TerscMjnt daplijfcs, uiipzonW Lirtais.
n
ip
f i;
r ij d a g 15 A u g n s t u s.
i873.
M 3194.
BUITEB3UWDSGHE BERICHTEN.
m:
f
w
B
ill
i;
f 1.85.
2 50.
Van authentieke zijde wordt thans verzekerd, dat
de rijkskanselier aan de Duitsche gezanten in het buiten
land heeft gelast, om te gelegener tijd aan de regeeringen,
bij welke zij geaccrediteerd zijn, mede te deelen, dat de
Duitsche regeering de handelwijze van kapitein Werner in
de Spaansche wateren heeft afgekeurd, en dat derhalve de
inbeslagneming der Vigilante volstrekt niet als een erken
ning door Duitschland van het tegenwoordig Spaansche
gouvernement moet beschouwd wot den.
Het bevestigt zich, dat thans bij het Pruisische
ministerie van binnenlandsche zaken een wets-ontwerp
wordt samengesteld, waarbij het houden van processiên in
de open lucht voor het vervolg wordt verboden. Iletnemeu
van het initiatief in deze aangelegenheid door de Begeering
is het gevolg der vele petitiën, die daaromtrent bij voor
noemd ministerie uit alle deelen des lands zijn ingekomen
en nog dagelijks worden ontvangen. De Kegeering wil door
dit verbod de schandalen voorkomen, waartoe het houden
van procession in het openhaar doorgaans aanleiding geeft.
De Oud-Katholieke bisschop Reinkens heeft op den
dag zijner wijding een herderlijken brief uitgevaardigd,
gericht naan alle in het oud Katholiek geloof volhardende
priesters en leeken in het Duitsche Ryk." Wij ontleenen
daaraan het volgende
Hij begint met de opmerking, dat bmeer dan 50,000
Katholieken in Duitschland, voor wie de waarheid nog een
onvergelijkelijke en onvergankelijke waarde heeft, hem
door hunne afgevaardigden, in vereeniging met de in den
geloove getrouwe priesters, op ongewone wijze tot hun
bisschop hebben verkozen;" maar dat die scldjnlciar
nieuwe wijze niets anders is dan de oude, de ^apostolische,
waaiachtig kerkelijke. sZijn verkiezing is dus niet iets
nieuw.,, maar een terugkeer tot Int oorspronkelijk wettig
beginsel. Meer dan duizend jaren, zelfs nog in de twaalfde
eeuw, werd in de Kerk, uit een kerkelijk oogpunt, de ver
kiezing van een bisschop eeist dan als wettig beschouwd,
waaneer hij verkozen was door geestelijkheid en volk. Deze
Apostolische regeling werd evenwel reeds vroeger ge
schonden. Toen het bisschoppelijk ambt meer en meer in
uiterlijken praal en vorstelijkeu glans werd gehuld en de
zonen van voorname lieden een koopprijs er voor begonnen
te biedeD, maakten de wereldlijke vorsten, tot wier kring
ook de Paus van Rome was toegetreden, daarvan een
handel. Zij ontnamen aan de gemeente, aan het geloovige
volk en aan de geestelijkheid de taak der verkiezing en
overweldigden langzame) hand het verkiezingsiecht. Zij
deden dat op verschillende rechtsgronden. De Roomsche
Paus deed het op grond van zijn aanspraken op het uit
sluitend stedehouderschap Gods, maar toen reeds hadden
vele eeuwen achteieen al de bisschoppen zich stedehouders
Gods genoemd en het is ook eerst na een eeuwenlaugen
strijd gelukt, de vrije bisschopsverkiezingen en daarmede
de Apostolische wettigheid der lisschoppen geheel en al te
vernietigen.
Daar nu de Roomsche Paus en de hem als hun Meer
dienende bisschoppen de van Godswege geordende giond-
wet hebben vernietigd; daar zij bovendien, mot verachting
van II. Schrift en traditie, het woord Gods door mensche-
lijlce toevoegselen hebben verdraaid; daar zij tevens van
hun kerkelijk gezag en ambt gebruik maken, niet om de
gemeente op ie bouwen, maar om haar af te breken eu
daar die bisschoppen al onze smeekiugen versmaad en ons
geweten tot het uiterste gekweld hebben, zijn wij einde
lijk genoodzaakt geworden tot den apostolischen vorm der
bisschopsverkiezing terug tekeeren, ten einde weder een
Episcopaat te verkrijgen, dat Gode meer dan den menschon
gehoorzaamt en alleen God als zijn Meer erkent.
Ik ben niet dooi' den Roomschen Paus benoemdik heb
niet om zijn goedkeu)ing gevraagd; ik heb hem geen eed
gezworen. Als de geloovigeu nog ten volle met het kanoniek
recht bekend waren, zou de opvatting van sommigen alge
meen veld winnen,' namelijk de opvattingdat de Apos
tolische Stoel te Rome thans vacant is, omdat een Paus, die
hardnekkig in de dwaalleer volhardt, moet worden be
schouwd als afgezet, zonder dat daartoe een bijzondere
rechtspraak noodig is. Inderdaad toch is Paus Pius IX tot
groote dwaling vervallen en tegen de Katholieke Kerk in
verzet gekomen.
Dit toont hij aan uit de onfcilbaarheidsleer.
Niet door een pauselijke benoeming of bekrachtiging
wordt de wettig gekozene werkelijk bisschophij wordt
het alleen door de ordening, door de consecratie of wijding.
Dat is in de oude Kerk meer dan duizend jaren leer en ge
bruik geweest. De geldigheid van die wijding hangt ook
niet af van. een toevallige kerkelijke gemeenschap tus-
schcn den wijdenden bisschop en den bisschop van Rome,
maar alleen van de continuïteit der handoplegging; dat
wil zeggen: van de onafgebroken opvolging der met do
'^handoplegging belaste of wijdende bisschoppen sinds den
">tyd der Apostelen tot op heden. In zulk een voortgezette
reeks van handoplegging ben ik nu bij bisschoppelijke.
(Brieven Franco.5
Na uiteengezet te hebben, dat de Kerk van Utrecht, en
over 'talgemeen de Oud-Katholieke Keik iu Neilei land,
sinds het jaar 1700 door de Jezuïeten veel ongeicchtighedeu
van de Pauselijke Cuiie hail te lijden, zegt hij dat dit alles
niets afdoet op de wettigheid zijner wijding tot bisschop.
Hij wil geen bonte kleurenprachtgeen vorstelijkeu
hofstoet, geen kostbare afwisseling van zijde, purper en
hermelijn; geen aanneming van hulde in titels en ceiemo
niën; »maar vooral ook geen heerschappij, daar toch
Christus aan de Apostelen streng alle heerschappij heeft
verboden en Petrus de bisschoppen zoo duidelijk on treffend
er tegen gewaarschuwd heeft."
Aan het slot verklaai t hij, wel vooruit te zien dat hij te
kampen zal krijgen met twee machtige vijandenmateria
lisme en indifferentisme, zoowel als met partijen ter
rechter- en ter linkerzijde, waarvan de eene zal zeggen
sgij gaat te ver" eu de andore-ogy gaat niet vergenoeg;"
maar wat hem betreft, hij zal zoover gaan als de geest vau
Christus hem leiden zal eu niet verder. Meent een ander
meer met dien geest vervuld, meer er door aangedreven te
zijn, hij kome en helpe. Rome's heerschappij heeft, door
do liefde uit te bannen en de macht in hai e plaats te slellen,
geen eenheid, maar allerlei scheuring teweeggebracht.
Men streve dus weder naar en strijde voor eenheid, maar
onder de banier op wier eene zijde men leest: sGeen ander
fondament dan dat hetwelk gelegd is door Christus," en op
de andere zijdeAl wat niet uit overtuiging wordt go-
daan, is zonde".
Eenige afgevaardigden van de linkerzijde, der
Frausche Nationale Vergadering, iu de permanente com
missie, zijn voornemens, zoodra deze commissie weder bij
eenkomt, eens ernstig te bespreken, wat er alzoo waar is
van al de geruchten, die er gedurende den laatsten tijd
loopen over de fusie, en bovenal over de stappen, die te
Frohsdoiff door sommige afgevaardigden van do rechter
zijde genomen zijn. De afgcvaaidigde Journauk zou hierbij
de woordvoerder zijn. Men verzekert echter, dat de meer
derheid deze vragen niet zal bespreken.
Volgens de Patrie zuilen de hei togen van Nemours en
van Aumale insgelijks naar Frohsdorff vertrekken, om
een bezoek te brengen aan den graaf van Chambord. Doch
dit bezoek zal niet eer plaats hebben dan na eenige dagen
vóór de hervatting der parlementaire werkzaamheden. Er
zou in die nieuwe bijeenkomst gehandeld worden over de
gedragslijn, die de Orleanistische prinsen ia zekere ge
vallen zouden volgen.
De graaf van Parijs komt weder spoedig naar Parijs
terug. Alle leden van de meerderheid zijn van plan hem dan
een bezoek te gaan brengen om hem te overtuigen van de
ouveibieekbaro oveieenstemming, die er voor immer
tusschen de conservatieven en het koninklijke huis van
Frankrijk bestaat,ten gunste van de weder herstelling van
het koaingschap.
Volgons telegrafische berichten uit Madrid is generaal
Conti ei as volkomen verslagen op het oogenblik dat lnj
gereed stond, aau het hoofd van ongeveer 2000 opstande
lingen, naar Madrid op te rukken, om daar de regeering
omver te werpen. Een 400lal van zijn manschappen zijn
krijgsgevangen gemaakt, hijzelf is editor kunnen ont
vluchten. Deze nedeilaag, gevoegd bij het innemen v ui
Sevilla, Grenada, Cadix eu Valencia, brengt er hetnoodige
toe bij om liet prestige van het kabinet van Salmeron te
vergrooten, en vei oorlooft te veronderstellen dat hij spoedig
met de intransigentcn en hunne voortdurende oproerig
heden zal afgerekend hebben. Diegenen van hen, die nog
leden van do Coi tes gebleven zijn, willen voor hunne voor
malige geestverwanten algeheele amnestie, en dreigen zich
te zullen terug trekken wanneer dit verzoek geweigerd
wordt. Doch het uitvoerend bewind is niet meer in de
zwakke handen van Pi y .Margall of Figueras, en de regee
ring schijnt volstrekt .niet van plan zich te laten bang
maken door de handelingen van enkele dwazen. De meer
derheid steunt haar dan ook flink in deze taak, getuige het
toestaan van de vervolgingen tegen de 9 afgevaardigden, die
zich te Carthagena gecompromitteerd hebben.
Te Bologna werd in een sigarenfabriek, waarvan de
meeste arbeiders vrouwen zijn, een machine gebracht, die
iu denzelfden tijd zooveel weik doet als honderd vrouwen
te zamen. De arbeidsteis hadden dit nauwlijks vernomen
of gewapend met al wat maar voor de hand kwam, ver
nielden zij het werktuig onder de kreten: ïwegmetde
machineweg met de papen 1"
Die bijvoeging is belachelijk; met de machines om si
garen te maken heeft de godsdienst noch de geestelijkheid
iets te maken. Men moet dus die vrouwen te recht van
domheid en veircgaande partijschap verdenken. Maar zijn
zij wel alleen en vooral de schuldigen? Sinds de geestelijk
heid eu hare aanhangers bij alle maatschappelijke zaken de
belangen hunner kerk te pas brengen eu het volk daaraan
gewond hebben, kan het niet verwonderen, dat onbe
schaafde arbeiders op hunne beurt achter een maatschap
pelijke aangelegenheid de geestelijken zien. De vrouwen
.van Bologna passen slechts van haar standpunt de les toe,
die de geestelijkheid zelve liaar geleerd heeft.
ADVEBTENTIEN:
t'rys: van t tol 10 gewone regels /I 00; iedere regel meer fOAO,
Voor den werkenden stand en voor weldadigheidde helft van den prijs.
BMENLANDSGHE BERICHTEN.
SCHIEDAM, 14 Augustus 1873.
Het toezicht op de openbare en bijzondere scholen
van middelbaar onderwijs in dit gewest, wordt, te rekenen
van I Augustus jl.onder het oppertoezicht van den
minister van binnenlandsche zakenuitgeoefend door
<lr. J. Sleijn Parvó.
Volgens de Nieuwe Bijdragen voor opvoeding en
onderwijs, van Juli jl., bedraagt hetaautal vacante plaatsen
bij het lager onderwijs voor hoofdonderwijzer 23, voor
hulponderwijzer 99, waarvan 1 ook door een ïiulp-onder-
wijzeres kan vervuld wordenbij het gewoon eu meer uit
gebreid lager onderwijs 5 vacatures voor hoofdonderwij
zer, 1 voor hoofdonderwijzeres, 3 voor hulponderwijzer
en 1 voor hulponderwijzeres.
De heer F. N. Boer (firma Nieuwonhuis Co.) te
Rotterdam, deelt in de 2V. B. O. het volgende mede, dat
voorzeker voor het vraagstuk van volksvoeding niet van
belang ontbloot is.
»Ten behoeve mijner Volksgaarkeukens alhier, schrijft
de hoer Boer, heb ik mij sinds geruimen tijd beijverd goed
vleesch tot billijker prijs te bekomen. Het Australisch
vleesch in blikken voldoet niet aan die voorwaarden. Het
vleesch in blikken uit Texashoezeer goed van kwaliteit
was nog iets te duur, en na meer kleine mislukte pogingen
is liet mij eindelijk gelukt goed en goedkoop vleesch te be
komen. Ik heb namelijk uit Noord-Amerika laten komen
eenige vaten »Family-Beef," dat mij, vrij hier, op p. m.
55 ets. per kilogram komt te staan en waarvan de qualiteit
met het be&te Nederiandsch vleesch kan wedijveren. Het
welslagen dezer pogingen hen ik verschuldigd aan onzen
vroegeren stadgenoot den heer Maurice F. Plate, thans
verblijf houdende te New-York P. O. Box 5488, die geen
moeite noch zorg heeft ontzien om mij in deze voor onze
volksvoeding zoo zeer gewichtige aangelegenheid te adsis-
teeren, en aan wien men zich met vertrouwen kan wenden
met bestellingen op dat vleesch. Vereenigingen, particu
lieren en wie ook, het vleesch wenschende te zien en nadere
inlichtingen daaromtrent verlangende, gelieven zich vrije
lijk aan mij te adresseeren, zijnde ik tot het geven van be-
langlooze inlichtingen beieid."
De Nederlandsclie Schaakbond zal a. s. Maaudag te
's Ilage zijn eerste algemeene vergadering houden in het
lokaal Me Vereeniging. Bij die gelegenheid zal tevens een
wedstrijd gehouden worden, waai toe zich hebben opge
geven de heeren J. Andriesscn, E. II. Breul, II. W. B. Gif
ford, Mr. T. Baron Van Ilogendorp, W. Kamphuizen, L.
Simons, Mr. G. M. Stolte, J. G. E. A. De Vogel, van 's Gra-
venhage; G. T. W. Baehr, van Delft; E. Blanck, van
Gouda; J3. W. Van Blijdeustein, A. Ciccolini, T. C. Ter
Ilaar, 11. ICothe, 11. De Lelei, van Amsterdam; H. F. Wal
ler van. HaarlemDr. Hai tog Hoys van Zouteveen, van
Smilde; C. P. Hofstede de Gioot, van Kampen, en E. II. E.
Van Woeldcron, van Zalt-Bommel.
Elk der spelers is verplicht met elk der andere mede
dingers een party te spelen; de prijzen worden toegewezen
aau hen, die de meeste winstpunten hebben gemaakt; elke
gewonnen partij geldt voor een winstpunt, elke remise
partij voor een half.
Er zal worden gespeeld Maandag van 2 tot 4en van 7
tol 9 uur; de overige dagen van 104 uur met een uur
pauze en 's avonds van 7 tot 9 uur.
Do (oude) Botterdamsche Courant hoopt dat sspoedig
het liefelijk morgenrood aan Gallie's kimmen verrijzen
moge."
Zij vindt grond voor die hoop in de verzoening van den
graaf van Parijs met den graaf van Chambord en Stelt
slechts één voorwaarde, »dat Hendrik V rekening houde
met de eischen van zijn tijd."
Maar dit is het nu juist wat de Bourbons nooit hebben
gedaan en wat zij, met hunne beginselen, ook niet kunnen
doen. Tot dusverre is er geen enkel blijk voorhanden dat
de graaf van Chambord, in strijd met het karakter van zijn
geslacht wel iets vergeten en wel iets geleerd heeft.
Wij vreezen du3 dat «Gallie's kimmen nog niet spoedig
rozenrood" zullen v/orden. (Arnh. öt.)
Dinsdag werd de 88e algemeene vergadering van de
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen ia het kerkgebouw
der Doopsgezinde gemeente te Amsterdam geopend, met
een uitvoerige rede van den heer dr. H. F. R. Hubrecht als
voorzitter, over de wet der ontwikkeling. Spreker vond
daarin gelegenheid te waarschuwen tegen de machtsuit
breiding der clericale partijen, die het volksonderwijs be
dreigen. De maatschappij wake tegen dien vijand. Ook
maakte spreker van een wijziging in den vorm der maat
schappij, naar de behoefte des tijds. den bloei en de nuttige
werking der maatschappij afhankelijk.
Na alloop daarvan werd van wege het hoofdbestuur het
verslag uitgebracht aangaande den staat der maatschappij
en hare departementen en van zijn verrichtingen gedurende
het afgeloopen jaar. Wij ontleenen daaraan het volgende
Wat de bezorging en uitgave der sSclietsen en Tafe-
reelen, Godsdienstig Leeshoek", betreft, meent liet hoofd.
a ii
I
I
Ci!
Nr >4
J*
OMANT.
i
ABONNEMENT:
Abonnemonlsprijsper Drie M.innden
franco par Post, door het gcheelo Ryk
lino: .ru iii-JWinm.
«I V
-."t-r.-'-.S'.fê'V.»." 'Vi-vL
ij lx" r t r. - t x f
a-'i v'c-rifiss?.1 "villi*AsècA vJ V/ -
jl 1
I
'I ii
i i
i,
f
i