Tetsclijït iaplijts, ilpaieri Diisiat
|A°. 1879.
Vrijdag 21 Februari.
JV°. 4612,
Drie e
jy ertigste J a a
r g a n g.
.BONNKMENTSi'RUSjiur kwartaal1.85.
'ranco per post, door het geheele Rijk- 2.50.
Wonderlijke nommers- 0.10.
Schiedam, 20 Februari 1879.
Het overzicht, door ons in een vorig nummer
an Havards beschouwingen over de Franscha
mbtenaarswereld gegeven, liep tot de schepping
an deze prachtige instelling en hare werking
ader den eersten Napoleon.
Toen naden val van Napoleon I Bodewijk XVIII
e grenzen van zyn aanstaand Koninkrijk over-
ihreed, was de vreugde over den val van den
leenheerscher en diens regeering algemeen,
ten noemde Lodewjjk XYIIl tden gewenschte",
iden waan, dat met -de komst van den dikken
it het buitenland gezonden monaich met het
dmiuistratieve stelsel voor goed „was gebroken
1 u 1 I J Tff?
p het geheele land weergalmde .-van dank-
etuigingen." Ook de ambtenaarswereld haastte
ch inet de toezending van adressen van toe-
diog aan den nieuwen monarch, en deed de
ihandelijkste vei klaringen, om die zonderlinge
ewjjzen van splinternieuwe!) eerbied te staven
i, men dreef de laagheid zoover om den nieu-
en monarch de verzekering^..te„gevenr_dat
ien, alleen om zijne komst tot den troon voor
s bereiden, den overweldiger, dat is, Napoieon,
ad gediend. Lodewijk XVIII geioofde of scheen
!n minste te gelooven aan die voor-histo-
ische gehechtheid, die eeuwenoude"toewijding,
lij liet de gansche bent, eenige weinigen uit-
aonderd, zijn werkkring behouden, maar werd
p schitterende wijze voor zijn vertrouwen be-
ond. Toen sde overweldiger," het monster van
orsica van Elba, ontsnapte en weer voet zette
p Fianschen bodem, draaide het geheele pei-
ineel als één man om. De geweldenaar werd
s«r Zijne Majesteit de Keizer en vond oogen-
lenaars" in menigte. Ilondeid dagen duurde
jne heei schappij, om daarna in het bloed van
fatertoo te verdunken. Nu had Lodewijk XVIII
eh iets geleerd, namelijk, dat het stelsel van
nbtenaien, zooals de ^overweldiger" het had
torganiseerd, volstrekt niet kwaad was; maar
it het personeel door hem moest worden ge-
ijzigd. Eu zoo gebeurde bet: meer dan een
ar lang waren de kolommen van den Moniteur
rnhertel gevuld met besluiten tot ontslag en
ieuwe benoemingen. Rechterlijke macht, geeste-
kheid, alles weid vernieuwd, en zoo trad een
Imiüistiatie op, even plaagziek als de Keizer-
ke, maar die daarbij tevens eene kerkelijke
strengheid aan den dag legde, zooals het
sizenyk niet gekend had. Kleingeestige!' dan
de jaren na '15, kon wel niet worden ge-
indeld. Onder andeien werd het dansen in
•t openbaar, op het platte land van Fi ankrijk
lozeerin gebruik, vet boden. Paul Louis Courrier
hreef naar aanleiding daarvan een meesterlijk
ugschrift:
Verzoekschrift voor de dorpelingen, wien
*en veihïndeit te dansen."
AIS een noodlottig voorgevoel van de straf,
s hem door zijn openhartigheid boven het
lofd. hing, riep dé schrijver dier merk waar-
gé; hekelschriften uit: yPaulLouis, deschyn-
ijffigea sullen u dooden", en de schijnheiligen
BUREAU: HARKT, E, 124.
hebben Paul Louis Courrier vermoord; terwijl
de misdaad ongestraft bleef, en de daders, door
een medeplichtige, die op zijn beurt eveneens
zou vermoord worden, ontmaskerd, door om
gekochte rechters en juiy vrijgesproken, met
opgei ichten hooide de gerechtszaal verlieten.
Men leze de liedjes van Béranger eens na.
De oude Franscbe zanger is voorzeker niet zuik
een groot booswicht. Niettemin werd hij bij
dp misdadigeis van zijn tijd, moordenaars,
dieven, falsaiissen, in een tuchthuis opgesloten.
Tien jaar later diende hij, de eerlijke liedjes
dichter, een verzoekschrift in voor een dier
ongelukkigeu, aan wier zijde hij maanden lang
had moeten arbeiden, en schieef hij gulwtg:
jMijnheer de Minister, een mijner vrienden
onder de boeven, met wie ik de eer had kennis
te maken in de gevangenis te Poissy
In '1830, bij de kornst van Lodewijk Filips tot
den troon, werd nogmaals schoon schip gemaakt.
Toen bleef geen enkele prefect, onder-prefect
of inaire,,die in Jjiniy,1830 in functie was ge
weest op< zijn post. Gedurende de legeering
van den burgerkoning was de ambtenaarswereld
niet lastig. Men regeerde door omkoopingter
wijl de pers ea de parlementaiie bemadsiagm-
gen toen invloed genoeg hadden om schandaal
te voorkomen. De rechterlijke macht vooral
verdient lof. Het pioces van de heeien Veste
en Cubières wegens bediiegelijke handelingen;
de inhechtenisneming van een Minister, den
heer Maltin du Noid, wegens vergrijp tegen
de zeden, die van den hei tog de Praslin, pair
van Fiaukryk, wegens moord op zijn echt-
genoote gepleegd, biachten politie en magistra
tuur m een builengewouen roep van onaf
hankelijkheid en eerlijkheid.
Het jaar '1848 bracht op nieuw de Republiek
en weder regende het adiessen van toewijding
aan de nieuwe legeering. Deze geloofde er aan,
ennog geen zes maanden na haai ontstaan
spande de ambtenaaisvveield tegen de Repu
bliek samen, en weid de gedienstige agent
van hem, die toen yprins Lodewijk Napoleon"
heette, en deu tweeden December 1851 pakte
diezelfde ainbtenaaisweield hen bij den kraag,
aan wie ze haie posten en betrekkingen dankte,
om zo later naar schavot, naar de galeien of
in ballingschap te zenden.
Ilooieu we Havard over het veelbewogen
tijdpeik van hei tweede Fiausche keizei rijk:
Behoef ik te 'zeggen wat er ouder het keizcirijk
van die ambtenaarswereld werd. Ieder, die
Fiankrijk toen kende, was veiontvvaardigd over
zijn slaverny, ieder, die het hef hadschaamde
zich over ns,v.Nooit was kaïakterloosiieid zóó
diep gezonKiStt^ overal wei d de ambtenaars
wereld de ijverige agent dér officioele candidn-
tuur; vaa toen af was het land verdeeld in
twee kampen: viienden en vyandon; vrienden
voor wie men gunsten, voorrechten, atraffe-
looshein >ver had; vijanden, die men met be
dreigingen, 'awellingen, plagergen, vervolgin
gen jknevalaryee. overlaadde.
F K
COURANT.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels
met inbegrip van eene Couranti.10.
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend.
Nooit, zelfs niet tijdens het eerste keizerrijk, was
die ontzettende concentratiedie tot het uiterste
gedreven centralisatie, die ongehoorde machts
organisatie, waardoor de geheele staat in dea
minsten Franschen ambtenaar vei persoonlijkt
werdzwaarder te dragengevaarlijker te weer
staan, verschrikkelijker in haar wraakoefenin
gen. Werd men verdacht, niet van slechte
daden maar van slechte gezindheid, dan had
men politiegendarmerie, fiscus, betaalmeesters,
magistratuur, geestelijkheid, leger tegen zich.
Het arsenaal der Fransche wetten is van dien
aard, dat men bijna niets kan doen zonder
een o vei treding te begaan. Laat een boer zijn
wagen een minuut onbeheerd op den weg staan,
'overtreding; is een pad niet goed schoon ge
houden, overtreding; zijn van een hooiwagen
de wielen te smal, overtreding; is een hond
niet gemuilband, overtreding; zingt een kind
's avonds laat op straat, overtreding; loopt een
kip op den openbaren weg, oveitreding, enz.,
enz. Voeg daarbij huiszoekingen, onder voor
wendsel dat'inen sterken dianktaüfak, kruit
verborgen houdt en de schatkist benadeelt. Is
men met zijn belasting ten achter: bedreigingen,
vervolgingen en inhechtenisneming. Eik ver
zuim woidt u tot een misdryf aangerekend;
overal de kleingeestigste plagerijen, een oorlog
met speldepnkken, maar een krijg op leven en
dood; een ongelijke strijd, waarin men zeker
is van te bezwijken, omdat de Staat de tegen
stander is.
Men moest zich dan ook niet beklagen
klachten zouden slechts de gestrengheid nog
grooter en u dubbel verdacht gemaakt hebben.
Een actie instellen! waartoe zou dat dienen?
men was van te voren zeker veroordeeld te
wordenzich tot de pers wendenzij was
gemuilband, tot stilzwijgen gedoemd; daaren
boven hield de censuur toezicht op elk dag
blad, van welke richting ook; zich tot de
Kamer of den Senaat wenden het verzoek
schrift wei d terstond in de doos gestoptimmers
in de Kamer telde de oppositie vijf leden; in
den Senaat geen enkel lid. Men herinnere zich
het pioces van den ondeiwijzer der zonen van
de Brogiie, die veiliefd was op de moeder
zijner leetlingen, en voor dit feit in een krank
zinnigengesticht werd opgesloten. Dat is de
type van een proces iu dien tyd, Om die gevan
genzetting gedaan te krijgen, had de hertog
de Brogiie beloofd de inhechtenisneming en
het vermoorden van zijn vader op 2 December
ta vergeten en zich bij de Bonupartisten aan
besluiten. Hij heeft sedert goed woord gehou
den, tei wijl zijn nieuw» bondgenooten van hun
kant hun belofte nakwamen, en het arme
slachtoffervan verdriet stierf. Krankzinnig was
hy op last der politie en krankzinnig is hij
gestorven door den alverniogenden wil der ad
ministratie.
Men herinnere zich de verfoeielijke bijzon
derheden vim het proces te Btois, waarbij een
Prins werd vrijgesprokenna op lafhartige