worde nagelaten, omdat het bijzonder onderwijs
daarin voorziet. De heer Ileydenrijck was met
dit antwoord niet voldaan. Art. 16 werd goed
gekeurd. Art. 17 werd aangenomen met 54
tegen 16 stemmen. De artt. 18—20 werden
goedgekeurd.
PROVINCIALE STATEN VAN ZUID-HOLLAND.
In de jl. Dinsdag geopende vergadering van
de Provinciale Staten van Zuid-Holland is o. a.
oveigelegd het verslag van Gedeputeerde Staten
over den toestand der provincie in het jaar 1877.
Daaruit blijkt, dat de bevolking van Zuid-
Holland den 31 Dec. van dat jaar bedroeg:
van het mann. gesl. 376,761, vrouw. gesl.
403,895, totaal 7S0,65G. Die cijfers toonen een
vermeerdering sedert 1876 aan van: 7958 voor
het mann., 9062 voor het vrouw, geslacht,
totaal 17,020.
üe bevolking der groote gemeenten bedroeg
uit, Dec. 1877, van 's Gravenhage 107,897,
Rotterdam 142,585, Delft 24,959, Dordrecht
26,962, Gouda 17,235, Leiden 40,977, Schiedam
22,333; totaal der groote gemeenten 382,948
(mann. 178,408, vr. 204,540).
De bevolking der'kleine gemeenten bedroeg:
397,708 (mann, 198,353, vr. 199,355),
Het getal geboorten beliep in de prov. Zuid-
Holland, in 1877, jongens: 16,488, meisjes
15,768; totaal 32,256.
Dat der oveiledenen, beliep: '10,097 van het
mann., 9354 van het vr. geslacht; totaal der
sterfte 19,451.
Dat der huwelijken, 6480, waarvan 5294
tussehen jongmans en jonge dochters. De meeste
huwelijken werden gesloten tussehen de 25 en
29 jaren, te weten 2172, daarna van 21 tot
24 jaren, ni.: 1979. Van 70 tot 74 jaren telde
men 9 huwelijken en van 75 tol 80 joren,
één huwelijk.
Het getal der echtscheidingen bedroeg 55.
De provincie was in 1877 evenals in het
jaar te voren verdeeld in 17 hoofdkiesdistricten.
Het getal kiezers bedroeg in 1877 20,579; in
het jaar 1874 was het 49,482.
Het getal kiezers voor de leden der ge
meenteraden beliep in 4877 33,070, twee jaren
te voren 31,838.
Uit een staat, behoorende tot de rubriek
Fabrieksnijverheid, blijkt, dat er in 1877 weder
eene aanmerkelijke vermeerdering 'viel op te
merken van het getal paardenkrachten der
stoomwerktuigen in fabrieken, dat gezamenlijk
7140 bedroeg, tegen 5484 ia 1876 en 2344Va
in 1861. De meeste der aangewende paarden
krachten komen voor: in fabrieken tot graan-
bewerking, 1475V2, tot katoen-, linnen-, zijde-,
wol- en haarbewerking llOSVs, tot metaalbe
werking, 1007. Men had bovendien in 1877:
bemalingswerktuigen met 397ÜV2 pkr., land
bouwwerktuigen met 823/i, en waterleiding met
304 pkr. In '1861 beliepen de aangewende
pkr. bij bemalingswerktuigen slechts 336,
bij landbouwwerktuigen niet meer dan vier.
Wat verschillende takken van nijverheid aan
gaat, wordt o. a. omtrent Rotterdam gezegd,
dat de scheepstimmerwerven sedeitjai en kwij
nende zijn en haar werk zich tot herstellingen
bepaalt; dat in 1877 daarin.geen verbetering
kwam; dat de houten schepen buiten Rotter
dam werden gebouwd eo de ijzeieustooinbooten
Vooïfde groote vaait aangekocht.
Plet etablissement voor stoomweiktuigen en
scheepsbouw der Nederlandsche stoomboot
maatschappij op Fijeuoord had wederom voor
spoed. De fabriek en weif aldaar mochten, in
tegenstelling van den toestand in de omringende
landen, weder ouafgebroken het vooi recht van
ruim work voor het Rijk en voor particulieren
genieten. De nieuwe gieterijen deeldeu in dien
gèwenschteu gang.
Nu de brug over1 de rivier haar voltooiing
nadert, bestond het voornemen, om een grooter
deel van de beambten en van de werkmacht,
te zameu meer clan 1100 personen, \\;anrvan
de grootste heift gehuwd, aan den linkeioever^
te vestigen door hot stichten eoner wijle bij de
inrichting, waardoor een hoofdbezwaar, ook
tegen alle uitbreiding, zou warden opgeheven.
Het dagelijksch bestuur dei'gemeen te was echter
van oordeel, dat het voor dat oogmerk noodige
terrein nog niet kon worden afgestaan.
Men ging vooit met het ophoogen en aan
vullen der terreinen, het beschoeien en uitdiepen
der havens, het vergrooten of vernieuwen van
werk- en bergplaatsen, het vermeerderen van
het aantal onderheide hellingen en,vooral de
werktuiglijke toestellen, waarvan sotaihige zijn
vernieuwd, het uitbreiden der gasverlichting,
enz.
Het personeel bleef zich onderschejden door
goed gedrag, ijver en samenwerking, om de
bestellingen ten genoegen van de betrokkenen
te doen afloopen. liet waai deerde de bejege
ning, de maatregelen en instellingen in zijn
belang.
Ten opzichte der suikerrafllnaderijen viel niet
veel goeds te berichten. De uitvoer uit Neder
land bedroeg in '1877 62,5c. 0 ton, zijndè^voderom
minder dan in 1876.
De branderijen en distilleerderijen "-werkten
gedurende het grootste gedeelten des janrs vrij
gunstig. De vraag voor uitvoer was betrekkelijk
groot en het debiet binnensland' nam niet af.
Dit heeft echter tot bovenmatigen aanbouw
van nieuwe brandei cjen zoowel te Rotterdam,
en Schiedam als te Delishaven geleid.
Omtrent den toestand van handel en
nijveiheid in laatstgemelde gemeente, wordt
in genoemd veislag het volgende medegedeeld:
Het getal biandeiijeu vei meói derde met 3
en bedroeg 39, terwijl nog 2 in aanbouw wa
ren. Zij bleven het geheele jaar door in wer
king, hoewel de resultaten minder gunstig
vvaien. De prijzeu van den moutwijn waren
dooreen williger en meer vast dan in'1876,
De bierbrouwerijen hier, gelijk te Rotterdam,
werkten geiegeld. - -
De fabrieken van stoom- en andeie werk
tuigen, twee in getal, bleven met voordeel
werkzaam; de een met 2 stoomwerktuigen van
35 paardenkracht en ougeveer 400 arbeiders,
de andere met 3 stoomwerktuigen van 18 paar
denkracht en ongeveer '140 arbeiders. liet ge
tal werklieden in eerstgenoemde fabriek is aan-
meikelijk vermeerderd door het vervaardigen
van stoomkanonneerbooten voorde masine.
De suikerraQnaderij werkte vooitdurend met
5 stoomwerktuigen, te zamen van 86 paai den-
kiacht en ongeveer 300 arbeiders.
De stoomsleephelling blijft steeds met voor
deel werken. In het jongste boekjaar werd van
die inrichting gebiuik gemaakt door 38 sche
pen, metende 54,715 kub. meter. Aan eene
nieuwe dwaisleepheliing werd met kracht ge
welkt. Zij zal, met bijgebouwen, spoedig vol
tooid zijn.
De glasblazerij, waar ruim 40 aibeiders, de
meesten tegen een heug werkloon, een juim
bestaan vonden, werkte voortdurend.
De kelder- of kistenmakerijeu, 6 in getal,
werkten geregeld en met ^voordeel, met 90,
arboideis.
Wat in genoemd verslag omtrent de ge
meente Schiedam wordt medegedeeld, is in
hoofdzaak vermeld m het verslag van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken alhier vroeger
in onze kolommen opgenomen.
DEN IIAAG, 4 Juli 1878.
Z. M. de Koning zal aanstaanden Zaterdag,
des namiddags 4 ureu 20 minuten, per Rhijn-
spoor de residentie verlateu en do ïeis naar
Weimar aannemen. Gedurende HD. verblijf in
het buitenland zal Z. AL vergezeldworden
door den luitenant-kolonel, graaf Dutnonceau,
adjudant en mr. J. F. Alevvijn, waarnemend
directeur van het kabinet des Konings.
Na bijwoning van het Regeei ingsfcestjvaij
den Groothertog van Saksen Wei mar zal ZJj,
zich naar de Badensche hof bad plaats Rippolifoi
begeven en daar een drietal weken veitoevêu
Bij Kon. besluit van 29 Juni jl. no. 13
is aan den heer K, Van Valkenburg van'4
Kreke op zijn verzoek eervol ontslag verleend
uit zijn betrekking van ontvanger der directie
belastingen en accynsen te Ovetschie c a,(
behoudens aanspraak op pensioen. J
Prins Hendrik zal zich binnen koit voer
eenigen tijd naar de badplaats Rippoldsau,"\n
het Schvvarzwald, begeven, waar Prinses Maria
vau Pruiseu reeds sinds ecuige dagen vertoeft,
SCIHEDA31, 4 Juli '1878.
Heden namiddag is aan de Botersjraat, bif;t
het plein vau de gewezen Overschiesche poortj*'
een bejaarde Rotterdamsche koopvrouw over
reden door een wagen van den molen de Cycloop,
Do vrouw, doof zijnde, hoorde den wagen niet"
rijden, die haar tegen 't lijf reed zoodat zij
viel en ouder de wielen geraakte, die haat
dwars over het lichaam gingeo, waardoor zij
zoo ernstig gekwetst werd, dat men voor het
behoud van haar leven vreesde. Terstond is z|
in de manden makerij van J. Middendorp aan
de Broersvest gebracht waar zij eenige oogen-
blikken later is overleden. Haar lijk werd naaf
het Stadsziekenhuis vervoerd.
De verlofgangers der militie v'an de lichting
van 1870, behoorende tot het bataljou mineurs
eo sappeui'3, z\jn onder de wapenen geroepen
vau 23 Augustus tot 30 Septeml-r a. s.'
Aan de Miildolb. Ct. wordt gemeld, dat-
Z. M. de Keizer van het Duitsche Rijk nis
hoofd van het Huis van lloheazollern, volgens
den wensch van Prinses Marie van Piuiseoen
Prins Hendrik der Nederlanden, hun huwelijks
dag heeft vastgesteld op 27 Aug, e. k. Het
huwelijk zal te Potsdam, iu tegenwoordigheid
van geheel de Keizerlijk-koninklijke familie;
worden voltrokken.
Na drie dagen iu het buitenland vertoefd ts
hebben, zal Prins Hendrik zijne gemalin, ia
de hofdstad, aan de leden der "Koninklijke familie
enz. voorstellen, om na een verblijf van drie
dagen te 's Hage, naar zijn lusthof te Soesldp
te vertreKken, waar het hooge echtpaar fees
telijk zal worden ontvangen en geruiinen tijd
zal vertoeven.
Het bericht dat op het adres tegen de
onderwijswet de naam voorkwam van eene dame,
die niet had willen teekenen, is zooals het V. Ui
zelf erkent, eene vergissing geweest, waar
schijnlijk vau de zijde der betrokken persoon v
zelve.
Van meer belang komt het ons echter vooi'i
dat op een adres uit Winschoten al de namen-
blijkbaar met dezelfde hand waren geschreven,
Aan kwade trouw valt hier niet te denken,
maar de onuoozelheid gaat toch wel wat zeef
ver bij hen die meenendat men onder een
adres evengoed zijn eigen naam als dien van
een ander zetten kan. 't Is voor de onuoozelen -■
te hopen, dat zij ten aanzien van kwitanties en
andeie officieele stukken beterdoordtougeuzijn
van het onderscheid.
Toch schijnt men niet in Winschoten alleen
daai ornti ent iu onkuude te verkeereu. De com
missie voor de verzoekschriften althans, zegkf
in haar rapport, dat onder de 1003 adiessen zeeri
>vele hamlteekeningen zich keumerkeu door lref-^?<
ïfemle gelijkenis".
De commissie heeft echter begrepen, dataan
een boom zoo vol geladen een handvol prui- ^V
man ineer of minder er niet too deed en zij/S
heeft maar in de zaak berust. ti"M
Ook wij berusten er ten volle Ju. Er zijnef^Ojg
zoo duizenden, die niet wisten wat zij teeken*J|2-
den, dat eenige honderden vaUche handteeke-gj^g:
ningen iu de zaak niet veel verandering brengen- $J||
{drnh.
M
O
i
u "V-1
