A". 1877.
Maandag* 22 October.
M 4270/
Vnkijiit iapUjh, ipioiiri Dinsiai.
Eniteslandselie Bericiiteii.
ID en en JL) ertig-ste Jaar
gang.
I
Abonnementsprijs, j.or kwartaal, f 1.85.
Franco per post, door het geheele Kyle 2.50.
fzonderlijke nommers- 0.10.
BORSBAV: MARKT, E, 134.
COURANT.
Advertentieprijs: van 1—10 gewone regels,
met inbegrip van eene Courant
Iedere gewone regel meer
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend
140/
- 0.10.'
Schiedam, 20 October.
Maandag 45 October 1877 was voor de
hoofdstad des Rijks een belangrijke dag. Plechtig
en met de noodige redevoeringen werd haar
nieuwe Universiteit geopend, in tegenwoordig
heid van verschillende specialiteiten op weten
schappelijk gebied, terwijl de hooge Regeering
door hare afwezigheid schitterde. 'En dat was
ook maar wys. Een minister, die een inrichting
tijdens haar eerste levensdagen op kleingeestige
wijze tracht te bemoeielijken, zou moeielijk haar
feestelijke wijding door zijn tegenwoordigheid
hebben kunnen opluisteren. En het goede, het
tot goede zaken ontwaakte Amsterdam had
hem waarlijk ook niet noodig biunen hare muren,
na al hetgeen hij verricht heeft voor den slofl'e-
lijken en zedelijken bloei zijner burgers. Ziet,
de dagen van ouds doemen weer voor ons op,
en 'tis of we weer het krachtige Amsterdam
voor ons hebben, dat zijn burgers die gezond
waren, verbood ledig te gaan; smaar ieder, die
geen vast werk had beval," zich des morgens
te vervoegen aan de oude brugge, daar elk,
die hem noodig had, hem zoude konnen komen
huuren ï(keur van 26 Maart 1527.); maar
dat 's avonds zijn nobelste burgers na wel vol
brachte taak zich zag vereenigen, als leden
der rederijkerskamer de Eglautier, onder het
devies »In liefde bloeijende", om zich aan de
beoefening der letters te wijden. Daar zag men
dan Hendrik Laurenssen Spieghel en Roemer
Yisscher, den sronden Roemer, broederlijk ver-
eenigd met Cornells Pieterseu Hooft, Burge
meester en Raad der stad, Laureus Reaal,
Schepen, Adriaen Pauw, Schepen en Raad,
Jan Jakobsen Huydecoper, Schepen en Raad en
tal van anderen, en hoe groot het verschil was
in de reiigieuse en politieke denkwijze dezer
mannen, verdraagzame vrijheidszin bij een billijk
streven naar vooruitgang" was elks leuze.
't Is buiten het bestek van een overzicht dei-
week in herinnering te brengen, hoe Amstels
burgervaderen en Arnstels burgerij naast stof
felijk gewin, de bevordering van wetenschap
en kunst en daardoor van ware beschaviugj
steeds op deo voorgrond wisten te stellen. Nu
hare slllustre schole" tot den den rang van
universiteit is verheven, eu de gemeente, trotsalle
tegenkanting, mannen van uaarn op wetenschap
pelijk terreiuaau zich heeft weten te verbinden
wenscht elk Noderiandsch hart, dat zyn land
en historie lief heeft deze goede stad eeu rijken
schat van zegen toe. Lang zij Amsterdam, de
hartader van Nederland, die niet Rauw meer
klopt, haie vaderlandsbhe zustere» eeu voor
beeld van loffelijk streven op maatschappelijk
en wetenschappelijk gebied 1
De gansche Euiopeesclie pers hield zich ge
dut ende de afgeloopeu week bezig met den
afloop der verkiezingen in Frankrijk eu met
beschouwingen over de meerdeie of mindere
waarde van den uitslag daarvan. En' terecht
mocht zij dat doen; meer dan Mac Mahon en
zijn satellieten, meer dan Gambetta en Grévy
gold het; - over niets meer of minder, en
daarvan is ganscii Europa zich bewust,
over niets meer of minder liep de strijd dan
over de handhaving der moderne denkbeelden,
die vrijheid van denken, vrijheid van hande
len, huldigen voor allen, aan de eene zijde,
tegenover een hardnekkig, zij het ook onmo
gelijk streven om de mcnschheid te houden
iu een staat van maatschappelijke, zedelijke en
politieke onmondigheid, en dit alles ten bate
van een fractie, die hoe afgeleefd ook, de
wereld tracht diets te maken, dat hare laatste
stuiptrekkingen teekenen van gezonde levens
kracht zijn.
De stembus is een geschenk dier moderne
denkbeelden, en nu, hoe ook die denkbeelden
verfoeit eu vervloekt wordenvan hunne
vruchten wil de meest verstokte legitimist,
anti-revolutionnair, clericaal, of hoe die lieden
ook verder heeten mogen, o zoo gaarne ge
nieten. h j
'Ter stembus, ter stembus! zoo klinkt het
van kansel op kansel, maar als dan die stem
bus geopend wordt, en het volk verklaart
kort en goed, dat het vooruit en niet terug
wil, dau wordt diezelfde stembus, en in haar
het constitutioneele stelsel verguisd. Zoo,
sde Tijd" een Nederlandsch blad nog al,
welke partij in ons Vaderland aan de moderne
denkbeelden alles te danken heeft, zoo ook
menig Fransch en Duitsch blad. Er is wel
gestemd, maar wie zou eerbied hebben voor
den uitslag eener stemming, die een over
winning is voor de mannen van vooruitgang?
Had de reactie getriomfeerdodandan
moest de uitspraak der stembus geëerbiedigd
worden, thans de laffe bedreiging met de
commune en de petroleum; alsof de boer,
die voor weinig geld zich een goeden voorraad
van dat vocht aanschaft, zich ook met ver
heugt, dat zijn licht in de lange winteravonden
veel helderder en goedkooper is, dau de wal
mende olielamp uit den pruikentijd.
Gematigde organen echter uiten den wensch
naar -eu oveieeukomst tusschen de verschil
lende partijen. Of dit compromis, zoo het
tot stand komt, oprecht genieend zal zijn,
hieiauu nemen wij de vrijheid onvoorwaardelijk
te twijfelen.
In Azie schijnen de Russische wapenen succes
te hebben gehad. We hopen een volgende
maal deu Oorlog in het Oosten breedvoeriger
te bespi eken.
T U li K IJ E.
Lavard heeft de laatste nota van Trikoupis
aan den Griekschen zaakgelastigde te Londen
aan Server Paeha medegedeeld. Server Pacha
is voornemens die op beslisten toon te beant
woorden.
Ristic telegrapheerde aan Christie, dat de
vraag der Porte aan Servie om te ontwapenen
noodzakelijk leiden zou tet ernstige verwikke
lingen met Servie.
Dagelijks hebben er schermutselingen aan de
Lom plaats. Baker Pacha verdreef eene Rus»
sische afdeeling uit Popkoi. Assim Pacha be
zette Polomarca.
Gisteren had Layard eene particuliere audiën
tie bij den Sultanwaarna een ministerraad
onder voorzitterschap van den Sultan gehouden
werd.
Het ministerie van oorlog vernam langs
indirecten weg, dat de divisie van Raschid
Paschawelke op den Aladja-Dagh gebleven
was, zich door den vijand heensloeg eu Uij Kars
zich met het overige deel van 't leger ver-
eenigde.
Generaal Klapka is te Koustantinopel aan
gekomen.
De geruchten, dat tegen 20 dezer eene mani
festatie werd voorbereid en dat Prins Reuss
naar Adrianopel vertrok om -een onderzoek
naar de terechtstellingen aldaar in te stellen,
zyn valsch.
Layard heeft den Sultan zijne geloofsbrieven
als definitief ambassadeur aangeboden; dat hy
Engelands bemiddeling aangeboden zou hebben,
is niet waar.
Volgens sommige berichten zouden de
Russen Kars gedeeltelijk ingesloten hebben en
thans bombardeeren. De telegraphische gemeen
schap met Kars is verbroken. De divisie, welke
op den Aladja-Dagh bleef, is krijgsgevangen
gemaakt.
Officieel wordt omtrent het bombardement
van Sulina medegedeelddat dit geschiedde
door 2'A vlotten met 20 mortieren. De batte
rijen. Kilia ondersteunden den aanval van
de i^yrtbyde, 4 huizen werden vernield, 48,
waaronder de woningen der vreemde consuls,
benevens het hospitaal beschadigd. De vijand
wacht versterkingen om een tweeden aanval
te wagen.
Sabit Pacha heeft de Russen bij Gortschenova
verslagen.
ITALIË.
De correspondent van de Daily JVetoi te
Rome seinde het volgende:
»De Italiaausche peis, zoowel van conserva
tieve als van ministerieele richting, beschouwt
den uitslag der Fiansche verkiezingen als het
Sedan van de ultiamontaansche partij in't veld.
De Italië zegt dat het clericalisme, machteloos
in Italië en Oostenrijk, onder den voet getreden
in Duitschland, en thans geslagen in Frankry'k,
op nieuwe iulrigen zal moeten zinnen.
ïMen verzekert mij dat in het Vaticaan bin
nen 24 uren een 300 telegrammen ontvangen
werden, meldende uit verschillende diocesen
het onaangename nieuws van de overwinningen
der Republikeinen. De Paus kan 't kardinaal
Simeoni ternauwernood vergeven,dat hij hein
