Yertijut iaips, oltpionleri Mu.
A0. 1879
Donderdag 3 April,
JS& 4641.
Kennisgeving,
Drie eu
ij
.JO <e r 12 i~ ïs» t e
JT a ,a r g a u g.
CHB
COURANT.
iBONsEiiENTSi'HiJS, pei kwnitnal1.85,
Franco per post, door het geheele Ryk - 2,50.
Afzoildeiliike nnminers- 0.10.
S«
J# U H B A.U's 1H/LKKT, E, 124.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels
met inbegrip van eene Courant1,10/
Iedere' gewone regel meer- 0.10.
Driemaal plaatsing wordt tegen tweemaal berekend.
DE YOOil/ITTER VAN DEN GEMEENTERAAD VAN
Schiedam,
biengt bij deze ter Uomns van de Ingezetenen-
1", dat de lijsten der kiesbevoegdcn tot het kiezen
van Leden van do Tweede Kamer der Stalen-Genernal
tan do l'rooincmle Stalen en van den Gemeenterati^
opgemaakt ingevolge Ai t. 6 der Wet van den 4 Jul
1850 (Staatsblad No. 37), en den !3 Maait jl. vast-
gestoidop hedenkrachtens het bepaalde bij Art. 31
dier Wet zijn gesloten, en op de Gemeentc-
Seciotane ter mzago voor con ledei nedeigelegd, en
dat een Exemplaar dier lijsten is aangeplakt aan het
Gemeentehuis
2". dat do lijsten der kiezers van de JProiinciale
Stalen der gemeenten OELFSHAYEN, OVERSCHIU en
KETHËL, zijnde onder-kiesdistncten van het Iloofd-
Mesdistnct Schiedam, mede ter inzage voor de
belanghebbenden op de Secietarie zullen worden nedei-
gelegd.
En is hiervan afkondiging geschiedt, waar het behoort,
den 2 April 1879.
De T'oorzitter toernoetnd,
V. J. VAN DIJK VAN MATENESSE.
Schiedam, 2 April 1879.
We wijden nog eenmaal een artikel aan de
redevoering, door den heer Van Dam van
Asselt voor de leden der Vereeniging ter Be
oefening dan de Krijgswetenschap gehouden.
De kauer-kwestie, reeds zoo menigmaal be-
iproken, wordt ook door den schiijver met
over het hoofd gezien, flij stelt daarvan eene
regeluig voor, die we meenen i« haar geheel
te moeten meedeelen.
ïOfschoon ik nu niet van oordeel beudat
men eene hoogere zaak aan eene lagere onder
geschikt mag maken, eu daatom voUtiektniet.
ter wille van de kader-kwestie, het peil der
ontwikkeling van den officiersstand mag laten
dalenzoo vermeen ik toch. dat er middelen
kunnen gevonden worden otn biuikbare stof in
het onderofficieiskader een pukkel te schenken,
om zich gedurende hun diensttijd met slechts
te bekwamen voor eene lmr^erbetiehking
maar ook voor eene hoogeie betiekkingin 'lleger.
In verband daarmede weusch ik nog de ver
wezenlijking \an 't volgende denkbeeld aan
owe welwillende overweging toe te vei trouwen.
In het leger zou iken aanvankelijk uit
sluitend bij het Instructie-Bataillonals vrij
willigers witten opnemen allen, die in 't bezit
zijn van eene der acten van bekwaamheid als
ondei wij/er, bedoeld onder a, b en c van art.
,66 der onlangs aangenomen Wet op het lager
onderwijs (-J-) Neemt men deze vrijwilligers
aan, bv. voor den tijd van drie jaardoch' op
het minimum tractement 't welk art. 26 der
«vengenoemde wet toekent, dus vier honderd
galden 's jaats; verbindt men dam aan 't genot
van vrije wonin ligging en kleeding, terwijl
as onderwijzeis hun recht op pensioen behouden,
dan vermeen," ik dat langzamerhand de stroom
(fj Hoofd-, hulpondei wijzeis'en huisonderwijzers.
van zulke adspij aten naar 't leger zal gaan
zwellen en tevens in de natie de lust voor 't
oaderwij/.ersambtlzal geprikkeld worden. Vooral
zal dit het geval.zijn, indien men dezeu ouder
wijzers de gelegenheid opent om in 't leger:
a, den mditiephchj, te volbiengen;
S. een bepaalden giaad te bereiken;
e. zich verder j, te bekwamen voor nog af te
Léggen examens;
d. het onderwijs te geven, 't welk de hier
bedoelde wet St het lager ondei wijs vordert
van hen, die fiVn acte vvenschen met den rang
van hoofdonderwijzer.
Meermalen heb i! mij met onderwijzers
onderhouden, die nagenoeg aüen'mij verkaarden
onder de bovengenoemde voorwaarden" zeer
gaarne een drie jaar, en zelfs langer, in 't leger
te willen doorbrengen.
Met een enkelen oogopslag overziet menzeker
reeds de groote voordeelen dezer instelling. Ik
zal ze in 't kort aantoonen,
d. Men brengt is het leger goede leerkrachten
ten behoeve van het lager on dei wijs. Dit
kan -daar L.ip.groote._schaal worden gegeven,
vooral indien men, gedurende de ze» win
termaanden den dienst inricht op dezelfde
grondslagen ah by het Instructie-Bataillon.
In het leger biengt tneu alzoo den school
meester en den leerling bijeen, die elkander
in de gioote burgei samenleving hebben
gemist.
Door hoogere iuteliectueele ontwikkeling
der miliciens zal hunne eerste oefening
vruchtbaarder, hun ledige tijd beperkt, de
nationale rykdom verhoogd worden.
2. Door meerde)e iuteliectueele ontwikkeling
van deu milicien zal men meer en beter
paitij kunnen tiekkeu van het militie-kaden
't welk man gedeeltelijk in nundenng zal
kunnen brengen van het'ontbrekende kader.
3. Ontvangen de onderwijzers op hunne beurt
ondeincht, en dit kan uitstekend met hot
stelsel van opleiding der,'officieren door
my ontworpen, dan wordt de persoonlyke
dienstplicht voor hen een weldaad, die door
velen zal begeeid worden.
't. Tenvyl men dus tijdelijk in het leger voert
iuteliectueele, zeer bruikbare klachten voor
den oudoi-officiersrang, zullen zich vanzelf
in 't legei ontwikkelen eene bijzondere soort
van kweekscholen voor onderwijzeis men
denke o. a. aan de door mij begeerde ka
zernen: vanzelf zal daardoor voorzien
worden in de steeds klimmende behoefte
aan ondei wijskrachten.
5. Men kan deu lang van hoofdonderwijzer
eerst op den leeftijd van 20 jaar bekomen,
en man moet den ouderdom van 23jaren
volbracht hebben om aan het lioo'fd eener
schooi geplaatst te woidea. Gemiddeld
echter komt men eerst op den leeftijd van
28 a 30 jaar aan 'thoofd eener,school.
Er gaal derhalve zelfs voor den onder
wijzer, die zijn vijfjarigen militieplicht ge
heel m het leger volbiengt, geen tyd ver
loren; op zijn loopbaan wordt hem geen
hinderpaal gelegd, maar een behulpzame
hand geboden.
6. Men schenkt nl aan den onderwijzer ruim
schoots gelegenheid tot meerdere liehan^
lijke ontwikkeling, omdat de lucht van
het exeicitieveld gezonder is dan het kool
zuur der school, en de behandeling van
het geweer meer versterkt dan de onaf
gebroken behandeling van het krijt enden
roodeu iukt.
7. Men vertrouwt aan het leger .n tijd van
vrede eene zeer nationale taak toe op zeer
neutraal terrein.
De installing zal dus krachtig medewerken -
om den band te vei sterken tusschen volk
en leger. Het leger zelf zal bij de burgerij
hooger gewaardeerd worden, naarmate het
meer bekend tal wezen. De schoolmeester
zal in den edelsten zin onze W'ver wor
den. Tenvyl de soldatenstand verdwijnt,
zal de militaire stand zich uitbreiden,
wortel schietende in 't volk zelf, dat zijne
onaf liankelijkheid op den waarachtig duur-
zamen en gezonden bodem grondvest.
8. Door 't opdi agen van meer ai beid bij ruimte
van tijd, zal men gelegenheid vinden orn
de moreele en vooial materieels welvaart
van een gioot aauta! officieren krachtig
en op eervolle wyze te ondersteunen.
9. In tijd van oorlog zal men kunnen be
schikken over een groot aantal leserve-
offieieren, die als onderofficier of vaandrig
in den ondei wijzersstand zyn ovei gegaan,
Van den nationalen arbeid kan toch de
schoolarbeid, hoe onmisbaar ook,'tgevoe-
gelykst gedurende eenigeu tijd beperkt
worden zonder algemeene stoornis te ver
ooi zaken. De vacantiën leeds bewijzen.dit.
10. Vooits zal men in tijd va.ii vrede gele
genheid vinden om de oefening der schut
terij aanzienlijk te verbeteien, aangezien
de schoolmeester zich bevindt zóówel in
de stad als op het platteland
De schoolmeester zal dus voor de oefening
der plattclandssehutterij den rijksveld
wachter kunnen vei vangen.
11. Door dea schoolmeester zal men, in den
ruimsten zin des woords, den militairen
gee*t van ons volk veriioogen kunnen."
De maatregelen door den schrijver voor
gesteld zijn vau diep ingiypenden aard; maar
hij laat het bewijs niet ontbreken, dat de toe
stand dringend veibelenng behoeft. Aan ons
leger ontbiekcu ruim 10.000 vrijwilligers en
1200 korporaal*, tenvyl dniuentegeu de militie
opleveit bijna 150 ondei officieren en 2000
korpoiaals.
»"VSTij->t leeds dit niet op een strijd tusschen
den ouden geest, dien de wet gaf, en het nieuwe
leven, waai uit de wet moet voortkomeu? De
huuriegeis, met de latere staande of koop-
legei s, waren nauw verbonden met de maat-
