Vrijdag 12 Déceiftber.
W 3279.
ë'UlTEDUÉtSCHË BERICHTE!».
BINNENLANDSCHE BERICHTEN.
STEDELIJK NIEUWS.
A0. Abf$?;
Abonnementsprijspér Drie Maanden
Franco per Port, do'br het geheblè Rijk
(Brieven Franco.])
Gisteren is het proces-Bazaine tea eiade gebracht
en heeft de generaal Poureet zijn eiéch volgehouden, waar-
-;by jiij op de noodzakelijkheid wees, om een afschrik
wekkend voorbeeld te stellen voor het jongere geslacht.
Vóórdat de krijgsraad zich yérwijdeide om uitspraak te
doen, nam Bazainö hei woord. Twee woorden staan in mijn
Ëart gegrift, zeide hijhet zijn de woordenEer en Vader
land. Ik heb gedurende 42 jaren mijn vaderland gediend,
ionder aan ditschoone devies te kort te doen. Ik zweer het
voor ChristusNooit heb ik mijn vaderland verraden.
De krijgsraad heeft daatop uitspraak gedaan. Bazaine
is schuldig bevonden aan bet capituleeren, zoowél te Metz
als met zijn leger in 'f open veld, zonder alles gedaan te
hebben, wat plicht en eer hem vooi schreven. Dientenge
volge is hij met eenparige stemmen van zijn militairen
rang vervallen veiklaard en ter dood veroordeeld,
Bij een paar kooplieden in comestibles te Parijs
trokken dezer dagen 4_ zeeschildpadden de aandacht, die
uit México waren aangevoerd en tezamen 620 kilo-
grarrfrrién wogen. Ttvé'e Van dézë cfierfeii warén aan het
muéeum adhgeboden, maar h én kon hen daar niet houden
omdat een te gröote hoeveelheid zeewater werd vereischt.
In tegenstelling van die der landschildpaddèn is hun schaal
dun en ongeschikt voor handelsartikel. Het vleesch levert
echter een smakelijk gerecht.
Omtrent het vergaan van de Tille de Hdvre lezen wij
in 't Handelsblad,
Vrijdagnacht toonde een heldeien sterren hemel; de
passagiers waren voor het eerst gerust naar bed gegaan, en
'de kapitein, die het dek niet verlaten had sinds zyn vertrek
'iiit New-York, ging om 12 üur naar zijn hut. Om twee
uur des nachts werden allen opgewekt door een verschrik-
k'ehjkeri schok. Mannen, vrouwen en kinderen snelden naar
het 'dek, waarover ze den boegspriet van een groot schip
zagen uitsteken, terwijl ze het vyatêr hun eigen schip
hoorden binnenstroomen. De Lach Barn, een schip uit
Glasgow, had de Fille de Hdvre aan stuurboordzij mid
scheeps geraakt, een gat borende van 12 voet diep en 30
voet ijzeren platen wegslaande. De panische schrik, welke
zich meester maakte van de passagiers, verhinderde elke
poging om hen te redden. Bovendien waren door den schok
dê groote mast en de bezaansmast overboord geslagen, in
hun val de twee groote booten verbrijzelende en een
tnïenigVé passagiers doodende. Iedereen voelde het schip
onder zijn voeten wegzinken en toen de overtuiging zich
van allen had meester gemaakt, dat zij reddeloos verloren
waren, werd er geen ander geluid meer gehoord dan het
murmelen van gebeden. Een plechtige kalmte heerschte,
'en ieder wachtte zwygend den dood af, welke niet te ont-
wijk'eh 'was. Twaalf minuten na de aan varing zonk do Vitte
'de Hdvre met haar 301 opvarenden, met uitzondering van
Hén tweeden luitenant, die er in geslaagd was de aan zijn
zorg toevertrouwde awalvischboot" in zee te krijgen, en
"van een paar matrozen, die de giek van den kapitein hadden
weten neer te lafen. De talrijke pdsSagieré, die in hun hut
ten den dood haddén afgewacht, verdronken onmiddellijk.
Yan hen, die op het dek waren, kwamen de meeste naar
bóven. Velen hadden zich vastgésjo'-d aan ledige vaten, aan
'stukken hout of aan reddinggordels.
De Loch Barn was op een Engelsche mijl afstand bijge
draaid en had vier booten gezonden om te redden wat te
redden was. De tweede luitenant had zijn nwalvischboot"
/spoedig gevuld. „De door hem gereddé matrozen roeiden
de boot naar de LochBam, vanwaarzij onmiddellijk terug
keerden om een nieuwe boot vol te redden. De eerste en
tweede kapitein werden gered, na twee uur lang beurtelings
gezwommen en op hun rug gedreven to hebben. De eerste
luitenant zwffrft naar de Loch Barn e -n afstand van een
mijl.. Tien danïés werdén gere!d. Zij hadden bli 'de drie uur
j or (ijfgedr.e Ven fc$ stukken hout, en waren bewusteloos van
koude, toen zij gered werden. Dus werden 87 personen
gered, waaronder 23 eerste klasse passagiers (10 dames en
13 heeren). Slechts 'één tweede klasse passagier (een dame)
werd gered en drie derde klasse passagiers (mannen).
Van de 45 officieren van 't schip werden zes gered en van
de bemanning 54v Al de geredden .waren in hun nacht
kleederen en eênigen zwaar 'gewond. De nrièed ei tegen
woordigheid van geest door velen getoond Svas bewonde
renswaardig. Vele Amerikanen vermaanden tot kalmte.
Eenige riepen »Let us die nobly, as die we must" (Laat
ons op edele wijze sterven, daar we sterven moéten). Onder
al die helden was er een, wiens naam ons niet wordt mede-
'gedeeld, doch die een voorbeeld gaf van. plichtgevoel en
heerlijke Zelfverzaking, welke het hart van ieder menscli
sneller zal doen kloppen.
Hij was een Fransche priester. Hij stond op het dek te
midden der stervenden en gewonden, die door den grooten
mast verpletterd waren, juist op het 'oogenblik dat ze in de
.booten, gered zouden,worden. Geen oogenblik verloor hij
zijn zelfbeheersching, te midden van de ontzettende wan-
ho°P^en het nameloos lijden dat hem omringde. »Geen
enkele gelegenheid miste hij zoover ik zien kon", zegt een
der geredden, »om te troosten, om te vergeven, om te
zegenen, om moed in te spreken aan lien, die weldra sterven
zouden." »Zijt gij een Katholiek?" hoorde ik den priester
zeggen tot een passagier naast hem, op het oogenblik dat
de golven over h'e't dek sloegen. »Ja vader," was hot ant
woord. iHeb dan berouw over uwe zonden, en ik zal d in
dén naam van' God uwe zonden vergeven."
Deze waren zijn laatste wóórden. Het' schip zonk en
de eerwaarde priester verdween onder de golven. De
passagier, die hij stervend zegende, werd gered. Wij
gelooven, dat er geen mensch zoo hardvochtig zal zijn,
die dezen edelen Christen niet bewondert, en die de
Roomsche Kerk niet geluk wenscht, met het bezit van
zulke heilige priesters. Dichters en kunstenaars kunnen
moeilijk een meer ridderlijk held verheerlijken, dan
dezen eenvoudigen Franschen priester, die, terwijl
anderen zicli Cast sjorren aan hout en tonnen, enkel
dénk! afin' troöMen én zeg'enèn. Onzfe inriige bewondering
drukken wij voor deze Christenheld uit.
Men vei zekert, dat Zaterdag jl. een schikking met
het bankiershuis Matheson and Co. te Londen tot stand
gekomen is, waarbij deze de betaling van den Juli-coupon
der Spaansche schuldbrieven op zich neemt. Voor den
aanstaanden Januari-coupon zou echter nog geen betaling
te wachten zijn.
De verregaande onveiligheid, die er thans in Berlijn
heerscht, blijkt o. a. ook uit de advertentién in de dag
bladen. Er worden b. v. bloedhonden daartegen te koop
aangeboden, en in een andere adveitentie leest men: Bij
de toenemende oi veiligheid van Berlijn recommandeer ik
mijn revolvers met zes loopen, van 4'/> thlr., en tevens mijn
winterpaletots, waardoor een kogel niet gemakkelijk
heengaat
Sedert eenige dagen is in de Belgische bladen sprake
van een ontdekking, welke gedaan is dóór een boer uit de
Kempen, Ramaekers genaamd en geboortig uit Schoon
beek. Hij is er in geslaagd een brandstof samen te stellen,
door een hoeveelheid aarde te vermengen met steenkolen
en het te besproeien met een oplossing van salpeter, en wel
in de volgende verhouding: 3 kilo aarde, 1 kilo steenkolen,
150 gram salpeter en 300 gram water. De proefnemingen,
hiermede gedaan, hebben uitmuntend aan de verwachting
beantwoord. Als brandstof voor de machines wordt het
mengsel zeer aanbevolen, aangezien het veel hitte geeft.
Onlangs is te Rome op 65jarigen leeftijd overleden
mejufvrouw CatharinaScarpellini, een Romeinsche dame,
de nicht van den sterrekundige Scarpellini. Voor zoover
die betrekking door een vrouw te vervullen is, nam zij de
function van amanuensis van den beroemden astronoom
waar, en bestuurde na zijn dood het door hem op het
kapitool gestichte observatorium. Als schrijfster van ver
scheidene wetenschappelijke werken stond zij tot aan haren
dood met de grootste sterrekundigen van alle landen in
betrekking.
S C HIE D A M11 December 1873.
"Was er dezer dagen sprake van de ontbinding van het
leesgezelschap, onder de zinspreuk Tot Nut en Genoegen,
wij kunnen met ingenomenheid meldenen voorzekei'
tot genoegen van velen, dat in een jl. Dinsdagavond ge
houden vergadering besloten is, dit leesgezelschap,
onder een eenigszins gewijzigd reglement, in stand te
houden.
Het oudste dat te dezer stede bestaat, werd dit gezel
schap opgericht den 17 Deeerhberl795, onder de zinspreuk
Begt door Zeeen telde onder zijn oprichters den predikant
vanGogh. Het vijftigjarig bestaan werd feestelijk herdicht
in de sociëteit Dp Vriendschaponder voorzitterschap
van dén héér J. Rodi, die als voorzitter werd opgevolgd
door den heer O. Dijkmans. In 1857 trad de heer
P. F. B. de Greve als voorzitter op, onder wiens presidium
het 75jarig jubilé in 1870, in het koffiehuis Belvedère, met
een diner werd herdacht.
Van harte wenschen wij dit leesgezelschap nog menig
jaar toe en tevens dat het meer en meer door een toene
mend ledental moge bloeien.
In de maand October zijn, volgens de opgave van
Veritas, 167 zeilschepen, waaronder 4 Nederlandsche en
21 stoomschepen, waaronder geen Nederlandsch, totaal
verloren. 1 Spaausch zeilschip en 4 Spaansche stoom
schepen zijn gekaapt.
- Voor de vacante betrekking van inspecteur van het
lager onderwijs in Drenthe hebben zich 80 personen aan
gemeld.
Uit de rapporten van het blokkade-eskader voor
Atsjin wordt liet navolgende ontleend omtrent een op
neming van Poelo Nassy (thans voor ziekeninrichtingen
In bezit genomen) door Zr. Ms. stoomschip Amboina.
Den 17 Sept. stoomde de Amboina langs de Zuidzijde
van het'eiland, waar weinig bewoonde plekken en geene
ADVEBlTENTIHNt
Prijsvjn 1 tot 10 gewone regels ft 00; iedere regel meer fO.lOj
Voor den werkenden Stand en voor weldadigheidde helft Yin den prjji.
vaartuigen gezien werden, naar de NoordwestZijdé/die een
zeer bewoond en welvarend aanzien had. Een groote
menigte klapperboomen en djagongvelden en veel vee
werd bespeurd, en de bevolking scheen niet slecht gezind,
daar zij zich ongewapend aan het strand vertoonde,
In den morgen van den 18 werd de luitenant ter zee
2de kl. Steup met een gewapende barkas naar den, wal ge
zonden, om opnemingen te doen en zich, zoo mogelijk, met
de bevolking in betrekkibg te stellen.
Toen de barkas dicht bij den wal kwam, vertoonden zich
achter de boomen eenige inlanders met klewangs, pieken
en geweren gewapénd, die, toen van de bai'kas met een
witten zakdoek gewuifd werd, met vijandige gebaren ant
woordden. De luitenant Steup debarqueerde evenwel met
6 mariniers en 2 matrozen. De inlanders waren het bosch
ingegaah, maar vertoonden zich na eehigen tijd weder,
waarop de luitenant trachtte hen te ontmoeten. Met twee
hunner kwam hij in gesprek. Hij vernam van hen, dat efy
behalvè de kampong in hunne nabijheid nog èen kampbn|
aan de andere zijde van het eiland was. De een verhaalde
dat de bevolking uit 100, de ander dat zij uit 3000 zielen
bestond.
Terwijl dit gesprek gevoerd werd, naderden van alle kan
ten inlanders, allen met klewangs en krissen, de meesten
ook met geweren en donderbussen gewapend. Enkelen
gaven den luitenant Steup de hand, anderen namen een
meer dreigende houding aan en hielden zich eenigszins
achteraf.
Daar de inlanders zich bereid verklaard hadden tegen
betaling sappies te leveren, zeide de luitenant hun, dat hij
naar boord wilde terugkeeren om geld te halen. Men liet
hem en zijn geleide ongehinderd vertrekken; allen kwamen
ongedeerd in de sloep, maar toen de dreg zou gelicht wor
den, vielen plotseling een tiental schoten van den wa),
waarvan een tusschen den luit. Steup en den schiemans
maat de Wijk doorging. Van de sloep werd terstond met
geweervuur geantwoord, waarop de inlanders ylingsde
vlucht namen. Ter bestraffing van den verraderlijken aan
val werd de kampong vervolgens door het geschut van de
Amboina beschoten, totdat de geheele bevolking van daar
de wijk genomen had. St.-Otv
Het 300jarig bestaan der Leidsche hoogeschool zal
8 Februari feestelijk gevierd worden. Eene bijzonderheid
is het dat de voorzitter der Feestcommissie by het250jarig
bestaan, thans de voorzitter van den Hoogen Raad, Mr. F,
de Greve, nog in leven is.
Heden nacht is te Amsterdam overleden dê heer
J. II. Burlage, ook in wijder kring bekend door verschil
lende gedichten.
Te Amsterdam is de bewoner van het perceel, ge
legen naast het Zaterdag 11. uitgebrande pakhuis in de
Spuisti aat, in hechtenis genomen, omdat het gebleken is,
dat hij tijdefas den brand de muren zijner woning met petro
leum heeft besmeerd. Zijn inboedel Was hoog'verzekerd.
Met het oog op hetgeen in andere provinciën, wet
name Zuid-Holland, geschied is, waar Ged. Statèh de trac-
tementen van burgemeesters, wethouders, secretorissénen
ontvangers verhoogd hebben, soms tegen den zin dét be
trokken gemeenten, zijngemeenteleden en belangstellenden
in de provincie Groningen ten getale van35 bijeengekomen,
om over tijdige maatregelen tot keering te beraadslagen. De
35 opgekomenen hebben besloten zich te richten tot Gèd.
Staten met het verzoek, om de nieuwe règeliiig niet In lé
voeren in die gemeenten, die daar tegen wareh, en aan Z. M.
den Koning bij adres de niet-goedkeuring der vootètetlei
van Ged. Staten tot verhooging te vragéh.
Te Goes is een kind van twee jaar verbrand, dat doéür
de roekelooze móéder alleen thuis was gelaten. Toen de
buren op het geschreeuw Van het kind zich met geweld
toegang tot de woning verschaften, was het reeds te laat
om het kind nog te redden.
Dr. Sasse behandelt in het jongste nommer van het
weekblad De Huisvrouw de lucifers, en bestrydt de over
dreven vrees voor de phosphoV-béstanddeelen der gewonfe
lucifers. Wel geeft hij de voorkeur aan de bekende
Zwéèdscho lücifers, do'cli ihè'rkt op dat aan de'oppervlakte
der doosjes zich 'amorphe pllosphorus bevindt, welke door
lang aan de lucht bloot te statin, dezelfde vergiftigde
eigenschappen van gewone phosphorus aanneemt, zoodot
men ook daarmede voorzichtig behoort te zyn.
-r *•- riri ai,», "at.*—
ren: 9 December. Pieter, zoon van B. Géoèhèweg
i Wiéringen, Hoofdstraat. Johann'es, Zöon "van
BURGERLIJKE STAND.
'Cfclboren
en G. van
T. A. Nijkamp en 'M. G. Van der Mayk, 'Nietlive Haven
'10 Wesselina Cornelia, dochter van P. Dee'ehM.'van Neck,
Spinhuispad. Johannes Leonardus, zoon vanH. Holier-
hoek en A. Koelewijn, Bottèrdamschc Dijk.
Overleden9 December. Johanna Kok, oud 12 weken,
Nieuwe Buurt, ,40. "Willem van der Kruit, oud 14
maanden, Nieuwe Haven.
-V-
i
-
C 11R A i T;
ABONNEMENT;
'*VrvK
*'s>&