TumJiiit iaplüb, niipzorteri BWais.
Oppi ra TerMpnps der Nationale Ilitle.
fJr
öonderdag 18 September.
1873.
M 3218.
K
ennisgeving.
BÜITEMLANDS^~BËRICHTËia.
BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
,fï
- - - =v .*f-
ABOHHEHEUTs
Abonnementsprijs, per Drie Maandenf 1.85.
Franco per Post, door het gehecle
(Brieven Franco»])
ABVBSÏIllIIIElti
Prijs: van 1 tot 10 gewone regels f 1 00; iedere regel meer /"0.10)
Voor den werkenden stand en voor weldadigheidde helft van den prijs.
De BURGEMEESTER VAN SCHIEDAM,
Gezien de Circulaire van den Heer Commissaris des
Koniags in deze Provincie van den 8 September jl.,
A no. 2868 1 (2de Afd.) Prov. Blad no. 94,
Roept bij deze op:
HENDRIK VRIJENHOEK,
FREDRIK MEERHOF,
HENDRIK HOUTMAN, en
AART STOUT,
Milicien-Verlofgangers van de Ligting van '1873, om
zich op den 2 October aanstaande, des middags vóór
vier urete doen bevinden bij bet 1ste Regiment
Hussaren, in garnizoen te Leiden, ten einde in wer
kelijke dienst te worden gesteld; onder gehoudenheid
om vóór hun vertrek hunne verlofpassen op de Secre
tarie dezer Gemeente te doen afteekenen.
En opdat deswege geene onwetendheid zoude kun
nen worden voorgewend, is hiervan afkondiging ge
schied waar het behoort, den 17 September 1873.
Be Burgemeester van Schiedam,
P. J. VAN DI.TK VAN MATENESSE.
Het blijft in Frankrijk nog altijd de oude geschiede
nis. Zullen do royalistische leiders er in slagen om den
troon in Ft ankrijk te herstellen, ja dan neen? Voor cenigen
tijd achtten zij zich zoo zeker van hun zaak, dat niet alleen
een prachtig geflourdeliscerd vaandel was besteld, maar
dat zij zelfs reeds hadden gemeend den dag te kunnen vast
stellen, waatop Hendrik V zijn intrede zou doen in zijn
goede stad Parijs. Dit zou den 6 Jauuari (Drie Koningen)
zijn. De kansen zijn echter niet weinig veranderd en het
denkbeeld eener verlenging van het gezag van Mac Malton
wint integendeel steeds meer grond. De graaf van Cham-
bord rekent zelf zoo weinig op een slagen der pogingen die
ten zijnen gunste in het werk zijn gesteld, dat hij weder
voor den tijd van zes jaren het jagtrecht in de gemeentelijke
bosschen bij Weenen zou hebben gepacht. Inmiddels ver
zekert men ook, dat er weder stappen worden gedaan om
een bepaalde verklaring van hem te verkrijger en dat hij
deze zal geven zoodra de Duitsche troepen ons grondgebied
geheel zullen hebben ontruimd. Men zou alzoo niet lang
behoeven te wachten. Wat hiervan zij, de republikeinen
vertrouwen het werk niet en verdenken do fusionisten van
op het laatste oogenblik nog wel eens met een plan voor
den dag te kunnen komen, bestemd om hunne overwinning
te verhaasten.
Het Journal Official bevat hot bericht, dat Zondag
de ontruiming van Verdun door de Duitsche troepen heeft
plaats gehad. Twee bataljons van het 94e linieregement
hebben hun intocht in de stad gedaan en zijn door de bevol
king op de hartelijkste wijze ontvangen.
De Cour. de la Bochclle deelt het volgende ontzet
tende voorval mede: De Marie Aimée, een vaartuig onder
kapitein lo Goaster, keerde terug van de kabeljauwvangst
bij IJsland. De bemanning bestond uit 19 personen. In
den nacht van 8 Aug. werd een der mannen, Groajou ge
naamd, plotseling aangetast door een aanval van razernij.
Deze, buitengewoon sterk, was gewoonlijk zeer stil en som
ber en daarbij zeer twistziek. In zijn hut bevond zich een
matroos, wiens arm cenige dagen te voren gebroken was.
Groajou werpt zich op den ongelukkige, die niet in staat is
zich te verdedigen, kerft hem letterlijk met messteken on
geeft hem in zijn woede ontelbare beten. Op het ge
schreeuw van den matroos snelt de kapitein toe. Terstond
werpt Groajou zich ook op hem en brengt hem met het
mes een stoot in het aangezicht toe, die hem het kakebeen
verbrijzelt. Twee schepelingen snelden hem te hulp, maar
in de volslagen duisternis, die er heerschte, kunnen ook zij
de aanvallen van den woedende niet ontwijken en worden
mede op verschrikkelijke wijze gewond. Aan den kapitein
en de beide matrozen gelukt het eindelijk bebloed en ver
minkt het dek weder te bereiken, den ongelukkige over
latende aan de razernij van Groajou; maar den geheeleu
nacht waakte de bemanning. Nu deed hij pogingen om
brand te stichten en om deze nieuwe ramp te voorkomen,
moest men een groote massa water in de kajuit storten.
Ten laatste moest de kapitein een einde maken aan dit
drama. Door het wegbreken van ecu plank kreeg hij ge
legenheid een revolver op den ongclukkigen te lossen.
-Groajou werd doodelijk aan het hoofd getroffen. Zijn
Slachtoffer werd deerlijk verminkt op het dek gebracht, hij
ademde nog. Het l'jk van Groajou werd den volgenden
morgen over boo. geworpen. De Marie, Aimée wierp
Saint Martin (lie de
vJhi-A-ii'Jii'
Ré). De drie matrozen wier wouden zeer ernstig zijn,
werden naar het hospitaal vervoerd en do kapitein beeft
zich bij do rechtbank verantwoord.
Omtrent het te Constauz gehouden congres dor oud-
Katholicken vet neemt men nog ecnigo zeer belangrijke
mededeelingen, door professor SeltuUo gedaan, omtient
bet aar.tal gemeenlen dier kerk, dat zich reeds iu Duilsch-
land gevormd heeft. Zoo beslaan er in Pruisen reeds 22
gemeenten met 14,000 aanhangers; in Beieren 33 ge
meenten met ruim 13,000 zielen, en in Baden 27 gemeenten
met 9000 loden, liet aantal der oud-Katholieken, in ge
meenten vereenigd, gaat in geheel Duilschland reeds het
cijfer van 50,000 te boven, terwijl vele priesters lid zijn en
liet aantal met den dag toeneemt. De lieer Sclmlte deed
opmerken, dat de oud-Katholieke beweging in nog geen
drie jaren tijds veel aanzienlijker vorderingen beeft ge
maakt dan weleer de hervorming in de zestiende eeuw in
een gelijk tijdsveiloop.
De nu ingekomen berichten uit de gezamenlijke pro
vinciën van Pruisen, betreffende hot resultaat van den oogst
van dit jaar, komen daarop neder, dat beide kwaliteit en
kwantiteit skchts van middelmatigen aard zullen zijn.
Te Weenen is den 11 dezer in het krankzinnigen
gesticht aan de cholera overleden Julie Ebergenyi, de
jeugdige en schoone vromi, wier rechtszaak in 1868 iu
geheel Europa zooveel opzien baarde. Zooals men zich
misschien nog -zal herinneren, werd zij door de rechtbank
vau gezworenen aan het vergiftigen van Mathilda Rueir,
gescheiden echtgenooL an graaf Chorinsky, schuldig ver
klaard en dientengevolge tot 20 jaren zware kerkerstt af
veroordeeld.
De commissie uit den Zwitserschen Nationalen Raad,
belast met het voorloopig onderzoek van het ontwerp tot
herziening der constitutie, heeft, behalve de reeds ver
melde punten op het gebied van ceredieust, ook bet vol
gende att. in haar ontwerp opgenomen: »De Jezuïetenorde
en de daarmede geaffilieerde orden mogen in Zwitserland
niet toegelaten worden, en aan hare leden is de werkzaam
heid in kerk en school verboden. liet verbod kan tot andere
orden uitgestrekt worden. De stichting van nieuwe
kloosters is \crbodou, gelijk mede het herstel van opge
heven kloosters en orden. De Boudsoverhoid en de kanton
nale overheden hebben vrijen toegang tot de kloosteis en
huizen der geestelijke orden. De bestaande kloosters en
orden mogen geen adspirauten of nieuwe leden aannemen."
Aangaande de door generaal Santa-Pau aan don Car
los toegebrachte nederlaag zijn nog geen nadere bijzonder
heden bekend. Tegelijk met liet bericht liep daarvan liet ge
rucht, dat Carthagena zich had overgegeven, doch dit
sehijut van grond ontbloot te zijn. Contreras, de hoofd
aanvoerder vau den opstand aldaar, heeft den Engelschen
admiraal doen aanzeggen, dat hij de neutraliteit der baai
van Escombreras, waaraan Carthagena gelegen is, niet
meer zou eerbiedigen. De admit aal heeft daarop geant
woord, dat hij, overeenkomstig zijn instructidn, een alge-
meenc neutraliteit zou ia acht nemen nopens de gebeur
tenissen iu Spanje, zoolang de Britsche belangen werden
geëerbiedigd, maar dat zijn plicht hem noodzaakte de be
langen op alle punten der kust te beschermen. Het
Eugelsche eskader,- voor zooveel dit ziel) nog te Almeria
bevond, is thans van daar naar Escombreras op weg.
Vrijdag is op zijn villa te St. Estelle overleden, de
hertog van Rianzarcs, gemaal van de ex-Koningin Chris
tina vau Spanje. Zooals bekend is, kwam de Koningin met
hem in kennis tijdens bare regeering, terwijl bij sergeant
was bij de koninklijke garde. Christina huwde hem nadat zij
hem tot hertog engiande van Spanje van den'lslon tang
verheven had. Rianzarcs, wiens eenige verdienste in zijn
natuurlijke figuur bestond, kreeg tijdens zijn huwelijk met
de Koningin vetscheidene dochters, waarvan een in het
huwelijk trad met prins C/.artoryski, die thans met de
dochter van den hertog van Nemours gehuwd is, daar zijn
eerste vrouw spoedig stierf. Hij liet geen beduidend ver
mogen na, daar hij alles wat hij van de Koningin gekregen
had in onvoorzichtige speculaties verloor. Alle leden van
de Spaansche Bourbons-familie, waaronder ook Koningin
Isabella met haar zoon Don Alfonso, hebben zich naaf St.
Estelle begeven om de begrafenisplechtigheid bij te wonen.
S C HIE D A M, '17 September 1873.
Bij Zr. Ms. besluit van 10 Sept. No. 21, is benoemd
tot plaatsvervangend kantonrechter te Delft, de lieer
mr. P. Post Uiterweer, notaris aldaar.
De Minister vau Financiën vestigt de aandacht der
belanghebbenden op de gelegenheid tot verzending der
concspondeutie naar Nederlaudsch Indië, door middel van
het stoomschip Koning der Nederlanden, van de maat
schappij ïNederland", waarvan het vertrek uit het
Nieuwediep op den 27 September aanstaande is bepaald.
De daarmede te verzonden brieven enz. belmoren uiterlijk
in den namiddag van den 26 September aan het Nieuwediep
aangekomen te zijn.
Jl. Zaterdag word de zesde provinciale vergadering
van onderwijzers en voorstanders vau 't onderwijs in
Zuidholland, te Rotterdam, gehouden. Zij werd door ruim
150 onderwijzers en onderwijzeressen bijgewoond, waar
onder de schoolopzieners dr. Mensing en mr. de Cocq van
Rotterdam, dr. Vaillant van Schiedam, en de oud
schoolopziener mr. van Geuns enz.
Na opening der vergadering door den voorzitter, den
lieer P. Molenbroek, met een liai lelijk welkomstwoord,
waarbij hij tevens een beschrijving gaf waartoe deze ver
gadering strekte, ging men over tot de behandeling der
punten, waarvan er vier in discussie kwamen.
De vier punten behelzen kot telijk:
1. liet lager onderwijs kan, zelfs onder het beste opzicht,
met de beste leermiddelen en de allerbeste leerkrachten,
nooit voltijpe vruchten afwerpen, zoolang de opvoeding
gedurende de eerste zeven lovensjaren óf geheel óf grooten-
deels aan het toeval of aan onbekwame handen wordt over
gelaten.
2. Er wordt geeiseht, dat de lagore school aan al haar
leerlingen zal geven, die mate van kennis en oulwikkeling,
welke tegenwoordig ieder lid der maatschappij behoeft.
3. In sommige gemeenten is het besluit genomen geen
kwoekelingen op de openbare scholen aan te stellen
met opgave van de nadeelen daaruit voortvloeiende en de
middelen om die te voorkomen.
4. liet is in het belang van het onderwijszoo in iedere
gemeente jaarlijks minstons één votgaderiug wordt gehou-
dea van gemeentebestuur, schooltoezicht en onderwijzers,
onder voorzitterschap van den districts-sclioolopziener, ten
eiude de belangen vau het onderwijs te bespreken.
De debatten, te uitvoerig om door ons terug gegeven ta
worden, loverden veel belangrijks op en werden op aange
nomen toon gevoei d.
Als plaats voor de volgende samenkomst werd, met bijna
algemeeuc stemmen, Schiedam bestemd. Tot leden der
regeliugs-commissie voor die samenkomst werden benoemd
de heet en A. II. E. Tijl, J. Wijma, P. Sanders, J. C. Sander,
K. Simmermaus cu P. van Vlaardtugen. De heer Sander
gaf daarop de vet zekering dat Schiedam ook dan weder
al het mogelijke zou aauwenden om het den leden zoo aan
genaam mogelijk te maken.
Voor liet sluilen van de vergadering werd nog door den
heer Sander een verzoek gedaan, om eenige bijdragen ter
ondersteuning eener onderwijzersweduwe met vier kin
deren, die thans iu zeer behoeftige omstandigheden ver
keert, welk verzoek door den voorzitter ten zeerste werd
ondersteund.
De meeste loden vereenigden zich daarna aan den
fcestdisch.
Gisteren werd tc Rotterdam een eerste vergadering
van de Provinciale Yeieenigiug vau Burgemeesters ea
Secretarissen iu Zuidholtaud gehouden. Nadat de Burge
meester van Rotterdam, de heer Joost van Vollenhoven,
daartoe uitgenoodigd, als voorzitter van het voorloopig
comiLé, in een uitvoerige rede het doel der Vereeniginghad
uiteengezet, werd het eglemenl daarvoor vastgesteld, en
kwamen de punten van behandeling aan de orde, en wel:
'1. de kwestie van bet hulppersoneel aau de openbare lagere
school, omtrent welke zaak de vergadering tot geen besluit
kwam. 2. Het Armwezeu, in verband met de circulaire
van IIIL Ged. Staten in dit gewest vau den 9 April 1872,
no. 27. Uit de mededeelingen blijkt, 'dat zij gunstig ge
werkt heeft, en het mogelijk geacht werd, overeenkomstig
den geest van do wet en den zin van de bedoelde circulaire,
den last van de armenzorg tc leggen op de kerkelijke en
bijzondere instellingen van liefdadigheid. 3. Toepassing
van do wet op-de besmettelijke ziekten. De meening
scheen algemeen gedeeld te worden, dat de Burgemeesters
niet slechts ten aanzien vau de cholera, maar ook bij het
uitbreken der pokken, roodvonk, typhus enz.zelfstandig
moeten optreden, zonder te wachten op de officieele tus-
schenkomst van de géneeskuudige inspecteurs.
Meu verneemt uit Sclieveningen, dat aidaar uit zee is
aangespoeld een balk, die vele jaren, sommige deskundigen
beweren wel een 25tal, op een of ander rif moet hebben
vastgezeten, en daarvan nu vermoedelijk door een der jong
ste stormen is losgeraakt en weggeslagen. Men maakt die
langdurige vasthechting daaruit op, dat de balk geheel be
zet is met een soort van wormen, waarvan de koppen door
schelpen zijn gedekt, welke schelpen zijn van lichtblauwe
kleur, met gele randen en den vorm hebben van mossel
schelpen. Uit de schelpen, of liever uit de daarin bevestigde
koppen, komt een soort van klauwen iu den vorm van een
veer, als die der krab, bij lussclienpoozcn te voorschijn.
Niemand kau zich heriuneren die soort vau wormen, die de
dikte liebbeu vaneen mansviugcr cu doorschijnend was-
klcnrig zijn, ooit te hebben gezien; men houdt ze voor een
soort van paal- of houtwormen, die schepen doorknagen,
waarvan men iu reisbeschrijvingen menig voorbeeld leest.
Door Burgemeester cu Wethouders van Leiden is op
de begroting der gemeente f 2000 uitgetrokken voor
openbare vermakelijkheden, bij de feestviering van de 25
jai ige regeering van Z. AI. den IConiug eu van het derde
eeuwfeest van Leidens belegeringsontzet, .waarmede he(,
- t
t >4 -
