Terschijnt iaplijts, lilpzoieri Uitfats,
BUITeIÏlJ^
Vrijdag? Februari.
A0 1873.
BIHKEMLAHDSCHE BERICHTEN.
M 3060
Abonnemcnlsprysper Drie Maonden1.85.
franco per Post, door liet gclicele RijkS 50.
De Engelsche regeering heeft aan den advoknat van
dr. Hessel, den Buitschen predikant, die, als ten onrechte
verdacht van moord, een paar weken in de gewone gevan
genis te Londen opgesloten bleef, doen weten, dat zij de
kosten van dr. Hessel's verdediging en van diens overtocht
naar de plaats zijner bestemming in Brazilië zal dragen.
Tevens is een inschrijving geopend, ten einde aan dr. Hessel
en zijn echtgenoot een sprekend bewijs te geven van de
sympathie der Britsche natie wegens het door hen doorge
stane leed.
Men moet den geest hebben van een ondernemer van
publieke vermakelijkheden om op den inval te komen, die
de Londensche eigenaar van een daartoe bestemd gebouw'
dezer dagen-exploiteerde, Hij kondigde een concert aan
ten voordeele der betrekkingen van hen, welke bij het
vergaan van de North fleet waren omgekomen. Dit wel
dadig doel vond reeds steun, maar de ondernemer kwam
op het denkbeeld om de schepelingen, wier leven gered
was, op het concert te noodigen gedurende twaalf achter
eenvolgende avonden, Eenigeu namen dit aan en men kan
zich onmogelijk een denkbeeld maken van den toevloed
van bezoekers. Nadat oen. paar muziekstukken waren
voorgedragen, werd een scherm opgehaald en men zag
acht der geredde schipbreukelingen op een rij staan. De
ondernemer noemde hen een voor een bij den naam en
verhaalde, welkerol zij in de vreeselijkegebeurtenis hadden
vervuld. Daarop namen de schipbreukelingen hun hoed of
pet af en het scherm viel. Onder het publiek heerschte een
groote sympathie, die zich op oorverdoovende wijze uitte.
De volgende avondeu zal de zaal niet minder bezet zijn.
De rijkskanselier von Bismarck heeft thans bij den
bondsraad te Berlijn een wetsontwerp ingediend, dat strekt
tot verdeeling der gelden voor de te brengen wijziging in
liet Duitsche belastingstelsel. Blijkens de rijkswet van 1
Juli '1873 is er een bedrag van 114 milliard van de Fransche
oorlogsschadevergoeding gereserveerd voor zoodanige doel
einden als men later wenschelijk zou achten. De rijkskan
selier stelt nu voor daaruit de leeningen af te lossen, die in
1867 en 1869 ten behoeve der marine gesloten zijn, en
voorts 68 millioen thlr. voor het vestingstelsel te besteden,
en wel in dier voege, dat er in 1873 en 4874 te zamen 18
millioen en de volgende tien jaren eik jaar 5 millioen daar
aan worden uitgegeven. Mocht de bondsraad zich met dat
voorstel vereenigen, dan zal Spandau uitgebreid en Kustrin
versterkt worden, terwijl Stettin, Minden, Erfürt, Witten
berg, Cosel, Graudenz, ColbergenStraalsundzullen ophou
den versterkte plaatsen te zijn. De beidd laatstgenoemden
zullen evenwel eenige werken aan de kust en op Rugen
behouden. Zooals bekend is, heeft de bondsraad reeds goed
gekeurd, om een som van 28 millioen thlr. uit die schade
loosstelling tot verbetering van het vestingstelsel in den
Elzas-Lotharingen te besteden.
De Avenir National meldt, dat eenige legitimistische
afgevaardigden dezer dagen aan den heer Thiers te kennen
hebben gegeven, dat de graaf van Chamb'ord zich ver
moedelijk voor eenigen tijd in Frankrijk zou vestigen. De
heer Thiei s moet hierop geantwoord hebben, dat, aangezien
de verbanningswetten opgeheven waren, de graaf niet
slechts ongehinderd kon komen, maar ook zijn verblijf kon
nemen waar hij wilde. Zijn oponthoud in Frankrijk zou
hem persoonlijk niet onaangenamer zijn, dan dat van de
prinsen van Orleans. Maar zoo zijn (Chambords) aan
wezigheid aanleiding mocht geven tot woelingen, die de
gevestigde orde van zaken bedreigen, dan zou hij denzelf
den maatregel op hem toepassen, als op prins Napoleon
toegepast is en zooals tegen eiken pretendent gedaan zou
worden, die de bestaande regeering zou trachten omver
te werpen.
In het Bosch van Vincennes heeft in de vorige week
een duel plaats gehad tusschen twee straatjongens van 12
en 13 jaar. Geen degen noch pistool was tot wapen gekozen,
maar de slinger, waarmede zij beide uitstekend wisten te
werken. De getuigen, ook gamins, plaatsten ze op dertig
pas van elkander. De kampioenen waren gewapend met
slinger en drie kleine keisteenen van gelijke grootte. Op
een gegeven teeken zouden zij «vuur geven" dat is
hun keien wegslingeren. De strijd zou uit zijn, wanneer de
drie steenen waren geworpen. Bij den tweeden worp
werd de oudste van '13 jaar aan het voorhoofd getroffen;
hij viel bewusteloos neer. Gelukkig had de wond biet veel
te beduiden. Toen men don overwinnaar, die bijzonder
trotsch was op zijn zegepraal, naar de oorzaak van het ge
vecht vroeg, antwoordde hij: »Wij hebben de groote
menschen eens willen nadoen."
Met betrekking tot den aankoop van denLuxem-
burgschen spoorweg door het Belgische gouvernement,
verhaalt de Meuse de volgende anecdoteDe heer Philip
part, die naar Londen zou vertrekken om de onderhande
lingen ten einde te brengen, zei aan een hoog geplaatst
persoon, die evenals hij bij de zaak betrokken was, dat hij,
na geslaagd te zijn, de drie woorden van Caesar veni,vidi.
vici zou telegrafeeren. De reis leidde tothetgewenschte
(Brieven Franco.}
gevolgde heer Philippart kwam, zag en overwon. Onmid
dellijk liet hij de depêche, bevattende het geheim tusschen
den heer Philippart en Malou, naar het telegraafbureau
brengen.
De telegrafist bekeek de depêche eens, bromde over het
slechte Fransch en seinde baar verbeterd, naar hij meende,
over. Dientengevolge ontving de heer Malou, tot zijn niet
geringe verbazing, een telegram houdende de woorden:
venen vite ici, kont spoedig over). Eerst nadat de telegraaf
nogmaals in werking was gebracht, kwam de Minister op
de hoogte.
"Vrijdag, in den laten avond, werd op de Eierenmarkt
te Antwerpen een vreeselijke misdaad ontdekt. Zekere
Gerlache vond bij zijn thuiskomst de deur van zijn woning
geopend. Maar hoe groot was zijn schrik, toen hij zijn vrouw
vermoord aan de binnenzijde van de winkeldeur vond
hangen, en met messteken en kogels doorboord. De onge
lukkige heette Virgiuie Ilaveneers, te Aerschot geboren,
was 46 jaar en hield een winkel van linnengoed, porselein
en aardewerk. Sedei t eenigen tijd heeft baar man (36 jaar
-oud) een logement geopend en intusschen hield zij den
winkel aan, in afwachting of het logement zou rendeeren al
dan niet. De vloer van den winkel was geheel met bloed
bevlekt en met stukken geld, sleutels en andere voorwerpen
als bezaaid.
De omstandigheden waarin deze moord gepleegd is zijn
tot nutoe onbekend. Niemaud heeft iets van de worsteling,
of de pistoolschoten vernomen.
Zaterdag heeft de lijkschouwing plaats gehad. Inbaar
lichaam zyn drie kogels gevonden, twee in de linkerzijde
der borst en een in het hoofd; zij is opgehangen nadat de
moord heeft plaats gehad.
De man is nog in hechtenishij verklaart bij zijn thuis
komst het tijk zijner vrouw hangende gevonden te hebben.
Niets is er echter gestolen. De kogels in het lichaam der
vrouw gevonden, passen niet op den revolver van Gerlache.
Ook is het bewezen dat Gerlache even als hij opgaf, Vrijdag
avond ten 11 ure op het hofje Meir was.
De Amerikaansehe bladen behelzen bijzonderheden
over de door kolonel Roberts eu anderen gevonden ruines
eener stad in de meest afgelegen streken van Arizona. De
ruïnes beslaan drie vierkante mijlen. De stad is door een
muur ter dikte van 10 a 15 voet en ter hoogte van onge
veer 20 voet omgeven. De muren van huizen, hallen en
tempels zijn van zeer solieden steen en voortieiïelijk ge
metseld. Zij zijn van talrijke hieroglyphen voordien. De
stad is 90 mijlen van de grenzen tusscheu Utah en Arizona
gelegen. Zij is onder het zand bedolven, even als de meeste
ruïnes in het Oosten.
UitBolivia, deZuid-Amerikaauschemodel-republiek,
waar onlangs de president, Morales, toen hij in beschonken
toestand de Wetgevende Vergaderiog bedreigde, door zijn
neef werd doodgeschoten, zijn thans nadere berichten ont
vangen, o. a. meldende dat geuoemde neef zich op Peru-
aansch gebied in veiligheid heeft gebracht en van daar een
proclamatie uitgevaardigd, waarin hij zijn gedrag ver
dedigt. Het schijnt dat hij stil in Peru wil blijven en geen
staatkuudige plannen koestert.
Voorloopig is tot president benoemd de heer Frias, een
bedaard en aanzienlijk burger. Definitief, wanneer ten
minste het leger zich niet in de zaken mengt, zal waar
schijnlijk worden gekozen de heer Adolf Ballivian, die een
zeer goeden naam schijnt te hebben en zich tegenwoordig
in Europa ophoudt.
Daza, de officier, die op bevel van Morionös het gebouw
der kamer had omsingeld en de leden met zijn sabel be
dreigde, is, toen hij zeer deemoedig verklaard had veel be
rouw te hebben, door de ontroerde "Vertegenwoordiging
tot generaal benoemd.
Het Chineesche gouvernement heeft den inspecteur-
generaal der accijnseu gelast, om eenige belangrijke artike
len van de industrie des rijks naar de tentoonstelling te
Weenen te zenden. Ook heeft de Japansche regeering met
hetzelfde doel do stoomboot Phase bevracht,
Aan alle «goochelaars en tooneelspelers" heeft de
Japansche regeeringdoen weten, dat ze nog slechts drie
jaren hun vak mogen blijven uitoefenen; na verloop van
dien tijd moeten ze zorgen dat ze een «nuttige bezigheid"
hebben.
SCHIEDAM, 6 Februari 1873.
Heden werden alhier door Buigemeester en Wethou
ders in het openbaar aanbesteed verschillende leverantiëu
en aangenomen door de volgende laagste schrijvers65,000
stuks Niedermendiger Lava-, Stenselberger- of Lu'.Lsche
keien, door T. .T.Smits, te Dordrecht, f89.89 perlOOO stuks;
400,000 stuks vlakke straatklinkermoppen, M. Duijs, te
Hees, f'13.17 per 1000 stuks300 meter trottoirbandeu,
van Noorden Schwerzel, te Rotterdam, f 990; 500 kub.
meter gewasschen en '150 kub. meter' ongewasschen grind,
J. Goudriaan, te Gouderak, f 1121.50;'1000 tot 2000 kub.
meter plaat-ballastzand, G. "Pouwels, te Schiedam, 52s ct.
per stère; houtwaren) G. J. Boelen, te Leiden, f4314;
ADVEBISHTIBBi
Prijs: vaa 1 tol 10 gewone regels 1 00; iedere regel meer /"0.10.
Voor den werkenden stand en voor weldadigheidde helft van den prijs.
metselmaterialen, C. Meurs Sc Zoon, te Alfen a'd Rijn,
f1072.77.
Bij kon. besluit is tot inspecteur van het lager onder
wijs in do pi ovincie Utrecht benoemd de heer A. Moens,
lid van de Tweede Kamer en schoolopziener in het tweede
schooldistrict van Zuidholland.
Bij de Breuk Sc Smits, te Leiden, is verschenen «Een
standbeeld voor Pieter Adi iaansz. van do Werff? D jor dr.
G. D. J. Schotel." De schrijver zegt in een woord vooraf,
dat, toen er sprake was van een monument voor van de
Werff, sommigen daarvan niet wilden hooren, de verdien
sten van den Leidschen burgervader in twijfel trokken en
zelfs meenden, dat hij nooit de bekende woorden «Neemt
mijn lichaam", enz. zóó zou gesproken hebben. Vooral dit
laatsto oordeel bewoog eenige notabele ingezetenen van
Leiden zich tot den heer Schotel te wenden. Hij beloofde
een rijp onderzoek. Die resultaten waren zeer gunstig voor
van de Werff. Wat men in deze brochure vindt, zal al is
er weinig nieuw in voldoende zijn, meent dr. Schotel,
om het publiek tot een gunstige beslissing te stemmen.
Uit Harlingen wordt geschreven:
Deketterjacht inliet diaconiehuis alhier houdt nog steeds
aan. Na verdrijving van vader Trompetter en vrouw heeft
men een stichtelijke levenswijze ingevoerd, vooral bestaan
de in- het naarstig en gedurig lezen van de schrift en van
orthodoxe geschriften. Een oud vrouwtje, van heel wat
helderder inzichten dan men lieeren diakenen mag ten las
te leggen, werd gelast tractaatjes voor te lezen, die geheel
met hare overtuiging streden. Na de voorlezing van derge
lijk stukje verklaarde ze dit niet weer te willen doen, en
daarin lag onzes iuziens niets afkeurenswaardigs; of zou
men ook moeten afkeuren, dat een Israëliet, daartoe ge
prest, weigert varkensvleescli te nuttigen, of dat een Ka
tholiek op Vrijdag geen vleesch verkiest te etenHeeren
diakenen evenwel vonden, dat het oude vrouwtje een la
kenswaardige daad had bedreven, en veroordeelden haar
tot veertien dagen huis-arrest, ongeveer gelijkstaande met
correctioneele straf voor kleine diefstallen.
De eenvaarde mannen begrepen evenwel, dat die straf
te zwaar was om voor de menschen té kunnen bestaan, en
bekortten ze tot op de helft. De zwaarste straf is evenwel,
dat het oude vrouwtje nu dag aan dag allerlei onaange
naamheden heeft te "verduren, en er valt niet aan te twij
felen, of de liefelijke christengeest onzer diakenen zal ook
deze ketterin wel uit het huis weten te krijgen. In den
naam van Jezus den geest van Jezus te verloochenen is in
onze dagen niets vreemds; doch het vreemdste is, dat er
nog altijd velen in de gemeente gevonden worden, die
geen zichtbaar bewijs van protest leveren tegen dezen anti
christelijken geest. {Tel.)
De sshoolopziener in het 3 de district van pverijsel,
tnr. R. C. Nieuwenhuys, heeft aan de hoofdonderwijzers in
zijn district de volgende circulaire gezondenVrij zeker
is het, dat het ongunstige cijfer der afgewezenen bij de
examens ter verkrijging van acten voor het lager onderwijs
voor een groot deel bet gevolg is van te weinig nauwgezet
heid bij de keuze van kweekeliugen, ik meen u dus in over
weging te moeten geven, voortaan aan uwe school geen
kweekelingen te benoemen, van wie het u niet gebleken is,
dat zij voldoenden aanleg bezitten en den leeftjjd van min
stens '14 jaren bereikt hebben. In geen geval zal ik in het
vervolg de benoeming goedkeuren van kweekelingen, jon
ger dan 14 jaren, nóch van hen, van wier geschiktheid voor
het vak ik niet ten volle overtuigd zal zijn.
Uit Deventer wordt van 3 dezer geschreven: De
stoomboot van hier op Amsterdam van de heeren "W. Meeter
en Co., waarvan de directie had aangekondigd dat zij niet
tegenstaande de felle vorst en terwijl de andere booten aan
wal bleven, toch zou blijven varen, als zynde de boot daar
toe ingericht, vertrok Zaterdag morgen ten 6 ure van hier.
Al spoedig werd de boot in zee door ijsschuim en brokken
ijs omringd, dat later zoo toenam, dat de 15 passagiers
werden gerequireerd om door dwars over de boot heen en
weer te loopen, nog eenige beweging er in te houden, dat
's avonds ten 8 ure een onmogelijkheid bleek te zijn, want
zij was ingevroren. Geen levensmiddelen aan boord zijnde,
hebben de 15 passagiers met een loods voorop den volgen
den morgen den tocht over het ijs van één nacht gewaagd
en kwamen na een uur loopens, in de hevigste koude, be
houden aan wal, van waar zij na twee uren marcheerens
Amsterdam bereikten.
De Zutphensche Courant levert een eerste artikel om.
te betoogen, dat een splitsing van het ministerie van binnen-
landsche zaken niet alleen wenschelijk, maar hoogst nood
zakelijk is, en dat een ministerie van waterstaat en open
bare werken de voorkeur verdient boven een van onderwijs.
Sedert 1848 is de taak van een minister van binnenlandsche
zaken veel uitgebreider geworden. Toen had de waterstaat
en publieke werken, ofschoon steeds van veel beteekenis,
nog niet dien omvang als nu. Toen werd er nog niet ge
dacht aan staats-spoorwegen. Het middelbaar onderwijs
kende (men nog slechts bij name, evenals medische politie.
Nog meer zaken z'yn er bijgekomen. De staats-werkzaam-
heden némen steeds toe èn in aantal èa in omvang. En men
kan van een minister van binnenlandsche zaken toch niet
ABONNEMENT:
aana» rrwï r- -wtt"h mr sattvt;'ii in iimiiia—a—uoen
COURANT.
rmibiij—nSm