Donderdag 17 December.
mMSlaIdsghI EmsHTÈSr
Tersclijat flaplüksaitpaJeri DWais.
'jj°. 187.4.
JK 3938.
BUITEHLSMOSOKE BERICHTEN.
'A
00 RA NT.
ABONNEMENT!
At.-mieiiienupnj» W'f Drip M i imtpn
franco pci Poii. (loir hot yefipelc liijl
r i.85.
4.50.
Frankrijk. Iu eene bijeenkomst van de uiterste
linkerzijde heeft de voorzitter Brisson eene rede gehouden,
waarin hij zijne vreugde betuigde over de vereenigiug van
de onderscheiden groepen der linkerzijde, en betoogde dat,
na de verwerping van liet voorstel-Péricr door de Natio
nale Vergadering, er niets anders overschoot dan de ont
binding.
Men schrijft uit Bayonne, van 13 dezër: Heden is alhier
eene depêche van Loma aangekomen, welke bericht geeft
van de in den loop der vorige week voorgevallene gevech
ten. Volgens dezelve had Lorna zijn korps in twee kolonnes
verdeeld. Hij zelf trok met 5000 man uanr Oyarzun, ter
wijl het tweede korps op- den weg naar Bilbao opereerde
tegen Salamanca, welke aldaar liad post gevat. De laatst
genoemde kolonne ontmoette hevigen tegenstand en trok
terug met een verlies van 27 man. Loma zelf drong den
7deu December tot Uruieta door, werd legen zijn wil in
een hevig gevecht verwikkeld, en trok den 9den December
wegens het buitengewoon slechte weder uit het lialfin do
asch gelegde Oyarzun naar Sebastian tei ug, floor de Car-
listen vervolgd en met een verlies van 200 man. Hetslechte
weijer duurt voort.
ttultscliiaml. -De commissie van den Rijksdag,
belast met het voorloopig onderzoek van het wetsvoorstel
betreffende liet sluiten eeuor leening ten behoeve van den
Elzas-Lot haringen enz., heeft dat voorstel verworpen en
daarentegen de dekking der noodige middelen voor
dat rijksland in 1874 en 1875 door eene uitgifte van schat
kistbiljetten goedgekeurd.
Bij de oj) heden gevoerde pleidooien in het proces-
Arnim bij de rechtbank te Berlijn heeft professor Holzen-
dorf, een der verdedigers van graaf von Arnim, de weten
schappelijke zijde der zaak toegelicht en aaugetoond, dat
zelfs, in geval aan de aanklacht ten volle kon worden
toegegeven, de graaf op zuiver juridieke gronden moest
worden vrijgesproken. Het overig gedeelte dor verdediging
Het hij aan zijn collega rner.
Naar wij vernemen is de uitspraak vau deze zaak op a. s.
Zaterdag namiddag te 4 uren bepaald
Do Post bericht dat de Keizer na de zitting des
Rijksdags van jl. Vrijdag eeu schrijven aan den vorst
von Bismarck gericht heeft, met dankbetuiging voorden
ijver waarmede de vorst eenige hevig bestreden posten
rler begrooting van oorlog, met name de verhoogitig der
soldij van de troepen der garde, verdedigd heeft
Te Leipzig is do beroemde theoloog Constantijn von
Tischeudorf overleden, die zich als exegeet ook in ons land
een grooten naam heeft verworven, vooral tengevolge van
zijn belangrijke ontdekkingen op zijn wetenschappelijke
reizen. In 1S40 ondernam hij met ondersteuning der
Saksische regeering een reis naar Parijs en voorts door
Engeland, Nederland, Zwitserland Siaai en Palestina, om
overal naar nog onbekende bandschriften van den bijbel
te zoeken. Van 1849 tot'1859 ondernam hij vei scheidetie
andere reizen en daaronder nog twee naar het Oostende
laatste op kosten van de Russische regeering. Op die reis
ontdekte hij den beroemden Codex Sinaiticus, het oudste
Grieksche bandschrift van den bijbei. Bij gelegenheid van
hot duizendjarig bestaan van het Russische rijk in 18ti2
werd dit handschrift op kosten van keizer Alexander II in
vier folio banden door don druk openbaar gemaakt en do
ontdekker met verschillende eerbewijzen overladen, In
1865 werd hij door de universiteiten van Cambridge en
Oxfoi'd tot doctor in de rechten eu doctor in het burgerlijk
recht bevorderd.
Zwitserland. Do Nationale Raad heeft 14 dezer de
discussiën over de wet op den burgerlijken stand en het
verplicht burgerlijke huwelijk voortgezet. De minderheid
betwistte aan het eedgenootschap het reclit om het burger
lijke huwelijk verplichtend te stellen eu wettelijke bepalin
gen te maken omtrent de voorwaarden op welke huwelij
ken gesloten en ontbonden kunnen worden. De raad beeft
zich echter met 79 tegen 37 stemmen voor het tegenover
gestelde gevoelen verklaard.
Vcnemarkcn. In het Deensche volkshuis heeft de
minister-president Fonuesbech eergisteren der linkerzijde
met nadruk liet verkeerde vau hare handelwijze onder het
oog gebracht, om namelijk, door het vifortdureud indienen
van particuliere wetsontwerpen, de verre meer gewichtige
ïegeeringsvoorsteileu op de achtergrond te schuiveu.
TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL.
Ziiling van 15 December,
De discussie over het hoofdstuk Financiën is vooi In
gezet. Bij de afdeeliug Posterijen zijn een aautal punten
behandeld en is op verbetering en uitbreiding van den
postdienst, vooral te platten lande, zoo ook op verhoo
ging der bezoldiging van de beambten aangedrongen.
Met He Maatschappij «Nederland" zijn onderhandelingen
loopende over een geregeldèn maandelijkschen maildienst
(Brieven Franco.)
ADVEBTBNTIENs
Prijs: van 1 tol 10 zewmie regels f 00; iedere regel meer f0.10.
Voor den «erkenden stiml en voor weldadigheid, de helt! van den prijs.
op vaste dagen eu via Napels, maar de Maatschappij, die
daardoor veel meerdere onkosten heeft, nok voor haven
gelden enz. te Napels, vraagt een maaudohjksehe bijdrage
tan f4000 voor elke rei«. De Minister is wel gezind die
opoffering te doen, maar zou niet gaarne, onder de leus
van brievenvervoersubsidiën aan stooinviuul-oiidenie-
rningen vorleeuen. De lieer Kuyper bespreekt' bij de
afdeeling eeredienstende verhouding tussclien Kerk eu
Staat eu den toestand en rechtsbetrekking der Hervormde
kerk breedvoerig.
De Minister van Financiën heeft de beschouwingen
van den heer Kuyper beantwoord en zich gesteld op het
standpunt van zijn ambtgenoot vau Justitie, bij de alge-
meone beraadslagingen over dut hoofdstuk. Daarna beeft
de heer vau deu Bercli vau Heemstede ziju amende
menten toegelicht tot toekenning van tvactemeuten en
toelagen aan de Christelijk Gereformeerde kerk. IIij heeft
de sommen teruggenomen eu voor alle traetementeu
memorieposten gemaakt, opdat de Regeoring hoiinuerd
worde aan haren plicht tot gelijkmatige toepassing van
art. 108 der grondwet liet amendement werd bestreden
en verdedigd. De Minister is er tegen, om do afscheiding
niet aan te moedigen en omdat art. 168 der grondwet
hier kwalijk toepasselijk is. Bovendien heeft de Synode
dier kerk alle subsidiën ontraden.
Na langdurige discussie is het amondemeut van den
heer van den ilerch vau Heemstedetot subsidiccring
van het Christelijk Gereformeerd kerkgenootschap, ver
worpen met 46 tegen 26 stemmen. Daarna is iiet hoofd
stuk Financiën aangenomen met algemeene stemmen.
Morgen is de begrooting vau het hoofdstuk Oorlog aan
de orde.
S C III E D A M -16 December 1874.
Gisterenavond had in «Musis Sacrum" weder een
volksvoorlezing plaats. Ditmaal was het deu leden ver
gund elk een vrouwelijk persoon mede te brengen. De
algemeen geliefde spreker, de lieer Fr. Haverschmidt, gaf
een paar vertellingen ten beste, waarvan de eersteeeu
verhaal uit den tijd der Fiansclie overheersching in destad
X. nabij Bremen, on de andere een St. Nicoiaas vertelling
was. Zoowel de eerste vei telling van meer ernstiger aard,
als de tweede, tintelende vau echten humor, die onwille
keurig een gullen lach op het gelaat of een stillen traan
aan het oog van velen ontlokte, viel een levendige toe-
juichiug ten deel. De t .voede afdeeling was bestemd lot de
uitvoering van een tiental zangstukjes, door eenige leer
lingen der verschillende openbare scholen. Ook dit ge
deelte van liet programma gaf uitstekend veel genoegen.
De stukjes werden allen met juistheid en velen zelfs met
vuur voorgedrageu. Gaarne stemmen wij iu met het woord
van dank door den Voorzitter der Commissie voor de
Volksvoorlezingen gebracht, zoowel aan den spieker, aan
do kinderen, als ook aan de ouderwijzers, die bij al het
moeilijke en veel omvattende van hunne taak, ook nog
den tijd vinden om de kinderen op zulk een wijze in liet
meerstemmig gezang te oefenen, ols waarvan do nich
ten op dezen avond zoo ruimschoots gebleken zijn.
Dat bij deze gelegenheid de zaai buiteugewoou bezet
was, zullen wij niet behoeven te verzekeieu, ln de pauze
en na den afloop werden de kinderen, door de zorg der
Commissie, onthaald op chocolade en St. Nicoiaas.
Heden namiddag, ten half twee ure, geraakte een
jongen, omstreeks 9 jaren oud, die op een schuit wilde
stappen, in de Schie, tegenover de sociëteit Aurora. Op het
hulpgeschreeuw kwamen een paar knechts uit de daar
over slaande kistenmakerij van de heeron Kramers toe
schieten en hadden het geluk den drenkeling te redden.
Bij Kon besluit van 14 dezer, no. 91, is benoemd tot
hoogleeraar in de faculteit der godgeleerdheid aan de
hoogesehool te Utrecht dr. N. Beets.
De St.-Ol. \an heden bevat het bericht, dat de tele
graafkabel tussehen Singapore en Batavia is gestoord. Zoo
lang deze storing aanhoudt, worden de telegrammen voor
Java en Australië per post naar Batavia en verder per
telegraaf overgebracht. liet tarief blijft onveranderd.
In een llaagscheu brief in de Zutph. Ot. wordt de
opmerking gemaakt, dat de denkbeelden vau den Sneeker
afgevaardigde, dat is van den lieer Moens, over het onder
wijs, in de Tweede Kamer meer eu meer veld winnen.
«Voor 5 jaren vond hij voor zijne propaganda nog bijna
geen gehoor: zelfs de moesten zijner geestverwanten noem
den hem een pessimist eu namen het hem kwalijk, dal hij
kwaad durfde spreken van ouze schoolwet, de trots van
Nederland. Thans ziju er iniustens 30 leden in de Kamer,
die met hem overtuigd zijn, dat. wijziging onzer schoolwet
en uitbreiding van de staatszorg in dit opzicht onvermijde
lijk zijn. Reeds zie ik den dag naderen, dat onder luid
protest van de clericalen de meerderheid tot verhooging
van liet peil van het lager onderwijs zal besluiten. Indien
het zoover komt, zal Nederland, dat in de eerste plaats aan
het krachtig optredeu van den heer Moeus te danken heb
ben. Hij is do baaubteker geweest van een richting, aan
wie de toekomst behoort."
Men schrijft uit Amhem het volgende aan het Tad.:
«Groot is de sensatie in onze vrij spiritistische stad, veroor
zaakt door de ontmaskering der Amerikaatische mediums.
De veldheereu van liet spiritistisch leger zijn per telegraaf
opontboden om de treurige gevolgen te keeren eu de heer R.
uit 's ILige heeft terstond aan die oproeping voldaan. De
volbloed kloppers beweren natuurlijk, dat hun geloof niet
is geschokt. De betrapte mediums hebben de stoutheid ge
had in de stad te blijven en zelfs aan een table d'hóte te
diaeeren, den dag na de noodlottige séancemen is zeer
nieuwsgierig naar de stappen door liet openbaar ministerie
le nemen. Alle reeds beraamde séanceszijn uatuuilijk af
besteld."
Het Algemeen Neder!. Werkliedenverbond zal zijne
jaurlijksehe algemeene vergadering te Amsterdam houden
den 25 en 26 December iu het gebouw van den Anistor-
damschea Werkmansbond in de Spuistraat. Volgens het
algemeen reglement heeft elke Afd. liet recht om voor
elke honderd of minder tal leden een afgevaardigde te
zenden. Door een afdeeling die een minder getal afgevaar
digden wil zenden, als waartoe zij het recht heeft, kunnen
twee stemmen worden uitgebracht. Eerste dag, 25 Decem
ber, zitting van 's morgeus 12 tot 's namiddags 4 ure.
Uithoofde van iiet coöperatief congres zal er 1s avonds
geen zitting zijn,
Als dit congres den eersten dag eindigt, vangt de
eerste zitting den 26 December aan te 9 uren; eindigt
het coöperatief congres 's avonds niet, zoodat het den
26 Dee. vervolgd moet wordendan wordt de zitting
van 't Werklieden-verbond voortgezet na afloop van het
coöperatief congres; er zal een tussclienhandsche rege
ling ter vergadering worden bekend gemaakt. Het hoofd
bestuur verzoekt den afgevaardigden hunne reis zoo itj
te richten, dat 'zij eerst den 27sten vertrekken, wijl 't is
te voorzieu, dat de zittingen van 't Werklieden-verbond
nog een geruime» tijd van den 2deu dag, wellicht ge
heel, zullen moeten innemen. Op de agenda komen de
volgende belangrijke vragen, voor:
1. Wat kan door het Algem. Nederl Werklieden
verbond worden gedaan, ten einde te verkrijgen dat het
Middelbaar onderwijs voor de kinderen der werklieden
toegankelijk wordt. De heer Rommerts, voorzitter der
Provinciale Friesche Weiklieden-vereeniging za! die vraag
inleiden.
2. Is het uitvoerbaar en kan het nuttig zijn om de
bevolking onzer strafgevangenissen meer productief te
maken door middel van landontginning binnen Neder
land, en iu hoeverre kan het Algem. Nederl. Werklieden
verbond daartoe werkzaam zijn.
3. Een ander lid zal betoogendat het noodig' is en
nuttig, dat de werklieden liet gebruik van sterken dratik
beperken of afschaffen, wijl het in strijd is met kunne
belangen, met hun streven naar stoffelijke en zedelyk'é
welvaart.
De vraag: langs welken weg loonsverhooging te ver
krijgen is voor de werklieden in 'talgemeen, zal door
een ander worden besproken. De bespreking over het
stelsel om 10 uur daags te werken, zat worden ingeleid
door de afgevaardigden der Timmerlieden-Vereeniging te
Rotterdam.
Een andore vraag luidt: is het wenschelijk en mogelijk
dat er uit de werklieden een stem opga lot opheffing
der banken van leening en dergelijke inrichtingen
Het meest belaugiijke hebben wii hiermee aangestipt
met het doel om een ieder te wijzen op het gewicht
dezer vergadering en het vooroordeel, als zouden de
werklieden minder dan anderen naar ontwikkeling stre
ven te doen ophouden.
De heer D. Post, beroepen predikant bij de Herv;
gemeente te Oude Schild, op Texel, werd iu de vodri-
middag-godsdienstoefening van Zondagjl. bevestigd door
zijn leeraar en vriend prof. A. Kuenen, van Leiden, die
eene rede hield naar aanleiding van 1 Kor. 4 15.
Des namiddags hield de bevestigde zijn intree-rede, 'en
had tot tekst gekozen Rom, 5, vers 5, Bij beide gelegen
heden was het kerkgebouw met een belangstellende
schare gevuld.
De heer J. Esser te 's Hage komt op tegen't geen
volgens de IV, It. Ot. door hem op de vergadering té
Amersfoort zou zijn gezegd. Daarentegen wijst de redactie
van de IV". li. Ot. op het uitvoerig verslag dier verga
dering, voorkomende in het Weekblad voor Amersfoort
en Omstrekenonderteekend door rnr, J.xW. Sluiter, en.
dat precies met haar bericht overeenstemt. De redactie
der If, It. Ot. vraagt dan ook:'»Zou de heer Esser zich
nog wel gued herinneren wat hij gesproken heeft"
De Juridisclw Spectator vereenigt zich in z\ju pas
verschenen nommer met de afkeuring, die het besluit van
den waarnemenden burgemeester van's HertogenboscK,
waarbij de opvoering van het Pariser Leben" verboden
werd, heeft gevonden. Dat hij echter met dat besluit zijn
(bevoegdheid zou overtreden hebbeu, wordt uaar de inee-
ning der Jurid. Spectator, op daarbij ontwikkelde gronden
ten onrechte beweerd.
Wij maakten reeds melding van het vergaan dér
.«■i' i"