Etllealaiiistle Benclten.
Binnenlaaflgche Bericiitgi).
■worden geruimd dan door den Minister van
Buitenlandsche Zaken den heer Van Lijnden
is geschied: »De onderwijswet is bekrachtigd, en
een wet, die bekrachtigd is, moet ook uitgevoerd
worden." En wat nu het tijdstip der invoering aan
gaat, verzekerde de Minister van Binneniandsche
Zaken, de heer Six, dat hij met de invoering
der wet niet zou dralen, maar nadat de noodige
voorbereiding zou hebben plaats gehad, onmid
dellijk een beroep op de schatkist zou doen,
ook vóór dat nieuwe belastingen den staat dier
Schatkist hebben verbeterd.
De Kamer staat voor een zuiver Uieraal
kabinetzeide een der Katholieke woordvoer
ders, de heer Des Amoris van der Hoeven, en
de heer Moens drukte later die gedachte nog eens
onverholen uit. Wij staan voor een zuiver liberaal
kabinet, dit licht is uit het driedaagsch debat ont
sproten. De Minister Van Lijnden moge in eene
zachte waarschuwing de oppositie er op hebben
gewezen, dat de anti-revolutionnairen met hun
nen strijd over de school op een verkeerden
weg waren, zij zullen den strijd in die vichtiog niet
verlaten. Er is in de dagen tusschen 1849 en '57
hevig over dezelfde kwestie gestreden. Van
Beenen moest aftreden om zijn ingediend ont
werp van wet op het Lager Onderwijs, en Van
der Brugghende vriend van Groen trad op
met de zending, de zaak af te doen. Welnu,
zij is afgedaan en wel met de wet van 1857.
De strijd is blijven bestaan; de school is aan
gevallen ea uit dien strijd ontstond de wet
van '1878, den tegenstanders een doorn in het
oog, en de voot standers van degelijk volksonder
wijs onvoldaan latende. Als dit zoo voortgaat,
dan heeft men mettertijd een wet te verwachten,
die aan de liberalen nog meer zal voldoen.
De strijd blijve dus bestaan, en zij zal voor
zeker dan haar nuttige zijde hebben, als èn de
openbare èn de bijzondere school te midden
daarvan trachten zich te verbeteren en te vol-
maken.
B E t G I E.
Maandag is des namiddags ten 3 uren
aan de Banqiie Nationale te Brussel een
behendige diefstal gepleegd, Terwijl een kassier
bezig was eene in bankbiljetten in betaling
ontvangen som na te tellen, kwam een vreem
deling hem beleefd inlichtingen vragen, en toen
hij een oogenblik daarna daaraan voldaau had,
was de geheele som verdwenen. Zij bestaat
uit 50 biljetten van 1000 frs, 125 van 100 frs.
en 50 van 20 frs. Het signalement van den
persoon, die de inlichtingen gevraagd had, en
van een ander, die op hetzelfde oogenblik voor
een der loketten gezien werd, is onmiddellijk
per telegraaf naar alle richtingen gezondeD,
tot gisteren avond nog zonder eenig succes.
F R A N K R IJ K.
De Minister van Buitenlandsche Zaken heeft
een bezoek gebracht aan de hoogten en ver
sterkingen te Lomont, Na verklaard te hebben,
dat hij niet sprak in zijne hoedanigheid als
Minister, zeide hij. sWij willen den vrede,
Wjj willen niets anders dan dezen; maar mocht
jemand, wie ook, iets anders willen, wij zijn
gereed."
Te Vire,tri het "dep. Calvados, is opeen
door den gemeenteraad afgestaan stuk grond
eene nieuwe Protestantsche kerk gebouwd
niet ver van de plaats, waar in 1680 de oude
kerk, na 120 jaar bestaan te hebben, verwoest
werd. De Protestantsche gemeente aldaar heeft
haar ontstaan te danken aan emigranten uit
den Elzas.
OOSTENRIJK,
Prins Bismarck heeft gisteren met graaf
Andrassy weer eene conferentie gehad, diel'A
unr geduurd heeft Hij- is .gisteien-avond te
.uren van Weenen vertrokken, na hartelyk
v
afscheid te hebben genomen van .Andrassy en
Yon Heuss.
Vau overheidswege is de gemeenteraad
van Weenen aangezocht te willen bevelen, dat
op de nog bestaande oude begraafplaatsen, zoo
lang deze bestaan, de graven en gedenkteekenen
van de groote meesters der toonkunst Mozart,
Ghick, Joseph Haydn en Beethoven, gedurende
het gausche jaar op kosten der stad met
bloemen zullen worden versierd.'
ITALIË.
De Paus heeft Agopete Panici tot internuntius'
te 's Gravenhage benoemd.
Uit Castel-Gondolfo wordt bericht, dat
de Paus daar eenige dagen incognito heeft
vertoefd. De kardinaal Pecci, zijn broeder, die
sprekend op hem gelijkt, was een maand te
voren in het stadje komen wonen, waar men
noch hem, noch den Paus ooit had gezien;
ook de kardinaal Nina had zich van te voien
te Castel-Goudolfo vertoond. Toen alles in ge
reedheid was gebracht, verdween de kardinaal
Pecci op zekeren morgen om voor den Paus
plaats te makeu, die slechts den verbouwd
bediende had meegebracht. De zaak zou zijn
uitgebracht door een dronken bediende van
den ovei leden kardinaal Mattei.
SPANJE.
Drie inwoneis van Cuba, eigenaars van 4000,
1200 en 800 slaven, hebben deze allen vrijge
maakt en een wei k- contract met hen gesloten,
waarbij de slaven zich voor vijf jaren verbinden.
Andere eigenaren van slaven zullen dit voor
beeld volgen.
De Regeering zendt 5000 soldaten naar
Cuba.
Een der dagbladen bericht, dat verscheidene
afgevaardigden besloten hebben -in de Cm tes de
onmiddellijke afschaffing der slavernij voor te
stellen.
ENGELAND."'
De voorhoede der Russische expeditie tegen
de Turkomannen, is nabij Geoktepe verslagen.
Het verlies der Russen aan dooden bedroeg
700 man. Zij zijn teruggetrokken naar Beurmo.
Den 17 dezer is de wereldtentoonstelling
van Sidney, in tegenwoordigheid yan de Austra
lische gouverneurs en de buitenlandsche ten-
toonstellingscommissaiissen, plechtig geopend.
BÜÏÏS1I.
De Kamer van Volksvertegenwoordigers heeft
het wetsontwerp, hetwelk strekt om de consti
tutie met te herzien, met 102 tegen 28 stemmen
verworpen. Eveneens heeft zij, met 75 tegen
53 stemmen, verworpen het wetsontwerp van
de meerderheid der commissie, waarbij de per
soonlijke naturalisatie der Joden word voorge
steld.
JAPAN.
In een bericht uit Yokohama vau 2 dezer
(via San Francisco) wordt niet alleen gesproken
van toenemende oueenigheid tusschea Japan
en China, maar ook vau geiuchten aangaande
militaire toebereidselen van beide zijden. Te
gelijkertijd wordt uit Shanghae langs denzelfden
weg onder dagteekening van 15 Aug. gemeld,
dat de verwikkelingen tusschen de beide Staten,
betreffende Korea en de Lieu-Kieu-eilanden, ook
in China groote ongerustheid verwekten.
TWEEDE KAMER DERSTATEN-GENERAAL.
Zitting van 24 September 1879.
In de zittiDg van heden is het adres-debat
voortgezet. Bij paragraaf 6 (handel en nijver
heid) gaven de heeren Heydenrijck, Insinger,
Van Baar en Oorver Hooft hunne afkeuring te
kennen, dat de troonrede-paragraaf zoo absoluut
gewaagde van de handhaving der vrijhandels
politiek, vooral met het oog op de tydsomstan-
digbeden. De heer Heydenrijck vroeg daarbij
inlichtingen omtrent onze handelstractaten,
speciaal of, dour de opzegging door Duitschland
en Frankrijk van het tractaat van België, da
begunstiging onzer inlandsche productie zem
komen te vervallen. Nadat de heeren Goeman
Borgesius en de Bruijn Kops de zinsnede der
troonrede hadden toegejuchtantwoordde de
Minister van Buitenlandsche Zaken niet toe-
stemmend op de laatste vraag van den heer
Heydenrijck en vooits dat tot heden geene
handelstractaten zijn opgezegd. De Régeering
zou in elk concreet geval trachten voor Neder
land de gunstigste voorwaarden te bedingen.
De Minister van Financiën verdedigde den vorm
en inhoud der bewuste zinsnede in de troonrede,
De vorm was ontleend aan het woord van
Willem I bij de afschaffing der tabaksregie;
de inhoud was eene geruststelling. Ondanks
eventueele nieuwe lastenzal het vrijhandels
stelsel behouden blijveu. De geschiedenis leert,
dat terecht is gezegd, dat het vaderland steeds
daarbij wel heeft gevarenen de uitkomsten
leeren het. De Minister wil niet toepassen de
leer van eenige school, maar volgen de voet
stappen van Van Hoogendorp, Van Hall, Van
Bosse en Betz. Na eenige replieken werd de
zinsnede in het adres onveranderd aangenomen
met 51 tegen 17 stemmen.
Op paiagiaaf 7 (onderwijs) lokte een amen
dement van den heer Elout, om de voorbe
reiding en uitvoering van de schoolwet ook te
doen dienen tot toekenning der rechten van een
aanzienlijk deel der natie, breedvoerige discussie
uit. De commissie, bij monde van den heer Moens,
bestreed dit amendement als onmogelijk. Invoe
ring der wet en toekenning vau rechten, dus
terugkomen op de wet, ging niet samen. Ook
de heer Rutgers van Rozenburg bestreed dit
amendement, als onduidelijk en overtollig of
gevaarlijk. De heer Schimmelpenninck Van der
Oye verdedigde het amendement, dat minder
krachtig was dan dat, hetwelk de heeren Van
Lijnden van Sandenburg en Goltstein als afge
vaardigden hadden gewild. Van een christen
staatsman als de Minister Van Lijnden van
Sandenburg verwachtte hij niet de klakkelooze
uitvoering eener wet, scherper dan de door hem
zelf bestreden onderwijswetVan der Brugghen.
De heer Des Amorie van der Hoeven verklaarde
zich tegen het amendement, ir.aar ook tegen de
paragraaf. Deze Regeering had geen haast met
de uitvoering der schoolwet, na den uitslag
der laatste verkiezingen, die de voorstanders
der vrije school versterkt. Voorts gewaagde hy
van een gerucht, dat de kabinetsformateur oor
spronkelijk een conservatief ministerie had willen
samenstellen en toen als voorwaarde had aange
nomen de niet-uitvoering der schoolwet, terwijl
hij daarna dit kabinet samenstelde, onder voor
waarde van de wèl-invoeriDg der schoolwet.
Welke kwalificatie moest daaraan gegeven
worden? In een zeer uitvoerig debat, waarin
de heer De Savornin Lobman zijn verzet tegen
de onderwijswet, als in strijd met het rechtr
verdedigde, heeft de Minister Van Lijnden van
Sandenburg zijn standpunt in de onderwijs
kwestie breedvoerig ontwikkeld, Belijdende het
evangelie, waarop ook de anti-revolutionairen
hunne hoop gevestigd hebben, sluit dit nog niet
in eenheid met hen in den strijd op het gebied van
onderwys. Alle ambtgenooten waren hierin homo
geen met den Minister. De Minister was als ka
merlid steeds van meening, dat men te veel,van de
wetgeving verwachtte, zonder te rekenen op den
uitslag. Het gevolg is dan ook geweest, dat de wet
van 1878 is geworden een hooger beroep van
de wet van 1857. De vraag is, of het cassatie
beroep op de wet van 1878 de instellers,dier
cassatie wel bevredigen zou. Overigens' ver-
klaarde hij steeds van oordeel te zyn geweest,
,dat ook van positief Christelijke zijde alles
gedaan moest worden om de openbare schóól
te verdedigen. De heer Moens constateerde deze-
rf
