Tmclipt Saplijb, itpznital Binsiai
A. 1878.
Donderdag 18 April.
.m 4396.
T w ee en Dertigste Jaargang*.
COD
Abonnementsprijs per kwartaal-1.85.
Franco per post, door het geheele Rijk. - 2.50.
Afzonderlijke nomrriers- 0.10.
BUREAU; MARKT, E, 124.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels,
met inbegrip van eene Courantf 1.10.
Iedere gewone regel meer. - 0.10.
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend.
Schiedam, -17 April, 1878.
Niet zelden gebeurt het, dat de man, vervuld
met groote denkbeelden, aan wier verwezenlij
king liij inet alle krachtsinspanning arbeidt,
door een kleinigheid verplicht wordt, het oog
weer eens te vestigen op zaken, die hij voor
die groote, die verhevene geheel uit het oog
scheen te verliezen. Zoo ging het ook Engeland
in de laatste dagen. De edele Lord Beacons-
üeld verkondigde in de meest opgeschroefde
termen, dat Engelands eer door Rusland was
aangetast, meer nog, dat de belangen van geheel
Europa eischten, dat de Russische overmoed
gebreideld werd. Men juichte den edelen Lord
toe; de stemmen, die tot vrede aanmaanden,
■werden overstemd door de tonen van de oorlogs
bazuin Old England's eer moest gewroken
worden! Oud Engelands eer werd terzelfder
tyd op "de schandelijkste wijze aangerand en
wel door zonen van datzelfde groote huis, onder
welks dak de zonen van Engeland, Schotland
en Ierlandde grootst mogelijke vrijheid genie
ten. Eensklaps ging een oude, zeer kwalijk rie
kende wond, waaraan het groote koninkrijk sedert
eeuwen lijdt open en Lord Beaconsfield werd
op forsche wijze herinnerd aan zekere treffende
vergelijking tusschen splinters en balken. Wat
•was de zaak? Eenvoudig deze: een Iersch edel
man. Lord Leitrim, groot landbezitter, en door
zjjn pachters wegens zijn buitengewone ge
strengheid verfoeid en gehaat, werd met twee
zjjner bedinnden op den publieken weg aange
rand en doodgeschoten. Op den dag van zijn
begrafenis te Dublin, de hoofdstad van Ierland,
wemelden de mindere wijken reeds sedert den
opgang van de zon van meuschenmassa's, die
de hevigste verwenschingen en vervloekingen te
gen den vermoorde uitbraakten, en wier opge
wondenheid steeg door het overvloedig gebruik
van sterken drank, die kwistig werd uitge
deeld. De lijkstoet werd aangerand, en de
leden der familie en vrienden van den overle
dene moesten zich al vechtende een weg tot den
grafkelder banen. Eenigen hunner bekwamen
woudenvooral behooren de advocaat-generaal
van Ierland en de kolonel Caulfield, intendant
van het Koninklijk huis tot de meest mis-
handeldea. De Ijjkdienst in de kerk werd door
de kreten der woedende menigte gestoord, en
deRegeeriug heeft zich verplicht gezien debe-
zittingen van den vermoorde onder de bewaking
en de bescherming der overheid te stellen.
Men meene nu niet, dat het hier een gewoon'
feit betreft; de losgebarsten volkswoede tegen
een bij uitstek gehaat man, men heeft het voorge
vallene integendeel te beschouwen als een blijk
van'den bitter ellendigen maatschappelijken en'
ledelyken toestand van het sgroene Erin,"
waarvan Engeland de schuld draagt. Men oor-
deele: sedert 1172, toen Koning Hendrik II,
door de Ieren ook als hun Koning erkeud'
werd, dagteekent de vereenigiDg van Engeland
- met Ierland.' Die' "vereeniging is echter noci'
"jj^V
innig geweest; iutegendeel er weiden verschil
lende rftg'jcringsmaatregelen genomen, welke
die verhinderen moesten: in 1367 werden de
Ieren voor vijanden van Engeland verklaard;
huwelijken met hen en het aanleeren hunner
taal werd den Engelschen verboden; onder
Elisabeth, Jacobus I en Karei I werden duizenden
bunders giond verbeurdverklaard, om meestal
in handen van Eügelsche gunstelingen en spe
culanten te vallen. Als''Katholieken waren de
Ieren tegen Cromwell en zijn republiekhadden
zij den 25 Mei 1641 zes, anderen beweren
twaalfduizend protestanten vermoord, omdat
dezen en vooral de stadhouder Strafford hen
plaagden en onderdrukten, Cromwell, eenmaal
meester gewordendeed in 4650 meer dan
3000 Ieren te Droghda vermoorden, en verkocht
er 20000 als slaven in Amerika; in 1673 wer
den de Katholieke Ieren van alle openbare
ambten in burgerlijk en militair bestuur uit
gesloten; iu 1691 vaardigde men teg hen de
barbahrsche strafwetten uit, die de smadelijkste
behandeling tegen hen tengevolge hadden.
Nu werden in de '18e, eeuw sommige be
palingen wel verzacht, maar het verbeurd
verklaren der landerijen deed de armen in
een grenzenlooze verarming vervallen en de
geheime genootschappen onder de Ieren op
gericht, deed den haat tusschen hen en de
hen verdrukkende rijke Protestantsche Engel
schen steeds klimmend blijven. In het Katho
lieke Ierland, vier en een half millioen Ieren
belijden dezen godsdienst, is de Episcop.uilsche
kerk, die er circa zevenhonderdduizend belydeis
telt, staatskerk; deze bezit alle kerkelijke goe
deren, die zeven millioen gulden waarde hebben
en geniet ook de tienden, die door de Katho
lieke eigenaais van een goed aan de Prote
stantsche geestelijkheid moeten betaald worden.
Vandaar dat de Protestantsche aartsbisschop
van Armagh een inkomen heeft van meer dan
anderhalve ton gouds. - Elk kerspel heeft zijn
Protestantsche geestelijke, die al de inkomsten
geniet, ook al woont er geen enkele Protestant.
Zulke kerspelen, waar in 't geheel geen Prote
stanten wonen, zijn er 198 en nog meer telt'
men er, waar men ze bijna niet aantreft. En
wil men ten slotte, in dorre cijfers, de uit
komsten voor zich zien vau een stelsel als het
bovengetioemdc, men leze dan: in 1841 telde
Ierland luim acht millioen zielen; in '1851
ruim zes millioen; in '1861 vijf millioen acht
honderd duizend; in 1866 vijf en een half
millioen. In een tijdpetk van 25 jaren dus een
vermindering van bevolking ten bedrage van
ODgeveer 32 procent. Landverhuizing mag een
oorzaak hiervan zijo, armoede, hongeisnood en
ziekten .zijn niet minder de treurige factoren,
die tot dit feit hebben bijgedragen.
In het Huis der Lords over den moord vau
Lord Leitrim sprekende, zeide Lord Dunraven
ïSchaamte vervult mij over het schandelijke
feit, dat mijn" land onteert. Men moge aan
voeren, Lord Leitrim was een hardvochtig man
neen, de ware oorzaak van het gebeurdeligt',
in het woeste temperament van het volk."
De Regeering van iiare Majesteit Koningin
Victoria behoeft waarlijk niet van huis te
gaan, om arbeid te zoeken; millioeneu harer
onderdanen zuchten onder den vloek van armoede
en onkunde; en leven verdierlijkt daarheen;
doch ineti schijnt dit noch te zien noch te hoorea.
Maar 't is ook waar. Ruslands invloed moet
gebreideld, het evenwicht in de Middellandsche
Zee hersteld worden, dat zou men haast ver
geten als men de ellenden van Ierland
opsomt.
Ons werelddeel zal binnenkort' de eer ge
nieten van een vernieuwd bezoek van den Shah
van Perzië. Toen 'Peter de Groote voor ongé-
veer een paar eeuwen bet "Westen van Europa
bezocht, geschiedde dit met het 'doel, door eigen
aanschouwing het goede te leeren kennen, dat
zijn gebied ten beste zou kunnen maken.--
Met welk doel zijne Perzische majesteit voor
een drietal jaren ons bezocht, is ons niet bekend.
Begrippen van recht schijnt liij echter niet te
hebben opgedaan. Toen hij ten minste op het
punt stond uaar Europa te vertrekken, barstte
er een militair tumult uit. De ontevredens
soldaten verlangden namelijk betaling van
achterstallige soldij, en voedden zeker weinig
hoop die te ODtvangen gedurende de afwezigheid
van den souverein. Zijne Majesteit heeft kort
recht; naar de wijze der Pérzen heeft hij èen
tiental zijner militaire crediteuren ter dood doen
brengen en tien andere laten verminken. Daarna
heeft de verheven beheerscher der Perzen zijne
koffers gepakt, vijfentwintig millioeneu franken
voor reisgeld medenemende.
"Voorjaren bezocht de generaal Haynau, de
beul van Hongarije, de kolossale bierbrouwerij
van Barclay te Londen. De werklieden dier
inrichting zouden hem te lijf zijn'gegaan, als hij
zich niet spoedig had verwijderd, terwijl de
kreet van ^Moordenaar der Hongaren 1" hem
nog lang naklonk.
"Wat verdient zoo'n Oostersch despoot, als
de Perzische Shah beter dan Haynau?
Aangaande de Russisch-Engelsche kwestie
valt nog niets te berichten. De onderhandelin
gen schijnen, voortgezet te worden, en van
Duitsche zyde verneemt men, dat de hoop op
een vredelievende oplossing toeneemt. Dat d,e
Grootvorst Nicolaas, die over de Russen in
Tuikjje bevel voert, wordt vervangen door
generaal Todtleben, wordt als een eerste
bewijs van toenadering van de zyde der Russen
beschouwd.
Evenzeer verdient oen telegram uit Peters
burg aan de Times dé opmerking, waarin van
een vriendschappelijke gedachtenwisseling tus
schen Londen^en Petersburg wordt gesproken/
De Engelsche premier zou hebben verklaard/
dat hy een vredelievende oplossing - weii^chte'
van het geschil," en alleen móést aandringen