A". 1878.
i)oi derdag 9 Mei.
nit
Baitenlaaiscie Berichten.
JW. 4410.
e n
a a r a u
COURANT.
Abonnementsprijs, per kwartaalƒ1.85.
Franco per post, door het geheele Rijk. - 2.50.
Afzonderlijke noramers- 0.10.
BUREAU: KARKT, E, 124.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels,
met inbegrip van eene Courantf 1.10.
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend.
Schiedam, 8 Mei '1878.
Wat men ook van Engeland moge zeggen,
men is er niet gewoon zijn meening ook maar
in het minst te verbloemenen van den
Staatsman tot den werkman neemt ieder elke
gelegenheid, die zich opdoet, te baat, om zijn
gevoelen over de loopende zaken te uiten. De
Engelsche oorlogsminister Cross, wiens rede te
Preston gehoudenreeds werd medegedeeld
heeft in dezelfde plaats nog eenmaal het woord
gevoerd, en wel in een openbare vergadering
of meeting, die in de korenbeurs aldaar ge
houden werd. Ook nu was de Oostersche kwestie
het ontwerp van -zijn rede. Volgens 's Ministers
innige overtuiging bezat het gouvernement
's lands volle vertrouwen; de aanvullingsver-
kiezingen voor het Parlement, hier en daar
■gehouden, zijn daar, om dit gevoelen te be
vestigen. Wat door Jakob Bright, den vurigen
voorstander van den vrede onlangs was ge
sproken, beschouwde de Minister als anti-
patriotisch. en tevens zeer gevaarlyk van
strekking, wijl daardoor de zienswijze van het
land over het wezenlijke karakter van Euge-
lands politiek vervalscht werd. De Engelsche
Begeering wil den vrede; maar om dit doel
te bereiken, is het noodig, dat het vredes
verdrag van San Stefano wordt herzien, en
moest de oorlog uitbreken, Engeland zou dien
-zonder vrees voeren, en geheel voorbereid zijn.
Op denzelfden tijd had te Birmingham een open
bare vergadering plaats onder het voorzitterschap
-van den heer Pease; het doel dezer vergade
ring was reeds vooraf te protesteeren tegen
eiken maatregel van het gouvernement, waar
door Engeland in een oorlog met Rusland zou
gewikkeld kunnen worden. Lord Shaftesbury
bad kennis gegeven, dat, hij de vergadering
niet kon bijwonen, maar dat hij bij voorraad
zjjn stem wilde paren aan die van de verga
dering, om te protesteeren tegen elke oorlogs
bedreiging, uitgaande van het Engelsche Gou
vernement. »Een rechtvaardige oorlog, schreef
de edele Lord, is een verschrikkelijke zaak,
maar een onrechtvaardige oorlog is een mis
daad, die de menschheid niet genoeg kan ver-
•oordeelen." De Marquis van Bath had van zijn
•zijde geschreven, dat het ieders plicht is, alle
pogingen in het werk te stellen, om te ver
hinderen, dat Engeland in geen onreehtiaardigen
en nutteloozen oorlog medegesleept worde.
Onder al het politieke geharrewar schijnt
men de maatschappelijke verwarring in Enge
land over het hoofd te zien en toch is die
aandacht overwaardig. Op dit oogenblik is in
gansch Lancashire geen spil of weefstoel in
beweging. Men verzekert, dat ongeveer 80000
werklieden in katoen den arbeid gestaakt heb
ben. De toestand is van hoog ernstigen aard,
maar ze heeft de verdienste der nieuwheid.
Van den strijd, die thans tusschen werkgeveis
en arbeiders is ontstaan, kan geen tweede
voorbeeld in de industrieele woisteliogen wor
den aangewezen. Het betreft hier de vraag,
of gedurende, de crisis, die thans de katoen
industrie en elke andere drukt, de werklieden
t
van Lancashire 18 shillings of 12 shillings per
week zullen verdienen. Een eenvoudige kwestie
meent men: de patroons zullen 12 shillings
willen geven, "de werklieden 18 eischen. Toch
niet: de rollen zijn omgekeerd; juist de patroons
wdlen 18 shillings geven, de werklieden vragen
niet meer dan 12 shillings. Een zoo origineele
kwestie kan alleen oprijzen in een land, waar ieder
een, tot zelfs de minste werkman toe, aan staat
huishoudkunde doet. Patroons en werklieden zijn
het volkomen eens over de oorzaken van de crisis,
namelijk overdrijving van de productie, die de prij
zen doet dalen ten, om koopers te vinden, tot ver
mindering der,'productiekosten noodzaakt,. De
patroons offeren aldus hunne voordeelen op, de
werklieden stemmen in loonsverlaging toe;
maar, al ei-kinnen beide partijen, dat hunne
belangen dezelfde zijn, zij velschillen in de
wijze, om die te verdedigen. De werklieden
meenet;, dat^x8£mindering van productie alleen
het middel is, om het verbroken evenwicht
tusschen aanbod en vraag te herstelleu; de
patroons ooi deelen, dat, staan hunne fabrieken
stil, de buitenlandsche inrichtingen met Enge-
lands vrijwillige onthouding hun voordeel zullen
doen, en hunne eigene, ja zelfs Engeiands markt
van hunne pioducten zullen voorzien. Liever
willen zij dus met verlies werken, en de pro
ductie op dezelfde hoogte houdendan hun
productie en hun verlies verminderen, door
twee dagen per week niet te doen arbeiden.
Zie hier deu stand van zaken; en hoe men er
over moge oordeelen, het blijft een merkwaardig
versehijuseldat de werklieden voor de ver
dediging der gemeenschappelijke belangen van
kapitaal en loon tot werkstaking overgaan, en
dat duizenden voor de toepassing van e«n
staathuishoudkundige wet zich berooven van
hun dagelykseh loon en hun spaarpenningen
uitputten.
Te oordeelen naar het aantal bezoekers,
schijnt het succes van de Parijsche tentoon
stelling verzekerd; meer dan zes en dertig dui
zend personen namen haar op een enkelen dag in
oogenschouw. Aan een gedeelte van de Fransche
pers, de legitimistische en Bonapartistische orga
nen namelijk, schijnt deze nationale zaak als van
republikeiusche vinding afschuwelijk toe. "Werd
ons leeds van onze vroegste jeugd afgeleerd, dat
onweer was neen geschenk van God", en dat wij
daarvoor dankbaar moesten wezen, nien leze
hierover Hieronymus Van Alphen na anders
de Fransche legitimisten. Ouder het ratelen van
deu donder werd de tentoonstelling geopend;
daarmede heeft de Voorzienigheid zijn ongenoe
gen" in dit werk van menschenhanden willen
betuigen, zoo lezen we. Waren die lieden wat
beter met de geschiedenis bekend, zij konden
dan weten, dat donder eja bliksem den Horeb
omringden, toen het Isiaèlietische volk zijn wet
ten ontving.
By de opening der tentoonstelling waren,
gelijk men weet, eenige vreemde Vorsten tegen
woordig. Dezen moeten, altijd volgens de ge
noemde bladen, zeer uit hun humeur zijn over
de daverende kreteu: sLeve de Republiek!"
bij de opening der tentoonstelling aangeheven.
Men heeft de gelaatstrekken dier vorsten be
studeerd: misnoegen was op elks gelaat te
lezen. De Prins van Wales was wel een der
meest ontevredenen. Hij zou zich met een
verwensching op de lippen in zijn rijtuig ge
worpen hebben. Arme tobbersl die op zulk
een onzinnige wijze hun partij trachten te
steunen. Wat zouden wij van Franschei repu
blikeinen zeggen, die, als op een Nederlandsch
feest dekreet: ïleve de Koning"! werd aan-»
geheven, in woede losbarstten? Wanneer men
tot zulke opmerkingen de toevlucht moet nemen#
is een party wel zeer diep gezonken.
Ia Turkije blyft de toestand ellendig. Da
Sultan is vol vrees; samenzweerders omringen
hem; Osman pacha de held van Plewna, wordt
voor een lafaard uitgekreten, en de laatst opge
treden Ministers doenwat sedert jaren hun
voorgangers deden: ze bemoeien zich met hooge
politiek, terwijl de administiatie in alle takken
van.bestuur een tooneel oplevert vandeschro-
melijkste verwarring.
Al was hij de gewenschte dokter Diet, toch
had Keizer Nikolaas van Rusland gelijk, toen
hij meer dan vijf en twintig jaren geleden tot
den Engelschen gezant van het Turksche rijk
sprak als van een zieken man.
ITALIË.
De Romeinsche correspondent vau de Union
AwWfe, dat pater Curci, die gelijk men zich
b«;nffl«rea zal, dezer dagen op het Vaticaan
was ontboden, in alle gehoorzaamheid in den
schoot der Kerk is teruggekeerd. Zijne acte
van herroeping wordt door den correspondent
in haar geheel medegedeeld. Aan 't slot van
dit stuk schrijft Curci aan den Paus:
sTerwijl hij (Carlo Maria Curci) alles intrekt,
wat Uwe Heiligheid gispenswaard zou achten,
geeft hij zich geheel aan haar over, bereid als
hij ten volle isom in alles en te allen tyde
haar onfeilbare leer te volgen."
De Romeinsche correspondent van de Univers,
van deze akte sprekende, bericht dat Curci, op
het Vaticaan gekomen," zich dadelijk beieid
heeft verklaard in te trekken wat men van hem1
verlangde. Toen hij in zijne woning terug kwam,
heeft hij eene vei klaring in dien zin opgesteld,
die hij aan Jozef Pecci, 's Pausen broeder, ter
hand stelde, om haar aan Leo XIII over te
reiken. De Paus las de verklaring aanwijzigde
de tekst eigenhandig. Hierna bracht 's Pausen
broeder het stuk terug aan Curci. aDe Paus
beeft er verandering in gebracht," zeide de pater;
sik heb niet noodig te weten welke; ik behoef
zelfs niet te lezen. Ik heb slechts te teekenen.".
