Blnitilaiisclie Berichten.
zulke scholen met 3805 leerlingen, toen gaf
men jaarlijks 84.450 frcs. uit voor de scholen,
nu 506.308 frcs.
K US LA ND.
Meer en meer treedt de kwestie van het
verpliqht lager onderwijs op den voorgrond.
De verschillende gouvernements- en districts
raden hebben in deze zaak het initiatief ge
nomen en hunne voorstellen vonden een wel
willend outhanl bij den Minister van Onderwijs.
Uit een artikel van de Oolos blijkt, dat men
zich ernstig met de onderwijs-kwestie bezig
houdt en er bestaat ook grond genoeg voor.
In liet district Moskau, een der rijkste en
dichtstbevolkte, geniet op 173zielen 1 onderwijs,
in Denemarken, Duitschland, Zweden en Noor
wegen op 6, in Spanje op 13, in Italië op 19,
in Griekenland op 20. Rusland heeft ongeveer
20,000 scholendat is een op 4000 inwoners.
Om dezelfde verhouding als andere landen te
bereiken, zouden er tienmaal meer scholen
moeten zijn en ook het onderhoud, dat thans
1,750,000 roebel bedraagt, zou, daar er reeds
voor de bestaande scholen te weinig besteed
wordt, meer dan tienmaal zooveel moeten
worden. Er zal nog wel een menschenleeftijd
verloopen, voordat er genoeg scholen zijn om
aan verplicht lager onderwijs te kunnen denken
en dan is het onvermijdelijk het onderwijs
kosteloos te verstrekkenwaartoe vooreerst
de schatkist wel niet in staat zal zijn.
ITALIË.
Zoodra de proclamatie van Alphonso tot
Koning van Spanje is meegedeeld, heeft de
regeering besloten om onderhandelingen te
openen met de bevriende mogendheden om ten
opzichte .van de erkenning een gemeenschap
pelijke gedragslijn te volgen. De Gaz. di Tor.
bevat een brief van Garibaldi aan dr. Riboli,
waarin hij verklaart de nationale gift, hem
door de Kamer der Afgevaardigden toegekend,
niet aan te nemen, uithoofde van den toestand,
waarin de financiën van Italië verkeeren.
SCHIEDAM, 5 Januari 1875.
De gemeenteraad alhier zal Donderdag den 7
dezer, des namiddags te half twee ure, eene
openbare vergadering houden; de alsdan ter
behandeling aan de orde gestelde onderwerpen
zijn: Ingekomen stukken. Onderzoek ge
loofsbrieven van het nieuwbenoemde raadslid,
den heer H. A. M. Roeluuts. Deliberatie
over: Missive van den Minister van Financiën,
over afstand van grond voor postkantoor
missive Plaatselijke Schoolcommissie, houdende
bezwaren tegen de verhooghig van schoolgeld
ontwerp herziening-verordening, heffing en
invordering schoolgeld op de openbare school
voor jongensmissive Commissaris des Konings
met adres van den lieer H, C. Jansenom
wijziging van den legger der wegen en voet
paden en ontwerp rapport daarop van Burge
meester en Wethouders. Adres van mr. J. de
Clercq vau Weelom ontslag als lid der
Commissie voor het Middelbaar Onderwijs, en
rapport daarop. Benoeming leden Commissie
Middelbaar Onderwijs, Plaatselijke School
commissie en Burgerlijk Armbestuur. Idem
vaste Commissie uit den Raad. En verdere
voorstellen en mededeelingeu.
Gisteren namiddag te 1 uur ontstond brand
in de woning van den heer P. la Verge, aan
de Brocrsvest alhier. Op een boven-achter-
kamer, waar eenig kindergoed op een vuur
mand ter uitwaseming was gelegd, is dit ver
moedelijk in aanraking met liet vuur gekomen
waarop het vlam heeft gevat, die ziel) mede
deelde aan een ledikant met toebehooren, aan
de blinden voor het raam en aan de zoldering.
Aan'hulp ontbrak hut niet, er waren toch
zoovelen toegesnelddat de veldwachter A. de
Lange liet raadzaam vond de overtollige hulp
af te wijzen, waarop hij zich beijverde met
behulp van J. II. L. Otto, A. P. Wijzenbroek
en diens zoon Anthonius, G. A. vatt der Laan,
B. van Warneten, A. Kooijman, F. van Har-
melen, II. Kooijman, C. van Waglendonk en
J. Eijgers alles aan te wenden om den brand
te blusschen, waarin zij gelukkig spoedig moch
ten slagenzonder dat brandspuiten behoefden
aan te rukken, en waarvoor bun allen lof
toekomt.
Door het Departement van Financiën is
mededeeling gedaan vau de volgende opgaven
der op 31 December-1874 in de onderstaande
entrepot's aanwezige hoeveelheid ruwe suiker:
Amsterdam19,823,656 kilogr.
Rotterdam10,350,437
Schiedam105,150
Dordrecht
Middelburg119,867 ji
Totaal 30,399,110 kilogr.
De autwoorden der Regeeriug op de ver
slagen vau de Eerste Kamer omtrent de hoofd
stukken koloniën justitie oorlog en marine
der staatsbegronting voor 1875, zijn verschenen.
De Minister van Koloniën acht liet bemoe
digend, dat zijne beginselen en voornemens,
mondeling en schriftelijk uiteengezet, geene
aanleiding gaven tot een ongunstig oordeel.
Niemand meer dan hij is overtuigd van de
noodzakelijkheid om onzen bestuurstaat in Indie
niet boven onze krachten uit te breiden en de
finaneieele toekomst niet in de waagschaal te
stellen. Het valt niet te ontkennen, dat de be
richten der laatste maanden omtreut den oor
logstoestand van Atsjin, voor zoover de krjjgs-
operatiën betreft, gunstig waren. Wat mogelijk
is tot behoorlijk onderhoud en versterking
onzer krijgsmacht geschiedt.
Bij de behandeling der begrooting zal de
Minister gaarne omtrent het ontslag van den
gouverueur-gimeraAl Loudon 'de verlaugde in
lichtingen, die hij geven kan, verstrekken.
De Minister van Oorlog acht het aan geen
twijfel onderhevig, dat ons land nog altijd kan
worden verdedigd. Hij 'erkent, dat de voltooiing
van het vestingstelsel meer zal kosten dan ge
raamd is.
In het Iadischmail-overzicht van de
Locomotief leest men:
ïllet gezag heeft, indien althans een op
stellig°n toon verspreid bericht waarheid is,
nog een anderen, even bedenkelijkeu knak te
vreezen. Er zou namelijk uit Nederland da
last ontvangen zijn, niet alleen om de conversie
van communaal in individueel grondbezit te
staken, maar zelfs om haar overal, waar ze
reeds tot stand 'is gekomen, weer te vernie
tigen. Hoe echter zou dat het geval kunnen
zijn? Is het onaannemelijkdat de minister
vau Goltstein den Gouv.-Generaal vanNederl.-
Indië een ongeëvenaarde vernedering wil doen
ondergaau, even onaannemelijk is het, dat Z. E.
Loudon voetstoots zulk een last zal opvolgen.
Hij heeft, officieel, maar niet onduidelijk, ver
klaard een overgang te weuschen, en voor de
bevolking, die conversie verlangde, de krach
tigste medewerking der hoofden van gewes
telijk en plaatselijk bestuur aanbevolen; van
die gezindheid is deii" inlanders kennis gege
ven, en op dat woord vertrouwende, hebben
tienduizeudeu Javanen de conversie voor de
bouwgronden hunner dessa's bewerkt of voor
bereid. Die hervorming nu teniet te doen, zou
de meest bedenkelijke maatiegel zijn, in de
laatste vijftig jaren op Java ten uitvoer gelegd
veel gevaarlijker dan de herroeping der be
kende besluiten tijdens Z. E. Mijer; vóel gevaar
lijker, omdat de verandering dieper in bet
volksleven grijpt, en omdat zij eerst ontstaan
is, nadat der bevolking gevraagd was naar
haar wcnsch, en. nadat zij oudubbclzinnig de
verzekering ontvangen had, dat de Regeering
het gepaste en nuttige van de begeerte naar
conversie erkende. Misschien is er een middel
te verzinnen, om, zonder het reeds zwakke
prestige nog meer te ondermijnen, den voort
gang der conversie te stuiten, maar waar ze
reeds een feit geworden is, kan ze niet her
roepen worden, zonder dat men voor de ambte
naren bij de inlanders het vertrouwen, voor
den Gouv.-Generaal zijn prestige, voor het gezag
zijn invloed grootendeels verspeelt. Hoe zouden
de vreemdelingen toch wel over de koloniale
politiek der Nederlanders moeten oordeelen?"
Het bestuur van het bui.«au Veritas,
kondigt de lijst af der zeerampen, die gedu
rende de maand November 1874 te zijner
kennis gebracht zijn. Er vergingen 148 zeil
schepen, te weten, 46 Eugelsclie, 20 Fransche,
12 Duitsche, 10 Amerikaansche, 10 Noor-
weegsche, 7 llollandsche, 6 Itaiiaansche, 5
Spaansche, 4 Deensche, 4 Russische, 4 Sia-
meesciie, 4 Oostenrijkscbe, 3 Zweedsche, 2
Grieksche, 1 Belgisch, 1 Peruaansch en 1
Porlugeesch. In dit getal bevinden zich 8 vaar
tuigen, die men bij gemis aan tijdingen, denkt
met man en muis vergaan te zijn. Er vergin
gen 17 stoombooten, namelijk: 11 Engelsche,
1 Duitsche, 1 Amerikaansche, 1 Belgische, 1
Spaansche, 1 Fransche en 1 Zweedsche. Hier
onder bevinden zich 2 vaartuigen, die men bij
gebrek aan tijdingen, verondersteld tolaat
vergaan te zijn.
Tot ons leedwezen vernemen wij, dat de
heer E. J. Potgieter vrij ernstig ongesteld is
door een ziekte der ademlsalingswerktuigon. Hij
heeft een rustigen nacht doorgebracht, eu zijn
toestand geeft reden tot de verwachting, dat
deze voortreffelijke man zal bewaard blijven
voor de Nederlaudsche letterkunde, wier eer
en sieraad hij is. Juist heeft in de afgeioopen
week het tweede deel zij nor verzamelde ge
dichten hel licht gezien. Moge de dichter nog
lang getuige zijn van de telkeus toenemende
waardeering, welke zijn kunstrijke poëzie en.
kernachtig, mannelijk proza in liet hem zoo-
dierbaar vaderland te beurt valt. (Jl.)
In de week van 20 tot en met 26 Dec-
jl. zijn aan de mazelen overleden: te Am
sterdam 24, in die vau-27 Dcc. jl. tot 2 dezer
22, en in den Haag in de laatste week 8-
personen.
De veroordeelden ter zake van het duel
van Arnhemmers bij Berg en Dal hebben van
den Koning voor tweederden gratie van straf'
gekregen.
Rotterdam. jl. Zaterdag middag heeft aam
de arrondissements-rechtbank alhier de plecbtige-
installatie plaats gehad van den nicuwbeaoem-
den president, mr, J. A. Vaillant; na afloop'
waarvan door eene commissie namens de advo
caten en procureurs den oud-president, mr.
J. A. M. Bichon van IJsselmonde, een zilverem
bokaal, als blijk van hulde en aandenken,,
werd aangeboden. Door de rechtbank was
in de vorige week reeds een prachtig ge
ïllustreerd boekwerk tot aandenken aan den*
oud-president geschonken.
Dclfgaauvr. Bij den bouwman P. v. d. K.
stierf acht dagen geleden een drachtig schaap.
Onmiddellijk werd het dier geopend en kwa
men er twee lammeren voor den dag. De-
diertjes worden met koemelk gevoed en zijn
tot heden gezond en springlevend.
Lelden. Als eene bijzonderheid mag-
wonlen vermelddat aan curatoren der
hoogeschool bij gelegenheid van haar 300jarig
bestaan van wege de nog in leven zijnde oud
jagers van liet vrijwillig jagercorps van 1830
en '1831, zal worden overgedragen het door
ben samengebracht fonds, om te dienen als-
ondersteuning in de kosten vau academiestudie-
voor onbemiddelde nakomelingen van de vrij_
