelen. De eigenaar der koe keek den
man gedurende do onderhandeling scherp in het gelaat en
vroeg hem, toen hij den gevraagden prijs boven zijn midde
len verklaarde, of hij niet IC. heette. Toen de boer zeide, dat
zoo zijn naam was, hernam de ander: «Kent ge mij niet
meer? ik hen Hannes, die vele jaren geleden knecht hij u is
geweest." De hoer vertelde, dat hij sedert voortdurend met
ongelukken had te worstelen gehad, en Hannes dat hij se
dert 30 jaren gehuwd was; dat het hem goed ging; dat hij
zich nog steeds herinnerde, hoe goed de boer hem behan
deld had toen hij knecht bij hem was, en hij eindigde met
hem uit erkentelijkheid daarvoor de koe ten geschenke
te geven.
T.t-
Een Conservatief Kabinet zoiulen we thans een ramp
achten, zegt de Standaard, niet liet minste ter wille der
Oonservatietirj partij zelve.
De diensten die een degelijk Conservatieve partij het
vaderland bewijzen kon, achten we geenszins gering. De
verbreking van het evenwicht op staatkundig gebied wijlen
we vooral daaraan, dat zulk een partij ons op dit oogenblik
ontbreekt. Mocht ze weer opstaan, ze zal ook door ons met
ingenomenheid worden begroet. Ook onzes inziens komen
er in de ontwikkeling ran het volksleven oogenblikken,
waarin het roer vau staat alleen veilig is, zoo het in con
servatieve handen rust.
Wo drukten daarom op het woordeken «thans." limns
een ramp, wat onder ander gesternte allicht een weldaad
kon zijn.
AVat zich thans de «conservatieve partij" noemt, is er
geen. De «Dagbladpartij" is, en door haar samenstelling en
door haar beginselloosheid, tot regeeren in goeden zin vol
strekt onmachtig.
Thorbeckc is haar ten val geweest.
AVeerzin tegen dezen staatsman werd haars ondanks
beur krachtigst Shibböleth. Zoolang Thorbecke pal stond
putte ze kracht uit zijn weerstand, en van de ure dat Thor
becke's waggelen begon, dagteekent ook haar inzinking.
Thorbecke's heulen met de Katholieken werd haar tot
steunpunt. Ze vereenigde zich met de groote Prolestant-
scho party; doch die aanwinst was niet blijvend. Het mo
dernisme verhaastte het proces barer ontbinding.
De ure dor verlegenheid kwam
Twee wegen stonden nu voor haar open.
Arcrootmoediging of uitbreiding tot e]kenprijs van baar
getalsterkte. Zij koos dien. De Katholieke en Conservatieve
partij werd 6ón,
Zoo kwam 1866 en met dit jaar de onthulling van den
zcdclijken teruggang.
Sinds is nieuwe tegenspoed der Conservatieve partij over
komen en begint de overmaat van rampspoed, hoe lang
zaam ook, de oogen der besten onder haai- te openen.
Men denke aan de Noordstar.
liet is alleszins mogelijk dat de echte Conservatieven, van
do dagblad partij afgescheiden, zich tot een jeugdige nieuwe
groep conslituecren, die misschien in Thorbecke's oude
trawanten eens haar natuurlijke geestverwanten ontmoe
ten zal.
Trad echter nu reeds een Conservatief Kabinet op, dan
werd dit proces natuurlijk gestoord, dan zou het edeler be
standdeel weer in. het raderwerk der Dagbladpartij worden
meegesleurd, vooral eerherstelling voor het ministerie
Heemskerkvan Zuylen gezocht, en dus een weeropleving
der echt öonsei'vatievepartij, voor lang, zoo niet voor altijd,
worden afgesneden.
Daarom zou de Standaard een conservatief kabinet
THANS een ramp achten, niet slechts voor het vaderland,
maar vooral voor de Corservatieve partij zelve.
Onze tweede bedenking tegen het optreden van een Con
servatief kabinet, vervolgt de Standaard, lag in de onbe
twistbare behoefte onzes volks, om een Regeering te zien
optreden, die de zedelijke volkskracht verlfoogen kan.
In geheel Noord- en Midden-Europa is geen constitu
tioneel geregeerde staat, waar alle vastheid van regeering
door het slingeren der partij-intrigues zoo roekeloosJs los-',
gewoeld als ten onzent. 4
Noch in Engeland, noch in Zweden, noch in Dene
marken, noch in Pruisen, noch in België heeft men een
pensioenlijst van Ministers, die slechts kwamen en gingen,
ook maar tor helfle hij de onze reikend. Men moet naai
de staatkundige misgeboorten van Spanje, Italië of Grie-
u(
•egeoiïugsstelsel beeft zich ten onzent
zelf de aderen opgesneden. liet bloedt dood aan de gevol
gen van eigen moedwil.
Het boezemde 'geen 'eerbied in, en het gevolg was, dat
ons volk zich nauwelijks meer om onze Slaten-Generaal
en den altijd verwarden boedel in den Haag bekreunt.
A'oor den ridderlijken, gozonden, edelen strijd der na
tuurlijke pnrtyen, is factiegekibbel, is partij kabaal en een