Zaterdag 7 Maart.
A». 1874.
m
STEDELIJK NIEUWS.
M 3338.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN.
BOTEÜLAJDSöiE BERICHTEN.
I NGEZONDEN.
'284,1F S T 4 A T SU) T 15 li IJ.
COURANT.
ABONNEMENT:
Abonnementsprijs, per Drie Maandenf 1.85.
Franco ptr Post, door bet geboete Rijk
(Brieven prancoQ
ADVERTENTIEN:
Prijs: van 1 tol 10 gewone regels 1.00iedere regel meer fO.lOi
Voor den werkenden stand en voor weldadigheid, do helft vin den prijs.
Een dc-vh? uit Koppenhagen bevat, dat de maat
regelen, die aldaar vroeger tegen het overbrengen van de
cholera-door-schepen -uit Pillau, Rotterdam en Dordrecht
verordend varen, thans zijn opgeheven.
De Daily Sews merkt op, dat weinige menschen
weten en dat niemand zich er oen denkbeeld van vormen
kan, op hoe groot een grondgebied en hoe talrijkeen be
volking een verandering in het bewind van Groot-Brit-
tannie in meerdere of mindere mate invloed uitoefent. »De
twaalfheeren, aldus schrijft het blad, die pas, op consti-
tutioneele wijze, de vertrouwde raadslieden der Koningin
geworden zijn, aanvaarden het beheer over een gebied van
grootere geografische uitgebreidheid en met een meer tal
rijke bevolking dan eenig rijk van den ouden of nieuweren
tijd. Het grondgebied van Canada alleen beslaat 3,376,923
vierkante mijlen; de Australische koloniën beslaan
2,960,722, en Indie met Ceylon bijna één millioen vier
kante mijlen. Kleinere gedeelten van het rijk zijn over don
geheelen aardbol verspreid, en het geheele grondgebied
beslaat 7,779,469 vierkante mijlen, en het aantal personeu
die het bewonen is 234,762,593.
De officieuse Frangah laat zich, naar aanleiding der
beide laatste verkiezingen, volgenderwijs uit: De gestadige
overwinningen van de coalitie tusschen de linkerzijde en
het radicalismus zijn een ernstig .'erschijnsel, dat van een
onzuiveren toestand getuigt. Diainevens staat echter een'
niet minder merkwaardig feit, namelijk dat het verschil
van het stemmen-aantal der candidate:! al kleiner en
ldeiuer wordt. Deze vermindering v.'n het verschil staat in
evenredigheid tot de bevestiging van het zevenjarige presi
dentschap. Een geringe poging, een zeer kleine verandering
in de opinie zou genoeg zijn, om eeuige duizenden stemmen
in elk departement te verplaatsen, en die verandering is te
verwachten als gevolg der nadere bevestiging en vaste re
geling van het zevenjarig gezag. De stand van zaken is dus
verre van hopeloos. Integendeel. Een voorwaarde wordt
daartoe echter vereischt, namelijk, dat de eenheid van de
conservatieve krachten niet slechts blijft bestaan, maar
zich bevestigt en "uitbreidt. Om gemeenschappelijk te
kunnen werkzaam zijn, moet geen enkele partij anderen
uitsluiten, en een terrein moet worden gezocht, waarop
allen, elkander met eerlijkheid en zonder bijbedoelingen
de hand kunnen reiken. Dit terrein bestaat, liet is het
zevenjarige presidentschap. Op dat terrein roepen en ver
wachten wij alle vrienden der orde, waaronder ook de con
servatieve leden van hot linker-centrum Wij erkennen,
dat wij de vereeniging der centrums niet verlangen, wanneer
zij zou moeten bestaan in het afscheiden van het rechter-
centrum van de rechterzijde, opdat het eerstgenoemde tot
de linkerzijde zou kunnen naderen. Maar wij verlangen de
vereeniging der centrums in dezen zin, dat in het groote
verbond van de conservatieven tegen het radicalismus
nevens de andere conservatieve groepen liet linker-centrum
zijn aangewezen plaats vindt. Zoodra die vereeniging zal
zyntotstand gekomen, en daartoe moet het zevenjarig pre
sidentschap leiden, zullen de conservatieven bij elke ver
kiezing de overwinning behalen.
Jl. Zondag heeft te Parijs een groote schaakwedstrijd
plaats gehad van den heer Rosenthal, alleen, tegen zeven
entwintig der beroemdste Europeesche spelers, waaronder
Hongaren, Polen, Russen, Spanjaarden, Engelschou enz.
Des avonds ten half-negen ure werden zevenentwintig
partijen begonnen en des morgens ten twee me had de
heer Rosenthal er tweeëntwintig gewonnen, vier remise
gemaakt en slechts dén partij verloren, aan den Hongaar
Racowski. De heer Rosenthal had zelf de voorwaarde ge
steld, dat hij niet langer dan één minuut over eiken zet
mocht denken. Welnu, de partijen ziju, door elkander, in
vijfendertig zetten afgespeeld, waaruit volgt, dat de heer
Rosenthal ruim twee zetten per minuut heeft gedaan. Door
bijna driehonderd schaak liefhebbers werd dit interessant
tournooi bijgewoond.
rDe heer T.geldwisselaar op den boulevard de
Strasbourg te Parijs, ia het slachtoffer geworden van een
brutalen diefstal. Des namiddags ten twee ure zag zijn
kassier een persoon op bet kantoor komen, die zeer net ge
kleed was en met een licht Engelsch accent een koersblad
van de beurs vrueg. Do kassier had 3800 francs in bank
biljetten voor zich liggen, die hij juist ontvangen had.
Zonder den minsten argwaan 'teert hij zich om, om de
beursnoteoriug te krijgen. Van dit oogenblik maakt de
ander gebruik om zyn hand door het kantoorraampje te
steken en het geld te grijpen, opent schielijk de deur en
loopt hard weg. De ongelukkige bediende, verbluft over
zooveel vermetelheid, blyft eeuige seconden onbeweeglyk
staan en toen bij eindelijk de straat opvliegt om den dief te
achtervolgen, was deze reeds veel te ver weg om hem te
kunnen inhalen,
sischcn Minister van Koophandel is vastgesteld. Het be
paalt tor voorkoming van ongelukkeu, dat geen trein noch
locomotief van een station vei trekken mag, voordat de
voorgaande trein of locomotief aan het volgende station is
aangekomen. Is de afstand tusschen twee stations grooter
dau veiligheidshalve noodig is, dan wordt een tusschensta-
tion aaugöwezcn, van waar de aankomst van een trein naar
het voorgaande station kan worden getelegrafeerd.
De dagbladen van Straatsburg maken thans oen
schrijveu van Bisschop Raesz openbaar, waarin hij zijn in
den Rijksdag te Berlijn op 18 Feb. jl. afgelegde verklaring,
als instemmende met de Christelijk-Katholieke geloofsleer,
het openbaar recht en het gezond verstand, handhaaft. Dat
hij sympathie voor de aansluiting met Duitscliland koestert,
kan daaruit niet worden afgeleidhij vcrklaai t alleen te
zullen voortgaan onder de nieuwe orde van zaken, met de
autoriteiten in vrede te leven. Zijn tegenstanders raadt hij
overigens aan, wanneer zij niet oen strijdmacht van
1,200,000 man ter hunner beschikking hebben, om het
Fraukforter vredesverdrag te verscheuren, dan toch op te
houden met het verwekken van nieuwe verwikkelingen
tusschen Frankrijk eu Duitschlaud, en het berokkenen van
nieuwe wederwaardigheden aan den Eb s.
Op den Köln-Mindener spoorweg is sedert eenigen
tij deen regiementin werking, dat eerlang ook op den Rhei-
SCHIEDAM, 6 Maart 1874.
De Nederlandsche Handelmaatschappij wenseht scheeps-
ruimte te zien aangeboden voor der. overvoer van pro
ducten van Java naar Nederland, op de bekende voor
waarden van inschrijving en charterrartijen, hetzij voor
de geheele ruimte van het schip, hetzij voor 260 in te
nemen lasten koffie of wel koffie en tin, hetzij voor beide.
Aanbiedingen, volgens vastgesteld model, worden ten
kantore der Nederlandsche Handelmaatschappij te Amster
dam ingewacht tot Woensdag den 11 dezer, des voor
middags ten elf ure. - -
Wij vestigen de aandacht onzer lezers op de Gedenk
plaat, uitgegeven door den heer van Bentum te Utrecht,
onder den titel Neêrlanils Zilveren Vreugdedagontworpen
door den gunstig bekenden heer II. J. van Lummel eu ver
vaardigd door do hoflithografen Tresling Co. te Amster
dam. Deze fraai uitgevoerde Gedenkplaat bevat aan het
hoofdhetpoitretvunZ.M als middenstuk de Eedsaflegging
op 12 Mei 1849 in de Nieuwe Kerk te Amsto> dam, om
geven door de wapens van onze provinciën, de attributeu
van Weerbaarheid, Muziek en Schilderkunst, links de alle
gorische voorstelling der Getrouwheid, rechts die van den
Vrede, omringd door [Iandel, Zeevaart, Landbouw en. Nij
verheid.
Dit alles rustende op een voetstuk, bevattende de gedenk-
teekenen onder de regccring van 'I, M. Willem III opge
richt, waarlusschen een nette afbeelding van het gesticht
Bronbeek, hot Asyl te Brielle, de Watersnood enz., welke
voorstellingen geflankeerd worden door eenige merk
waardige regels van onzen onvergctelijkcn Da Costa, in
overeenstemming met die aan liet hoofd geplaatst; iu één
woord alles vormende een geheel zoo harmonisch ver-
eenigd, dat men waarlijk niet sierlijker en meer toepasse
lijk voor den pi ijs van 60 cents verlangen kan.
De hh. C. L. Brinkman en Altmann Roosenburg
verrassen het publiek met een plaat in monumentalen
vorm, door den geriugen prijs van 15 cents bijzonder ge
schikt tot uitreiking op scholen enz. Ook deze uitgave, uit
muntende door netheid en keurige bewerking, bevelen wij
zeer in de aandacht van het publiek aan, opdat daardoor
velen in het bezit mogen gesteld worden van een gedachte
nis aan dit zoo belangrijke feest.
Naar de Amst. Ct. verneemt, heeft Z. M. de Koning
den wensch te kennen gegeven, dat de gelden, voor het
nationaal geschenk van den '12 Mei a. s. bestemd, aan HD.
zu.tCu worden ter hand gesteld tot een weldadig doel, door
Z. M. aan te wijzen.
Een kennisgeving van den Minister van Financiën
bevat de verklaring, dat de wereldtentoonstelling in'1875
te Parijs te houden, volstrekt geen officieel karakter heeft.
Het plan daarvoor gaal uitsluitend vau particulieren uit.
Uit een particulieren brief, dd. '18 Januari, uit het
bivouak Penajoeng, wordt aan de ArnhemsoJie Ot. o. a het
volgende medegedeeld
Den '15 werd, ouder gewoonte, het bivouak uit de verte
beschoten, zonder evenwel iemand te treffen, toen om
streeks half vier na den middag onverwachts een bende
aan de Noordzijde in het kampement drong. Aan die zijde,
waar de ambulance ligt, was de afsluiling niet voldoende.
Door het zwaarbegroeide terrein wist de vijand ongemerkt
te naderen en, terwijl de aandacht gericht was op het vuren
aan de Oostzijde, wierp hij zich plotseling op de 60 man
sterke veldwacht, door luitenant Raaijrnakers gekommau-
deerd. Die veldwacht boette zwaar voor haar onattentie.
Vóór dat zij de geweren had kunnen grijpen, klonk het
Atsjineesche krijgsgeschrei haar in de ooren en sloeg de
en door den Prui-t vijand, die zyn-geweren wegwierp, met den klewang er
dapper onder. De kapitein van den staf vaa Daalen en de
overste Pel ijlden van de Oostface met eenige officieren en
soldaten naar het bedieigde punt en verjoegen de stoute
aanvallers met een snelvuur. Binnen weinige minuten
lagen 28 lijken van Atsjineezen nan den ingang'van het
bivouak, en daar buiten nog een tiental aniiejgnij-TJe yeld-
wacht had 2 dooden en 14 gewonden, wafirvaner nog5
bezweken; ook de luitenant Ranjjmakers, die twee kogels
en een klewangliouw had gekregen. Een Europeesch sol
daat werd half door midden geslagen. Kapitein van Daalen
liep, iu de haast om op de plaats des onheils te komen, in
volle vaart tegen een Atsjinees aan, die hem bijna had
neergeveld, als een foerier, die hem volgde, den Atsjinees
niet had doodgeschoten. Luitenant Beijen, die een geweer
vau een teruggedeinsd soldaat had opgeraapt, reeg een
Atsjinees aan de bajonuot. Generaal Verspyck, die overal
is waar gevaar dreigt, was ook naar het tooneel des strijds
gevlogen, gevolgd door eenige manschappen, die, door de
paniek aangetast, eerst aan don haal waren gegaan. In
weinige minuten was nu de orde hersteld.
Gelijktijdig met dezen aanval werd ook de loopgraaf-
wacht door een paar honderd Atsjineezen aangevallen.
Volgens latere informatica van een spion, moet het plan
tot een algemeenen aanval hebben bestaandoor het vuur,
dat door ons vau de Oostzijde beantwoord werd, schijnt dit
voorkomen te zijn. Intusscheu is dit een goed lesje geweest
en zal voortaan de veldwacht wel beter uitzien.
De St.-Ct. bevat een vergelijkenden slaat der Neder
landsche koopvaardijvloot op 31 Dcc. 4872 en 31 Deo.
1873. Aanwezig op 31 Dcc.'1872, 1856 schepen, grootte
in lasten 261,484; verongelukt, gesloopt enz.volgens de
in 1873 ontvangen berichten 411, grootte in lasten 13,561;
verschillen in de metingen der in 4873 hermeten schepen,
in meerdere lasten 32, in mindere lasten 43nieuwe sche
pen, die in 4873 eerste zeebrieven bekomen hebben 60,
grootte in lasten '14,498; totaal der op 31 Dec. 1873 aan
wezige schepen 1805, grootte in lasten 262,110.
Men is sedert eenige maanden in den omtrek van
Malckum bezig met zich toe te leggen op het maken van
zoetemelksche kaas, een product van landbouw, datvroeger
in Friesland niet gemaakt scheen te kunnen worden, omdat
de melk op die gronden te vet is. Dit is ook nog het geval
met den grond, waarvan de nu gemaakte kaas herkomstig
is, doch men roomt ze eenmaal af en dan is de melk ge
schikt voor zoetemelksche kaas, die uitstekend van smaak
is en voor de Noord-IIollandsche kaas niet onder doet.
De gemeenteraad van Zaandam heeft met algemeene
stemmen besloten, tot de lessen aan de hoogere burger
school en aan de school voor meer uitgebreid lager onder-
ijs, eenige kinderen van onvermogende ouders kosteloos
toe te laten
Mij-,heer de Redacteur!
In uw geacht blad van 5 dezer vond ik con ingezonden stuk,
waaraan ik mijn onverdeelde adkaesie niet volkomen schenken
kan. Ik geloof toch niet dat het don schrijver ernst was, toen hij
betoogde dat verhoogd schoolgeld, gas en honden-belasting een
vermeerdering van inkomsten zou zijn voor do Gemeentekas.
Dit gelooft, meen ik, niemand.
Intusschen ben ik het mot den schrijver zéér eons, dat de
Gemeenteraad do govraagdo toelage aan do Feestcommissie,
niet alleen niet moest weigeren, maar zelfs nog meer toestaan
dan voor het Aprilfeest 4872.
Een ieders ideeen daargelaten en gerespecteerd, maar men
zal toch volmondig erkennen, dat hot feest van 12 Mei onver-
deelden bijval vindt, terwijl er voor de feestviering van 4 April
1872, goed of kwalijk bezien, onder de gemeentenaren geen
homogeniteit bestond.
Mij dunktik bon cr zeker vandat de Gemeonteraad
sinds haar bestaan nog geen besluit genomen heeft, dat zoo
onverdeclden bijval gevonden heeftals hot besluit ton
deel zal vallenhot toestaan eoncr uime toelage aan de Feest
commissie voor 42 Mei. De Gemeonteraad belast 20,000
inwonors met 5 cents per hoofd door f-1000 aan de Feestcom
missie too te staan.
Geen twijfel of iedereen juicht dit gewenschte besluit toe.
X.
Pigien en pramen van f 100 en il nar botton
Ic Kl. 4o ï'rckk.5 Miart. NV. 108 cn 14227 iciler
f 200. Nos. 4155, G35t, 13041 en 147f'J ieder f 100.
B U R G E R L IJ K E STAND.
Geboren: 3 Maart. Joannes Jurianus, zoon van T. O.
Melchei's en A. M. Nolet, Singel Julia Maria Augusta,
dochter van A. J. Beukers en A. C. Herckenrath,'2Vïe«we
Saven. 4. Maria Johanna, dochter van E. d'IIaene en
A. van Dale, Qasstraat. 5. Johannes, zoon van J. van der,m
Meer en L. Kerkhof, Leliestraat.
p,\ V
■Ï-Aivji'"" "VifeSÏWWK