-aar
a
11
Prijzen te lieten aan ie Ban te Aistertai.
Sfr
88.
li.
carg! lIjster
a; "1874.
M 3293.
Zaterdag 5 Januari.
ijüt Mij
8ÜBWEHLA8JDSCHE BERICHTE!
283STE vSTAATSLO TËITijT
STEDE LIJK JnfïjWsT
r
«Vi»
IRsÖfc
f.
ABONNBMBNT:
Abonnementsprijs, per Drie Maandenf 1,85.
Franco per Post, door hot gelicele Dijk2 50.
Wy moeten nog eens terugkomen op de Melchers-
zoak. Men vreeze niet dat wij zullen napleiten. Wij
wenschen de kwestie uit een ander oogpunt te beschouwen.
Er is uit het gebeurde leering te trekken, en het zou
jammer zijn als men dat niet deed.
f "Wanneer de motie-Melchers een groote minderheid
lof wel eene kleine meerderheid voor zich gehad had
-4.- t
Jzou de zaak geen andere beteekenis gehad hebben, dan
dat een artikel van de Maasbode bij ongeluk in de
notulen van de Raadsvergadering te land was geko-
men. Ook dan zou er wel tegen den geest van de ge-
7 meentewet gezondigd zijndoch ons althans zou dat
|weinig verwonderd hebben, omdat wij van die zijde
''nooit werkelyken eerbied voor grondwet en gemeentewet
v verwacht hebben.
Thans evenwel nu de gansche Gemeenteraad, met
■f, ïden liberalen Burgemeester aan het hoofd" die uit-
drukking is van de Maaslode zich vóór de motie
verklaard heeft, thans krijgt de zaak een gansch ander
aanzien.
Buitenaf moest men wel gaan denken, dat alle leden
van den Schiedamsehen Gemeenteraad weinig juist besef
hebben van drukpersvrijheid en van hun eigen grond
wettige bevoegdheid. Nu weten wij wel, dat Je Gemeen
teraad daartoe aanleiding gegeven heeft, maar toch het
is te betreuren, dat de degelijke en meer vrijzinnige
gemeenteraadsleden thans zeer natuurlijk met hunne
minder degelijke en minder vrijzinnige collega's, over óón
kam geschoren worden.
Wij willen wel niet beweren dat buiten de ultra-
montanen en hunne volgelingen alle andere leden even
zeer doordrongen zijn van den geest van grondwet en
gemeentewet. "Volstrekt niet. Maar de heeren Roelants,
Loncq, van der Schalk en Knappert hebben openlijk
het recht der vrije drukpers gehandhaafdvan sommige
leden die niet gesproken hebben valt het niet te be
twijfelen dat ook zy van dezelfde meening waren
de Burgemeestereen man dieimmers juist om
de getrouwe uitvoering der wetten? met het bijzonder
vertrouwen des Konings vereerd werd, is te zeer door
gedrongen in den geest van onze wetgeving, dan dat
de eigenaardige roeping van een Gemeenteraad hem
niet in duidelijke trekken voor den geest zou staan;
het is dus niet mogelijk, bij alle die tot de motie mede.
"werkten, onkunde aangaande het karakter onzer wet
geving en geringon vrijheidszin aan te nemen.
Doch al is dit zoo, de zaak wordt daarmee slechts
te raadselachtiger. "Voorstanders van drukpersvrijheid
stemden vóór eene motie die die drukpersvrijheid mis
kende, en een beproefd uitlegger van de gemeentewet
'moedigde den Gemeenteraad aan een besluit te nemen
dat althans met den geest dier gemeentewet weinig
in overeenstemming was.
Nog eens: 'tis raadselachtig, tochgelooven wij
is alles voldoende te verklaren.
Men beginne met bet verloop van de raadsvergade.
ring na te gaan waarop de bewuste zaak behandeld
werd. Reeds dat maakt veel duidelijk. Hoe is men tot
de motie gekomen?
Dc heer Melehers begon natuurlijk met zijn voorstel
afbreken van alle betrekkingen met de Sehiedamsche
Courant. De meer verlichte leden van onzen Gemeente
raad wilden alles in het werk stollen om de aanneming
van dat voorstel te verhinderen. Toch de debatten duur
den lang en de discussie scheen velen leden onoan
genaam te zyn. Evenwel ten langen leste moet het
duidelijk merkbaar geweest zijn, dat de kanssn op
aanneming niet zeer groot waren. Althans de heer
Melehers, ziende dat zijn voorstel zooveel tegenkanting
ondervond, trok het op het onverwachts terug en
'haaïdo toen de motie kant en klaar voor den dag
den wensch te kennen gevende dat de Raad ten minste
die motie zou aannemen. Die wending van zaken ver
rustte kennelijk de tegenstanders van het voorstel; en
vèrrastte hen aangenaam. Men vond het heel wel van
uvooirtol von den keor van dor Schalk ward hot woord Ca
/;.t_h°ltoko in on d or Boh'o id one, veranderd, f
(Brieven Franco.)
AIVlETEBTIEll!
Prijs- van 1 tot 10 gewone regels f 100; iedere regel meer /"0.10
Voor den werkenden stind en voor weldadigheid, de Imlfl van don prijs.
den heer Melehers, dat hij zooveel toegeeflijkheid be
toonde, en wanneer die beer begon met water in
zijn wijn te doen, dan geloofde men zou het ouaar-
zijn van zijn kant ook niet iets toe te geven.
Men was dus geneigd ten pleiziere van don heer Mel
ehers vóór de motie te stemmen. Men had het immers
van den beginne af aan eikend dat de ScUedamsclte
Courant wat al te scheip geweest was, en er waren
er waarschijnlijk ook wel die dachtendie Schiedammer
verkiest zich overal mee te bemoeienhet kan dus
geen kwaaddat hij eeus krijgt wat er bij staaten zoo
viel het niet moeilijk een afkeurend oordeel over den
Schiedammer uil tc spreken, te meer daar men daar
door een onaangename zaak voor goed uit dc wei old meende
te helpen. De Burgemeester lei toen nog zijn machtig
gewicht in de schaal, en het pleit was in betrekkelijk
korten tijd beslist.
Zóó is de zaak in haar werk gegaan; wij moeten
er nog twee dingen bij opmerken
le dal niet alleen in de handelswereld, maar ook
in andere zaken zeer dikwijls het meerdere gevraagd
wordt om zeker te gaan dat men althans liet mindere
krijgen zal, eu dat volgens Ultiamonlaansche voor
stelling een verlies van 200 guldon eiger is dan een
formeele blaam uitgesproken door don half-ultramontaan-
seheu Gemeenteraad.
2e dat evenals de Ultramontanen, wanneer zij bij
de schoolgelden-kwestie dadelijk met het voorstel tot
w'ijziging der verordeningen waren voor den dag geko
men, en er niet een financieele kwestie van gemaakt
hadden, minder kans zouden gehad hebben hun doel
te bereiken, dat evenzoo de motie-Melchers niet
licht zou zijn aangenomen als zij vooraf op de agenda
geplaatst was geweest.
Uit dit alles nu gelooven wijwordt de zaak vrij
duidelijk. "Wat is nu de leering, die men er uittrek
ken kan. Zij is, gelooven wij, deze: dat men een
eerlijk en vrijzinnig man wezen kan zonder nog een
geschikt tegenstander van Ultramoutanen te zijn. Wil
len wij dan dat onze gemeenteraadsleden slimmer zullen
worden? o Neen, volstrekt niet. Wij voor ons hebben
zeer weinig op met slimmigheden en wij gelooven niet
dat groote beginselen door list kunnen zegevieren,
liet is ook geheel overbodig tot slimmigheid of list
z'yn toevlucht te nemen. De vrijzinnige Nedei lander
beeft heel wat betere wapenen in zijn tuighuis. Wan
neer men de liefde voor onze vrije Nederlandsche
instellingen diep in merg en bloed heeft opgenomen,
wanneer men eindelijk de oogen opent voor het gevaar
waarmee de gansche Europeesche maatschappij en onze
stad in het bijzonder van het Ultramontanisme be
dreigd wordt, dan is men niet alleen krachtiger in de
verdediging van de belangen van vrijheid en vooruit
gang, maar dan loopt men ook minder kans zijn eigen
waardigheid in de waagschaal te stellen door de groote
klove tusschen syllabus en grondwet met zwakheden
en toegeeflijkheden te willen aanvullen.
Dat is het wat in onze stad nog maar veel te weinig
begrepen wordt: dat de strijd togen het Ultramonta
nisme een groote strijd van beginselen is, ea dat men
het daarbij met de kleine wapenen, die in dagelijksche
gevallen misschien wat uitrichten mogen, weinig ver
der brengt. Schiedam, het is een zekere waarheid,
is druk op weg een tweede kleiu-Spanje te worden en
men moet niet meenen, dat het gei aar bijtijds zal
kunnen gekeerd worden, wanneer de vrienden van
onze Nederlandsche beginselen zicli niet kort en goed
zonder aarzeling en omwegen aan de gevaarlijke bewe
ging in den weg stellen,
SCHIEDAM, 2 Januari 1874.
Mochten wij in een vorig uommcr van een trouwe vijf
entwintigjarige dienstvervulling gewagen, weder kunnen
wij tot ons genoegen daarvan melding maken, daar II. Geul
by den heer J. D. van Olterdyk gedurende zulk een tyds-
verloop trouw en nauwgezet werkzaam was. Hoezeer dit
door den patroon en diens zoon werd op prijs gesteld
mocht ,o. a. blijken uit de keurige geschenken waarmede
zy den jubilaris vereerden.
lili>-«ntiUllflllW
1. M. de Koning heeft aan den heer J. J. B. J. Bouvy,
te Dordrecht, voor zijne glnsbuigerij en stoomglasslyperij
enz. vergunning verleend tot het voeren van het konink
lijk wapen.
De raad der Kon. Ned. Yacht-Chil te Rotterdam
beeft het initiatief genomen lot oprichting aldaar van een
Maritim Museumwaai van do openstelling voor het pu
bliek binnen korten tijd te gemoet wordt gezien.
De prijs van het gas van de Fabi iek aan de Scheep
makerslaan te Rotterdam is van 1 Januari af bepaald op
10% ceut per stèic.
Door de Ilaagsche afdeeling der veraeniging ter be
vordering van Fabriek- eu Handwerknijverheid in Neder
land zal in 1874 in de residentie een nationale tentoon
stelling van meubelen en houtsoorten, waai uit meubelen
kunnen worden vervaardigd, worden gehouden. Thans
verneemt men nader, dat de tentoonstelling zal plaats heb
ben van 13 Juli tot en met 30 Augustus in de teeken
academie. Zij, die voorwerpen voor de tentoonstelling
wenschen in te zenden, zijn verplicht daarvan vóór 1 Mei
aan den secretaris der teatoonstellings-commissie, den heer
P. F. W. Mouton in den Haag, bericht te geven.
DeheerFabius, lid der Tweede Kamer voor Amster
dam, heeft van velschillende scholen dankbetuigingen
ontvangen voor de flinke woorden, door hem in de Kamer
ten gunste van de Nederlandsche jongens gesproken.
De kweekelingen van de Kiveekschool voor Zeevaart te
Amsterdam zonden hem, naar men verneemt, hunne por
tretten sals een blijk van erkentelijkheid voor het vleiend
oordeel, door hem in de Tweede Kamer, bij de discussie
over hen uitgesproken."
In het jaar 1848 schatte men de waarde aan goud op
aarde op 6720 millioen gulden. De jaarlyksclie productie
van goud vertegenwoordigde toen een waarde van om
streeks 100 millioen gulden. In 1852 steeg de productie
tot 325 millioen en in 1856 tot 435 millioen. De geheeie
opbiongst der goudproductie van 1851 tot 1871 was on
geveer 0000 millioen gulden, zoodat de goudvoorraad in
de laatste twintig jaar ongeveer verdubbeld is.
Prijzen en pretnten tan f 100 en daarboven
Ve Kl 3e Trekk3! December —No 12447 f 1000.
Nas 1039, 3181, 17585, 18132 on 18832 ieder f 400 Nos 485,
4458, 9719, 11539 en 15248 ieder f 200. Nos 518, 1672, 1763,
4944, 5606, 8401, 8728, 10544, 12324, I3G41, 14526, 15315 en
15741 ieder f 100
B U R G E R L IJ IC E STAND.
Geboren: 31 December. Pieter, zoon van J. Noordam
en II. J. van der Laan, Kindcrluurt.Alida Helena Maria,"
dochter van J. J. Hoenderkampen M. Wijzenbroek, Heeren
straat. Hendricus Johannes, zoon van J. B. Schrijver en
W. Bier, Singel. Jacobus, zoon van J, M. Krommenhoek
en J. van der Hoeven, Niemue Buurt.
Overleden: 30 December. Elizabeth Ris, oud 60 jaren,
echtgenoot van J. van der Most, Oude Sluis.
MARKTPRIJZEN AAN DE BEURS TE SCHIEDAM,
van den 4 en 2 Januari 1874.
Ilogge en Gerst zonder handel.
Moutwijnf 14% per hectoliter Ct.
Jenever: Amsterd. Proef, f 18% ii f'18% per hecto
liter Ct. zonder fust en zonder belasting.
Spoeling: 1 Januari, fl.70; 2. fl.30 per ketel.
By de SchiedamscheSpoeling-Vereeniging: 1 Januari,
f 1.302. f 1.20 per ketel.
TAGANROG. James Malan, (stoomb) k J. Paine, 8200 ischw. Rogge.
pCt.
Kedfrl. Werkelijke Schuld. 2
Ilandcl-Maalschappij
Boxtel-Wcsci 4%
Spanje, Binnonlantlsche. 3
Dilo, Uuilcnlnndsciie3
Poiitugal, 1867 3
Kijslind, oude 5
Dito, édo sciie. 5
Dilo, isening 1867 4
Spoorweg-Actiën 5
Poli TiHis Spoorw. 5
Moskow-Jnr 5
Nieuwe Loten 1864
Oostenrijk, Obl. konv. papier 5
it ziivcr 5
Italië, Ccrt. Insclirijv. 5
Turkije, Dinncnlandschc. 5
Griekenland, obl. 1825 5
Verh.mcde Staten 1882 6
Mexico, oude3
Dito, nieuwe 3
Venjjuela'3
Nieuw Grenada
- Dito gest. uitgesteld
31 Deo.
57'%,
134%
1 Jan.
13% s
17%, s
42'%e
101
89
78»/,,
235%
89
266
266%
00%
64%
98%
43%
45%
98%
8"/i, 8
Per Taloer.
2 Jan.
58%,
134%
B4V„
43%,
15%