11 a a n d a g 26 llel.
'A"l 1873.
..W 313(>.
BU1TEMLAMDSSHE BEBICHTEK.
B1MHEHLAWDSCHE BERICHTEN
A B ONNEMENTï
Abonnementsprijs, per Drie M,mulei
Franco per Post, door liet gcliecle Kijf
Ken telegram uit St. Petersburg méldt, dat de heer
de Lesseps tnet generaal ïgnatieff, Russisch gezant te Kon-
stantinppel, onderhandelt over het bekomen van concessie
tot den aanleg van een spoorweg van Rusland naar Indië,
die van Orenbuig uit door Centraal-Azië tot bij Peschawer
loopen zal, De voorloopig daarover gevoerde onder
handelingen zijn van gunstigen aard, zoodat de heer de
Lesseps binnenkort zijne voorstellen dienbeti effende aan de
Russische regeering officieel zal voorleggen. De kosten
van dien spoorweg zijn op drie miliioen geraamd.
Op den Koln-MiDdener spoorweg worden tegen
woordig erge schanddaden bedreven. Tweemalen is be
proefd de treinen te doen derailleeren, telkens door zware
rails op het spdor te leggen, doch beide keeren'zijn de
treinen, dank zij den wegruimers aan de locomotief ver
bonden, het gevaar ontsnapt. Het schijnt dat een bende
van plan is de tieinen, als zij ontspoord zijn, te plunderen.
In de nabijheid van hun verfoeilijken aanslag zijn dezer
dagen een schuur en stalling afgebrandallerwaarschijn
lijkst was de brand door dezelfde personen veroorzaakt.
In de kamerzitting van Woensdag is de heer Martel
tot vice-president verkozen met 7 stemmen meerderheid
boven zijn tegenstander, den heer de Larcymen kan hier
wel eenigermate uit afleiden, dat het gouvernement, wan
neer de quaestie van vertrouwen gesteld zal worden, de
meerderheid zal verwerven. Volgens een onpartijdige be
rekening zal de meerderheid vóór het gouvernement een
35 tal stemmen bedragen.
Na afloop van bovengemelde stemming, waaraan de
heei Thiers deelgenomen had, heeft de president Bullet de
Kamer voor het wederom in hem gesteld vertrouwen dank
gezegdhij beloofde van zijn kant trouw aan zijn pogranyna
te zullen blijven, en de onpartijdigheid en standvastigheid,
die de Kamer van hem venvacht, te zullen betraehten,
mits zijn ambtgenooten hem slechts hun hulp verleenden.
De Kamer is hierop overgegaan tot de derde beraadslaging
omtrent de administratieve commissiën o ver de inrieh tingen
van weldadigheid en nog enkele andere kleine wetsont
werpen.
Aangaande het overlijden van den Heer John. Stuart
Mill wordt nog gemeld, dat de ziekte, die hem zoo schielijk
ten grave sleepte, de roos, in de lage kleistreken in den
omtrek van Avignon heerschend is. De heer Mill wist, dat
de streek ongezond was, maar kocht het huis met toe
behoorenden grond alleen, omdat het dicht bij het kerkhof
was, waar hij voor j 5 jaar zijne gade begroef. Hij wenschte
zooveel hij kon in de nabijheid van het graf te vertoeven.
Om het huis stonden daarenboven een aantal boomen,
welkehij onaangeroerd wilde laten, opdat de talrijke nachte
galen, die er in huisden, niet zouden verjaagd worden. De
laan, in welks schaduw hij studeerde en schreef, was vol
van "deze zangers van 't woud, die zoo tam waren dat zij
den bezoeker Volgden van boom tot boom.
De begrafenis was, volgens des overleden wijsgeers uit-
gedrukten wil, zoo eenvoudig mogelijk: de familie, de
Fransche doctor en-de predikant waren de eenige aan
wezigen. Aan 't graf bad de predikant en hield eene roe
rende toespraak. Vervolgens plaatste men den overledene
naast haar, die hy zoo teeder bemind had.
Volgens F Opinions heeft er een bijeenkomst van
kardinalen op het Vaticaan plaats gehad, om te beraad
slagen over de houding die de Heilige Stoel moet aannemen
ten opzichte van het wetsontwerp nopens de godsdienstige
corporatiën. Men is nu" overeengekomen dat de Heilige
Stoel iedere subsidie die haar mocht worden aangeboden,
ten einde zijn betrekkingen met de vreemde huizen der
godsdienstige orden te kunnen onderhouden, moet weige
ren; dat de generaals dezer orden partij moeten trekken
van het recht van vrije vereeniging; in 'tkort, dat de
Katholieke paitij zich in Italië stevig moet organiseeren,
- ten einde de vorderingen van het liberalisme te kunnen
bestrijden.
Op den 5 Mei vangt voor de Japanners het lentefeest
aandagen achtereen is geheel het land dan in feestdos ge
tooid; overal heerscht de grootste vreugde. De Japanners
in Weenen wilden dien dag niet ongemerkt laten voorbij
gaan," en om dien zoo feestelijk mogelijk te vieren besloten
z\j te zorgen, op dien dag met huu gebouw op het terrein
der tentoonstelling gereed te zijn, en verzochten den Keizer
hen alsdan een bezoek te willen brengen, waarin zij een
gunstig voorteeken zouden zien. De Keizer voldeed aan dit
verzoek en kwam dien dog met de Keizerin en den Kroon
prins. Voor dendngang van hun klein park hadden de
Japanners een paar groote vanen opgericht, terwijl er ver
scheidene op het gebouw waren geplaatst; zijzeiven waren
in schitterend feestgewaad getooid. De toegang tot de brug,
die nog door geen vreemdeling betreden'was, wa§ afge
sloten; de Keizerin moest haar inwijden. De Japansche ge
zant Sano sprak den Keizer aan, waarop door dezen werd
^geantwoord;, nu werd de toegang tot de biuggeopend en
de Keizerin verzocht het eerst er over te gaan. De Keizerin,
die de beteekenis van dezen dag voor de Japanners waar
schijnlijk niet begreep, aarzelde en wilde den Keizer laten
voorgaan, doch deze verzocht haar aan het vei zoek van den
gezant tc voldoen, en toen zij het eeiste over de biug was
gegaan, gevolgd door deu Keizer, den Kroonpi ius en ver
scheidene autoriteiten, kou men de tevredenheid en vol
doening op de aangezichten der gelukkige Japanneis lezen.
SCHIEDAÜÏI, 24 Mei '1873.
Het hoofdbestuur der Nederlandscliö vereeniging
tot bevordering der koepokinenting heeft aan verschillende
geneeskundigen iu ons land een cii culaii e toegezonden met
verzoek om in hunne gemeente te helpen tot stand brengen
een afdeeling of correspondentschap der vereeniging, ten
einde de bureaux van kostelooze vaccinatie, welke volgens
de wet van 1872 in elke gemeente behooi en opgericht te
worden, door een innigen band verbonden zouden zijn.
Zij zouden, meent het hoofdbestuur terecht, door weder-
zijdsche hulp en voorlichting, op krachtiger en gemakke
lijker wijze in het belang der vacciue werkzaam kunnen
zijn, en daardoor zou tevens de taak der gemeentebesturen,
die voor de oprichting bobooien zorg te dragen, kunnen
verlicht worden. De circulaire bevelen wij dringend in de
aandacht van belanghebbenden aan.
Blijkens de Nieuwe Bijdragen voor April jl., waren
in ons vaderland 26 vacatures voor hoofdonderwijzer, als
Noordbrabant 7Friesland 5; Overijsel 4; Gelderland en
Limburg 3Drenthe 2Noordholland en Utrecht 1Zuid-
holland, Zeeland en Groningen geene. In Noordbrabant en
iu Gelderland was een vacature voor hoofdonderwijzeres.
Het aantal vacante hulponderwijzersbetrekkiugen klom tot
111, als :inOverijsel25;NoordbrabantenNoordholland21
Zeeland 14; Groningen '10; Gelderland 8; Limburg 6;
Zuidbolland 4; Utrecht 2Friesland en Drenthe geen. Iu
Overijsel werden 5in Noofdbrabant 2en in Zuidholland
1 huiponderwijzeresseu gevraagd.
De dagen der verkiezingen naderen, zegt Oostergo,
en de arsenalen worden reeds geledigd, om de krijgers zoo
goed mogelijk uit te rusten. ï>e Wekker heeft een strijd-
artikel geleverd, waarin de schoolquaestie weer op deu
voorgrond wordt geplaatst, eu dit als de leus van anti-i e-
volutionairen ultramontaan wordt voorgesteldx>De open
bare school moet vernietigd worden." Is het werkelijk
waar, dat de schoolquaestie al weer op den voorgrond
moet worden geplaatst? Gaan we dan nooit een stap
verder?
Er zijn ook1 andere vraagstukken die beslist moeten
worden. De partij van 't behoud in al haar nuauceeringen
zegt het telkens zoo duidelijkhet punt in quaestie isde
oude wereld of de nieuwehet verzet tegen vooruitgang of
het gehoorzamen aan de eeuwig goddelijke wetten van ont
wikkeling en veredeling; het geloof in nimmer eindigende
ontwikkeling of't ongeloof op dit gebied; liefde voor meer
vrijheid of meer ongebondenheid, beter onderwijs of meer
domheid. Zoo diep ingrijpend zijn de quaesties die heden
aan de orde zijn gesteld. "We mogen om één onderwerp al
het andere niet voorbijzien. Hoe sclierper we de grenzen
tusselien de onderscheidene richtingen afbakenen, hoe
zuiverder onze toestand zal worden. En wat deze vraag
stukken betreft, er zijn maar twee dingen mogelijkof het
een of het ander; meer dan twee geestesrichtingen zijn er
niet. De weifelenden zullen ten slotte een van beiden
moeten kiezen. Laten we dit bedenken, waar we eerst
daags ter stembus zullen moeten komen en laat dit ten
minste allen hiervan overtuigen, dat lijdelijk toezien, wa
nende dat men zich met deze dingen niet behoeft te be
moeien, onvergeeflijk is.
Uit Maassluis wordt van 20 dezer gemeld, dat, tot
predikant bij de Hervormde gemeente aldaar is beroepen,
de heer E. J. van Wisseliugh, predikant tyj die gemeente
te Antwerpen.
Evenals te Utrecht hebben ook te Rotterdam de si
garenfabrikantenbij missive geweigerd gehoor te geven aan
de uitnoodiging van het Sigarenmakersbond tot bijwoning
eener vergadering door dit bond Woensdag gehouden, ten
einde middelen to beramen om tot de oplossing der be
staande quaestie te geraken. De fabrikanten verklaarden
tevens de door hen génomen bekende maatregelen tc
blijven handhaven. Het Bestuurdersbond zou zich thans
tot de kamer van koophandel te Rotterdam wenden, om in
deze moeilijke quaestie als volstrekt onpartijdige uitspraak
te doen, na wederzydsche partijen te hebben gehoord.
Opde Woensdag te Groningengehoudenharddravorij,
die door Z. M. den Koning en gedeeltelijk door Z. li. H. prins
Frederik werd bijgewoond, was de winner van den eersten
prijs, f300, de heer J. van der Linde, uit Maasdam, met het
paard Gravinen de winner van do premie de heer Krol, te
Noordwolde, met het paard Wilhelmina.
1 De afdeeliugïLeeuwarden van het Nederlandsch
Schoolverbond heeft' één adres aan deu gemeenteraad van
Leeuwarden, een tweede aan de Tweede Kamer der Staten
Generaal gericht. Zy verdienen, schryft ons een correspon-
f 1.85
8.50
(Brieven Franco.*)
ADVEETEHTÏESi
Prijt>' vin 1 tui (0 gewone regels f 1 OU; leüeie regel meer ƒ010.
Vuur den werkenden sland en voor weldadigheid, de hein van den prijs.
dent, ernstige overweging en zullen zeker door velen van
gauscher harte worden toegejuicht. Mocht elke gemeente-
ïaad besluiten tot wat hier aan dien van Leeuwarden ge
vraagd wordt, een groote weldaad zou daarmede aan ons
volk bewezen worden. De overbieuging van het leervak
viouwelijke handwerken" tot de verplichte leervakken is
zoo belangrijk, dat dit de moeite eener wetswijziging dub
bel waard zou ziju. Algemeen toch is het bekend, dat vooial
ten plattenlande de meisjes nog veel vroeger de" scholen
verlaten, soms op 9 a 'lOjarigen leeftijd, om geheele dagen
onderwijs in de vrouwelijke handwerken, ten koste van het
schoolonderwijs, te ontvangen, Hoe ontwikkeld onze
meisjes, die eenmaal de voornaamste opvoedsters van kin
deren iu den huiselykeu kring zullen worden, de maat
schappij inticcfen, zal niet gezegd behoeven te worden.
Ook het tweede adres zal, hopen wij, navolging vinden.
Den heer van Houten komt dank toe, dat hij de regeling
van den arbeid der kinderen heeft voorgesteld en al moge
zijn voordracht, voor velen, al niet onberispelijk zijn'wij
ziging is dan toch mogelijk. Dat de vijanden van kinder
arbeid zijn goede bedoeling dankbaar erkennen t Hij worde
dan in zijn pogen door adressen van verschillende zijden
gesteundMoge de afdeeling Leeuwarden in haar loffelijk
voorbeeld, voorbeide zaken gegeven, veel navolgers vinden!
(Arnh. Ot.)
De gecostumeerde potpourri-optocht, die Woensdag
28 Mei door studenten der Utrechtsche academie zal ge
houden worden, bevat de volgende groepen
a. Lodewijk XIII en de mousquetaires.
I, Cervantes naar het leven.
o. Koninklijke jachtpartij, gehouden op Hampton Court
in 1692.
d. De gewenschte opruiming.
e. Don Carlos en het hof van Filips II.
Overlieden der Utrechtsche weerbaarheid in 1473.
g. De vijfNassaus.
h. De Khan van Tartarije op weg naar de Weenep-
Teutoonstelling.
Bij gelegenheid van dezen optocht laatdeRhynspoorweg-
maatschappij goedkoope volkstreinen loopen, zoodat
duizenden vreemdelingen vernacht worden.
Donderdag heeft te Amsterdam de vergadering plaats
gehad der stoomvaartmaatschappij Nederland. Na herinne
ring dat van de verleden jaar niet geheel volteekende
leening nóg 5 h 6 ton in de kas aanwezig zijn, welke ontoe
reikend zijn om een vijfde stoomschip te bouwen, deelde
de voorzitter mede, dat Z. K. H. prins Hendrik'op zeer gun
stige voorwaarden het ontbrekende als voorschot wil ver
strekken. Z. K. Hdie de vergadering bijwoonde, drukte
den wensch uit, dat het overig gedeelte der leening tus-
schentijds werd geplaatst, in welk geval hij bereid was voor
het zesde stoomschip le doen, wat hij thans voor het vijfde
deed. Tot mededirecteur is, in de plaats van den heer van
Asperen, benoemd de heer Tegelberg.
Gehoor gevende aan de uitnoodiging eener vergade
ring van ruim 400 leden der verschillende te Amsterdam
bestaande afdeelingen van het Algemeen Nederlandsch
Werkliedenverbond, alsmede aan die van de afdeeling
Zutfen en in aanmerking nemende de verschillende
stemmen welke in andere afdeeÜDgen reeds zijn opgegaan
en eindelijk, gehoor gevende aan zijn eigen stem, bréngt
het centraal bestuur van het Algemeen Nederlandsch
Werkliedenverbond het volgende ter kennis van het
publiek:
Dat het in naam der vrijheid, door onze voorouders, met
opoffering van goed en bloed verworven, en ter verdere ont
wikkeling ons in erve achtergelaten
in naam der Nederlandsche wetgeving, die het recht van
vereenigen en vergaderen ons zoo ruimschoots schenkt en
die vereenigingen zelf in bescherming neemt
in naam der orde en vrede, welke wij voor den vooruit
gang, bloei en beschaving der maatschappij in 't algemeen,
van ons land in 't bijzonder bedoelenprotesteert tegen het
besluit der sigarenmakerspatroons,- die den oorlog hebben
verklaard aan het Sigarenmakersbond, door de leden van
dat bond arbeid te weigeren, hetwelk met de vernietiging
van dat bond in verband staat, omdat de armoede en de
nooddruft der gezinnen 'dén werkman dwingt zijn over
tuiging prijs te geven;
dat het eveneens protesteert tegen een ander besluit, be
vattende het invoeren van livretten, waardoor de werkman
zijn vrijheid wordt ontnomen, elk pogen tot verbetering
wordt onmogelijk gemaakt en eindelijk een moderne
slavernij wordt ingevoerd, waarvan in de toekomst de,
schromely kste gevolgen te wachten zijn
dat hoewel zij billijken het recht van de patroonsom zich
te vereeuigen, toch moeten afkeuren hunne houding; ter
wijl de patroons zich vereenigen tot verzet, en de werk
lieden steeds bij hun aandrongen op samenwerking in
't belang van beiden.
Met het oog op een en ander door ons aangehaald, roepen
wij u allen op tot medewerking, hulp en leniging der
broeders, die door hunue patroons tot werkeloosheid zijn
gedoemd en wien het thans onmogelijk is, de hun dierbaar,
door God toevertrouwde pauden te verzorgen en te voeden,
f*
COURANT.